Inter la arĝent'a ruband'o de la maten'o kaj la verd'a bril'ant'a ruband'o de la mar'o, la ŝip'o ating'is Harwich kaj liber'ig'is amas'o'n da hom'o'j kiel muŝ'ar'o'n, inter kiu'j la vir'o kiu'n ni dev'as sekv'i est'is neniel el'star'ant'a... kaj efektiv'e li ne vol'is el'star'i. Li aspekt'is neniel rimark'ind'a, krom pro kontrast'o inter la feri'a gaj'o de li'a vest'ar'o kaj la oficial'a serioz'ec'o de li'a vizaĝ'o. Li port'is mal'dik'a'n, hel'griz'a'n jak'o'n, blank'a'n veŝt'o'n kaj arĝent'kolor'a'n pajl'a'n ĉapel'o'n kun griz-blu'a ruband'o. Kontrast'e li'a mal'gras'a vizaĝ'o est'is nigr'et'a kaj fin'iĝ'is per mal'long'a nigr'a barb'o, kiu aspekt'is hispan'a kaj sugest'is elizabet'an krisp'o'n. Li fum'is cigared'o'n kun sen'okup'ul'a serioz'ec'o. Est'is neni'o, kio montr'is, ke la griz'a jak'o kovr'as ŝarg'it'a'n revolver'o'n, ke la blank'a veŝt'o kovr'as polic'a'n kart'o'n, aŭ ke la pajl'a ĉapel'o kovr'as unu el la plej potenc'a'j intelekt'o'j de Eŭrop'o. Ĉar tiu est'is Valentin mem, la Pariza polic'estr'o kaj la plej eminent'a detektiv'o en la tut'a mond'o; li est'is ven'ant'a de Bruselo al Londono por efektiv'ig'i la plej grav'a'n arest'o'n de la jar'cent'o.
Flambeau est'as en Angl'uj'o. La polic'an'o'j de tri land'o'j est'is fin'e sekv'int'a'j li'n de Gent'o ĝis Bruselo, de Bruselo ĝis la Holanda Hok'o, kaj oni konjekt'is, ke li profit'os pro la ne'familiar'ec'o kaj konfuz'o kaŭz'at'a de la Eŭkaristi'a Kongres'o, tiam okaz'ant'a en Londono. Kred'ebl'e li vojaĝ'os kiel ia sub'grad'a skrib'ist'o aŭ sekretari'o labor'ant'a rilat'e al ĝi; kompren'ebl'e, tamen, Valentin ne pov'is est'i cert'a pri tio; neni'u pov'is est'i cert'a pri Flambeau.
Pas'is jam mult'a'j jar'o'j de kiam tiu krim'kolos'ul'o ĉes'is tumult'ig'i la tut'a'n mond'o'n; kaj kiam li ĉes'is kiel oni dir'is post la mort'o de Rolando, ven'is en la mond'o'n grand'a trankvil'o. Tamen dum li'a'j plej bon'a'j tag'o'j (kompren'ebl'e mi vol'as dir'i, dum li'a'j plej mal'bon'a'j tag'o'j) Flambeau est'is eminent'ul'o tiel statu'ec'a kaj inter'naci'a kiel la german'a imperi'estr'o. Preskaŭ ĉiu'maten'e la ĵurnal'o'j anonc'is, ke li est'as evit'int'a la sekv'o'j'n de unu krim'o far'ant'e ankoraŭ ali'a'n. Li est'is Gaskon'o, kun gigant'a figur'o kaj fizik'a kuraĝ'o; kaj oni rakont'is pri li anekdot'o'j'n plej mal'ver'ŝajn'a'j'n; kia'manier'e li renvers'is iu'n juĝ'ist'o'n kaj star'ig'is li'n sur la kap'o ”por re'klar'ig'i li'a'n cerb'o'n”; kia'manier'e li kur'is tra la Ru'e de Rivoli kun polic'an'o sub ĉiu brak'o. Oni tio'n ĉi dev'as dir'i pri li, ke kutim'e li el'uz'is si'a'n fantazi'a'n fort'ec'o'n en tia'j sen'sang'a'j, kvankam mal'dign'a'j, epizod'o'j; li'a'j ver'a'j krim'o'j konsist'is precip'e el lert'a kaj po'grand'a rab'ad'o. Tamen ĉiu el li'a'j rab'o'j est'is preskaŭ kiel nov'a pek'o kaj unu sol'a sufiĉ'us por unu rakont'o.
Est'is li, kiu estr'is la grand'a'n Tirol'an Lakt'vend'a'n Kompani'o'n en Londono, sen lakt'ej'o'j, sen bov'in'o'j, sen ĉar'o'j kaj sen lakt'o, sed kun ĉirkaŭ mil klient'o'j. Ĉi tiu'j'n li serv'is tut'e simpl'e, nur trans'mov'ant'e la lakt'uj'et'o'j'n ĉe ali'a'j pord'o'j al la pord'o'j de si'a'j klient'o'j.
Est'is li, kiu intim'e korespond'ad'is kun fraŭl'in'o, kies leter'ar'o'n oni atent'e tra'leg'is, per la ekster'ordinar'a ruz'o, far'i et'a'j'n kliŝ'o'j'n de ŝi'a'j komunik'aĵ'o'j sur mikroskop'a'j vitr'o'j. Tamen en'tut'e vast'a simpl'ec'o karakteriz'is mult'a'j'n el li'a'j prov'o'j. Oni dir'as, ke iu'n foj'o'n li re'pentr'is nokt'o'mez'e la dom'cifer'o'j'n tra unu tut'a strat'o nur por kapt'i sol'a'n vojaĝ'ant'o'n. Est'as tut'e cert'e, ke li el'pens'is mov'ebl'a'n leter'kest'o'n, kiu'n li star'ig'is ĉe strat'angul'o'j en trankvil'a'j antaŭ'urb'o'j, esperant'e, ke fremd'a'j preter'pas'ant'o'j en'met'os poŝt'mandat'o'j'n. Fin'e, oni sci'is, ke li est'as mir'ig'a akrobat'o; malgraŭ si'a grand'a figur'o li pov'is salt'i kiel lokust'o kaj mal'aper'i en arb'supr'aĵ'o'j kiel simi'o. Tial la fam'a Valentin ne dub'is pri tio, ke li'a'j aventur'o'j ne fin'iĝ'os kiam li est'os li'n trov'int'a. Tamen, kiel li'n trov'i? Pri tio ĉi eĉ la eminent'a Valentin ankoraŭ ne cert'iĝ'is.
Est'is io, kio'n Flambeau, malgraŭ si'a ali'vest'ig'a lert'ec'o ne pov'is kaŝ'i, kaj tio est'is li'a apart'a alt'ec'o. Se la vigl'a okul'o de Valentin rimark'us alt'a'n pom'vend'ist'in'o'n, alt'a'n grenardiston, aŭ eĉ iom'a'n alt'kresk'a'n duk'in'o'n, ebl'e li tuj arest'us tiu'n. Tamen en la tut'a vagon'ar'o est'is neni'u, kiu pov'us est'i la ali'vest'it'a Flambeau, sam'e kiel ĝiraf'o neniel pov'us est'i ali'vest'it'a kiel kat'o.
Pri la hom'o'j sur la ŝip'o li jam cert'ig'is; ĉe Harwich ne pli ol ses ali'a'j al'iĝ'is. Est'is mal'alt'a fer'voj'a ofic'ist'o ir'ant'a al la fin'staci'o, tri iom'et'e mal'alt'a'j legom'kultur'ist'o'j kiu'j en'ven'is post du staci'o'j, unu tre mal'alt'a vidv'in'o ir'ant'a al Londono el mal'grand'a Essex’a urb'et'o kaj tre mal'alt'a katolik'a pastr'o el Essex’a vilaĝ'et'o. Vid'int'e li'n Valentin for'las'is la serĉ'ad'o'n pro sen'esper'iĝ'o kaj preskaŭ ek'rid'is. La mal'grand'a pastr'o tiel esprim'is la esenc'o'n de tiu'j orient'a'j eben'aĵ'o'j; li hav'is vizaĝ'o'n tiel rond'a'n kaj stult'a'n kiel Norfolk’a past'puding'o; li hav'is okul'o'j'n tiel sen'esprim'a'j'n kiel la Nord'a Mar'o; li kun'hav'is kelk'a'j'n brun'paper'a'j'n pak'aĵ'o'j'n, kiu'j'n li tut'e ne kapabl'is kun'port'i. Sen'dub'e la Eŭkaristi'a Kongres'o el'suĉ'is el ili'a lok'a stagn'ad'o mult'a'j'n tia'j'n est'aĵ'o'j'n blind'a'j'n kaj sen la pov'o si'n help'i, kiel talp'o'j el'fos'it'a'j.
Valentin est'is skeptik'ul'o de la sever'a franc'a tip'o kaj ne pov'is hav'i am'o'n al pastr'o'j. Sed li cert'e pov'is sent'i kompat'o'n al ili kaj tiu ĉi pov'us vek'i ies ajn kompat'o'n. Li port'is grand'a'n el'uz'it'a'n ombrel'o'n, kiu konstant'e fal'ad'is plank'e'n. Li ŝajn'is ne sci'i, kiu est'as la ĝust'a du'on'o de li'a ir'a-re'ven'a bilet'o. Li klar'ig'is kun bov'id'a simpl'ec'o al ĉiu en la vagon'o, ke li dev'as atent'i, ĉar li kun'hav'as en unu el la brun'paper'a'j pak'aĵ'o'j i'o'n far'it'a'n el ver'a argento kun ”blu'a'j ŝton'o'j”. Li'a strang'et'a inter'miks'o de Essex’a plat'ec'o kun sankt'ul'a simpl'ec'o konstant'e amuz'is la franc'o'n, ĝis la pastr'o al'ven'is (iel) al Stratford kun si'a tut'a pak'aĵ'ar'o, kaj re'ven'is por si'a ombrel'o. Kiam li tio'n far'is, Valentin tiom bon'anim'is, ke li avert'is al li ne pri'zorg'i la arĝent'aĵ'o'n, pri'babil'ant'e pri ĝi al ĉiu. Sed al kiu ajn li parol'is, Valentin est'is atent'e serĉ'ant'a ali'a'n; li ĉiam atend'is iu'n ajn, riĉ'a'n aŭ mal'riĉ'a'n, vir'a'n aŭ vir'in'a'n, kiu preskaŭ'is al ses fut'o'j, ĉar la alt'ec'o de Flambeau est'is ses fut'o'j kaj kvar col'o'j.
Tamen li el'vagon'iĝ'is en la staci'dom'o Liver'po'ol Street, kred'ant'e konscienc'e, ke li ankoraŭ ne preter'las'is la krim'ul'o'n. Post'e li ir'is al Scotland Yard por oficial'ig'i si'a'n ĉe'est'o'n kaj aranĝ'i help'don'o'n, se tio est'us bezon'at'a. Post'e li ek'brul'ig'is cigared'o'n kaj el'ir'is por long'a promen'ad'o tra la Londonaj strat'o'j. Dum li tra'ir'is la strat'o'j'n kaj plac'o'j'n preter Victoria li subit'e paŭz'is kaj ek'star'is. La plac'o est'is strang'et'a kaj silent'a, tre tip'e Londona, plen'a de hazard'a silent'o. La alt'a'j, krut'aĵ'simil'a'j ĉirkaŭ'a'j dom'o'j aspekt'is sam'temp'e prosper'a'j kaj ne'loĝ'at'a'j; kvadrat'a arbust'dens'ej'o en la mez'o ŝajn'is tiel for'las'it'a kiel verd'a Pacifik'a insul'o. Unu el la kvar flank'o'j de la plac'o est'is mult'e pli alt'a ol la ali'a'j, kiel podi'o; kaj la perspektiv'o de tiu ĉi flank'o est'is inter'romp'at'a de unu el tiu'j admir'ind'a'j hazard'okaz'aĵ'o'j Londonaj... restoraci'o, kiu ŝajn'e est'is erar'vag'int'a el Soho. Ĝi est'is objekt'o ekster'ordinar'e al'log'a, kun pigme'a'j kresk'aĵ'o'j en pot'o'j kaj long'a'j, flav'blank'e stri'it'a'j rul'kurten'o'j. Ĝi star'is apart'e alt'a super la strat'o kaj laŭ la kutim'a sen'ord'a manier'o de Londono, ŝtup'ar'o konduk'is supr'e'n renkont'e al la pord'o, preskaŭ kiel ŝtup'ar'a fajr'o'sav'il'o supr'e'n konduk'as al fenestr'o de unu'a etaĝ'o. Valentin star'is kaj fum'ad'is antaŭ la flav'blank'a'j rul'kurten'o'j kaj long'e medit'is pri ili.
Pri mirakl'o'j la plej ne'kred'ebl'a fakt'o est'as, ke ili okaz'as. En la ĉiel'o kelk'a'j nub'o'j ja kun'fand'iĝ'as ŝajn'e al la form'o de rigard'ant'a hom'a okul'o. Arb'o ja el'star'as en la pejzaĝ'o de dub'o'plen'a vojaĝ'o kun la preciz'a kaj el'labor'it'a form'o de demand'sign'o. Mi mem vid'is ambaŭ tiu'j'n ĉi okaz'o'j'n dum la ĵus pas'int'a'j tag'o'j. Nelson efektiv'e mort'is en la moment'o de venk'o; tut'e hazard'e iu Williams murd'as vir'o'n kies nom'o est'as Williamson; ŝajn'as kiel ia infan'mort'ig'o. Mal'long'e, ekzist'as en la viv'o element'o de kobold'a koincid'o, kiu'n tiu'j, kiu'j fid'as al la proz'ec'o de ĉiu'tag'a'j afer'o'j, pov'us ĉiam preter'las'i ne'rimark'it'a. Tio ĉi est'as bon'e esprim'at'a de la paradoks'o de Po'e, ke saĝ'ec'o dev'as ĉiam pri'kalkul'i afer'o'j'n ne'antaŭ'vid'it'a'j'n.
Aristid'e Valentin est'is ĝis'fund'e franc'a; kaj la franc'a intelekt'o est'as precip'e kaj sol'e intelekt'o. Li ne est'is ”maŝin'o pens'ant'a”, ĉar tio est'as mal'inteligent'a esprim'o de modern'a fatal'ism'o kaj material'ism'o. Maŝin'o nur est'as maŝin'o ĉar ĝi ne pov'as pens'i. Tamen li est'is pens'ant'a hom'o kaj sam'temp'e simpl'a. Ĉiu'j'n si'a'j'n mir'ind'a'j'n sukces'o'j'n, kiu'j ŝajn'is kiel ĵongl'ad'o, li ating'is per'e de persist'em'a logik'o kaj klar'a franc'a pens'ad'o. La franc'o'j mir'ig'as la mond'o'n, ne per la en'konduk'o de paradoks'o, sed per la efektiv'ig'o de ver'aĵ'o. Ili plen'e efektiv'ig'as ver'aĵ'o'n... kiel dum la franc'a revoluci'o. Sed preciz'e pro tio, ke Valentin kompren'is la logik'o'n, li kompren'is la lim'o'j'n de logik'o. Nur tiu, kiu neni'o'n sci'as pri aŭt'o'vetur'ad'o, pri'parol'as aŭt'o'vetur'ad'o'n sen benzin'o; nur tiu, kiu neni'o'n sci'as pri logik'o, pri'parol'as rezon'ad'o'n sen fort'a'j, ne'disput'ebl'a'j, fundament'a'j princip'o'j.
Ĉi'foj'e li hav'is neni'a'j'n fort'a'j'n aŭ ne'disput'ebl'a'j'n princip'o'j'n. Oni preter'las'is Flambeau ĉe Harwich; kaj se li iel est'is en Londono li pov'us est'i iu ajn, ĉu alt'a vag'ul'o sur Wimbledon Herb'ej'o aŭ alt'a tost'estr'o ĉe la Hotel'o Metropol'a. Mez'e de tia nud'a ne'sci'ad'o, Valentin hav'is vid'punkt'o'n kaj metod'o'n propr'a'j'n.
Tia'okaz'e li pri'kalkul'is la ne'antaŭ'vid'it'aĵ'o'j'n. Tia'okaz'e, kiam li ne pov'is sekv'i la logik'a'n voj'et'o'n, li sever'e kaj atent'e sekv'is la mal'logik'a'n voj'et'o'n. Anstataŭ ir'i al la ĝust'a'j ej'o'j . . . bank'o'j, staci'dom'o'j, renkont'ej'o'j . . . li sistem'e ir'is al la mal'ĝust'a'j ej'o'j; li frap'is la pord'o'n de ĉiu sen'hom'a dom'o, en'ir'is en ĉiu'n sak'strat'o'n, tra'ir'is tra ĉiu per rub'o blok'it'a voj'et'o, ĉirkaŭ'ir'is ĉiu'n kurb'strat'o'n, kiu konduk'is li'n sen'util'e for de la voj'o. Li defend'is tiu'n ĉi frenez'a'n farad'o'n per plen'a logik'o. Li asert'is, ke se la krim'ul'o las'is post'sign'o'n ĉi tiu est'as la plej mal'bon'a metod'o, sed se la krim'ul'o ne las'is post'sign'o'n, ĝi est'as la plej bon'a metod'o; ĉar est'as almenaŭ ebl'ec'o, ke la kurioz'aĵ'o, kiu frap'is la okul'o'n de la sekv'at'o, pov'us est'i ĝust'e tiu, kiu frap'is la okul'o'n de la sekv'ant'o. Ie unu hom'o dev'as komenc'i, kaj prefer'e tie est'u kie ebl'e la ali'a fin'iĝ'is. Io pri tiu ŝtup'ar'o supr'e'n'konduk'ant'a al la butik'o; io pri la silent'o kaj strang'et'ec'o de la restoraci'o vek'is ĉe la detektiv'o li'a'n tut'a'n mal'oft'a'n romantik'a'n fantazi'o'n kaj decid'ig'is li'n ek'frap'i hazard'e. Li supr'e'n'ir'is la ŝtup'ar'o'n, sid'iĝ'is ĉe tabl'o apud la fenestr'o kaj mend'is tas'o'n da nigr'a kaf'o.
La maten'o est'is du'on'pas'int'a kaj li ankoraŭ ne maten'manĝ'is; la mal'grand'a'j post'rest'aĵ'o'j de ali'a'j maten'manĝ'o'j ĉirkaŭ'star'is sur la tabl'o'j por re'memor'ig'i al li li'a'n mal'sat'o'n; kaj al'met'int'e al si'a mend'o frit'it'a'n ov'o'n, li rev'e sku'is iom da blank'a suker'o en si'a'n kaf'o'n, pri Flambeau sen'ĉes'e pens'ant'e. Li re'memor'is kiel Flambeau si'n sav'is iu'foj'e per ung'o'tond'il'o kaj iu'foj'e per brul'ant'a dom'o; iu'foj'e ĉar li dev'is pag'i por ne'afrank'it'a leter'o kaj iu'foj'e per instig'o al kelk'a'j hom'o'j tra'rigard'i teleskop'o'n al komet'o, kiu ebl'e detru'os la mond'o'n.
Li opini'is, ke li'a detektiv'a cerb'o est'as tiom lert'a kiom tiu de la krim'ul'o, kio est'is ver'a. Sed li plen'e konstat'is la mal'avantaĝ'o'n de tio.
”La krim'ul'o est'as la art'ist'o kre'ant'a, la detektiv'o est'as nur la kritik'ist'o,” li dir'is al si kun acid'a rid'et'o kaj lev'is si'a'n tas'o'n mal'rapid'e al la lip'o'j, kaj tre rapid'e de'met'is ĝi'n. Li est'is en'met'int'a sal'o'n.
Li ek'rigard'is la uj'o'n, el kiu est'is ven'int'a la polv'o arĝent'a; ĝi est'is sen'dub'e suker'uj'o kaj cert'e est'is tiel far'it'a por en'hav'i suker'o'n, kiel ĉampan'a botel'o est'as far'it'a por en'hav'i ĉampan'o'n. Li sci'vol'is, kial oni konserv'as en ĝi la sal'o'n. Li esplor'is por konstat'i ĉu ekzist'as uj'o'j pli kutim'a'j. Jes, cert'e; est'as du sal'uj'o'j tut'e plen'a'j. Ebl'e la spic'aĵ'o en la sal'uj'o'j est'is iel special'a. Li gust'um'is ĝi'n; ĝi est'is suker'o.
Tiam li ĉirkaŭ'rigard'is al la restoraci'o kun nov'a interes'o por ek'trov'i, ĉu est'as ali'a'j post'sign'o'j de tiu unik'a art'ist'ec'o, kiu met'as suker'o'n en la sal'uj'o'j'n kaj sal'o'n en la suker'uj'o'j'n. Krom iu strang'a makul'o, far'it'a per mal'pal'a fluid'o sur unu el la blank'e tapet'it'a'j mur'o'j, la tut'a ej'o ŝajn'is est'i bon'ord'a, gaj'ec'a, kaj ordinar'a. Li sonor'ig'is por la kelner'o.
Kiam tiu ofic'ist'o aper'is kun la har'ar'o iom'et'e taŭz'it'a kaj pro la fru'a hor'o iom'et'e nebul'okul'a, la detektiv'o (kiu ne mal'estim'is la pli simpl'a'j'n spec'o'j'n de sprit'ec'o), pet'is, ke li gust'um'u la suker'o'n por konstat'i, ĉu ĝi ating'as la alt'nivel'o'n kutim'a ĉe la hotel'o. La rezult'o est'is, ke la kelner'o subit'e osced'is kaj vek'iĝ'is.
”Ĉu vi ĉiu'maten'e ĉi tiel subtil'e ŝerc'as kun vi'a'j klient'o'j?” demand'is Valentin. ”Ĉu la inter'ŝanĝ'o de suker'o kaj sal'o kiel ŝerc'o neniam ted'as vi'n?”
La kelner'o, kiam la ironi'o pli'klar'iĝ'is, balbut'e cert'ig'is al li, ke oni nenial intenc'is tio'n; dev'as est'i erar'o plej strang'a. Li pren'is la sal'uj'o'n kaj rigard'is ĝi'n ankaŭ, dum li pli kaj pli embaras'iĝ'is. Fin'e li abrupt'e pet'is pardon'o'n kaj rapid'is for, kaj post kelk'a'j sekund'o'j re'ven'is kun'e kun la posed'ant'o. La posed'ant'o ankaŭ ekzamen'is la suker'uj'o'n kaj post'e la sal'uj'o'n; la posed'ant'o ankaŭ embaras'iĝ'is.
Subit'e la kelner'o ek'balbut'is, ŝajn'e pro ek'flu'eg'o da vort'o'j.
”Mi kred'as,” li balbut'is laŭ ital'a parol'manier'o, ”Mi kred'as, ke est'as tiu'j du pastr'o'j”
”Kiu'j du pastr'o'j?”
”La du pastr'o'j,” dir'is la kelner'o, ”kiu'j al'mur'e ĵet'is la sup'o'n.”
”Al'mur'e ĵet'is la sup'o'n?” re'dir'is Valentin, cert'a ke tio sen'dub'e est'as ia strang'a ital'a metafor'o.
”Jes, jes,” dir'is la serv'ist'o ekscit'it'e, indik'ant'e la mal'hel'a'n makul'o'n sur la blank'a paper'o, ”ĵet'is ĝi'n tie'n... mur'e'n.” Valentin demand'e rigard'is la posed'ant'o'n, kiu tuj don'is pli detal'a'n raport'o'n pri la afer'o.
”Jes, sinjor'o,” li dir'is, ”est'as tut'e ver'e, tamen kred'ebl'e ĝi neniel rilat'as al la afer'o de la suker'o kaj sal'o. Du pastr'o'j en'ven'is tie'n ĉi tre fru'e por trink'i sup'o'n... tuj kiam ni de'met'is la fenestr'o-kovr'il'o'j'n. Ili ambaŭ est'is kviet'a'j, bon'mor'a'j hom'o'j; unu el ili pag'is kaj el'ir'is; la ali'a, kiu ŝajn'is est'i hom'o en'tut'e pli mal'rapid'a, bezon'is kelk'a'j'n minut'o'j'n por kolekt'i si'a'j'n aĵ'o'j'n. Tamen li fin'e el'ir'is. Tamen en la moment'o antaŭ ol li pas'is en la strat'o'n, li intenc'e pren'is la sup'uj'o'n, kiu'n li ankoraŭ nur du'on'e mal'plen'ig'is, kaj ĵet'is la sup'o'n traf'e al la mur'o. Mi mem est'is en la mal'antaŭ'a ĉambr'o kaj la kelner'o ankaŭ; tiel mi pov'is neni'o'n far'i, krom el'kur'i kaj konstat'i, ke la butik'o est'as sen'hom'a. Ne far'iĝ'is grav'a difekt'o, tamen abomen'a aplomb'aĉ'o est'is; mi prov'is kapt'i la vir'o'j'n sur la strat'o. Ili est'is tamen jam tro mal'proksim'e; mi nur rimark'is, ke ili mal'aper'is ĉirkaŭ la plej proksim'a angul'o en strat'o'n Carstairs.”
La detektiv'o ek'star'is, kun ĉapel'o sur'kap'e kaj baston'o en la man'o. Li jam decid'is, ke en la tut'a mal'lum'o de si'a mens'o, li pov'as neni'o'n far'i krom sekv'i la unu'a'n strang'a'n fingr'o'n, kiu indik'as la voj'o'n; kaj ĉi tiu fingr'o est'is sufiĉ'e strang'a. Pag'int'e la mon'o'n kaj tint'ig'int'e mal'antaŭ si la vitr'a'j'n pord'o'j'n li est'is baldaŭ rapid'e tra'paŝ'ant'a en la ali'a'n strat'o'n.
Est'is feliĉ'e, ke eĉ en tia'j febr'a'j moment'o'j li ne konfuz'iĝ'is kaj li'a okul'o ĉio'n rimark'is. Io en butik'fenestr'o preter'glit'is li'n kiel fulm'o, tamen li re'ir'is por rigard'i ĝi'n. Est'is ordinar'a legom- kaj frukt-vend'ej'o kaj la var'o'j est'is aranĝ'it'a'j sub'ĉiel'e kaj ĉiu hav'is kart'et'o'n kun si'a prez'o kaj nom'o.
En la du plej facil'e vid'ebl'a'j fak'o'j est'is du amas'o'j da nuks'o'j kaj oranĝ'o'j respektiv'e. Sur la nuks'amas'o kuŝ'is kart'o sur kiu est'is klar'e skrib'it'a per blu'a kreto ”Bon'gust'a'j Tanĝer'a'j Oranĝ'o'j, du por unu penc'o”. Sur la oranĝ'o'j trov'iĝ'is pri'skrib'o egal'e ĝust'a kaj klar'a, ”Brazilaj Nuks'o'j, Plej Bon'a'j, 4 penc'o'j por funt'o.” S-ro Valentin rigard'ad'is ĉi tiu'j'n afiŝ'o'j'n kaj imag'is, ke li renkont'is ĉi tia'n subtil'a'n sprit'ec'o'n antaŭ'e, efektiv'e antaŭ ne'long'e. Li atent'ig'is al la ruĝ'vizaĝ'a frukt'ist'o, kiu iom'et'e mal'bon'humor'e rigard'ad'is tie'n kaj tie'n ĉi en la strat'o, tiu'n mal'preciz'ec'o'n pri li'a'j reklam'o'j. La frukt'ist'o neni'o'n dir'is sed abrupt'e re'ĝust'ig'is la kart'o'j'n. La detektiv'o, si'n apog'ant'e elegant'e al si'a baston'o, daŭr'is ekzamen'i la butik'o'n. Fin'e li dir'is, ”Mi pet'as, sinjor'o, ke vi pardon'u mi'a'n ŝajn'a'n sen'cel'ec'o'n, sed tre plaĉ'us al mi, far'i al vi demand'o'n pri eksperiment'a psikologi'o kaj la inter'rilat'o de ide'o'j.”
La ruĝ'vizaĝ'a vend'ist'o rigard'is li'n per okul'o minac'ant'a, tamen li gaj'e daŭr'ig'is, sving'ant'e si'a'n kan'o'n, ”Kial,” li daŭr'ig'is, ”Kial du mal'ĝust'e met'it'a'j kart'o'j en legom'vend'ist'a butik'o simil'as al pastr'a ĉapel'o ven'int'a al Londono liber'temp'e? Aŭ, se mi ne klar'e esprim'as, kio'n mi vol'as dir'i; kio est'as la mister'a lig'il'o, kiu kun'ig'as la ide'o'n de nuks'o'j reklam'it'a'j kiel oranĝ'o'j, kun la ide'o de du pastr'o'j, unu alt'a, la ali'a mal'alt'a?”
La okul'o'j de la vend'ist'o el'star'is el li'a kap'o kiel tiu'j de helik'o; kaj moment'e ŝajn'is, ke li si'n ĵet'os kontraŭ la fremd'ul'o. Fin'e li koler'e balbut'is: ”Mi ne sci'as, kiel est'as vi'a afer'o, sed se vi est'as ili'a kun'ul'o... dir'u, de mi, ke mi de'frap'os ili'a'j'n stult'a'j'n kap'o'j'n, pastr'o'j aŭ ne, se ili renvers'os de'nov'e mi'a'j'n pom'o'j'n.”
”Efektiv'e?” demand'is la detektiv'o kun grand'a kompat'o. ”Ĉu ili do renvers'is vi'a'j'n pom'o'j'n?”
”Unu el ili, jes,” dir'is la koler'a vend'ist'o laŭ la Londona parol'manier'o, ”renvers'is ĉiu'j'n sur la strat'o'n. Mi ja kapt'us la stult'ul'o'n, se ne neces'is re'kolekt'i ili'n.”
”Kie'n ir'is tiu'j du pastr'o'j?” demand'is Valentin.
”Tra tiu du'a strat'o, mal'dekstr'e, kaj post'e trans la plac'o'n,” sen'hezit'e dir'is la ali'a.
”Dank'o'n,” respond'is Valentin kaj mal'aper'is kiel fe'o. Ĉe la mal'proksim'a flank'o de la du'a plac'o li trov'is polic'an'o'n kaj dir'is: ”Est'as urĝ'e, oficir'o; ĉu vi vid'is du pastr'o'j'n kun nigr'a'j ĉapel'o'j?” La polic'an'o mal'laŭt'e ek'rid'is kaj dir'is: ”Mi ja vid'is ili'n, kaj mi dir'us, ke unu est'is ebri'a. Li star'is mez'e de la strat'o tiom konfuz'it'e, ke...”
”Kie'n ili ir'is?” ek'dir'is Valentin.
”En la flav'a omnibus'o, kiu ir'as al Hampstead,” li respond'is. Valentin montr'is si'a'n oficial'a'n kart'o'n kaj rapid'e dir'is: ”Al'vok'u du el vi'a'j vir'o'j, ili kun'ir'u kun mi sekv'e,” kaj trans'ir'is la voj'o'n kun tia infekt'a energi'o, ke la pez'eg'a polic'an'o obe'is, eĉ facil'mov'e. Post minut'o kaj du'on'o al'ven'is al la franc'a'detektiv'o, inspektor'o kaj civil'e vest'it'a oficir'o.
”Nu, sinjor'o,” komenc'is tiu kun rid'et'ant'a grav'ec'o, ”kaj kio'n... ?”
Valentin indik'is subit'e per si'a kan'o; ”Mi klar'ig'os al vi sur la imperial'o de tiu omnibus'o,” li dir'is kaj jam est'is kur'ant'a tie'n kaj tie'n ĉi tra la trafik'a konfuz'aĵ'o. Kiam ili tri spir'eg'ant'e sid'iĝ'is sur la supr'a'j seĝ'o'j de la flav'a vetur'il'o, la inspektor'o dir'is: ”Ni pov'us ir'i kvar'obl'e pli rapid'e per taksi'fiakr'o.”
”Tut'e ver'e,” kviet'e respond'is ili'a konduk'ant'o, ”se ni nur sci'us kie'n ni ir'as.”
”Kie'n do ni ir'as?” demand'is la ali'a. Dum kelk'a'j sekund'o'j Valentin fum'ad'is sulk'ig'ant'e la frunt'o; kaj el'pren'ant'e la cigared'o'n li dir'is: ”Se vi sci'as, kio'n hom'o far'as, ir'u antaŭ li; tamen se vi vol'as konstat'i, kio'n li far'as, rest'u mal'antaŭ li. Erar'vag'u kiam li erar'vag'as, halt'u, kiam li halt'as, vetur'u tiel mal'rapid'e kiel li. Tiam vi pov'os vid'i, kio'n li vid'is kaj ag'i kiel li ag'is. Ni pov'as neni'o'n far'i, krom vigl'e atend'i i'o'n strang'a'n.”
”Kia'n strang'aĵ'o'n?” demand'is la inspektor'o.
”I'a'n ajn strang'aĵ'o'n,” respond'is Valentin kaj obstin'e silent'iĝ'is.
La flav'a omnibus'o ramp'is tra la nord'a'j voj'o'j, ŝajn'e dum hor'o post hor'o; la eminent'a detektiv'o ne vol'is i'o'n plu klar'ig'i, kaj ebl'e li'a'j help'ant'o'j sent'is silent'a'n kaj kresk'ant'a'n dub'o'n pri li'a cel'o, ebl'e ankaŭ silent'a'n kaj kresk'ant'a'n dezir'o'n tag'manĝ'i; kaj la long'a'j strat'o'j de la nord'london'a'j antaŭ'urb'o'j ŝajn'is etend'iĝ'i, po long'ec'o post long'ec'o kiel infer'a teleskop'o. Est'is unu el tia'j vojaĝ'o'j, kia'n far'ant'e hom'o sen'ĉes'e sent'as, ke li nepr'e est'as ating'int'a la fin'o'n de l’univers'o kaj post'e el'trov'as, ke li nur'e est'as ĉe la komenc'o de la Park'o Tufnell. Londono iom post iom for'mort'is je mal'pur'et'a'j trink'ej'o'j kaj mal'gaj'a'j arbust'ej'o'j kaj post'e ne'klar'ig'ebl'e re'nask'iĝ'is je bril'ant'a'j kaj larĝ'a'j strat'o'j kaj bur'aĉ'a'j hotel'o'j. Est'is kiel tra'pas'i dek tri apart'a'j'n trivial'a'j'n urb'o'j'n, unu tuŝ'ant'a'n la ali'a'n. Tamen, kvankam la vintr'a krepusk'o jam minac'is la voj'o'n antaŭ ili, la Pariza detektiv'o ankoraŭ sid'is silent'a kaj vigl'a, rigard'ant'e la fasad'o'j'n de la strat'o'j, kiu'j preter'glit'is ambaŭ'flank'e. Kiam ili jam las'is la antaŭ'urb'o'n Camden Town mal'antaŭ si, la polic'an'o'j preskaŭ ek'dorm'is; almenaŭ ili ek'salt'et'is, kiam Valentin ek'star'is, man'frap'is ambaŭ sur'ŝultr'e kaj kri'eg'is al la vetur'ig'ist'o, ke li halt'u.
Ili de'fal'is la ŝtup'o'j'n al la strat'o ne sci'ant'e kial ili for'mov'iĝ'is, kaj kiam ili ĉirkaŭ'rigard'is por konstat'i, ili trov'is Valentin, kiu triumf'e indik'as fenestr'o'n mal'dekstr'e. Ĝi est'is grand'a fenestr'o en la larĝ'a fasad'o de or'um'it'a kaj palac'a trink'ej'o; ĝi aparten'is al la fak'o apart'e konserv'at'a por respekt'ul'a tag'manĝ'ad'o, kaj port'is etiket'o'n ”restoraci'o”. Ĉi tiu fenestr'o, kiel la ali'a'j en la hotel'a fasad'o, est'is el frost'it'a kaj desegn'it'a vitr'o; sed en la mez'o est'is grand'a nigr'a frakas'o kiel stel'o en glaci'o.
”Fin'e ni'a post'sign'o!” kri'is Valentin, sving'ant'e la kan'o'n, ”la dom'o kun la frakas'it'a fenestr'o.”
”Kiu fenestr'o? Kiu post'sign'o?” demand'is li'a ĉef'help'ant'o ”ĉu vi hav'as pruv'o'n, ke ĝi est'as iel kun'lig'at'a kun ili?”
Valentin preskaŭ romp'is si'a'n bambu'a'n kan'o'n pro ek'koler'o.
”Pruv'o'n!” li kri'eg'is, ”Bon'a Di'o! li serĉ'as pruv'o'n. Kompren'ebl'e est'as du'dek kontraŭ unu, ke ĝi efektiv'e ne rilat'as al ili. Tamen kio'n ali'a'n ni pov'as far'i? Ĉu vi ne kompren'as, ke ni aŭ dev'os sekv'i unu fantazi'a'n ebl'ec'o'n aŭ hejm'e'n'ir'i kaj en'lit'iĝ'i?” Li bru'ir'is en la restoraci'o'n sekv'at'e de si'a'j kun'ul'o'j, kaj ili baldaŭ sid'is ĉe mal'grand'a tabl'o manĝ'ant'e mal'fru'a'n tag'manĝ'o'n kaj rigard'ant'e la stel'o'n de frakas'it'a vitr'o de intern'e.
Eĉ tiel ĝi ne est'is pli inform'don'a al ili.
”Mi rimark'as, ke vi'a fenestr'o romp'iĝ'is,” dir'is Valentin al la kelner'o, kiam li pag'is la kalkul'o'n.
”Jes, sinjor'o,” respond'is li, atent'e kalkul'ant'e ŝanĝ'mon'o'n, al kiu Valentin sen'vort'e al'don'is grand'eg'a'n trink'mon'o'n. La kelner'o si'n rekt'ig'is kun mild'a sed ne mis'kompren'ebl'a vigl'ec'o.
”Ha, jes, sinjor'o,” li dir'is, ”tre strang'a afer'o, tio, sinjor'o.”
”Ĉu? Klar'ig'u al mi,” dir'is la detektiv'o kun facil'a sci'vol'em'ec'o.
”Nu, du vir'o'j nigr'e vest'it'a'j en'ven'is,” dir'is la kelner'o, ”du el tiu'j ali'land'a'j pastr'o'j, kiu'j nun'temp'e trov'iĝ'as ĉie. Ili mend'is mal'kar'a'n tag'manĝ'et'o'n kaj unu pag'is kaj el'ir'is. La ali'a est'is ĵus el'ir'ant'a al li, kiam mi ekzamen'is la mon'o'n kaj ek'trov'is, ke li pag'is al mi pli ol tri'obl'e tro mult'e. ‘Ho,’ mi dir'is al la ul'o kiu est'is preskaŭ ekster la pord'o, ‘vi pag'is tro mult'e.’ ‘Ho,’ li dir'is, tre kviet'e, ‘ĉu ver'e?’ ‘Jes,’ mi dir'is kaj pren'is la kalkul'o'n por montr'i al li. Sed jen est'is la mir'aĵ'o.”
”Kio'n vi vol'as dir'i?” demand'is li'a pri'demand'ant'o.
”Mi pov'us ĵur'i do je sep bibli'o'j, ke mi skrib'is kvar ŝiling'o'j'n sur la kalkul'o'n. Tamen tiam mi vid'is, ke mi ja est'is skrib'int'a dek kvar ŝiling'o'j'n, tut'e klar'e.”
”Nu?” kri'is Valentin, mal'rapid'e mov'iĝ'ant'e sed kun flam'ant'a'j okul'o'j, ”Kaj post'e?”
”La pastr'o ĉe la pord'o, dir'is tut'e sever'e, ‘Mi bedaŭr'as konfuz'i vi'a'j'n kalkul'o'j'n, tamen ĝi pag'os por la fenestr'o.’ ‘Kiu fenestr'o?’ mi dir'is, ‘Tiu, kiu'n mi est'as romp'ont'a,’ li dir'is kaj frakas'is tiu'n tut'a'n vitr'o'n per si'a ombrel'o.”
Ĉiu'j tri ek'kri'et'is kaj la inspektor'o mal'laŭt'e dir'is, ”Ĉu ni do sekv'as eskap'int'a'j'n frenez'ul'o'j'n?” La kelner'o daŭr'ig'is kvazaŭ li ĝu'is la sen'senc'a'n rakont'o'n: ”Dum moment'o mi tiel konfuz'iĝ'is, ke mi pov'is neni'o'n far'i. La vir'o el'paŝ'is kaj al'iĝ'is al si'a amik'o, kiu atend'is li'n ĉe la strat'angul'o.
Tuj post'e ili tra'ir'is strat'o'n Bullock tiel rapid'e, ke mi ne pov'is kapt'i ili'n kvankam mi el'kur'is tra mal'antaŭ'a pord'o.”
”La strat'o Bullock,” dir'is la detektiv'o kaj rapid'eg'is kiel kugl'o tra tiu strat'o, tiel rapid'e kiel la par'o kiu'n li sekv'is.
Ili'a vojaĝ'o nun ir'ig'is ili'n tra nud'a'j brik'a'j voj'o'j tut'e kiel tunel'o'j; tra strat'o'j kun mal'mult'a'j lum'o'j kaj eĉ kun mal'mult'a'j fenestr'o'j; strat'o'j kiu'j ŝajn'e est'is konstru'it'a'j el la sen'signif'a'j mal'antaŭ'aĵ'o'j de ĉio.
Krepusk'o ĉiam kresk'ad'is, kaj ne est'is facil'e, eĉ al la Londonaj polic'an'o'j diven'i ĝust'e kie'n ili ir'as. La polic'estr'o tamen opini'is, ke ili fin'e al'ven'os i'e'n sur Hampstead Herb'ej'o. Abrupt'e el'ŝvel'ant'a kaj gaz'lum'at'a fenestr'o tra'tranĉ'is la blu'a'n krepusk'o'n kiel serĉ'lum'o kaj Valentin halt'is dum moment'o antaŭ bril'a kaj trivial'a bombon'butik'o. Post iom'et'a hezit'o li en'ir'is; li star'is inter la okul'frap'ant'a'j kolor'o'j de la suker'aĵ'o'j kun tut'a serioz'ec'o kaj aĉet'is dek tri ĉokolad'o'j'n cigar'o'j'n kun konsider'it'a zorg'em'ec'o. Evident'e li prepar'is i'a'n voj'o'n al konversaci'o, tamen tio'n li ne bezon'is. Akr'a'vizaĝ'a, mez'aĝ'a fraŭl'in'o en la butik'o unu'e rigard'is li'a'n elegant'ec'o'n kun nur'a aŭtomat'a sci'vol'em'ec'o; tamen kiam ŝi ek'vid'is, ke la pord'o mal'antaŭ li est'as plen'ig'at'a per la blu'a uniform'o de la polic'estr'o, ŝi'a'j okul'o'j ŝajn'is vek'iĝ'i.
”Ho,” ŝi dir'is, ”se vi al'ven'is pri tiu pak'aĵ'o, mi jam for'send'is ĝi'n.”
”Pak'aĵ'o?” re'dir'is Valentin; kaj est'is li'a vic'o montr'i sci'vol'em'o'n.
”Jes. Tiu, kiu'n la sinjor'o post'las'is, la sinjor'o pastr'o.”
”Je Di'o!” dir'is Valentin, antaŭ'e'n klin'iĝ'ant'a kun si'a unu'a konfes'o de avid'ec'o. ”Pro ĉiel'o, dir'u al mi ĝust'e kio okaz'is.”
”Nu,” dir'is la vir'in'o iom'et'e dub'e, ”la pastr'o'j en'ven'is antaŭ du'on'hor'o kaj aĉet'is pipr'o'ment'o'j'n kaj iom'et'e parol'is kaj tiam for'ir'is en la direkt'o de la herb'ej'o. Tamen moment'o'n post'e unu el ili re'kur'is en la butik'o'n kaj dir'is, ‘Ĉu mi post'las'is pak'aĵ'o'n?’ Mi do ĉie serĉ'is kaj ne pov'is tiu'n trov'i; tiam li dir'is, ‘Ne grav'as; sed se ĝi trov'iĝ'os, bon'vol'u poŝt'send'i ĝi'n al ĉi tiu adres'o’ kaj li post'las'is la adres'o'n kaj ŝiling'o'n por mi. Kaj ver'dir'e, kvankam mi kred'is, ke mi ĉi'e'n serĉ'is, mi trov'is, ke li ja post'las'is brun'paper'a'n pak'aĵ'o'n, kaj mi send'is ĝi'n kie'n li ordon'is. Mi ne pov'as re'memor'i la adres'o'n nun, sed est'is ie en Westminster. Sed ĉar ĝi ŝajn'is est'i tiom grav'a afer'o, mi kred'is, ke la polic'an'o'j est'as al'ven'int'a'j pri ĝi.”
”Tio'n ili ja far'is,” dir'is Valentin abrupt'e. ”Ĉu la herb'ej'o est'as proksim'a?”
”Daŭr'ig'u rekt'e, dek kvin minut'o'j'n,” dir'is la vir'in'o, ”kaj vi ating'os la sen'dom'a'j'n kamp'o'j'n.” Valentin el'salt'is el la butik'o kaj ek'kur'is. La ali'a'j detektiv'o'j sekv'is li'n je ne'vol'em'a trot'o.
La strat'o kiu'n ili tra'pas'is est'is tiom mal'larĝ'a kaj mal'hel'ig'at'a per ombr'o'j; ke kiam ili subit'e el'ir'is sur la vak'a'n herb'ej'o'n kaj sub la vast'a'n ĉiel'o'n, ili kun surpriz'o konstat'is, ke la vesper'o est'as ankoraŭ tiom lum'a kaj klar'a.
Perfekt'a kupol'o pav'verd'a or'iĝ'is inter la nigr'a'j arb'o'j kaj la purpur'a mal'proksim'o. La verd'kolor'o tiom mal'lum'iĝ'is, ke ek'bril'is unu aŭ du stel'o'j, kiel kristal'a'j pint'o'j. La tut'a rest'aĵ'o de tag'lum'o kuŝ'is en or'a bril'ec'o trans la rand'o de Hampstead kaj tiu popular'a kav'aĵ'o kiu'n oni nom'as ”la Val'o de San'ec'o”. La liber'temp'ant'o'j, kiu'j vag'as en ĉi tiu region'o, ankoraŭ ne tut'e dis'iĝ'is; kelk'a'j par'o'j sid'is kvazaŭ sen form'o sur benk'o'j, kaj en la mal'proksim'o ankoraŭ ek'kri'is knab'in'o sur unu el la balanc'il'o'j. La ĉiel'a glor'o profund'iĝ'is kaj mal'lum'iĝ'is ĉirkaŭ la majest'a banal'ec'o de la hom'o; kaj star'ant'e sur la dekliv'o kaj trans'rigard'ant'e la val'o'n, Valentin ek'vid'is tiu'n, kiu'n li serĉ'is.
Inter la nigr'a'j kaj dis'iĝ'ant'a'j ar'o'j en tiu mal'proksim'o est'is unu apart'e nigr'a, kiu ne dis'iĝ'is... ar'o kiu konsist'is el du figur'o'j, pastr'e vest'it'a'j. Kvankam ili aspekt'is tiel mal'grand'a'j kiel insekt'o'j, Valentin pov'is vid'i, ke unu el ili est'as mult'e pli mal'alt'a ol la ali'a. Kvankam la ali'a hav'is la kurb'it'a'j'n ŝultr'o'j'n de student'o kaj mal'el'star'ant'a'n mien'o'n, li pov'is vid'i, ke la vir'o est'as pli ol ses fut'o'j'n alt'a. Li ferm'is la dent'o'j'n kaj antaŭ'e'n'marŝ'is sving'ant'e si'a'n baston'o'n sen'pacienc'e.
Kiam li iom'e mal'grand'ig'is la inter'spac'o'n kaj pli'grand'ig'is la du nigr'a'j'n figur'o'j'n kvazaŭ en vast'a mikroskop'o, li ek'vid'is i'o'n ali'a'n; i'o'n, kio mir'ig'is li'n kaj kio'n li iel atend'is. Kiu ajn est'u la alt'a pastr'o, pov'us est'i neni'a dub'o pri kiu est'as la mal'alt'a. Li est'as li'a amik'o de la Harwich vagon'ar'o, la stump'a pastr'et'o de Essex, kiu'n li avert'is pri li'a'j brun'paper'a'j pak'aĵ'o'j.
Nu, ĝis ĉi tio, ĉio est'is sufiĉ'e klar'a kaj logik'a. Valentin ek'sci'is tiu'n maten'o'n, ke iu Pastr'o Brown el Essex, al'port'os al Londono arĝent'a'n kruc'o'n kun safir'o'j, relikv'uj'o grand'valor'a, por montr'i al iu'j fremd'a'j pastr'o'j ĉe la kongres'o. Tiu est'is sen'dub'e la ”arĝent'aĵ'o kun blu'a'j ŝton'o'j” kaj pastr'o Brown est'is sen'dub'e la stult'ul'o en la trajn'o. Nu, ne est'us rimark'ind'e, ke tio kio'n Valentin el'trov'is, Flambeau ankaŭ el'trov'is; Flameau ĉio'n el'trov'is. Est'us ankaŭ neniel mir'ind'e, ke kiam Flambeau aŭd'is pri safir'a kruc'o li prov'us for'ŝtel'i ĝi'n, tio est'us la plej laŭ'natur'a okaz'o el la tut'a natur'scienc'o. Kaj ankaŭ plen'cert'e est'us neniel mir'ind'e, ke Flambeau plen'e super'ruz'us stult'a'n ŝaf'o'n simil'e al la vir'o kun la ombrel'o kaj la pak'aĵ'o'j. Li est'as tia hom'o kia'n oni pov'us al'log'i eĉ ĝis la Nord'a Polus'o; ne est'us surpriz'a afer'o se aktor'o kiel Flambeau, vest'it'a kiel ali'a pastr'o, al'log'us li'n ĝis Hampstead Herb'ej'o. Ĝis tie la krim'o vid'iĝ'is sufiĉ'e klar'e; kaj kvankam la detektiv'o sent'is kompat'o'n al la pastr'o pro li'a sen'help'ec'o, li preskaŭ mal'estim'is Flambeau ĉar li si'n klin'is al tia facil'e tromp'ebl'a viktim'o. Tamen kiam Valentin pri'pens'is ĉio'n, kio dum'e okaz'is, ĉio'n kio konduk'is li'n al li'a triumf'o, li renvers'is si'a'n tut'a'n cerb'aĵ'o'n por el'trov'i eĉ la plej mal'grand'a'n raci'er'o'n en la okaz'int'aĵ'o'j. Kiel rilat'is la for'ŝtel'o de blu'a kaj arĝent'a kruc'o de Essex’a pastr'o, al sup'o ĵet'it'a al'mur'e en restoraci'o? Kiel ĝi rilat'is al nuks'o'j nom'it'a'j kiel oranĝ'o'j, aŭ al pag'ad'o kaj post'e frakas'ad'o de fenestr'o'j? Li est'is ven'int'a al la fin'o de si'a ĉas'o; sed li iel preter'las'is ĝi'a'n mez'o'n. Kiam li mal'sukces'is (kio mal'oft'e okaz'is), li kutim'e kompren'is la post'sign'o'n sed mal'traf'is la krim'ul'o'n. Sed ĉi tiu'okaz'e li kapt'is la krim'ul'o'n kvankam li ankoraŭ ne pov'is kompren'i la post'sign'o'n.
La du figur'o'j, kiu'j'n ili sekv'is, ramp'is kiel nigr'a'j muŝ'o'j trans la vast'a verd'a kontur'o de mont'et'o. Ili est'is evident'e absorb'it'a'j en inter'parol'ad'o, kaj ebl'e ne rimark'is kie'n ili ir'as, sed ili cert'e est'is ir'ant'a'j al la pli dezert'a'j kaj silent'a'j alt'ej'o'j de la herb'ej'o. Dum ili'a'j post'sekv'ant'o'j pli'proksim'iĝ'is al ili, tiu'j dev'is uz'i la mal'dign'a'j'n poz'o'j'n de cerv'ĉas'ant'o'j, kaŭr'i mal'antaŭ arb'o'j kaj eĉ ramp'i stern'it'a'j ter'e, tra la alt'kresk'a herb'o. Per ĉi tiu'j mal'graci'a'j lert'ec'o'j la ĉas'ist'o'j eĉ al'proksim'iĝ'is la ĉas'at'o'j'n sufiĉ'e por ek'aŭd'i la murmur'ad'o'n de diskut'o, sed neni'a vort'o aŭd'iĝ'is krom la vort'o ”raci'o”, kiu aŭd'iĝ'is de temp'o al temp'o en alt'a kaj preskaŭ infan'a voĉ'o. Unu'foj'e, en la abrupt'a dekliv'o kaj arbust'a dens'ej'o, la detektiv'o'j efektiv'e perd'is la du figur'o'j'n, kiu'j'n ili sekv'is. Ili ne re'trov'is la voj'o'n dum dek angor'plen'a'j minut'o'j kaj post'e ĝi konduk'is ili'n ĉirkaŭ la supr'aĵ'o de ĝib'ŝultr'a mont'et'o, kiu star'is super amfiteatr'o de riĉ'kolor'a kaj dezert'a sun'sub'ir'a pejzaĝ'o. Sub arb'o en ĉi tiu el'star'a sed sen'hom'a lok'o est'is kaduk'a benk'o. Sur ĉi tiu benk'o sid'is la du pastr'o'j ankoraŭ serioz'e inter'parol'ant'a'j. La grandioz'a verd'o kaj or'o ankoraŭ bril'ad'is en la mal'lum'iĝ'ant'a horizont'o; sed la supr'a kupol'o mal'rapid'e ŝanĝ'iĝ'is de pav'verd'a ĝis pav'blu'a kolor'o, kaj la stel'o'j si'n pli kaj pli mal'lig'is kiel solid'a'j juvel'o'j. Mut'e man'sign'ant'e al si'a'j kun'ul'o'j Valentin pov'is ramp'i ĝis mal'antaŭ la grand'a mult'branĉ'a arb'o, kaj tie star'ant'e en mort'a silent'o li ek'aŭd'is la vort'o'j'n de la strang'a'j pastr'o'j por la unu'a foj'o.
Li aŭskult'is dum minut'o kaj du'on'o kaj post'e diabl'a dub'o ek'ten'is li'n. Ebl'e li est'is for'konduk'int'a la du angl'a'j'n polic'an'o'j'n al la dezert'ej'o'j de la nokt'a herb'ej'o pro cel'o ne pli prudent'a ol serĉ'i fig'o'j'n sur ĝi'a'j kard'o'j. Ĉar la du pastr'o'j parol'is ĝust'e kiel pastr'o'j, pi'e, kun kler'o kaj mal'rapid'e, pri la plej aer'a'j enigm'o'j de teologi'o. La mal'grand'a Essex’a pastr'o parol'is pli simpl'e, kun si'a rond'vizaĝ'o turn'it'a al la kresk'ant'a'j stel'o'j, la ali'a parol'is kun la kap'o mal'lev'it'a, kvazaŭ li ne est'as eĉ ind'a al'rigard'i ili'n. Sed oni ne pov'us aŭd'i pli sen'kulp'a'n pastr'a'n inter'parol'ad'o'n aŭ en blank'a ital'a klostr'o aŭ en nigr'a hispan'a katedral'o.
Li unu'e aŭd'is la fin'o'n de fraz'o, kiu'n Pastr'o Brown dir'is... ”. . .
tio'n ili ver'e vol'is dir'i dum la Mez'epok'o kiam ili asert'is, ke la ĉiel'o ne est'as mal'virt'ig'ebl'a.”
La alt'a pastr'o klin'is la mal'lev'it'a'n kap'o'n kaj dir'is, ”Ho jes, ĉi tiu'j nov'a'j sen'kred'ul'o'j apelaci'as al ia raci'ec'o; sed kiu pov'as al'rigard'i tiu'j'n milion'o'j'n da mond'o'j kaj ne ek'sent'i, ke ebl'e ekzist'as ankoraŭ pli de mir'ig'a'j univers'o'j super ni, kie raci'ec'o est'as tut'e mal'raci'a?”
”Ne,” dir'is la ali'a pastr'o, ”raci'o est'as ĉiam raci'a, eĉ en la last'a limb'o, en la perd'it'a lim'o de ĉio. Mi sci'as, ke oni akuz'as la eklezi'o'n pri tio, ke ĝi mal'pli'valor'ig'as raci'o'n, sed fakt'e est'as tut'e mal'e. Sol'a sur la ter'o la eklezi'o taks'as raci'o'n kiel ver'e super'reg'a. Sol'a sur la ter'o la eklezi'o asert'as, ke Di'o mem est'as lig'at'a per raci'o.”
La ali'a pastr'o lev'is si'a'n sever'a'n vizaĝ'o'n al la bril'ant'a blu'aĵ'o kaj dir'is: ”Tamen kiu sci'as ĉu en tiu sen'lim'a univers'o... ?”
”Nur sen'lim'a laŭ materi'o,” dir'is la mal'grand'a pastr'o, subit'e si'n turn'ant'e en si'a seĝ'o, ”ne tiom sen'lim'a, ke ĝi evit'as la leĝ'o'j'n de la ver'o.”
Valentin, mal'antaŭ si'a arb'o, mord'ad'is si'a'j'n ung'o'j'n pro sen'vort'a koler'o. Li preskaŭ imag'is, ke li aŭd'as la mok'rid'o'j'n de la angl'a'j detektiv'o'j, kiu'j'n li tiom mal'proksim'e'n ven'ig'is pro fantazi'a diven'o nur por aŭskult'i la metafizik'a'n klaĉ'o'n de du mild'a'j mal'jun'a'j pastr'o'j.
Pro si'a sen'pacienc'o li ne aŭd'is la egal'e mal'simpl'a'n respond'o de la alt'a pastr'o, kaj kiam li de'nov'e ek'aŭskult'is, est'is Pastr'o Brown kiu parol'is de'nov'e:— ”Raci'ec'o kaj just'ec'o reg'as la plej mal'proksim'a'n kaj la plej sol'ec'a'n stel'o'n. Ek'rigard'u tiu'j'n stel'o'j'n. Ĉu ili ne aspekt'as kiel apart'a'j diamant'o'j kaj safir'o'j? Nu, vi imag'u i'a'n frenez'ul'a'n botanik'o'n aŭ geologi'o'n, kia plaĉ'as al vi. Imag'u al vi arb'ar'o'j'n diamant'a'j'n kun foli'o el bril'a'j kristal'o'j. Imag'u, ke la lun'o est'as blu'a lum'o, apart'a elefant'a safir'o. Sed ne imag'u, ke la tut'o de tiu furioz'a astronomi'o pov'as ŝanĝ'i je la mal'plej grand'a er'o la raci'ec'o'n kaj just'ec'o'n de si'n'kondut'o. Sur eben'aĵ'o'j opal'a'j, sub krut'aĵ'o'j tranĉ'it'a'j el perl'o vi ankoraŭ trov'os avert'il'o'n, ‘Ne ŝtel'u.’”
Valentin est'is ĵus si'n'lev'ont'a de si'a ne'fleks'ebl'a kaj kaŭr'ant'a poz'o kaj for'ramp'ont'a kiel ebl'e plej sen'bru'e, fal'ig'it'a per la sol'a grand'a mal'saĝ'ec'o de si'a karier'o. Tamen io ĉe ĝust'e la silent'o de la alt'a pastr'o halt'ig'is li'n ĝis ĉi tiu parol'os. Kiam li fin'e ek'parol'is, li dir'is tut'e simpl'e, la kap'o klin'it'a kaj man'o'j sur'genu'e: ”Nu, mi opini'as, ke ali'a'j mond'o'j ebl'e pli'grand'iĝ'as super ni'a'n raci'o'n. La mister'o de la ĉiel'o est'as ne'mezur'ebl'a kaj mi mem pov'as neni'o'n far'i krom mal'supr'e'n'klin'i la kap'o'n.”
Tiam, la frunt'o ankoraŭ klin'it'a kaj ne ŝanĝ'int'e iel ajn si'a'n poz'o'n aŭ voĉ'o'n, li al'don'is, ”Trans'don'u nun tiu'n safir'a'n kruc'o'n. Ni est'as sol'a'j tie ĉi, kaj mi pov'us dis'ŝir'i vi'n kiel pajl'a'n pup'o'n.”
La tut'e ne'ŝanĝ'it'a voĉ'o kaj manier'o al'don'is strang'a'n per'fort'o al tiu konstern'a ŝanĝ'o de signif'o. Sed la gvardi'ant'o de la sankt'a rest'aĵ'o ŝajn'is apenaŭ turn'i la kap'o'n. Ŝajn'is, ke li'a iom'et'e stult'a vizaĝ'o est'as ankoraŭ turn'it'a al la stel'o'j. Ebl'e li ne ek'kompren'is. Aŭ ebl'e li kompren'is kaj sid'as rigid'ig'at'a de terur'o.
”Jes,” dir'is la alt'a pastr'o, per la sam'a mal'laŭt'a voĉ'o kaj kun la sam'a sen'mov'a manier'o, ”jes, mi est'as Flambeau.”
Tiam, post paŭz'o li dir'is, ”Nu, ven'u; ĉu vi don'os al mi tiu'n kruc'o'n?”
”Ne,” dir'is la ali'a kaj la unu'silab'o strang'e son'is. Flambeau subit'e for'ĵet'is ĉiu'j'n si'a'j'n pontifik'a'j'n pretend'o'j'n. La grand'a rab'ist'o mal'antaŭ'e'n apog'is si'n sur si'a benk'o kaj rid'is mal'laŭt'e kaj long'e.
”Ne,” li kri'is, ”vi ne don'os ĝi'n al mi, vi fier'aĉ'a prelat'o. Vi ne don'os ĝi'n, vi fraŭl'a naiv'ul'o. Ĉu mi klar'ig'u kial vi ne don'os ĝi'n. Ĉar mi jam hav'as ĝi'n en mi'a brust'poŝ'o.”
La mal'grand'a hom'o el Essex turn'is al li en la krepusk'o vizaĝ'o'n ŝajn'e konfuz'it'a'n kaj dir'is kun tim'em'a ekscit'o, ”Ĉu—ĉu vi est'as cert'a?”
Flambeau kri'eg'is pro ĝoj'o, ”Ver'e, vi est'as tiel amuz'a kiel tri'akt'a fars'o,” li kri'is, ”Jes, vi nap'o, mi est'as tut'e cert'a. Mi est'is tiom prudent'a far'i duplikat'o'n de la ĝust'a pak'aĵ'o kaj nun, mi'a amik'o, vi hav'as la duplikat'o'n kaj mi hav'as la juvel'o'j'n. Mal'nov'a ruz'o, Pastr'o Brown—tre mal'nov'a ruz'o.”
”Jes,” dir'is Pastr'o Brown kaj pas'ig'is la fingr'o'j'n tra la har'ar'o kun la sam'a konfuz'it'a manier'o. ”Jes, mi iam antaŭ'e pri'aŭd'is ĝi'n.”
La krim'kolos'ul'o klin'iĝ'is super la kamp'ar'a pastr'et'o kun ia subit'a interes'o.
”Vi antaŭ'e pri'aŭd'is ĝi'n?” li demand'is, ”Kie vi est'as pri'aŭd'int'a ĝi'n?”
”Nu, kompren'ebl'e mi dev'as ne dir'i li'a'n nom'o'n,” dir'is la mal'grand'a hom'o simpl'e. ”Li est'is pent'ul'o. Li viv'ad'is prosper'e dum du'dek jar'o'j, tut'e per duplikat'a'j brun'paper'a'j pak'aĵ'o'j. Kaj do vi vid'as kiam mi komenc'is suspekt'i vi'n, mi tuj pens'is pri tiu kompat'ind'ul'o, kaj ties farad'o'n.”
”Komenc'is suspekt'i mi'n?” re'dir'is la rab'ist'o kun pli fort'a atent'o, ”ĉu vi hav'is tiom da saĝ'ec'o suspekt'i mi'n nur ĉar mi konduk'is vi'n al ĉi tiu dezert'a region'o de la herb'ej'o?”
”Ne, ne,” dir'is Brown, kvazaŭ bedaŭr'em'e. ”Efektiv'e, mi suspekt'is vi'n kiam ni unu'e renkont'iĝ'is. Est'is pro tiu ŝvel'et'aĵ'o sur la manik'o kie ul'o'j kia'j vi port'as la pint'a'n bracelet'o'n.”
”Kiel, je Tartar'o,” kri'is Flambeau, ”vi iam pri'aŭd'is la pint'a'n bracelet'o'n?”
”Ho, mi'a ŝaf'et'o,” dir'is Pastr'o Brown, kurb'ant'e la brov'o'j'n iel sen'esprim'e. ”Kiam mi est'is sub'pastr'o en Hartlepool, est'is tri el ili kun pint'a'j bracelet'o'j. Do, ĉar mi suspekt'is vi'n de la komenc'o, vi kompren'as, ke mi cert'ig'is, ke almenaŭ la kruc'o ir'u sen'difekt'e. Do, fin'e mi vid'is vi'n inter'ŝanĝ'i la pak'aĵ'o'j'n. Tiam, kompren'ebl'e mi ankoraŭ'foj'e inter'ŝanĝ'is ili'n. kaj post'e mi post'las'is la ĝust'a'n.”
”Post'las'is ĝi'n?” re'dir'is Flambeau, kaj unu'a'foj'e li'a voĉ'o en'hav'is i'o'n krom triumf'o.
”Nu, est'is tiel ĉi,” dir'is la mal'grand'a pastr'o, parol'ant'e sam'e simpl'e. ”Mi re'ir'is al tiu suker'aĵ'butik'o kaj demand'is ĉu mi post'las'is pak'aĵ'o'n kaj don'is al ili adres'o'n okaz'e ke ĝi trov'iĝ'os. Nu, mi sci'is, ke tio'n mi ne far'is, sed kiam mi de'nov'e for'ir'is mi efektiv'e post'las'is ĝi'n. Do, anstataŭ kur'sekv'i mi'n kun tiu grand'valor'a pak'aĵ'o ili send'is ĝi'n rekt'e al amik'o mi'a en Westminster.” Tiam li al'don'is iom'et'e mal'gaj'e, ”tio'n mi ankaŭ lern'is de kompat'ind'ul'o en Hartlepool.
Li tiel far'is pri la man'sak'et'o'j, kiu'j'n li ŝtel'is ĉe staci'dom'o'j, sed li est'as en mon'a ̨ejo nun'temp'e. Ho, oni lern'as, kompren'ebl'e,” li al'don'is, de'nov'e frot'ant'e la kap'o'n kun tia sam'a energi'a bedaŭr'esprim'o. ”Ni ne pov'as evit'i est'i pastr'o'j. Hom'o'j ven'as kaj dir'as al ni ĉi tia'j'n afer'o'j'n.”
Flambeau el'ŝir'is brun'paper'a'n pak'aĵ'o'n el si'a intern'a poŝ'o kaj dis'ŝir'is ĝi'n. Ĝi en'hav'is neni'o'n krom paper'o kaj plumb'a'j stang'et'o'j.
Li ek'star'is kun gigant'a gest'o kaj kri'is: ”Mi ne kred'as tio'n. Mi ne kred'as, ke naiv'a kamp'ar'ul'o kiel vi pov'us sukces'i tiom far'i. Mi kred'as, ke vi ankoraŭ hav'as ĝi'n ĉe vi, kaj se vi ne ced'os ĝi'n—nu ni est'as tut'e sol'a'j kaj mi for'pren'os ĝi'n per'fort'e.”
”Ne,” dir'is Pastr'o Brown kaj ankaŭ ek'star'is, ”vi ne for'pren'os ĝi'n per'fort'e. Unu'e, ĉar mi ver'e ne hav'as ĝi'n nun'temp'e. Kaj du'e, ĉar ni ne est'as sol'a'j.”
Flambeau halt'is si'a'n antaŭ'e'n'a'n paŝ'o'n.
”Mal'antaŭ tiu arb'o,” dir'is Pastr'o Brown, fingr'o'montr'ant'e, ”star'as du fort'a'j polic'an'o'j kaj la plej eminent'a detektiv'o nun'temp'e viv'ant'a. Kiel ili ven'is ĉi tie'n, ĉu vi demand'os? Nu, mi ven'ig'is ili'n, kompren'ebl'e. Kiel mi tio'n far'is? Mi klar'ig'as tio'n ankaŭ se plaĉ'as al vi.
Di'o ben'u vi'n, ni dev'as sci'i du'dek tia'j'n afer'o'j kiam ni labor'as inter la krim'em'a'j klas'o'j. Nu, mi ne est'is cert'a, ke vi est'as ŝtel'ist'o, kaj est'is ne'ebl'e far'i skandal'o'n pri unu el ni'a'j pastr'o'j. Tial mi nur prov'is vi'n por el'trov'i ĉu io dev'ig'os al vi vi'n mal'kaŝ'i. Iu ajn kutim'e far'as scen'o'n, se li trov'as sal'o'n en si'a kaf'o; se ne, li hav'as kaŭz'o'n silent'i. Mi inter'ŝanĝ'is la sal'o'n kaj la suker'o'n kaj vi silent'is. Iu ajn kutim'e mal'plaĉ'iĝ'as, se li'a kalkul'o est'as tri'obl'e tro grand'a. Se tiu pag'as li hav'as motiv'o'n por rest'i ne'rimark'it'a. Mi pli'grand'ig'is vi'a'n kalkul'o'n kaj vi pag'is.”
Ŝajn'is, ke la mond'o halt'as kaj Flambeau est'as salt'eg'ont'a kiel tigr'o. Sed li est'is ten'at'a kvazaŭ per sorĉ'o, li est'is mir'eg'at'a per sci'vol'em'ec'o plej fort'a.
”Nu,” daŭr'ig'is Pastr'o Brown kun pez'a klar'ec'o, ”ĉar vi ne vol'is las'i post'sign'o'n al la polic'an'o'j, kompren'ebl'e iu dev'is tio'n far'i. Ĉie ajn kie'n ni ir'is, mi pen'is i'o'n far'i, kio parol'ig'os ĉiu'n pri ni dum la rest'aĵ'o de la tag'o. Mi ne far'is grand'a'n difekt'o'n—makul'it'a mur'o, el'verŝ'it'a'j pom'o'j, frakas'it'a fenestr'o; sed mi sav'is la kruc'o'n, kiel la kruc'o est'os ĉiam sav'at'a. Ĝi est'as nun en Westminster. Mi iom'et'e mir'is, ke vi ne halt'ig'is ĝi'n per la Azen'a Fajf'o.”
”Per kio?” demand'is Flambeau.
”Mi ĝoj'as, ke vi neniam aŭd'is pri tio,” dir'is la pastr'o grimac'ant'e. ”Ĝi est'as aĉ'aĵ'o. Mi est'as cert'a, ke vi est'as tro bon'a hom'o est'i Fajf'ist'o. Mi mem ne pov'us nul'ig'i ĝi'n eĉ per la ‘Makul'o'j’; mi'a'j krur'o'j ne est'as sufiĉ'e fort'a'j.”
”Kio'n sub'ĉiel'a'n vi pri'parol'as?” demand'is la ali'a.
”Mi opini'is, ke vi ne kon'as la ‘Makul'o'j'n’,” dir'is Pastr'o Brown, plezur'e surpriz'ig'it'a, ”Do vi cert'e ankoraŭ ne tro erar'vag'is.”
”Je infer'o, kiel vi kon'as ĉiu'j'n ĉi tiu'j'n terur'aĵ'o'j'n?” kri'is Flambeau.
Et'a rid'et'o aper'is sur la rond'a vizaĝ'o de li'a pastr'a kontraŭ'ant'o.
”Ho, est'ant'e fraŭl'ec'a stult'ul'o, supoz'ebl'e,” li dir'is. ”Ĉu vi neniam ek'pens'is, ke vir'o kiu preskaŭ neni'o'n far'as krom aŭd'i la real'a'j'n pek'o'j'n de ali'a'j ne est'us tut'e sen sci'o pri hom'a mal'virt'ec'o. Tamen fakt'e pro ali'a flank'o de mi'a meti'o mi cert'iĝ'is, ke vi est'as neni'a pastr'o.”
”Kio?” demand'is la ŝtel'ist'o, la buŝ'o larĝ'e mal'ferm'it'a.
”Vi atak'is la raci'ec'o'n,” dir'is Pastr'o Brown, ”Tio est'as mal'ĝust'a teologi'o.”
Kaj eĉ dum li si'n turn'is for por kolekt'i si'a'n propr'aĵ'o'n, el'ir'is la tri detektiv'o'j el sub la krepusk'a'j arb'o'j. Flambeau est'is art'ist'o kaj sport'em'ul'o. Li mal'antaŭ'e'n paŝ'is kaj far'is graci'plen'a'n riverenc'o'n al Valentin.
”Ne al mi, mon am'i,” dir'is Valentin, per klar'a voĉ'o, ”Ni ambaŭ far'u riverenc'o'n al ni'a majstr'o.”
Kaj ili ambaŭ star'is unu moment'o'n sen'ĉapel'e, dum la mal'alt'a Essex’a pastr'o palpebr'um'e serĉ'is si'a'n ombrel'o'n.
Aristid'e Valentin, estr'o de la Pariza Polic'o, est'is mal'fru'a por si'a vesper'manĝ'o kaj kelk'a'j li'a'j gast'o'j jam komenc'is al'ven'i antaŭ ol li. Ĉi tiu'j'n tamen re'cert'ig'is li'a serv'ist'o Iv'a'n, la mal'jun'ul'o kun cikatr'o, kaj la vizaĝ'o preskaŭ tiel griz'a kiel li'a'j lip'har'o'j, kiu ĉiam sid'is ĉe tabl'o en la en'ir'ej'o—en'ir'ej'o kies mur'o'j est'is ĉiam kovr'at'a'j de arm'il'o'j. La dom'o de Valentin ebl'e est'is tiel strang'a kaj kon'at'a kiel ĝi'a mastr'o. Ĝi est'is mal'nov'a dom'o, kun alt'a'j mur'o'j kaj alt'kresk'a'j popl'o'j, preskaŭ super'pend'ant'a'j la river'o'n Seine; sed la rimark'ind'aĵ'o kaj ebl'e ankaŭ la polic'a valor'o pri ĝi'a konstru'manier'o est'is ĉi tio: ne ekzist'is ia ajn el'ir'ej'o krom la antaŭ'a pord'o, kiu'n gvardi'is Iv'a'n kaj la arm'il'ar'o. La ĝarden'o est'is grand'a kaj el'labor'it'a, kaj est'is mult'a'j el'ir'ej'o'j kiu'j konduk'is el la dom'o en la ĝarden'o'n. Sed ne est'is el'ir'ej'o el la ĝarden'o en la ekster'a'n mond'o'n; ĝi est'is tut'e ĉirkaŭ'at'a de mur'o, alt'a, glat'a kaj ne'grimp'ebl'a kun special'a'j pint'aĵ'o'j sur ĝi'a supr'a rand'o; ebl'e ne mal'taŭg'a medit'ej'o por vir'o, kiu'n mort'ig'i cent krim'ul'o'j jam ĵur'is.
Kiel Iv'a'n klar'ig'is bon'e al la invit'it'o'j, la gast'ig'ant'o ĵus telefon'is, ke li est'as de'ten'at'a dum dek minut'o'j. Fakt'e li est'is far'ant'a kelk'a'j'n fin'a'j'n aranĝ'o'j'n pri ekzekut'o'j kaj tia'j mal'feliĉ'aĵ'o'j; kaj kvankam ĉi tiu'j dev'o'j est'is pro la natur'o tut'e abomen'a'j al li, li tamen ĉiam efektiv'ig'is ili'n preciz'ec'e. Mal'kompat'a dum la persekut'ad'o de krim'ul'o'j, li est'is tre kompat'a pri ili'a pun'ad'o. De kiam li super'reg'is la franc'a'j'n kaj grand'mezur'e la eŭrop'a'j'n polic'a'j'n metod'o'j'n, li'a potenc'a influ'o est'is honor'ind'e uz'at'a por mild'ig'i pun'o'j'n kaj pli'pur'ig'i mal'liber'ej'o'j'n. Li est'is unu el la grand'a'j franc'a'j hom'am'a'j liber'pens'ant'o'j, kies sol'a erar'o est'as, ke ili'a kompat'o est'as eĉ pli sever'a ol la just'ec'o.
Kiam Valentin al'ven'is li est'is jam vest'it'a en nigr'a'j vest'aĵ'o'j kaj port'ant'a la ruĝ'a'n roz'et'o'n—elegant'a figur'o, la nigr'a barb'o jam griz'e stri'it'a. Li ir'is tuj tra si'a dom'o al la leg'o-ĉambr'o, kiu est'is el'ir'ej'o en la ĝarden'o'n. La al'ĝarden'a pord'o est'is mal'ferm'a, kaj zorg'e en'ŝlos'int'e si'a'n skatol'eg'o'n en ĝi'a'n oficial'a'n lok'o'n, li star'is moment'o'n ĉe la pord'o, rigard'ant'e al la ĝarden'o. Klar'bril'a lun'o kontraŭ'batal'is la flug'ant'a'j'n ŝir'it'aĵ'o'j'n kaj ĉifon'o'j'n de ŝtorm'o kaj Valentin rigard'ad'is ĝi'n kun sopir'em'o kutim'a al scienc'em'a'j hom'o'j kia'j li. Ebl'e tia'j hom'o'j ek'sent'as spirit'a'n antaŭ'vid'o'n pri la plej grav'eg'a problem'o en si'a'j viv'o'j. Tiu'n okult'a'n melankoli'o'n tamen li baldaŭ for'puŝ'us, ĉar li sci'is, ke li est'as mal'fru'a kaj, ke li'a'j gast'o'j jam komenc'is al'ven'i.
Unu ek'rigard'o en la salon'o'n dum li en'ir'is ĝi'n, sufiĉ'is por montr'i al li, ke tamen la ĉef'a invit'it'o ankoraŭ ne al'ven'is. Li vid'is ĉiu'j'n ali'a'j'n sub'ten'ant'o'j'n de tiu mal'mult'e'nombr'a festen'o; li vid'is Lord'o'n Galloway, la angl'a ambasador'o—koler'em'a mal'jun'ul'o kun la vizaĝ'o kiel ruĝ'brun'a pom'o, port'ant'a la blu'a'n ruband'o'n de la Krur'zon'a Orden'o. Li vid'is Lord'in'o'n Galloway, mal'dik'a kaj faden'simil'a, la har'ar'o arĝent'a kaj la vizaĝ'o sam'temp'e sent'em'a kaj aristokrat'a. Li vid'is ŝi'a'n fil'in'o'n Fraŭl'in'o'n Margaret Graham, pal'a kaj bel'et'a knab'in'o kun elf'a vizaĝ'o kaj har'ar'o kupr'a'kolor'a. Li vid'is la Duk'in'o'n de Sankt'a Mikela Mont'o, nigr'o-okul'a kaj riĉ'aspekt'a kaj kun ŝi ŝi'a'j'n du fil'in'o'j'n, ankaŭ nigr'o-okul'a'j kaj riĉ'aspekt'a'j. Li vid'is D-ro'n Sim'o'n, tip'e franc'a scienc'ist'o kun okul'vitr'o'j, pint'a brun'a barb'o kaj frunt'o stri'it'a de tiu'j paralel'a'j sulk'o'j, kiu'j est'as la pun'o de mal'estim'a manier'o, ĉar ili far'iĝ'as per konstant'a ek'lev'o de la brov'o'j. Li vid'is Pastr'o'n Brown el Cobhole en Essex, kiu'n li antaŭ ne'long'e renkont'is en Angl'uj'o. Li vid'is, ebl'e kun pli'a interes'o ol iu'n ajn el la ali'a'j, alt'a'n vir'o'n en uniform'o, kiu riverenc'is al la Galloway’oj sed ricev'is neni'a'n afabl'a'n respond'o'n, kiu nun antaŭ'e'n marŝ'is por salut'i si'a'n gast'ig'ant'o'n. Li est'is Komand'ant'o O’Bri'e'n de la Franc'a Fremd'ul'a Legi'o. Li est'is mal'dik'a tamen iom fanfaron'a figur'o, tut'e raz'it'a, la har'ar'o nigr'a kaj la okul'o'j blu'a'j kaj, kiel dec'as ĉe oficir'o de tiu regiment'o, fam'kon'at'a pro si'a'j venk'o'plen'a'j mal'sukces'o'j kaj sukces'plen'a'j si'n'mort'ig'o'j, li hav'is mien'o'n sam'temp'e vigl'eg'a'n kaj melankoli'a'n. Laŭ nask'o li est'is irlanda land'sinjor'o kaj dum si'a jun'ec'o li kon'is la Galloway’o'j'n, Margaret Graham precip'e. Li for'ir'is de si'a land'o pro ŝuld'o'j, kaj li nun esprim'is si'a'n tut'a'n liber'ec'o'n de brit'a etiket'o, fier'e paŝ'ant'e tie'n kaj tie'n ĉi vest'it'a en ali'land'a uniform'o, sabr'o kaj spron'o'j. Kiam li klin'iĝ'is al la ambasador'a famili'o, la Ge'lord'a'j Moŝt'o'j klin'iĝ'is ne'vol'em'e kaj Fraŭl'in'o Margaret rigard'is for.
Pro kia'j ajn mal'nov'a'j kaŭz'o'j tia'j hom'o'j interes'iĝ'is unu al la ali'a, ili'a eminent'a gast'ig'ant'o ne tre interes'iĝ'is pri ili. Almenaŭ neni'u el ili est'is por li la el'star'ant'a gast'o de tiu vesper'o. Valentin apart'e atend'is vir'o'n eminent'a'n tra la tut'a mond'o, kies amik'ec'o'n li akir'is dum si'a'j detektiv'a'j rond'ir'o'j kaj triumf'o'j en Uson'o. Li atend'is la al'ven'o'n de Juli'us K. Brayne, tiu mult'milion'ul'o kies kolos'a'j kaj eĉ sub'prem'ant'a'j donac'o'j al mal'grand'a'j religi'o'j el'vok'is tiom da facil'a'j mok'rid'o'j kaj tiom da pli facil'a serioz'ec'o en la angl'a'j kaj uson'a'j ĵurnal'o'j. Neni'u pov'us ĝust'e cert'iĝ'i pri sinjor'o Brayne, ĉu li est'as ateist'o aŭ mormon'o aŭ krist'an'a scienc'ist'o; tamen li est'is ĉiam pret'a plen'ig'i je mon'o ajn'a'n intelekt'a'n vaz'o'n, kondiĉ'e, ke ĝi est'u ne'prov'it'a vaz'o. Unu el li'a'j flank'okup'o'j est'is atend'i la al'ven'o'n de la Uson'a Shakespeare, okup'o kiu postul'is pli da pacienc'o ol fiŝ'kapt'ad'o. Li admir'is Walt Whitman, tamen opini'is, ke Luk'e P. Tanner el Par'is, Pa., est'as ĉiel pli ”progres'em'a” ol Whitman. Io ajn, kiu ŝajn'is kiel ”progres'em'a”, plaĉ'is al li. Li opini'is, ke Valentin est'as ”progres'em'a”, tiel far'ant'e kontraŭ li grand'a'n mal'just'aĵ'o'n.
La korp'a ek'aper'o de Juli'us K. Brayne en la ĉambr'o'n est'is tiel ek'frap'a kiel al'tabl'ig'a sonor'il'o. Li hav'is ĉi tiu'n grav'a'n ec'o'n, al kiu mal'mult'a'j el ni pov'as pretend'i, ke li'a ĉe'est'o est'is tiel grand'a kiel li'a for'est'o. Li est'is grand'eg'ul'o, tiom gras'a kiom alt'a, vest'it'a tut'e en vesper'a nigr'o, sen eĉ la bril'o de ĉen'et'o aŭ ring'o. Li'a har'ar'o est'is blank'a kaj mal'antaŭ'e'n komb'it'a laŭ la german'a manier'o; li'a vizaĝ'o est'is ruĝ'a, furioz'a kaj kerub'a, kun nigr'et'a barb'et'o sub la mal'supr'a lip'o, kiu don'is al vizaĝ'o ali'e infan'ec'a, teatr'a'n aŭ eĉ mefistofel'a'n aspekt'o'n. Tamen ne dum long'a temp'o la gast'ar'o nur rigard'is tiu'n eminent'a'n uson'an'o'n; li'a mal'fru'ec'o est'is jam gast'ig'a problem'o kaj oni tuj send'is li'n en la manĝ'o-ĉambr'o kun la Lord'in'o Galloway ĉe la brak'o.
Ĉiu'rilat'e la Galloway’oj est'is sufiĉ'e afabl'a'j kaj sen'ĝen'a'j, krom rilat'e al unu detal'o. Se Fraŭl'in'o Margaret ne en'ir'is vesper'manĝ'i kun tiu aventur'ist'o O’Bri'e'n, ŝi'a patr'o est'us tut'e kontent'a; kaj ŝi tio'n ne far'is; ŝi dec'e en'ir'is kun D-ro Sim'o'n. Tamen la mal'jun'a lord'o est'is mal'trankvil'a kaj preskaŭ mal'ĝentil'a. Li est'is sufiĉ'e diplomat'a dum la vesper'manĝ'o sed kiam la cigar'o'j aper'is kaj tri el la pli jun'a'j vir'o'j, Sim'o'n la kurac'ist'o, Brown la pastr'o kaj la danĝer'et'a O’Bri'e'n, la ekzil'it'o en fremd'a uniform'o . . . mal'aper'is por inter'parol'i kun la vir'in'o'j aŭ fum'i en la vitr'o'plant'ej'o, tiam la angl'a diplomat'o far'iĝ'is tre'eg'e ne'diplomat'a. Dum ĉiu ses'dek'sekundar'o tra'pik'is li'n la pens'o, ke ebl'e tiu fripon'o O’Bri'e'n iel signal'as al Margaret; kia'manier'e, li ne prov'is imag'i al si. Dum la kaf'o'trink'ad'o li rest'is sol'a kun la griz'a uson'an'o, kiu fid'is al ĉiu'j religi'o'j, kaj kun la griz'iĝ'ant'a franc'o, kiu kred'is al neniu'j. Ili inter'disput'u, sed nek unu nek la ali'a pov'is interes'i li'n. Post iom da temp'o ĉi tiu ”progres'em'a” vort'a inter'batal'o tiom ted'is li'n, ke li ankaŭ lev'iĝ'is por serĉ'i la salon'o'n. Li perd'iĝ'is dum ses aŭ dek minut'o'j en long'a'j koridor'o'j; fin'e li aŭd'is la alt'a'n akr'a'n voĉ'o'n de la kurac'ist'o kaj post'e la mal'laŭt'a'n voĉ'o'n de la pastr'o, sekv'at'a de ĉies rid'ad'o. Ili ankaŭ, li kun blasfem'o ek'pens'is, kred'ebl'e disput'as pri ”scienc'o kaj religi'o”Sed tuj kiam li mal'ferm'is la pord'o'n de la salon'o li rimark'is nur unu afer'o'n—tio'n, kio ne est'as tie. Li ek'vid'is, ke Komand'ant'o O’Bri'e'n for'est'as kaj, ke Fraŭl'in'o Margaret ankaŭ for'est'as.
Sen'pacienc'e el'ir'ant'e el la salon'o kiel li el'ir'is el la manĝ'o-ĉambr'o, li de'nov'e bru'ir'is tra la koridor'o. La ide'o defend'i si'a'n fil'in'o'n kontraŭ la irland-alĝeri'an'a sen'taŭg'ul'o far'iĝ'is la super'reg'ant'a ide'o de la mens'o, eĉ ĝis frenez'ec'o. Eĉ dum li ir'is al la mal'antaŭ'a pord'o de la dom'o, kie est'is la leg'o-ĉambr'o de Valentin, li surpriz'iĝ'is renkont'ant'e si'a'n fil'in'o'n, kiu preter'rapid'is kun pal'a mal'degn'a vizaĝ'o, kio est'as la du'a enigm'o. Se ŝi ĵus re'ven'is de O’Bri'e'n, kie do est'as O’Bri'e'n? Se ŝi ne est'is kun O’Bri'e'n, kun kiu ŝi est'is? Kun ia senil'a kaj koler'eg'a suspekt'o li palp'ad'e ir'is al la mal'lum'a'j mal'antaŭ'ej'o'j kaj fin'e trov'is serv'ist'a'n pord'o'n, kiu konduk'is li'n en la ĝarden'o'n. La lun'o per si'a sabr'o jam tra'ŝir'is kaj for'volv'is la ŝtorm'a'n rest'aĵ'o'n. La arĝent'a lum'o plen'ig'is ĉiu'j'n kvar angul'o'j'n de la ĝarden'o. Alt'a figur'o, blu'e vest'it'a, trans'paŝ'is la razen'ej'o'n al la leg'o-ĉambr'a pord'o; la ek'bril'et'o de lun'lum'a arĝent'o sur la vest'o'border'o montr'is, ke tiu est'as la Komand'ant'o O’Bri'e'n.
Li mal'aper'is tra la vitr'a'j pord'o'j en la dom'o'n kaj las'is ĉe la lord'o ne'pri'skrib'ebl'a'n mal'bon'humor'o'n, sam'temp'e virulent'a kaj ne'klar'a. La blu-arĝent'a ĝarden'o, kiel teatr'a scen'o, ŝajn'e vol'is turment'i li'n per tut'a tiu tiran'ec'a dolĉ'ec'o kontraŭ kiu li'a mond'ec'a aŭtoritat'o batal'ad'is. La graci'ec'o kaj long'ec'o de la paŝ'o'j de la Irland'an'o ek'koler'ig'is li'n kvazaŭ li est'us rival'o anstataŭ patr'o; la lun'lum'o frenez'ig'is li'n. Li est'is al'log'at'a kaj kapt'at'a kvazaŭ sorĉ'e en trubadur'a'n ĝarden'o'n, en Watteau an fe'land'o'n, kaj vol'ant'e for'pel'i de si tia'j'n am'ec'a'j'n idiot'ec'o'j'n per inter'parol'ad'o, li energi'e ek'ir'is sekv'i si'a'n kontraŭ'ul'o'n. Tio'n far'ant'e, li pied'frap'is kontraŭ arb'branĉ'o aŭ ŝton'o kuŝ'ant'a en la herb'o; li mal'supr'e'n rigard'is agac'it'e kaj post'e kun sci'vol'em'o. Tuj post'e la lum'o kaj la alt'a'j popl'o'j mal'supr'e'n'rigard'is al tre mal'oft'a spektakl'o, al mal'jun'a angl'a diplomat'o kiu plen'fort'e kur'is, dum'e kri'eg'ant'a kaj muĝ'ant'a.
Li'a'j raŭk'a'j kri'o'j ven'ig'is al la leg'o-ĉambr'a pord'o pal'a'n vizaĝ'o'n kaj la bril'ant'a'j'n okul'vitr'o'j'n kaj mal'trankvil'a'n frunt'o'n de D-ro Sim'o'n, kiu aŭd'is la unu'a'j'n kompren'ebl'a'j'n vort'o'j'n de la alt'rang'ul'o.
Lord'o Galloway est'is kri'eg'ant'a, ”Kadavr'o en la herb'o . . . sang'a kadavr'o.” Vid'ebl'e O’Bri'e'n plen'e for'iĝ'is el la mens'o.
”Ni dev'as tuj al'vok'i Valentin,” dir'is la kurac'ist'o, kiam la ali'a rakont'is balbut'ant'e pri ĉio, kio'n li kuraĝ'is ekzamen'i. ”Est'as bon'ŝanc'e, ke li ĉe'est'as,” kaj eĉ dum li parol'is la eminent'a detektiv'o en'ir'is la leg'o-ĉambr'o'n, al'ven'ig'it'a de la kri'eg'o. Est'is preskaŭ amuz'e rimark'i la karakteriz'a'n ŝanĝ'o'n de li'a manier'o; li unu'e al'kur'is pro la mal'trankvil'o de mastr'o kaj gast'ig'ant'o, kiu tim'as, ke iu gast'o aŭ serv'ist'o ek'mal'san'as. Kiam oni klar'ig'is al li la sang'a'n okaz'int'aĵ'o'n, li tuj far'iĝ'is vigl'a kaj afer'em'a; ĉar ĉi tio, kiom ajn ĝi est'as subit'a kaj terur'a, est'is il'a meti'o.
”Strang'e, sinjor'o'j,” li dir'is dum ili rapid'is en la ĝarden'o'n, ”ke mi post'ĉas'is mister'o'j'n tra la tut'a mond'o kaj nun ĉi tiu sid'iĝ'as en mi'a'n propr'a'n ĝarden'o'n. Sed kie ĝi est'as?” Ili trans'ir'is la razen'ej'o'n mal'pli facil'e ĉar vual'ant'a nebul'o komenc'is lev'iĝ'i el la river'o; sed gvid'at'a'j de la frap'it'a lord'o ili trov'is la kadavr'o'n en la alt'kresk'a herb'o, kadavr'o'n de tre alt'a kaj lar ̧ŝultra hom'o. Li kuŝ'is la vizaĝ'o al'ter'e, tiel, ke ili pov'is vid'i nur, ke li'a'j larĝ'a'j ŝultr'o'j est'as nigr'e vest'it'a'j kaj ke li'a grand'a kap'o est'as kalv'a, krom kelk'a'j tuf'et'o'j da brun'a har'o, kiu'j al'kroĉ'iĝ'is al la krani'o kiel mal'sek'a mar'alg'o. El sub li'a makul'it'a makzel'o for'ramp'is ruĝ'a serpent'o da sang'o.
”Cert'e est'as,” dir'is Sim'o'n per profund'a kaj strang'a voĉ'o, ”ke li ne est'is kun'ul'o ni'a.”
”Ekzamen'u li'n, doktor'o,” kri'is Valentin akr'e, ”ebl'e li ankoraŭ ne mort'is.”
La kurac'ist'o klin'iĝ'is ĝis la kadavr'o. ”Li ne tut'e mal'varm'iĝ'is, tamen li ja est'as sen'viv'a,” li respond'is, ”Help'u mi'n lev'i li'n.”
Ili zorg'e lev'is li'n iom'et'e el la herb'o, kaj ĉia dub'o pri li'a sen'viv'ec'o tuj mal'aper'is en terur'a manier'o. La kap'o de'fal'is. Ĝi est'is tut'e de'tranĉ'it'a de la korp'o; kiu ajn tranĉ'is la gorĝ'o'n tra'tranĉ'is ankaŭ la kol'o'n. Eĉ Valentin est'is iom'et'e ŝok'ig'at'a. ”Li nepr'e est'is fort'a kiel goril'o,” li murmur'is.
Kvankam li kutim'is vid'i tia'j'n anatomi'a'j'n terur'aĵ'o'j'n, ne est'is sen ek'trem'o, ke D-ro Sim'o'n lev'is la kap'o'n. Ĝi est'is iom'et'e hak'it'a ĉirkaŭ la kol'o kaj makzel'o, sed la vizaĝ'o est'is preskaŭ sen'difekt'a. Est'is pez'a, flav'a vizaĝ'o, sam'temp'e en'fal'int'a kaj ŝvel'int'a, kun akcipitr'a naz'o kaj dik'a'j palpebr'o'j, la vizaĝ'o de mal'bon'a roma imperi'estr'o, ebl'e ankaŭ de ĥin'a imperi'estr'o. Ĉiu ŝajn'e rigard'is ĝi'n tra la sen'sent'a'j okul'o'j de ne'sci'ad'o. Neni'o plu est'is rimark'ebl'a, krom, ke dum ili lev'is la korp'o'n ili vid'is sub'e la blank'a'n bril'ad'o'n de vesper'a ĉemiz'o kaj la ruĝ'a'n bril'o'n de sang'o. Kiel D-ro Sim'o'n asert'is, la vir'o ja ne est'is unu el la invit'it'o'j. Tamen li est'is kred'ebl'e pen'int'a al'iĝ'i, ĉar li al'ven'is taŭg'e vest'it'a.
Valentin sur'genu'iĝ'is, kaj kun la man'o'j sur'ter'e ekzamen'is kun si'a plen'a metod'ec'a atent'o la ĉirkaŭ'a'n herb'o'n kaj ter'o'n; tio'n far'ant'e li est'is help'at'a mal'pli lert'e de la kurac'ist'o kaj de la angl'a lord'o je manier'o tut'e fuŝ'a. Neni'o rezult'is de ili'a ramp'ad'o, krom kelk'a'j branĉ'et'o'j tre mal'long'e romp'it'a'j aŭ tranĉ'it'a'j, kiu'j'n Valentin ekzamen'is kaj tuj for'ĵet'is.
”Branĉ'et'o'j,” li dir'is serioz'e, ”branĉ'et'o'j kaj fremd'ul'o absolut'e ne'kon'at'a kun de'tranĉ'it'a kap'o; krom'e est'as neni'o sur ĉi tiu razen'ej'o.”
Preskaŭ terur'e silent'is, kaj post'e akr'e ek'kri'is la nerv'taŭz'it'a Galloway.
”Kiu est'as? Kiu est'as apud la mur'o?”
Mal'alt'a figur'o kun kap'o idiot'e grand'a hezit'e al'proksim'iĝ'is ili'n tra la lun'lum'a nebul'o. Dum unu moment'o ĝi aspekt'is kiel kobold'o sed post'e montr'iĝ'is la sen'ofend'a pastr'o, kiu'n ili las'is en la salon'o.
”Ver'e,” li dir'is mild'e, ”ne ekzist'as el'ir'ej'o'j el ĉi tiu ĝarden'o, ĉu vi sci'as?”
La nigr'a'j brov'o'j de Valentin iom'et'e sen'pacienc'e sulk'iĝ'is, laŭ princip'o kontraŭ la sutan'o'n. Sed li est'is mult'e tro just'a hom'o, ne'i la traf'ec'o'n de la vort'o'j, ”Vi est'as prav'a,” li dir'is. ”Antaŭ ol ni el'trov'os kiel li'a mort'o okaz'is, mi ebl'e dev'os el'trov'i kiel li'a ĉe'est'o ĉi tie okaz'is. Nu, aŭskult'u sinjor'o'j, se est'as ebl'e sen mal'util'o al mi'a ofic'o kaj dev'o, ni ĉiu'j konsent'os, ke iu'j eminent'a'j nom'o'j dev'us ne est'i implik'it'a'j en tiu afer'o. Est'as sinjor'in'o'j, sinjor'o'j kaj est'as ali'land'a ambasador'o. Se mi nom'us ĝi'n kiel krim'o'n, ĝi dev'us est'i esplor'at'a kiel krim'o. Tamen mi pov'as ag'i laŭ mi'a juĝ'o. Mi est'as la polic'estr'o; mi est'as tiom publik'a, ke mi pov'as bon'e est'i privat'a. Di'o mi'a, mi sen'kulp'ig'os ĉiu'n el mi'a'j gast'o'j antaŭ ol mi al'vok'os mi'a'j'n polic'an'o'j'n por el'serĉ'i iu'n ali'a'n. Sinjor'o'j, je vi'a honor'o, neni'u el vi el'ir'u la dom'o'n ĝis morgaŭ tag'mez'e; est'as lit'ĉambr'o'j por ĉiu'j. Sim'o'n, mi kred'as, ke vi sci'as kie trov'i mi'a'n serv'ist'o'n Iv'a'n, en la en'ir'ej'a ĉambr'o; li est'as konfidenc'ul'o. Dir'u al li, ke ali'a serv'ist'o gvardi'u la pord'o'n kaj li tuj ven'u ĉi tie'n. Lord'o Galloway, vi est'as sen'dub'e la plej taŭg'a el ni por inform'i la sinjor'in'o'j'n pri kio okaz'is kaj evit'i panik'o'n.
Ili ankaŭ dev'as rest'i. Pastr'o Brown kaj mi rest'os ĉi tie apud la kadavr'o.” Kiam en Valentin aŭd'iĝ'is la estr'a voĉ'o, oni obe'is li'n kiel klarion'o'n. D-ro Sim'o'n tra'ir'is la arm'il'ej'o'n kaj trov'is Iv'a'n, la privat'a'n detektiv'o'n de la publik'a detektiv'o. Galloway ir'is al la salon'o kaj trans'don'is la terur'a'n nov'aĵ'o'n sufiĉ'e takt'e, ke kiam la ar'o kun'ven'is de'nov'e la sinjor'in'o'j est'is jam mal'trankvil'ig'it'a'j kaj jam trankvil'ig'it'a'j. Dum'e la fidel'a pastr'o kaj la fidel'a ateist'o star'is ĉe la kap'o kaj pied'o'j de la korp'o sen'mov'e en la lun'lum'o, kiel simbol'a'j statu'o'j de ili'a'j du filozofi'o'j pri mort'o.
Iv'a'n, la konfid'at'o kun la cikatr'o kaj la lip'har'o'j, el'ir'is el la dom'o kiel kugl'eg'o kaj trans'kur'is la razen'ej'o'n al Valentin kiel hund'o al si'a mastr'o.
Li'a plumb'kolor'a vizaĝ'o est'is vigl'a pro ekscit'o pri ĉi tiu hejm'a detektiv'a okaz'int'aĵ'o kaj kun preskaŭ mal'agrabl'a avid'o li pet'is permes'o'n de si'a mastr'o, ekzamen'i la kadavr'a'n rest'aĵ'o'n.
”Jes, ekzamen'u se vi vol'as, Iv'a'n,” dir'is Valentin, ”tamen rapid'u.
Ni dev'as en'ir'i kaj esplor'i la tut'a'n afer'o'n en la dom'o.”
Iv'a'n lev'is la kap'o'n, kaj post'e preskaŭ de'fal'ig'is ĝi'n.
”Kio,” li el'spasm'is, ”Est'as . . . ne, ne est'as, ne pov'as est'i. Ĉu vi kon'as ĉi tiu'n vir'o'n, sinjor'o?”
”Ne,” dir'is Valentin indiferent'e, ”ni en'ir'u.”
Ili ambaŭ port'is la kadavr'o'n, kuŝ'ig'is ĝi'n sur kanap'o'n en la leg'o'ĉambr'o kaj post'e ili ĉiu'j ir'is en la salon'o'n.
La detektiv'o sid'iĝ'is ĉe skrib'tabl'o silent'e kaj eĉ hezit'e; sed li'a okul'o est'is kiel la fer'a okul'o de asiz'a juĝ'ist'o. Li skrib'is kelk'a'j'n not'o'j'n sur paper'o'n antaŭ si kaj post'e dir'is abrupt'a'j vort'o'j. ”Ĉu ĉiu ĉe'est'as?”
”For'est'as sinjor'o Brayne,” dir'is la duk'in'o de Sankt'a Mikela Mont'o, ĉirkaŭ'e'n'rigard'ant'e.
”Ne,” dir'is Lord'o Galloway kun raŭk'a akr'a voĉ'o, ”kaj ankaŭ sinjor'o Neil O’Bri'e'n, mi kred'as. Mi vid'is tiu'n sinjor'o'n marŝ'ant'a en la ĝarden'o kiam la kadavr'o ankoraŭ est'is varm'a.”
”Iv'a'n,” dir'is la detektiv'o, ”ir'u kaj ven'ig'u Komand'ant'o'n O’Bri'e'n kaj sinjor'o'n Brayne. S-ro Brayne, laŭ mi'a sci'o, est'as en la manĝ'o'ĉambr'o kaj fin'as la fum'ad'o'n de cigar'o; la Komand'ant'o O’Bri'e'n mi kred'as, est'as tie'n kaj re'e'n paŝ'ant'a en la vitr'a plant'ej'o. Mi ne est'as cert'a.”
La fid'ind'a serv'ist'o mal'aper'is el la ĉambr'o kaj antaŭ ol iu pov'is parol'i aŭ i'o'n far'i Valentin daŭr'ig'is kun ne'ŝanĝ'it'a kaj kvazaŭ milit'ist'a rapid'ec'o.
”Ĉiu sci'as, ke mort'int'o trov'iĝ'is en la ĝarden'o, la kap'o tut'e de'tranĉ'it'a de la korp'o. D-ro Sim'o'n, vi ekzamen'is ĝi'n. Ĉu vi opini'as, ke grand'a fort'o est'us bezon'at'a tiel tranĉ'i la gorĝ'o'n? Aŭ ebl'e nur tre akr'a tranĉ'il'o?”
”Mi asert'us, ke ne est'us far'ebl'a per ja ajn tranĉ'il'o,” dir'is la pal'a kurac'ist'o.
”Ĉu vi hav'as i'a'n koncept'o'n,” daŭr'ig'is Valentin, ”per kia il'o tio est'us far'ebl'a?”
”Pri'kalkul'int'e modern'a'j'n ebl'ec'o'j'n, mi ja ne pov'as dir'i,” dir'is la kurac'ist'o, kurb'ig'ant'e la brov'o'j'n, ”tra'hak'i kol'o'n eĉ mal'lert'e ne est'as facil'e, kaj ĉi tiu kap'o est'as rekt'e kaj mal'fuŝ'e de'tranĉ'it'a. Est'us far'ebl'a per batal'hak'il'o aŭ per antikv'a ekzekut'ist'a hak'il'o aŭ per glav'eg'o.”
”Ho, Di'o mi'a!” kri'is la duk'in'o, preskaŭ histeri'e, ”ne ekzist'as i'a'j glav'eg'o'j aŭ batal'il'o'j tie ĉi.”
Valentin est'is ankoraŭ okup'at'a pri la paper'o antaŭ li. ”Dir'u, nu,”
li dir'is, ankoraŭ rapid'e skrib'ant'e, ”ĉu tio est'us far'ebl'a per long'a franc'a kavaleri'a sabr'o?
Mal'laŭt'a frap'et'o aŭd'iĝ'is ĉe la pord'o, kiu pro ia ne'raci'a kial'o koagul'is ĉies sang'o'n, kiel la frap'ad'o en Macbeth. Dum tiu glaci'a silent'o, prosper'is al D-ro Sim'o'n dir'i ”Sabr'o . . . jes . . . per sabr'o ebl'e... ”
”Dank'o'n,” dir'is Valentin, ”En'ir'u, Iv'a'n.”
La konfid'ind'a Iv'a'n mal'ferm'is la pord'o'n kaj en'konduk'is Komand'ant'o'n Neil O’Bri'e'n, kiu'n li fin'e est'is trov'int'a de'nov'e paŝ'ant'a tie'n kaj tie'n ĉi en la ĝarden'o.
La irlanda oficir'o star'is sur la sojl'o kun sen'ord'a kaj spit'em'a manier'o. ”Kio'n vi vol'as ĉe mi?” li kri'is.
”Bon'vol'u sid'iĝ'i,” dir'is Valentin kun afabl'a kaj sen'trem'a voĉ'o.
”Kial vi ne port'as vi'a'n sabr'o'n? Kie ĝi est'as?”
”Mi las'is ĝi'n sur la bibliotek'a tabl'o,” dir'is O’Bri'e'n kun pli'a irlanda akcent'o pro si'a mal'trankvil'a humor'o. ”Ĝi ĝen'is mi'n... ĝi far'iĝ'is...”
”Iv'a'n,” dir'is Valentin, ”bon'vol'u ir'i kaj al'port'i la sabr'o'n de la Komand'ant'o el la bibliotek'o.” Tiam, dum la serv'ist'o mal'aper'is,” Lord'o Galloway asert'as, ke li vid'is vi'n el'ir'ant'a el la ĝarden'o antaŭ ol li ek'trov'is la kadavr'o'n. Kio'n vi far'is en la ĝarden'o?”
La komand'ant'o si'n ĵet'is sen'konsider'e en seĝ'o'n.
”Ho,” li laŭt'e dir'is kun pur'a irlanda kartav'o, ”Admir'is la lun'o'n.
Kun'sent'is natur'o'n, knab'o mi'a.”
Pes'ebl'a silent'o profund'iĝ'is kaj daŭr'is kaj ĉe ĝi'a fin'o aŭd'iĝ'is de'nov'e tiu bagatel'a kaj terur'a frap'et'o. Iv'a'n re'aper'is port'ant'e ŝtal'a'n sen'sabr'a'n sabr'ing'o'n.
”Krom'e mi pov'is neni'o'n trov'i,” li dir'is.
”Met'u ĝi'n sur'tabl'e'n,” dir'is Valentin, sen rigard'i ĝi'n. Est'is mal'human'a silent'o en la ĉambr'o, kiel tiu mal'human'a mar'o de silent'o kiu ĉirkaŭ'as ĵus kondamn'it'a'n murd'ist'o'n. Jam antaŭ long'e la mal'fort'a'j ek'kri'o'j de la duk'in'o mal'aŭd'iĝ'is La ŝvel'int'a mal'am'o de Lord'o Galloway est'is sat'ig'it'a kaj eĉ sobr'ig'it'a. La voĉ'o kiu ek'parol'is est'is tut'e ne atend'at'a.
”Ebl'e mi pov'as klar'ig'i,” kri'is Fraŭl'in'o Margaret kun tiu klar'son'a trem'ant'a voĉ'o per kiu kuraĝ'a vir'in'o en'publik'e parol'as.
”Mi pov'as klar'ig'i kio'n far'is sinjor'o O’Bri'e'n en la ĝarden'o, ĉar li est'as dev'ig'at'a silent'i. Li pet'is, ke mi edz'in'iĝ'u kun li. Mi rifuz'is; mi dir'is, ke pro mi'a'j ge'patr'o'j mi pov'as don'i al li neni'o'n krom respekt'o.
Pro tio li est'is iom'et'e koler'a; ŝajn'e li ne tro estim'is mi'a'n respekt'o'n.
Mi sci'vol'as,” ŝi al'don'is kun iom'et'e pal'a rid'et'o, ”ĉu li nun iom ajn estim'as ĝi'n. Ĉar nun mi montr'as ĝi'n al li. Mi ĵur'as solen'e, ke li neniam far'is ĉi tiu'n ag'o'n.”
Lord'o Galloway mov'iĝ'ad'is ĝis si'a fil'in'o kaj est'is prov'ant'a tim'ig'i ŝi'n per voĉ'o, kiu laŭ li'a kred'o est'as mal'laŭt'a. ”Silent'u... Manj'o,”
li dir'is per tondr'a flustr'ad'o. ”Kial vi ŝirm'u ĉi tiu'n vir'o'n? Kie est'as li'a sabr'o? Kie li'a mal'ben'it'a kavaleri'a... .”
Li ĉes'is parol'i pro strang'a rigard'ad'o kun kiu li'a fil'in'o rigard'is li'n, rigard'o kiu ja est'is bril'a magnet'o por la tut'a ĉe'est'ant'ar'o.
”Vi stult'ul'o!” ŝi dir'is per mal'laŭt'a voĉ'o sen ia ŝajn'ig'o de pi'ec'o, ”Vi kred'as, ke vi prov'as pruv'i kio'n? Mi asert'as, ke ĉu tiu vir'o est'is sen'kulp'a dum li est'is kun mi. Sed se li ne est'is sen'kulp'a li est'is ja kun mi. Se li murd'is vir'o'n en la ĝarden'o, kiu nepr'e vid'is... kiu cert'e sci'is? Ĉu vi tiom mal'am'as Neil, ke vi'a'n propr'a'n fil'in'o'n vi... .”
Lord'in'o Galloway ek'kri'eg'is. La ali'a'j ĉiu'j sid'is trem'ant'e en si mem pro la tuŝ'o de tia tragedi'o kia jam antaŭ'e star'is inter ge'am'ant'o'j. Ili vid'is la fier'a'j'n pal'a'j'n vizaĝ'o'j'n de la skot'a aristokrat'in'o kaj de ŝi'a am'ant'o la irlanda aventur'ist'o, kiel antikv'a'j'n portret'o'j'n en mal'lum'a dom'o. La long'daŭr'a silent'o plen'iĝ'is je sen'form'a'j histori'a'j memor'o'j pri murd'it'a'j edz'o'j kaj venen'a'j krom'vir'in'o'j.
Subit'e en'trud'is mez'e'n de ĉi tiu mal'san'a silent'o, sen'kulp'a voĉ'o, dir'ant'e, ”Ĉu la cigar'o do est'is tre long'a?”
La ŝanĝ'o est'is tiom subit'a, ke oni dev'is ĉirkaŭ'e'n'rigard'i por el'trov'i kiu parol'is.
”Mi parol'as pri—” dir'is Pastr'o Brown el la angul'o de la ĉambr'o, ”Mi parol'as pri tiu cigar'o kies fum'ad'o'n sinjor'o Brayne ĵus fin'as.
Ŝajn'as est'i tiom long'a kiom marŝ'baston'o.”
Malgraŭ la ne'rilat'ec'o de ĉi tiu'j vort'o'j la vizaĝ'o de Valentin esprim'is konsent'o'n krom agac'o'n, kiam li lev'is la kap'o'n.
”Konsent'it'e,” li abrupt'e dir'is, ”Iv'a'n, vi ir'u de'nov'e por sinjor'o Brayne kaj tuj ven'ig'u li'n ĉi tie'n.”
Tuj kiam la ĉio'n'far'ul'o ferm'is la pord'o'n Valentin al'parol'is la knab'in'o'n kun tut'e nov'a serioz'ec'o.
”Fraŭl'in'o Margaret,” li dir'is, ”ni ĉiu'j sent'as, mi est'as cert'a, kaj dank'em'ec'o'n kaj admir'o'n pro vi'a ag'o, ke vi super'reg'is vi'a'n mal'pli ind'a'n dign'ec'o'n kaj klar'ig'is la kondut'o'n de la Komand'ant'o. Sed tamen ekzist'as mank'o. Mi kred'as, ke Lord'o Galloway renkont'is vi'n dum vi ir'is de la leg'o-ĉambr'o al la salon'o, kaj ke nur kelk'a'j'n minut'o'j'n post'e li trov'is la ĝarden'o'n kaj la Komand'ant'o'n, kiu ankoraŭ marŝ'is tie.”
”Vi dev'as memor'i,” respond'is Margaret, kun apenaŭ rimark'ebl'a ironi'o en la voĉ'o, ”ke mi est'is ĵus rifuz'int'a li'n, tial ni pov'is apenaŭ re'ven'i brak'o'n en brak'o. Li est'as sinjor'ec'a... almenaŭ; kaj li rest'is iom da temp'o en la ĝarden'o... kaj tiel far'iĝ'is akuz'at'a pri murd'o.”
”Dum tiu'j kelk'a'j minut'o'j,” dir'is Valentin serioz'e, ”li ver'e pov'us...
.”
De'nov'e ek'aŭd'iĝ'is la frap'et'o kaj Iv'a'n en'trud'is si'a'n cikatr'a'n vizaĝ'o'n.
”Pardon'u, sinjor'o,” li dir'is, ”sed sinjor'o Brayne est'as for'ir'int'a el la dom'o.”
”For'ir'int'a,” kri'is Valentin, kaj unu'a'foj'e star'iĝ'is. ”Ir'int'a. For'kur'int'a. For'vapor'int'a,” humor'ec'e respond'is Iv'a'n franc'lingv'e. ”Li'a ĉapel'o kaj surtut'o est'as ankaŭ mal'aper'int'a'j, kaj mi rakont'os i'o'n plej'e mir'ig'a'n. Mi kur'is ekster'e'n por el'trov'i i'a'j'n spur'o'j'n kaj mi ja trov'is unu... tre grand'a'n.”
”Kio'n vi vol'as dir'i?” demand'is Valentin.
”Mi montr'os ĝi'n al vi,” dir'is la serv'ist'o kaj de'nov'e aper'is kun bril'ant'a sen'ing'a kavaleri'a sabr'o, sang'e makul'it'a ĉe la rand'o kaj pint'o. Ĉiu en la ĉambr'o rigard'ad'is ĝi'n kvazaŭ ĝi est'as fulm'aĵ'o; sed la spert'a Iv'a'n daŭr'ig'is tut'e trankvil'e: ”Mi trov'is ĉi tio'n,” li dir'is, ”for'ĵet'it'a inter la arbust'o'j'n je kvin'dek paŝ'o'j de ĉi tie sur la pariza voj'o. Ali'vort'e, mi trov'is ĝi'n ĝust'e tie, kie'n vi'a respekt'ind'a sinjor'o Brayne ĵet'is ĝi'n dum li for'kur'is.”
De'nov'e silent'is, sed nun est'is silent'o mal'sam'a ol antaŭ'e. Valentin pren'is la sabr'o'n, ekzamen'is ĝi'n, pens'ad'is kun ne'ŝajn'ig'at'a atent'o kaj post'e si'n turn'is al O’Bri'e'n montr'ant'e vizaĝ'o'n kiu esprim'is plen'a'n respekt'o'n. ”Komand'ant'o,” li dir'is, ”Ni esper'as, ke vi iam ajn aper'ig'os ĉi tiu'n sabr'o'n, se la polic'an'o'j vol'os ekzamen'i ĝi'n. Dum'e,”
li al'don'is, re'ŝov'ant'e la ŝtal'o'n en la sonor'ant'a'n ing'o'n, ”permes'u, ke mi re'don'u al vi vi'a'n glav'o'n.”
Pro la milit'ist'a simbol'ec'o de la ag'o, la ĉe'est'ant'ar'o apenaŭ pov'is ne aplaŭd'i.
Al Neil O’Bri'e'n, tiu gest'o ja est'is la komenc'o de nov'a viv'o. Kiam li de'nov'e vag'is en la mister'plen'a'n ĝarden'o'n en la tag'iĝ'a'j kolor'o'j, est'is fal'int'a de li la tragedi'a sen'efik'ec'o de li'a kutim'a manier'o; li est'is vir'o kun mult'a'j kial'o'j por est'i feliĉ'a. Lord'o Galloway est'is montr'int'a ver'a'n sinjor'ec'o'n kaj est'is pet'int'a pardon'o'n. Fraŭl'in'o Margaret est'is montr'int'a i'o'n pli ol lord'id'in'ec'o'n, almenaŭ vir'in'ec'o'n, kaj ebl'e est'is don'int'a al li i'o'n pli bon'a'n ol bedaŭr'esprim'o'n, dum ili vag'is inter la mal'nov'a'j flor'bed'o'j antaŭ maten'manĝ'o. La tut'a gast'ar'o est'is pli gaj'a kaj human'a, ĉar kvankam ankoraŭ rest'is la enigm'o pri la murd'o, la pez'a suspekt'ŝarĝ'o est'is lev'it'a de ĉiu kaj est'is for'pel'it'a al Parizo, flug'ant'a post la strang'a milion'ul'o... vir'o, kiu'n ili apenaŭ kon'is. La diabl'o est'is el'pel'it'a el la dom'o... est'is si'n el'pel'int'a.
Tamen ankoraŭ rest'is la enigm'o kaj kiam O’Bri'e'n si'n ĵet'is sur la benk'o'n apud D-ro Sim'o'n, tiu vigl'a scienc'em'ul'o tuj daŭr'ig'is la diskut'ad'o'n. Li ne mult'e da vort'o'j el'ĉerp'is de O’Bri'e'n, kiu pri'pens'is pli agrabl'a'j'n afer'o'j'n.
”Mi ne pov'as dir'i, ke tio mult'e interes'as mi'n,” dir'is la Irland'an'o mal'kaŝ'e, ”precip'e, ĉar ĉio jam vid'iĝ'is sufiĉ'e klar'a. Ŝajn'as, ke Brayne ial mal'am'is ĉi tiu'n ne'kon'at'ul'o'n, al'log'is li'n en la ĝarden'o'n kaj mort'ig'is li'n per mi'a glav'o. Post'e li for'kur'is al la urb'o, for'ĵet'ant'e la glav'o'n sur'voj'e. Mi aŭd'is de Iv'a'n, ke la mort'int'o hav'is uson'a'n dolar'o'n en la poŝ'o, do li est'is sam'land'an'o de Brayne, kaj tio ŝajn'e fiks'as ĉio'n. Mi ne vid'as i'a'j'n mal'facil'aĵ'o'j'n pri la afer'o.”
”Est'as kvin kolos'a'j mal'facil'aĵ'o'j,” dir'is la kurac'ist'o trankvil'e; ”kiel alt'a'j mur'o'j unu intern'e de la ali'a. Ne mis'kompren'u mi'n. Mi ne dub'as pri tio, ke Brayne far'is tio'n; li'a for'flug'o, mi kred'as, pruv'as tio'n. Sed kiel li ĝi'n far'is? Unu'a mal'facil'aĵ'o: Kial vir'o murd'us ali'a'n per grand'a pez'a sabr'o, konsider'it'e, ke li preskaŭ pov'us mort'ig'i li'n per poŝ'tranĉ'il'o kaj post'e re'met'i ĝi'n en si'a'n poŝ'o'n? Du'a mal'facil'aĵ'o: Kial est'is neni'a bru'o aŭ ek'kri'o? Ĉu est'as kutim'e ek'vid'i ali'a'n al'kur'ant'a kaj sving'ant'a sabr'o'n kaj neni'o'n dir'i? Tri'a mal'facil'aĵ'o: Serv'ist'o gvardi'is la antaŭ'a'n pord'o'n dum la tut'a vesper'o; eĉ rat'o ne pov'as en'ir'i ie en la ĝarden'o'n de Valentin. Kiel do la mort'int'o en'ir'is en la ĝarden'o'n? Kvar'a mal'facil'aĵ'o: Laŭ la sam'a'j kondiĉ'o'j, kiel Brayne el'ir'is la ĝarden'o?”
”Kaj la kvin'a?” demand'is Neil, kies okul'o'j fiks'e rigard'ad'is la angl'a'n pastr'o'n, kiu mal'rapid'e al'proksim'iĝ'is laŭ la ĝarden'a voj'et'o.
”Kred'ebl'e tio est'as nur mal'grav'aĵ'o,” dir'is la kurac'ist'o, ”sed mi'a'opini'e tre strang'a; kiam mi unu'e ek'vid'is kiel la kap'o est'is tranĉ'it'a mi kred'is, ke la murd'int'o don'is pli ol unu frap'eg'o'n. Tamen per ekzamen'o mi trov'is mult'a'j'n tranĉ'sign'o'j'n sur la tranĉ'it'a sekci'o; ali'vort'e oni frap'is tie post la for'tranĉ'o de la kap'o. Ĉu Brayne tiom diabl'e mal'am'is si'a'n kontraŭ'ul'o'n, ke li star'is hak'ant'e ties korp'o'n en la lun'lum'o?”
”Terur'e,” dir'is O’Bri'e'n kaj trem'et'is.
La mal'alt'a pastr'o, Brown, al'ven'is dum ili parol'is kaj atend'is kun karakteriz'a modest'ec'o ĝis ili fin'is. Tiam li dir'is embaras'e.
”Nu, mi bedaŭr'as inter'romp'i. Sed oni send'is mi'n trans'don'i la nov'aĵ'o'n.”
”Nov'aĵ'o'n?” re'dir'is Sim'o'n, kaj rigard'ad'is kvazaŭ dolor'plen'e tra si'a'j okul'vitr'o'j.
”Jes, mi tre bedaŭr'as,” dir'is Pastr'o Brown mild'e, ”okaz'is ankoraŭ unu murd'o, vi sci'u.”
Ambaŭ hom'o'j sur la benk'o ek'star'is, kaj las'is ĝi'n balanc'iĝ'ant'a.
”Kaj i'o'n ankoraŭ pli strang'a,” daŭr'ig'is la pastr'o kun si'a mal'bril'a okul'o sur la rododendr'o'j. ”Est'as krim'o de tiu sam'a naŭz'a spec'o; ankoraŭ unu de'kap'ig'o. Oni trov'is la du'a'n kap'o'n el'verŝ'ant'a sang'o'n en la river'o'n, ĉe lok'o nun kelk'a'j'n paŝ'o'j'n de tie ĉi, laŭ la al'pariz'a voj'o kie Brayne for'kur'is; do, ili suspekt'as, ke. . . .”
”Grand'a ĉiel'o!” kri'is O’Bri'e'n, ”ĉu Brayne est'is monomani'ul'o?”
”Ekzist'as uson'a'j venĝ'ad'o'j,” dir'is la pastr'o sen'pasi'e. Tuj post'e li al'don'is, ”Ili dezir'as, ke vi ir'u al la bibliotek'a ĉambr'o por vid'i ĝi'n.”
Komand'ant'o O’Bri'e'n sekv'is la ali'a'j'n al la enket'o sent'ant'e en si mem iom'a'n naŭz'o'n. Kiel milit'ist'o li tre'eg'e mal'am'is ĉi tia'n kaŝ'it'a'n buĉ'ad'o'n; kie do ĉes'os ĉi tiu fantazi'a amput'ad'o? Unu'e unu kap'o est'as de'hak'at'a kaj post'e ali'a; ĉi tiu okaz'e (li dir'is amar'ec'e al si mem) ne est'as ver'e, ke du kap'o'j est'as pli bon'a'j ol unu. Dum li tra'pas'is la leg'o-ĉambr'o'n li preskaŭ ŝancel'ig'is pro ŝok'a koincid'o. Sur la tabl'o de Valentin kuŝ'is kolor'it'a bild'o de ankoraŭ tri'a sang'ant'a kap'o; kaj tio est'is la kap'o de Valentin mem. Per du'a ek'rigard'o li konstat'is, ke ĝi est'as nur naci'ism'a ĵurnal'o nom'it'a ”La Gilotin'o”, kiu montr'is ĉiu'semajn'e bild'o'n de unu el si'a'j politik'ist'a'j kontraŭ'ul'o'j kun la okul'o'j el'star'ant'a'j kaj la vizaĝ'o tord'it'a, kvazaŭ ĵus ekzekut'it'a; Valentin est'is iom'et'e eminent'a kontraŭ-klerik'ism'an'o. Tamen O’Bri'e'n est'is Irland'an'o kaj hav'is, eĉ pri si'a'j pek'o'j i'a'n ĉast'ec'o'n, kaj li ek'koler'is kontraŭ tiu grand'a kruel'ec'o de la intelekt'o, kiu aparten'as nur al la franc'o'j. Li ek'sent'is Parizon, kiel grand'a'n est'aĵ'o'n, de la grotesk'aĵ'o'j sur la got'a'j preĝ'ej'o'j ĝis la mal'delikat'a'j karikatur'o'j en la ĵurnal'o'j Li re'memor'is la kolos'a'j'n ŝerc'o'j'n de la revoluci'o. Li ek'vid'is la urb'o'n kiel apart'a mal'bel'a energi'o, de la sang'a skiz'o kuŝ'ant'a sur la tabl'o ĝis tie, kie super mont'o kaj ar'eg'o da gargojl'o'j, la grand'a diabl'o rid'at'aĉ'as sur Notre-Dam'e.
La bibliotek'o est'is long'a, mal'alt'a kaj mal'lum'a ĉambr'o; kiom da lum'o ĝi en'hav'is, penetr'is tra mal'lum'ig'a'j sun'ŝirm'il'o'j kaj ankoraŭ hav'is iom da tag'iĝ'a ruĝ'o. Valentin kaj li'a serv'ist'o Iv'a'n atend'is ili'n ĉe la pli alt'a flank'o de long'a kaj klin'iĝ'a tabl'o, sur kiu kuŝ'is la hom'a'j rest'aĵ'o'j, ŝajn'e grand'eg'a'j en la krepusk'a lum'o. La grand'a nigr'a figur'o kaj flav'a vizaĝ'o de la vir'o trov'it'a en la ĝarden'o, kontraŭ'star'is ili'n de'nov'e tiel sam'e kiel antaŭ'e. La du'a kap'o, kiu'n oni el'tir'is tiu'n sam'a'n maten'o'n el inter la river'herb'o'j kuŝ'is mal'sek'e kaj gut'ant'e apud ĝi. La polic'an'o'j de Valentin est'is ankoraŭ prov'ant'a'j el'trov'i la rest'aĵ'o'n de la du'a kadavr'o, kiu supoz'ebl'e est'is ankoraŭ flos'ant'a. Pastr'o Brown, kiu ŝajn'e neniel part'o'pren'is la sent'em'ec'o'j'n de O’Bri'e'n, al'proksim'iĝ'is al la du'a kap'o kaj ekzamen'is ĝi'n kun si'a palpebr'um'a zorg'o. Ĝi est'is apenaŭ io ajn, krom skovel'o el mal'sek'a, blank'a har'o, franĝ'it'a de arĝent'a fajr'o en la ruĝ'a kaj horizont'a tag'iĝ'a lum'o; la vizaĝ'o mal'bel'a, purpur'ig'it'a kaj ŝajn'e krim'ul'a est'is mult'e bat'it'a de ŝton'o'j aŭ arb'o'j dum ĝi flos'is tie'n kaj tie'n ĉi en la river'o.
”Bon'a'n maten'o'n, Komand'ant'o O’Bri'e'n,” dir'is Valentin kun kviet'a afabl'ec'o. ”Vi jam supoz'ebl'e aŭd'is pri la plej nov'a'j buĉ'a'j eksperiment'o'j de Brayne.”
Pastr'o Brown ankoraŭ klin'iĝ'is super la blank'har'a kap'o, kaj li dir'is, sen supr'e'n'rigard'i: ”Mi supoz'as, ke est'as cert'e, ke Brayne de'tranĉ'is ankaŭ ĉi tiu'n kap'o'n.”
”Nu, est'as prudent'ec'e tio'n supoz'i,” dir'is Valentin, la man'o'j en la poŝ'o'j, ”mort'ig'it'a tiel sam'e kiel la ali'a, trov'it'a nur kelk'a'j'n paŝ'o'j'n de la ali'a. Kaj hak'it'a per tiu sam'a arm'il'o, kiu'n ni sci'as, ke li for'port'is.”
”Jes, jes mi ja sci'as,” respond'is Pastr'o Brown ced'em'e, ”tamen mi dub'as, ĉu Brayne est'us pov'int'a de'tranĉ'i ĉi tiu'n kap'o'n.”
”Kial ne?” demand'is D-ro Sim'o'n kun raci'a rigard'ad'o.
”Nu, doktor'o,” dir'is la pastr'o, palpebr'um'e lev'ant'e la okul'o'j'n, ”ĉu vir'o pov'as de'tranĉ'i si'a'n propr'a'n kap'o'n? Mi ne sci'as.”
O’Bri'e'n sent'is sen'senc'a'n univers'o'n dis'fal'ant'a ĉirkaŭ li; la kurac'ist'o antaŭ'e'n salt'is kun impuls'a far'em'o kaj mal'antaŭ'e'n puŝ'is la mal'sek'a'n blank'a'n har'ar'o'n.
”Ho, ne est'as dub'ebl'e, ke est'as Brayne,” dir'is la pastr'o kviet'e, ”Li hav'is tiu'n sam'a'n cikatr'o'n en la mal'dekstr'a orel'o.”
La detektiv'o, kiu est'is rigard'ant'a la pastr'o'n per okul'o'j fiks'a'j kaj bril'ant'a'j, mal'ferm'is si'a'n kun'prem'it'a'n buŝ'o'n kaj dir'is akr'e, ”Ŝajn'e vi mult'e kon'is li'n, Pastr'o Brown.”
”Vi prav'as,” dir'is la mal'grand'a vir'o simpl'e. ”Mi kun'est'is kun li dum kelk'a'j semajn'o'j. Li pri'pens'is al'iĝ'o'n al ni'a eklezi'o.”
La stel'o de fanatik'ul'o ek'salt'is al la okul'o'j de Valentin; li paŝ'is al la pastr'o, la man'o'j kun'prem'it'a'j. ”Kaj ebl'e,” li kri'is kun velk'ig'a rikan'o, ”ebl'e li ankaŭ pri'pens'is post'las'i si'a'n tut'a'n mon'o'n por vi'a eklezi'o.”
”Ebl'e li intenc'is tio'n far'i,” dir'is Brown flegm'e, ”pov'as est'i.”
”Tiu'okaz'e,” kri'is Valentin kun terur'a rid'et'o, ”vi ebl'e mult'e sci'as pri li. Pri li'a viv'o, pri li'a... .”
La Komand'ant'o met'is la man'o'n sur la brak'o'n de Valentin. ”Ĉes'u tia'n kalumni'a'n sen'senc'aĵ'o'n, Valentin,” li dir'is, ”se ne, ebl'e ni hav'os sabr'o'j'n de'nov'e.”
Tamen Valentin sub la sen'trem'a, humil'a rigard'ad'o de la pastr'o jam re'kviet'iĝ'is. ”Nu,” li dir'is abrupt'e, ”privat'a'j'n opini'o'j'n ni forges'u. Vi, sinjor'o'j, est'as ankoraŭ lig'at'a'j de vi'a promes'o rest'i tie ĉi; ĉiu plen'um'u ĝi'n por si mem... kaj unu dev'ig'u la ali'a'n. Iv'a'n tie ĉi, dir'os al vi i'o'n plu, se vi vol'os sci'iĝ'i. Mi dev'as i'o'n efektiv'ig'i kaj skrib'i al la instanc'o'j. Ni ne plu pov'as kaŝ'i ĉi tio'n. Vi trov'os mi'n skrib'ant'a en la 1ego-ĉambr'o, se est'os ankoraŭ pli da nov'aĵ'o.”
”Ĉu est'as ankoraŭ nov'aĵ'o, Iv'a'n?” demand'is D-ro Sim'o'n dum la polic'estr'o paŝ'is el la ĉambr'o.
”Nur unu detal'o plu mi kred'as, sinjor'o,” dir'is Iv'a'n sulk'ig'ant'e si'a'n griz'a'n mal'jun'a'n vizaĝ'o'n. ”Sed tio ankaŭ est'as iel grav'a. Pri tiu mal'jun'a aĉ'ul'o kiu'n ni trov'is en la ĝarden'o,” kaj li indik'is sen ŝajn'ig'o de respekt'o la grand'a'n nigr'a'n kadavr'o'n kun la flav'a kap'o. ”Ni el'trov'is kiu li est'as.”
”Efektiv'e!” kri'is la mir'ig'it'a kurac'ist'o, ”kaj kiu est'as li?”
”Ties nom'o est'is Arnold Becker,” dir'is la sub'detektiv'o, ”kvankam li hav'is mult'a'j'n ali'nom'o'j'n. Li est'is ia vag'ant'a fripon'o kaj ni sci'as, ke li est'is iam en Uson'o; do tiel li far'iĝ'is kontraŭ'ul'o de Brayne. Ni mem ne mult'e rilat'is kun li ĉar li precip'e labor'is en German'uj'o. Ni komunik'iĝ'is kompren'ebl'e kun la german'a polic'ar'o. Tamen est'as sufiĉ'e strang'a afer'o; li hav'is ĝemel'a'n frat'o'n nom'it'a Louis Becker kun kiu ni mult'e rilat'is. Fakt'e ni dev'is gilotin'i li'n hieraŭ. Nu, strang'a afer'o, sinjor'o'j, sed kiam mi ek'vid'is tiu'n kun'ul'o'n stern'it'a sur la razen'ej'o mi hav'is la plej fort'a'n ŝok'o'n el mi'a tut'a viv'o. Se mi ne est'us vid'int'a Louis Becker’n gilotin'at'a per mi'a'j propr'a'j okul'o'j, mi ĵur'us, ke est'as Louis Becker mem kuŝ'ant'a en la herb'o. Tiam kompren'ebl'e mi re'memor'is pri li'a ĝemel'a frat'o en German'uj'o, kaj sekv'ant'e la spur'o'n... .”
La klar'ig'ant'a Iv'a'n ĉes'is parol'i, pro la sufiĉ'e bon'a kial'o, ke neni'u aŭskult'is kio'n li dir'is. La Komand'ant'o kaj la kurac'ist'o ambaŭ rigard'ad'is Pastr'o'n Brown, kiu ek'star'is rigid'e kaj kun'prem'is la man'o'j'n plen'fort'e sur si'a'j'n tempi'o'j'n, kiel hom'o kiu sent'as subit'a'n dolor'eg'o'n.
”Ĉes'u, ĉes'u,” li kri'is, ”Ĉes'u parol'i unu moment'o'n, ĉar mi du'on'e vid'as. Ĉu Di'o don'os fort'o'n? Ĉu mi'a cerb'o far'os la salt'o'n ĉio'n vid'i? Ĉiel'o help'u mi'n. Jam mi bon'e el'pens'is. Mi pov'is iam parafraz'i paĝ'o'n el Akvino. Ĉu mi'a kap'o dis'fend'iĝ'os... aŭ ĉu ek'vid'os. Mi du'on'e kompren'as, mi nun du'on'e kompren'as.”
Li kovr'is si'a'n kap'o'n per la man'o'j kaj star'is en ia rigid'a turment'o de pens'ad'o aŭ preĝ'ad'o, dum la tri ali'a'j pov'is neni'o'n far'i krom rigard'ad'i ĉi tiu'n plej nov'a'n montr'aĵ'o'n el ili'a tumult'a nokt'o.
Kiam la man'o'j de Pastr'o Brown de'fal'is, montr'iĝ'is vizaĝ'o tut'e freŝ'a kaj serioz'a, kvazaŭ infan'a. Li pez'e suspir'is kaj dir'is, ”Ni fin'u kaj el'klar'ig'u ĉi tio'n kiel ebl'e plej baldaŭ. Jen ĉi tiel mi pov'os konvink'i ĉiu'n pri la ven'o.” Li si'n turn'is al la kurac'ist'o.
”D-ro Sim'o'n,” li dir'is, ”vi hav'as kler'a'n kap'o'n, mi aŭd'is vi'n hodiaŭ maten'e far'ant'a la kvin plej mal'facil'a'j'n demand'o'j'n pri ĉi tiu afer'o. Nu, far'u ili'n de'nov'e kaj mi don'os la respond'o'j'n.”
La okul'vitr'o'j de Sim'o'n de'fal'is de li'a naz'o pro dub'o kaj ek'mir'o, tamen li tuj respond'is.
”La unu'a demand'o do est'as, kial vir'o mort'ig'us ali'a'n per fuŝ'a sabr'o kiam li pov'us mort'ig'i li'n per trik'il'o?”
”Oni ne pov'as sen'kap'ig'i iu'n per trik'il'o,” dir'is Brown kviet'e, ”kaj por ĉi tiu murd'o sen'kap'ig'o est'is absolut'e neces'a.”
”Kial?” demand'is O’Bri'e'n interes'it'a.
”Kaj la du'a demand'o?” demand'is Pastr'o Brown.
”Kial do la vir'o ne ek'kri'is?” demand'is la kurac'ist'o, ”sabr'o'j est'as cert'e ne'kutim'a'j en ĝarden'o'j.”
”Branĉ'et'o'j,” dir'is la pastr'o mal'gaj'e kaj si'n turn'is al la fenestr'o kiu al'rigard'is la mort'scen'ej'o'n. ”Neni'u rimark'is la signif'o'n de tiu'j branĉ'et'o'j. Kial ili kuŝ'u sur tiu razen'ej'o (rigard'u ĝi'n) tiom mal'proksim'e de ĉiu arb'o? Ili ne est'is de'romp'it'a'j; ili est'is de'tranĉ'it'a'j. La murd'ont'o amuz'is si'a'n mal'amik'o'n per kelk'a'j sabr'a'j lert'aĵ'o'j, montr'ant'e kiel li pov'as tra'tranĉ'i branĉ'et'o'n mez'aer'e aŭ i'o'n tia'n. Tiam, dum li'a mal'amik'o mal'supr'e'n'klin'iĝ'is por vid'i la rezult'o'n sen'bru'a'n tranĉ'eg'o'n kaj la kap'o fal'is.”
”Nu,” dir'is la kurac'ist'o mal'rapid'e, ”tio est'as sufiĉ'e kred'ebl'a. Sed la du ven'ont'a'j demand'o'j silent'ig'os iu'n ajn.”
La pastr'o ankoraŭ star'is ĉe la fenestr'o kritik'em'e rigard'ant'e en la ĝarden'o'n, kaj atend'is.
”Vi sci'as kiel la ĝarden'o est'is tut'e ĉirkaŭ'it'a kaj apart'ig'it'a kiel hermetik'a ĉambr'o de la ekster'a mond'o,” daŭr'ig'is la kurac'ist'o. ”Nu, kiel la fremd'ul'o en'ir'is la ĝarden'o'n?”
Sen ĉirkaŭ'e'n'turn'i la mal'grand'a pastr'o respond'is, ”Neniam est'is ia ajn fremd'ul'o en la ĝarden'o.”
Silent'is, kaj tiam subit'a kluk'ad'o de preskaŭ infan'a rid'ad'o for'ig'is la ŝarĝ'o'n. La absurd'ec'o de tio, kio'n Pastr'o Brown dir'is el'vok'is de Iv'a'n ne'kaŝ'it'a'n mok'rid'o'n.
”Ho!” li kri'is, ”ni ne en'tir'is de la ĝarden'o do grand'a'n gras'a'n kadavr'o'n kaj met'is ĝi'n sur la kanap'o'n hieraŭ vesper'e? Li ne en'ir'is la ĝarden'o'n, kompren'ebl'e.”
”En'ir'is la ĝarden'o'n?” re'dir'is Brown pens'em'e, ”ne, ne tut'e.”
”Pest'o'n!” kri'is Sim'o'n. ”Vir'o aŭ en'ir'as aŭ ne en'ir'as.”
”Ne neces'e,” dir'is la pastr'o kun apenaŭ rimark'ebl'a rid'et'o, ”Kiu demand'o sekv'as, doktor'o?”
”Mi kred'as, ke vi mal'san'as,” akr'e dir'is D-ro Sim'o'n, ”tamen se plaĉ'os al vi mi far'os la ali'a'j'n demand'o'j'n. Kiel Brayne el'ir'is el la ĝarden'o?”
”Li ne el'ir'is el la ĝarden'o,” dir'is la pastr'o ankoraŭ rigard'ant'e tra la fenestr'o.
”Ne el'ir'is la ĝarden'o'n?” eksplod'is Sim'o'n.
”Ne tut'e,” dir'is Pastr'o Brown.
Sim'o'n sving'is la pugn'o'j'n en furioz'o de franc'a logik'o. ”Vir'o aŭ el'ir'is ĝarden'o'n aŭ ne el'ir'as ĝi'n,” li kri'is.
”Ne ĉiam,” dir'is Pastr'o Brown.
D-ro Sim'o'n ek'star'is sen'pacienc'e. ”Mi ne hav'as sufiĉ'e da temp'o por tia'j sen'senc'aĵ'o'j,” li kri'is koler'e. ”Se vi ne pov'as kompren'i, ke vir'o aŭ est'as ĉe unu flank'o de mur'o aŭ ĉe la ali'a, mi ne plu ĝen'os vi'n.”
”Doktor'o,” dir'is la klerik'ul'o tre mild'e, ”ni ĉiam tre amik'e inter'konsent'is. Se nur pro pas'int'a amik'ec'o, rest'u, mi pet'as, kaj far'u vi'a'n kvin'a'n demand'o'n al mi.”
La sen'pacienc'a Sim'o'n mal'lev'iĝ'is en apud-pord'a'n seĝ'o'n kaj dir'is sen tro'a'j vort'o'j, ”La kap'o kaj ŝultr'o'j est'is strang'e hak'it'a'j. Ŝajn'e tio est'is far'it'a post'mort'e.”
”Jes,” dir'is la sen'mov'a pastr'o. ”Tio est'is far'it'a por ke vi supoz'u ĝust'e tiu'n simpl'a'n mal'ver'aĵ'o'n kiu'n vi ja supoz'is. Tio est'is far'it'a por ke vi supoz'u, kiel mem'evident'e, ke la kap'o aparten'as al la korp'o.”
La lim'o de la intelekt'o, kie kre'iĝ'is ĉiu'j monstr'o'j, ek'viv'is terur'e en la gael'a O’Bri'e'n. Li sent'is la ĥaos'a'n ĉe'est'o'n de ĉiu'j ĉeval-vir'o'j kaj fiŝ-vir'in'o'j, kiu'j'n nask'is la ne'natur'a imag'o de hom'o'j. Voĉ'o, pli antikv'a ol li'a'j pra'av'o'j, ŝajn'e ne dir'ad'is en li'a'n orel'o'n; ”Ne en'ir'u en la monstr'a'n ĝarden'o'n kie kresk'as la arb'o kun du'obl'a frukt'o. Gard'u vi'n kontraŭ la mal'ben'it'a ĝarden'o kie mort'is la vir'o kun du kap'o'j.” Tamen, dum ĉi tiu'j hont'ind'a'j simbol'a'j form'o'j trans'pas'is la antikv'a'n spegul'o'n de li'a irlanda anim'o, li'a franc'ig'it'a intelekt'o est'is tut'e vigl'a kaj li observ'is la strang'a'n pastr'o'n tiel atent'e kaj ne'kred'em'e kiel la ali'a'j.
Pastr'o Brown est'is si'n fin'e ĉirkaŭ'e'n'turn'int'a kaj star'is ĉe la fenestr'o, la vizaĝ'o en mal'lum'a'j ombr'o'j, sed eĉ en tiu ombr'o ili pov'is vid'i, ke ĝi est'as pal'a kiel cindr'o'j. Tamen li parol'is tut'e prudent'e, kvazaŭ ne ekzist'as sub'ĉiel'e i'a'j gael'a'j anim'o'j.
”Sinjor'o'j,” li dir'is, ”vi ne ek'trov'is la ne'kon'at'a'n korp'o'n de Becker en la ĝarden'o. Vi ne trov'is i'a'n ne'kon'at'a'n korp'o'n en la ĝarden'o.
Spit'e de la raci'ism'o de D-ro Sim'o'n, mi asert'as ankoraŭ ke Becker nur part'e ĉe'est'is. Rigard'u ĉi tie'n (montr'ant'e la nigr'a'n grand'ec'o'n de la mister'a kadavr'o), vi neniam vid'is tiu'n vir'o'n. Ĉu vi iam vid'is ĉi tiu'n vir'o'n?”
Li rapid'e for'rul'is la kalv'a'n flav'a'n kap'o'n de la ne'kon'at'ul'o kaj anstataŭ'is ĝi'n per la blank'har'a kap'o apud ĝi, kaj tie, komplet'a, unu'ig'it'a, sen'dub'a, kuŝ'is Juli'us K. Brayne.
”La murd'ist'o,” daŭr'ig'is Brown mal'laŭt'e, ”de'hak'is la kap'o'n de si'a mal'amik'o kaj ĵet'is la sabr'o'n for trans la mur'o'n. Sed tiu est'is tro lert'a por trans'ĵet'i nur la sabr'o'n. Li ĵet'is la kap'o'n ankaŭ trans la mur'o'n. Tiam neces'is nur al'met'i ali'a'n kap'o'n al la kadavr'o kaj (ĉar li postul'is privat'a'n enket'o'n) vi ĉiu'j imag'is tut'e nov'a'n vir'o'n.”
”Al'met'i ali'a'n kap'o'n?” dir'is O’Bri'e'n rigard'eg'ant'e, ”Kiu'n ali'a'n kap'o'n? Kap'o'j ne kresk'as sur ĝarden'a'j arb'et'o'j, ĉu?”
”Ne,” dir'is Pastr'o Brown raŭk'e kaj al'rigard'ant'e si'a'j'n bot'o'j'n, ”est'as nur unu lok'o kie ili kresk'as. Ili kresk'as en la gilotin'a korb'o, apud kiu la Polic'estr'o Aristid'e Valentin star'is unu hor'o'n antaŭ la murd'o. Ho, mi'a'j amik'o'j aŭskult'u mi'n ankoraŭ iom'et'e antaŭ ol vi dis'ŝir'os mi'n. Valentin est'as honest'ul'o, se honest'ec'o konsist'as el frenez'ec'o pro por'argument'ebl'a ide'o. Ĉu vi do neniam rimark'is en tiu mal'varm'a griz'a okul'o li'a, ke li est'as frenez'a? Li i'o'n, i'o'n ajn far'us por venk'o'bat'i tio'n, kio'n li nom'as ‘la superstiĉ'o'n de la Kruc'o’. Li batal'is por ĝi, kaj mal'sat'iĝ'is por ĝi, kaj nun li murd'is por ĝi. La frenez'a'j milion'o'j de Brayne est'as ĝis'nun'e dis'don'it'a'j inter tiom da sekt'o'j, ke ili apenaŭ ŝanĝ'is i'o'n. Sed Valentin ek'aŭd'is flustr'ad'o'n, ke Brayne, kiel tiom mult'e da facil'mens'a'j skeptik'ul'o'j, est'as flos'ant'a al ni; kaj tio est'is tut'e mal'sam'a afer'o. Brayne en'verŝ'us nutr'aĵ'o'n en la mal'riĉ'iĝ'int'a'n kaj batal'em'a'n Eklezi'o'n de Franc'uj'o; li sub'ten'us ses naci'ism'a'j'n ĵurnal'o'j'n simil'e al La Gilotin'o. La batal'o est'is jam ekvilibr'a kaj ĵus turn'iĝ'ont'a kaj la fanatik'ul'o ek'flam'is pro la risk'o. Li decid'is detru'i la milion'ul'o'n, kaj li far'is tio'n kiel oni supoz'us, ke la plej eminent'a detektiv'o far'us si'a'n sol'a'n krim'o'n. Li for'port'is la de'hak'it'a'n kap'o'n de Becker je ia krim'stud'a pretekst'o kaj hejm'e'n port'is ĝi'n en si'a oficial'a skatol'o. Li hav'is tiu'n last'a'n argument'o'n kun Brayne, kies fin'o'n Lord'o Galloway ne aŭd'is; ĝi mal'sukces'is; li el'konduk'is li'n en la sen'el'ir'a'n ĝarden'o'n, parol'is pri sabr'o'lert'ec'o, uz'is branĉ'et'o'j'n kaj sabr'o'n por montr'i... kaj... .”
Iv'a'n la Cikatr'a ek'star'is, ”Vi frenez'ul'o,” li kri'eg'is; ”Vi ir'os nun al mi'a mastr'o, eĉ se mi tir'os vi'n je... .”
”Nu, kompren'ebl'e mi est'as nun tie'n ir'ont'a,” dir'is Brown pez'eg'e, ”Mi dev'as pet'i konfes'o'n kaj tiel plu.”
Pel'ant'e la mal'feliĉ'a'n Brown antaŭ ili kiel ofer'aĵ'o'n aŭ kapt'it'o'n, ili kun'e en'kur'is en la subit'a'n silent'o'n de la leg'o-ĉambr'o de Valentin.
La fam'a detektiv'o sid'is ĉe si'a skrib'o'tabl'o, ŝajn'e tro okup'at'a por aŭd'i ili'a'n tumult'a'n en'trud'o'n. Ili hezit'is moment'o'n kaj tiam, io pri la aspekt'o de tiu rekt'a kaj elegant'a dors'o ig'is la kurac'ist'o'n antaŭ'e'n kur'i. Palp'o kaj ek'rigard'et'o montr'is al li, ke est'as pilol'a skatol'et'o ĉe la kubut'o de Valentin, kaj ke Valentin est'as sen'viv'a en si'a seĝ'o; kaj sur la blind'a vizaĝ'o de la si'n'mort'ig'int'o est'is fier'ec'o pli grand'a ol tiu de Katon'o.
Se vi renkont'us an'o'n de tiu tre elit'a klub'o, ”La Dek Du Ver'a'j Fiŝ'kapt'ist'o'j” en'ir'ant'a la Vernon Hotel'o'n por la ĉiu'jar'a klub'a festen'o, vi rimark'us, dum li de'met'as si'a'n surtut'o'n, ke li'a frak'o est'as verd'a, kaj ne nigr'a. Se (okaz'e ke vi hav'us sufiĉ'e da stel'spit'a aŭdac'o por al'parol'i tia'n hom'o'n) vi demand'us al li la kial'o'n, kred'ebl'e li respond'us, ke li tio'n far'as por ke oni ne erar'e kred'u li'n kelner'o.
Sub'prem'it'e vi re'tir'us vi'n. Sed vi las'us post vi mister'o'n ankoraŭ ne solv'it'a'n kaj rakont'o'n bon'e rakont'ind'a'n.
Se (sekv'ant'e tia'n ne'kred'ebl'a'n konjekt'o'n) vi renkont'us iu'n mild'a'n, labor'em'a'n kaj mal'grand'a'n pastr'o'n nom'it'a Pastr'o Brown, kaj demand'us al li, kio'n li opini'as est'i la plej el'star'ant'a bon'ŝanc'o en li'a viv'o, li kred'ebl'e respond'us, ke ĉio konsider'it'e, li'a plej bon'a ŝanc'o okaz'is en la Vernon Hotel'o, kie li mal'ebl'ig'is krim'o'n kaj ebl'e sav'is anim'o'n, nur per aŭskult'ad'o al kelk'a'j pied'frap'o'j en koridor'o. Li ebl'e est'us iom'et'e fier'a pri ĉi tiu sen'konsider'a kaj mir'ig'a ek'diven'o si'a, kaj li ebl'e pri'parol'us ĝi'n. Tamen, ĉar est'as ne'mezur'ebl'e mal'kred'ebl'a, ke vi iam sufiĉ'e lev'iĝ'os en la social'a mond'o por ating'i al ”La Dek Du Ver'a'j Fiŝ'kapt'ist'o'j” aŭ, ke vi iam sufiĉ'e profund'iĝ'os inter la dom'aĉ'o'j'n kaj krim'ul'o'j'n por ating'i al Pastr'o Brown, mi tim'as, ke vi neniam aŭd'os ĝi'n, se vi ne aŭd'os ĝi'n de mi.
La Vernon Hotel'o, en kiu la Dek Du Ver'a'j Fiŝ'kapt'ist'o'j okaz'ig'is si'a'j'n ĉiu'jar'a'j'n festen'o'j'n, est'is instituci'o kia nur pov'as ekzist'i en oligarkia soci'o, kiu est'as preskaŭ frenez'iĝ'int'a pri ĝentil'a kondut'o.
Ĝi est'is tiu renvers'it'a est'aĵ'o—”ekskluziv'a” komerc'a entrepren'o. Tio signif'as, ke ĝi est'is entrepren'o kiu gajn'as mon'o'n, for'pel'ant'e hom'o'j'n. Mez'e de plutokrati'o, komerc'ist'o'j est'as tiom ruz'a'j, ke ili far'iĝ'as pli elekt'em'a'j ol si'a'j klient'o'j. Ili efektiv'e kre'as mal'facil'aĵ'o'j'n, por ke ili'a'j riĉ'a'j kaj lac'a'j klient'o'j el'spez'u mon'o'n kaj diplomat'ec'o'n por venk'i ili'n. Se ekzist'us laŭ'mod'a hotel'o en Londono, en'ir'o en kiu'n est'us mal'permes'at'a al ĉiu, kiu ne est'as almenaŭ ses fut'o'j'n alt'a, la laŭ'mod'an'a'j kiel ŝaf'ar'o far'us ar'o'j'n el ses'fut'ul'o'j por manĝ'i en ĝi. Se ekzist'us alt'prez'a restoraci'o, kiu pro nur'a kapric'o de la posed'ant'o mal'ferm'iĝ'us nur ĵaŭd'o'n post'tag'mez'e, ĝi est'us hom'plen'a ĉiu'j'n ĵaŭd'a'n post'tag'mez'o'n. La Vernon Hotel'o star'is, kvazaŭ hazard'e, ĉe angul'o de plac'o en Belgravia. Ĝi est'is mal'grand'a hotel'o; kaj tre mal'oportun'a. Sed tiu sam'a mal'oportun'ec'o est'is konsider'at'a kiel mur'o, defend'ant'a apart'a'n klas'o'n. Unu apart'a'n mal'oportun'aĵ'o'n oni taks'is est'i de la plej'a grav'ec'o; tio est'is, ke nur preskaŭ du'dek kvar hom'o'j pov'is sam'temp'e tie manĝ'i. La sol'a grand'a vesper'manĝ'a tabl'o est'is la fam'kon'at'a teras'a tabl'o, kiu star'is sub'ĉiel'e sur iu verand'o al'rigard'ant'a unu el la plej rav'a'j el la antikv'a'j ĝarden'o'j en Londono. Tiel okaz'is, ke eĉ la du'dek kvar seĝ'o'j ĉe ĉi tiu tabl'o est'is ĝu'ebl'a'j nur dum la varm'a veter'o; kaj ĉi tiu fakt'o, dum ĝi pli'mal'facil'ig'is la ĝu'ad'o'n ig'is ĝi'n sam'temp'e ankoraŭ pli dezir'ind'a. La tiu'temp'a posed'ant'o de la hotel'o est'is jud'o nom'it'a Lever, kaj li gajn'is preskaŭ milion'o'n el ĝi, pli'mal'facil'ig'ant'e la en'ir'o'n. Kompren'ebl'e li kombin'is kun ĉi tiu lim'ig'o pri la ampleks'o de si'a entrepren'o la plej zorg'em'a'n rafin'it'ec'o'n pri ĝi'a funkci'ad'o. La vin'o'j kaj kuir'ad'o est'is ver'e tiel bon'a'j kiel ie ajn en Eŭrop'o, kaj la si'n'ten'o de la serv'ist'o'j ĝust'e re'spegul'is la fiks'it'a'n humor'o'n de la plej alt'grad'a'j angl'a'j klas'o'j. La posed'ant'o kon'is ĉiu'j'n si'a'j'n kelner'o'j'n kiel la fingr'o'j'n de si'a man'o; en'tut'e est'is nur dek kvin. Est'is mult'e pli facil'e far'iĝ'i membr'o de Parlament'o ol far'iĝ'i kelner'o en tiu hotel'o. Ĉiu kelner'o est'is dres'it'a ĝis terur'a silent'o kaj sen'bru'ec'o, kvazaŭ li est'us serv'ist'o de grand'sinjor'o. Kaj efektiv'e est'is kutim'e almenaŭ unu kelner'o por ĉiu vesper'manĝ'ant'a sinjor'o.
La klub'o de La Dek Du Ver'a'j Fiŝ'kapt'ist'o'j ne konsent'us ie vesper'manĝ'i krom en tia lok'o, ĉar ĝi postul'is luks'a'n privat'ec'o'n kaj est'us ver'e mal'trankvil'ig'it'a de la nur'a ek'pens'o, ke ali'a klub'o eĉ vesper'manĝ'us en la sam'a konstru'aĵ'o. Okaz'e de si'a ĉiu'jar'a vesper'manĝ'o la Fiŝ'kapt'ist'o'j kutim'is el'montr'i ĉiu'j'n si'a'j'n trezor'o'j'n, kvazaŭ ili est'us en privat'a dom'o, precip'e la fam'kon'at'a'n ar'o'n da tranĉ'il'o'j kaj fork'o'j por fiŝ'manĝ'ad'o, kiu est'is kvazaŭ la insign'o'j de la asoci'o, est'int'e rav'e far'it'a'j el arĝent'o al la form'o de fiŝ'o, kaj ĉiu port'is sur la ten'il'o unu grand'a'n pez'a'n perl'o'n. Ĉi tiu'j est'is ĉiam el'montr'it'a'j por la fiŝ'servic'o kaj la fiŝ'servic'o est'is ĉiam la plej grandioz'a el tiu grandioz'a manĝ'o. La asoci'o hav'is grand'eg'a'n nombr'o'n da ceremoni'o'j kaj mor'o'j, tamen ĝi hav'is neni'a'n histori'o'n kaj neni'a'n cel'o'n; pro tio ĝi est'is tiel tre aristokrat'a. Ne neces'is est'i special'a vir'o por far'iĝ'i unu el la Dek Du Fiŝ'kapt'ist'o'j; krom se oni jam est'us vir'o de iu spec'o oni neniam eĉ est'us pri'aŭd'int'a ili'n. Ĝi jam ekzist'is dek du jar'o'j'n. Ĝi'a Prezid'ant'o est'is sinjor'o Audley. Ĝi'a Vic'prezid'ant'o est'is la Duk'o de Chester.
Se mi iel sukces'is esprim'i la etos'o'n de ĉi tiu terur'a hotel'o, pov'as est'i, ke la leg'ant'o sent'as natur'a'n mir'o'n pri kiel okaz'is, ke mi sci'as i'o'n ajn pri ĝi, kaj ebl'e eĉ konjekt'us pri la manier'o per kiu tia ordinar'a hom'o kia mi'a amik'o Pastr'o Brown si'n trov'is en tiu or'um'it'a kuir'ej'o. Rilat'e al tio mi'a rakont'o est'as simpl'a, eĉ vulgar'a. Est'as en ĉi tiu mond'o tre antikv'a tumult'em'ul'o kaj demagog'o, kiu en'ir'as per'fort'e en la plej aristokrat'a'j'n rifuĝ'ej'o'j'n, port'ant'e la terur'ig'a'n inform'o'n, ke ĉiu'j hom'o'j est'as frat'o'j; kaj kie'n ajn ir'is tiu egal'ig'ant'o sur si'a pal'a ĉeval'o, est'is la meti'o de Pastr'o Brown li'n sekv'i. Unu el la kelner'o'j, ital'o, est'is frap'it'a tiu'n post'tag'mez'o'n de paraliz'a atak'o kaj li'a jud'a mastr'o, mild'e mir'ig'it'a de tia superstiĉ'o, est'is permes'int'a, ke oni al'vok'u la plej proksim'a'n pap'ism'a'n pastr'o'n. Tio, kio'n la kelner'o konfes'is al Pastr'o Brown ne est'as ni'a afer'o, pro la bon'eg'a kial'o, ke la klerik'ul'o silent'is pri ĝi al ĉiu; tamen tio ŝajn'e ig'is li'n skrib'i not'o'n aŭ deklar'o'n por trans'don'i iu'n inform'o'n aŭ re'bon'ig'i iu'n mal'just'ec'o'n. Tial, Pastr'o Brown, kun mild'a impertinent'ec'o, kia'n li tiel sam'e montr'us eĉ en Buckingham Palac'o, pet'is, ke oni don'u al li ĉambr'o'n kaj skrib'il'o'j'n. S-ro Lever est'is dis'ŝir'at'a en si mem. Li est'is bon'kor'a vir'o kaj hav'is ankaŭ tiu'n mal'bon'a'n imit'aĵ'o'n de bon'kor'ec'o,—mal'am'o'n al ĉia mal'oportun'aĵ'o aŭ embaras'ig'a scen'o. Sam'temp'e la ĉe'est'o de tiu fremd'ul'o en li'a hotel'o est'is kiel mal'pur'aĵ'o sur io ĵus pur'ig'it'a. Neniam est'is ia inter'lim'o aŭ antaŭ-ĉambr'o en la Vernon Hotel'o, neni'u atend'ant'e en la vestibl'o, neniu'j klient'o'j hazard'e en'ven'int'a'j. Est'is dek kvin kelner'o'j. Est'is dek du gast'o'j. Ek'trov'i nov'a'n gast'o'n est'us tiel mir'ig'a kiel ek'trov'i nov'a'n frat'o'n maten'e te-manĝ'ant'a'n kun vi'a propr'a famili'o. Plu'e, la aspekt'o de la pastr'o est'is du'a'grad'a kaj li'a'j vest'aĵ'o'j per kot'o makul'it'a'j; nur'a ek'vid'o al li en la mal'proksim'o ebl'e kaŭz'us kriz'o'n en la klub'o. S-ro Lever fin'e el'pens'is plan'o'n por kaŝ'i la mal'honor'o'n, ĉar li ne pov'is tut'e for'ig'i ĝi'n. Kiam vi en'ir'as (kio'n vi neniam far'os) la Vernon Hotel'o'n, vi tra'pas'as mal'long'a'n koridor'o'n, ornam'it'a'n de kelk'a'j mal'bril'a'j kvankam grav'a'j pentr'aĵ'o'j, kaj tiam vi ating'as la ĉef'a'n vestibl'o'n kaj ripoz'ej'o'n, je la dekstr'a flank'o de kiu trov'iĝ'as koridor'o'j konduk'ant'a'j al la publik'a'j ĉambr'o'j, kaj mal'dekstr'e koridor'o'j al la kuir'ej'o'j kaj serv'ĉambr'o'j de la hotel'o. Tuj mal'dekstr'e est'as la angul'o de vitr'a kabinet'o kiu en'trud'as si'n en la vestibl'o'n—kvazaŭ dom'o en dom'o, kiel la antikv'a hotel'a bufed'o, kiu ebl'e iam tie star'is.
En ĉi tiu kabinet'o sid'is la reprezent'ant'o de la posed'ant'o (neni'u en ĉi tiu ej'o iam person'e aper'is, se li pov'is tio'n evit'i) kaj iom'et'e laŭ la koridor'o al la serv'ist'a'j ĉambr'o'j trov'iĝ'is la sinjor'a vest'ej'o, la last'a lim'o de la sinjor'a regn'o. Tamen inter la kabinet'o kaj la vest'ej'o est'is mal'grand'a privat'a ĉambr'o sen ali'a el'ir'ej'o, ia'foj'e uz'it'a de la posed'ant'o por delikat'a'j aŭ grav'a'j afer'o'j, kia'j la prunt'e'don'o al duk'o mil funt'o'j'n aŭ la rifuz'o prunt'e'don'i al li ses penc'o'j'n. Est'as sign'o de la grandioz'a toler'em'ec'o de sinjor'o Lever, ke li permes'is, ke ĉi tiu sankt'ej'o est'u profan'at'a dum pli ol du'on'hor'o de nur'a pastr'o skrib'ant'a sur paper'foli'o'n. La rakont'o, kiu'n Pastr'o Brown skrib'is, est'is kred'ebl'e pli bon'a rakont'o ol ĉi tiu, tamen oni neniam sci'os ĝi'n. Mi pov'as nur dir'i, ke ĝi est'is preskaŭ tiom long'a, kaj, ke ĝi'a'j du aŭ tri last'a'j paragraf'o'j est'is la mal'pli ekscit'a'j kaj atent'ig'a'j.
Ĉar est'is kiam li ating'is ĉi tiu'j'n, ke la pastr'o komenc'is iom'et'e las'i erar'vag'i si'a'j'n pens'o'j'n kaj las'i vek'iĝ'i si'a'n best'a'n konsci'o'n, kiu est'is kutim'e vigl'a. La hor'o de mal'lum'iĝ'o kaj de vesper'manĝ'o proksim'iĝ'is; li'a propr'a ĉambr'et'o est'is sen lamp'o kaj ebl'e la kresk'ant'a krepusk'o, kiel kelk'foj'e okaz'as, pli'vigl'ig'is la aŭd'ad'o'n. Dum Pastr'o Brown skrib'is la fin'a'n kaj mal'pli grav'a'n part'o'n de si'a dokument'o, li ek'trov'is, ke li skrib'as laŭ la ritm'o de ripet'at'a bru'et'o de ekster'e, sam'e kiel oni ia'foj'e pens'ad'as laŭ la ritm'o de fer'voj'a vagon'ar'o. Kiam li konsci'iĝ'is pri tio, li ek'trov'is tio'n, kio ĝi est'is; nur la ordinar'a frap'et'ad'o de pied'o'j pas'ant'a'j preter la pord'o, kio en hotel'o est'as neni'a ne'kutim'a afer'o. Tamen, li rigard'ad'is la mal'lum'iĝ'ant'a'n plafon'o'n kaj aŭskult'ad'is la son'o'n. Aŭskult'int'e rev'e dum kelk'a'j sekund'o'j, li ek'star'is kaj atent'e aŭskult'is, la kap'o iom'et'e flank'e'n klin'it'a. Tiam li de'nov'e sid'iĝ'is kaj kovr'is la kap'o'n per si'a'j man'o'j, nun'temp'e ne nur aŭskult'ant'a sed ankaŭ pens'ant'a.
Ekster'e la pied'frap'o'j, je ia ajn apart'a moment'o est'is tia'j, kia'j'n oni atend'us aŭd'i en ia ajn hotel'o; tamen en'tut'e ili en'hav'is i'o'n strang'a'n. Krom'e ne aŭd'iĝ'is ali'a'j pied'frap'o'j. Ĝi est'is ĉiam tre silent'a dom'o, ĉar la kelk'a'j kon'at'a'j gast'o'j ir'is tuj al si'a'j propr'a'j ĉambr'o'j kaj la bon'e dres'it'a'j kelner'o'j est'is instru'it'a'j, ke ili est'u preskaŭ ne'vid'ebl'a'j ĝis ili est'os bezon'at'a'j. Oni ne pov'us imag'i lok'o'n, kie oni pov'us hav'i pli mal'grand'a'n kaŭz'o'n por suspekt'i i'o'n ne'kutim'a'n. Tamen ĉi tiu'j pied'frap'o'j est'is tiel strang'a'j, ke oni ne pov'is cert'iĝ'i pri ili, ĉu ili est'as kutim'a'j aŭ ne'kutim'a'j. Pastr'o Brown imit'is ili'n per fingr'o sur la tabl'a rand'o, kiel hom'o kiu prov'as lern'i ari'o'n sur la fortepian'o.
Unu'e ek'aŭd'iĝ'is long'a flu'o da rapid'a'j frap'et'o'j, kia'j'n far'us mal'pez'a vir'o gajn'ant'a marŝ'konkurs'o'n. Ĉe iu lok'o ili ĉes'is kaj far'iĝ'is ia mal'rapid'a sving'ant'a bat'ad'o, en'hav'ant'a mal'pli ol kvar'on'o de la paŝ'o'j sed daŭr'ant'a proksim'um'e tiom da temp'o kiom antaŭ'e. Tuj kiam la fin'a eĥ'ant'a bat'o mal'laŭt'iĝ'is for, de'nov'e ek'aŭd'iĝ'is la kur'ad'o aŭ ond'et'ad'o de mal'pez'a'j kur'ant'a'j pied'o'j kaj tiam de'nov'e la fal'bru'o de la pli pez'a marŝ'ad'o. Est'is sen'dub'e la sam'a'j du bot'o'j, part'e pro tio (kiel ĵus dir'it'a), ke krom'e est'is neni'a'j son'o'j en la dom'o, kaj part'e pro tio, ke ili hav'is mal'grand'a'n tamen karakteriz'a'n knar'et'o'n. Pastr'o Brown hav'is tia'n kap'o'n, kia ne pov'as ne far'i demand'o'j'n; kaj pro ĉi tiu ŝajn'e mal'grand'a demand'o li'a kap'o preskaŭ dis'fend'iĝ'is. Li est'is vid'int'a hom'o'j'n kur'ant'a'j por ek'salt'i. Li est'is vid'int'a hom'o'j'n kur'ant'a'j por glit'i. Sed pro kia sub'ĉiel'a kial'o kur'us hom'o por marŝ'i?
Aŭ ali'e, kial li marŝ'us por kur'i? Tamen neni'a ali'a pri'skrib'o sufiĉ'us por la grotesk'a'j mov'o'j de ĉi tiu par'o da ne'vid'ebl'a'j krur'o'j. La vir'o aŭ marŝ'is tre rapid'e tra la unu'a du'on'o de la koridor'o por marŝ'i tre mal'rapid'e tra la du'a du'on'o; aŭ li marŝ'is tre mal'rapid'e tra unu part'o por ĝu'i la rav'o'n de rapid'a marŝ'ad'o en la ali'a part'o. Nek unu solv'o nek la ali'a ŝajn'is est'i tro sagac'a. Li'a cerb'o pli kaj pli mal'lum'iĝ'is kiel ankaŭ li'a ĉambr'o.
Tamen dum li komenc'is atent'e pens'ad'i, ĝust'e la mal'lum'o mem de li'a karcer'o ŝajn'e pli'vigl'ig'is li'a'j'n pens'o'j'n; li komenc'is vid'i kvazaŭ en vizi'o la fantazi'a'j'n pied'o'j'n kapriol'ant'a'j laŭ'long'e de la koridor'o en ne'natur'a'j aŭ simbol'a'j poz'o'j. Ĉu est'as pagan'a religi'a danc'o? Aŭ ĉu iu tut'e nov'a spec'o de scienc'a ekzerc'o? Pastr'o Brown komenc'is demand'i al si mem pli preciz'e kio'n la paŝ'o'j sugest'as. Pri la mal'rapid'a paŝ'ad'o unu'e; cert'e ne est'as la pied'frap'o'j de la posed'ant'o. Vir'o'j tia'j marŝ'as kun rapid'a'j paŝ'o'j kiel anas'o aŭ ili rest'as sid'ant'a'j. Ne pov'is est'i iu ajn serv'ist'o aŭ komisi'ist'o, atend'ant'a ordon'o'j'n. Ne tiel son'is. An'o'j de la pli mal'riĉ'a'j grad'o'j (en oligarkio) kelk'foj'e ŝancel'iĝ'as tie'n kaj tie'n ĉi kiam ili est'as iom'et'e ebri'a'j, sed kutim'e, kaj plej oft'e en tia'j grandioz'a'j scen'o'j, ili star'as aŭ sid'as kun embaras'it'a'j poz'o'j.
Ne; tiu pez'a tamen pes'alt'em'a pied'frap'ad'o, kun ia sen'zorg'a emfaz'o, ne apart'e bru'em'a tamen ne ĝen'at'a pri kiom da bru'o ĝi kaŭz'as, aparten'as al nur unu el la best'o'j de ĉi tiu mond'o. Est'as grand'sinjor'o el okcident'a Eŭrop'o kaj kred'ebl'e unu tia, kia est'as neniam labor'int'a por gajn'i si'a'j'n viv'rimed'o'j'n.
Ĝust'e kiam li ating'is ĉi tiu'n solid'a'n cert'ec'o'n, la frap'ad'o far'iĝ'is pli rapid'a kaj kur'is preter la pord'o febr'e kiel rat'o. La aŭskult'ant'o rimark'is, ke, kvankam ĉi tiu frap'ad'o est'as mult'e pli rapid'a, tamen ĝi est'as mult'e pli sen'bru'a, preskaŭ kvazaŭ la vir'o ir'as pied'pint'e.
Tamen tio ne est'is kun'lig'it'a en li'a cerb'o kun sekret'ec'o, sed kun io ali'a—io kio'n li ne pov'is re'memor'i.
Li est'is furioz'ig'at'a de unu el tiu'j du'on're'memor'o'j, kiu'j dev'ig'as hom'o'n sent'i en si mem, ke li est'as du'on'frenez'a. Sen'dub'e li iam antaŭ'e aŭd'is tiu'n strang'a'n, rapid'a'n marŝ'ad'o'n. Subit'e li ek'star'is kun nov'a ide'o kaj paŝ'is al la pord'o. Li'a ĉambr'o hav'is neniu'n el'ir'ej'o'n en la koridor'o'n, sed unu'flank'e est'is pord'o en la vitr'a'n kabinet'o'n kaj ali'flank'e en la vest'ej'o'n. Li prov'is mal'ferm'i la pord'o'n en la kabinet'o'n kaj trov'is, ke ĝi est'as ŝlos'it'a. Li rigard'is la fenestr'o'n, nun kvadrat'a panel'o plen'a de purpur'a'j nub'o'j dis'fend'it'a'j de sun'sub'ir'a lum'o, kaj moment'e li ek'flar'is mal'bon'o'n kiel hund'o ek'flar'as rat'o'j'n.
Li'a raci'a fak'o (est'u ĝi la pli saĝ'a aŭ ne) de'nov'e super'reg'is li'n. Li re'memor'is, ke la posed'ant'o est'as dir'int'a, ke li ŝlos'os la pord'o'n kaj, ke li re'ven'os pli post'e por el'las'i li'n. Li dir'is al si mem, ke du'dek aĵ'o'j, kiu'j'n li ne pri'kalkul'is, pov'as klar'ig'i la strang'a'j'n bru'o'j'n ekster'e; li atent'ig'is al si, ke ankoraŭ rest'as sufiĉ'e da lum'o por fin'i si'a'n propr'a'n labor'o'n. Port'int'e si'a'n paper'o'n al la fenestr'o por kapt'i la fin'a'n ŝtorm'a'n vesper'lum'o'n, li ag'em'ec'e profund'iĝ'is en la preskaŭ fin'it'a'n kronik'o'n. Li est'is skrib'int'a preskaŭ du'dek minut'o'j'n, si'n kurb'ig'ant'e pli kaj pli super si'a paper'o en la mort'ant'a lum'o; tiam li subit'e ek'sid'is rekt'e. Li est'is de'nov'e ek'aŭd'int'a la strang'a'j'n pied'o'j'n.
Ĉi foj'e ili hav'is tri'a'n strang'ec'o'n. Antaŭ la ne'kon'at'ul'o marŝ'is mal'pez'e kaj kun fulm'a rapid'ec'o, tamen li marŝ'is. Ĉi foj'e li kur'is.
Oni pov'is aŭd'i la rapid'eg'a'j'n, mal'laŭt'a'j'n, salt'ant'a'j'n pied'o'j'n al'proksim'iĝ'ant'a'j laŭ la koridor'o kiel la pied-kusen'et'o'j de for'kur'ant'a kaj ek'salt'ant'a panter'o. Kiu ajn est'u ven'ant'a, li est'as fort'a kaj aktiv'a vir'o, trankvil'a, tamen urĝ'e ekscit'it'a. Tamen, kiam la bru'o est'is rapid'eg'int'a ĝis la kabinet'o kiel ia flustr'ant'a vent'o'kirl'o, ĝi subit'e far'iĝ'is de'nov'e, la antaŭ'a, mal'rapid'a, sving'iĝ'ant'a frap'ad'o.
Pastr'o Brown mal'supr'e'n'ĵet'is si'a'n paper'o'n kaj sci'ant'e, ke la kabinet'a pord'o est'as ŝlos'it'a li tuj en'ir'is la vest'ej'o'n ali'flank'e. La serv'ist'o de ĉi tiu ej'o por'temp'e for'est'is, kred'ebl'e ĉar la sol'a'j gast'o'j est'is vesper'manĝ'ant'a'j, kaj ĉar li'a ofic'o est'is sinekur'o. Palp'ir'int'e tra griz'a arb'ar'o el surtut'o'j, li ek'trov'is, ke la mal'lum'a vest'ej'o mal'ferm'iĝ'as al la hel'a koridor'o tra ia serv'tabl'o aŭ du'on-pord'o, simil'e al plej mult'e el la tabul'o'j trans kiu'j'n ni ĉiu'j trans'don'as ombrel'o'j'n kaj ricev'as bilet'o'j'n. Est'is lamp'o tuj super la du'on'cirkl'a ark'aĵ'o de ĉi tiu apertur'o. Ĝi ne mult'e ĵet'is lum'o'n sur Pastr'o'n Brown mem, kiu nur aspekt'is kiel mal'hel'a kontur'o kontraŭ la mal'bril'a sun'sub'ir'a fenestr'o mal'antaŭ li. Tamen ĝi ĵet'is kvazaŭ teatr'a'n lum'o'n sur la vir'o'n, kiu star'is ekster la vest'ej'o en la koridor'o.
Tiu est'is elegant'a vir'o, vest'it'a en simpl'a vesper'vest'aĵ'o; alt'a, sed kun mien'o tia, ke li ŝajn'e ne okup'as mult'e da spac'o; oni sent'is, ke li pov'us glit'ir'i kiel ombr'o, kiam mult'a'j mal'pli'grand'a'j vir'o'j est'us el'star'ant'a'j aŭ obstrukc'a'j. La vizaĝ'o, tiam mal'antaŭ'e'n'ĵet'it'a en la lamp'lum'o'n, est'is nigr'et'a kaj viv'plen'a, la vizaĝ'o de ali'land'ul'o. Li'a tali'o est'is bon'a, li'a kondut'o bon'humor'a kaj mem'fid'a; kritik'em'ul'o pov'us nur dir'i, ke li'a nigr'a jak'o est'as iom'et'e ne'ind'a je li'a tali'o kaj si'n'ten'o, kaj ĝi ŝvel'et'is kaj dek'urb'et'is je strang'a manier'o. Tuj kiam li ek'vid'is la nigr'a'n siluet'o'n de Brown kontraŭ la sun'sub'ir'o, li de'ĵet'is pec'et'o'n de paper'o kun cifer'o'j kaj laŭt'e dir'is kun bon'humor'a aŭtoritat'o: ”Mi vol'as hav'i mi'a'j'n ĉapel'o'n kaj surtut'o'n, se plaĉ'as al vi; mi ek'trov'is, ke mi dev'as tuj for'ir'i.”
Pastr'o Brown pren'is la paper'o'n sen'vort'e kaj obe'em'e ir'is serĉ'i la surtut'o'n; tio ne est'is la unu'a serv'ist'a labor'o de li'a viv'o. Li al'port'is ĝi'n kaj kuŝ'ig'is ĝi'n sur la tabul'o'n; dum'e la fremd'a sinjor'o, kiu est'is palp'ant'a en si'a veŝt'poŝ'o, dir'is rid'ant'e.
”Mi ne hav'as arĝent'o'n; vi hav'u ĉi tio'n,” kaj li de'ĵet'is or'a'n mon'er'o'n, kaj ek'pren'is si'a'n surtut'o'n.
La figur'o de Pastr'o Brown rest'is tut'e mal'lum'a kaj sen'mov'a sed en tiu moment'o li perd'is la kap'o'n. Li'a kap'o est'is ĉiam plej valor'a kiam li est'is perd'int'a ĝi'n. En tia'j moment'o'j li adici'is du al du kaj la rezult'o est'is kvar milion'o'j. Oft'e la katolik'a eklezi'o (kiu est'as kun'lig'at'a al prudent'ec'o) ne aprob'is tio'n. Oft'e li mem ne aprob'is tio'n.
Tamen ĝi est'is ver'a inspir'o—grav'a dum mal'oft'a'j kriz'o'j—kiam kiu ajn perd'is si'a'n kap'o'n, tiu sav'as ĝi'n.
”Mi kred'as, sinjor'o,” li dir'is ĝentil'e, ”ke vi hav'as arĝent'o'n en vi'a poŝ'o.”
La alt'a sinjor'o rigard'eg'is. ”Diabl'o,” li kri'is, ”se mi elekt'as don'i al vi or'o'n, kial vi plend'u?”
”Ĉar arĝent'o est'as foj'e pli valor'a ol or'o,” dir'is la pastr'o mild'e; ”tio est'as, kiam ĝi est'as en grand'a kvant'o.”
La fremd'ul'o rigard'is li'n strang'e. Tiam li rigard'is ankoraŭ pli strang'e laŭ la koridor'o'n al la ĉef'a en'ir'ej'o. Tiam li rigard'is Brown de'nov'e, kaj tiam li rigard'is tre atent'e la fenestr'o'n mal'antaŭ la kap'o de Brown, ankoraŭ kolor'ig'at'a de la ŝtorm'a post'lum'o. Tiam li ŝajn'is decid'i. Li met'is unu man'o'n sur la tabul'o'n kaj trans'salt'is tiel facil'e kiel akrobat'o kaj star'is super la pastr'o, met'ant'e unu grand'eg'a'n man'o'n sur ties kol'um'o'n.
”Ne mov'iĝ'u,” li dir'is kun hak'ant'a flustr'ad'o, ”Mi ne vol'as minac'i vi'n sed——”
”Mi vol'as minac'i vi'n,” dir'is Pastr'o Brown per voĉ'o kiel rul'son'ant'a tambur'o. ”Mi minac'as vi'n de la verm'o, kiu ne mort'as kaj de la fajr'o, kiu ne esting'iĝ'os.”
”Vi est'as strang'a spec'o de vest'ej'a serv'ist'o,” dir'is la ali'a.
”Mi est'as Pastr'o, Monsieur Flambeau,” dir'is Brown, ”kaj mi est'as pret'a por aŭd'i vi'a'n konfes'o'n.”
La ali'a star'is rigard'eg'ant'e dum kelk'a'j moment'o'j, kaj post'e ŝancel'iĝ'is mal'antaŭ'e'n en seĝ'o'n.
*** Ambaŭ unu'a'j servic'o'j de la vesper'manĝ'o de La Dek Du Ver'a'j Fiŝ'kapt'ist'o'j funkci'is kun trankvil'a sukces'o. Mi ne posed'as kopi'o'n de la man ̧karto; se mi ja hav'us ĝi'n, ĝi signif'us neni'o'n al iu. Ĝi est'is skrib'it'a en ia apart'a franc'a lingv'o uz'at'a de kuir'ist'o'j sed tut'e ne'kompren'ebl'a al franc'o'j. Est'is tradici'o en la klub'o, ke la antaŭ'manĝ'aĵ'o'j est'u divers'a'j kaj mult'nombr'a'j ĝis frenez'ec'o. Ili est'is konsider'at'a'j kiel grav'a'j ĉar ili est'is konfes'e sen'util'a'j krom'aĵ'o'j, kiel la tut'a vesper'manĝ'o kaj la tut'a klub'o. Est'is ankaŭ tradici'o, ke la buljon'servic'o est'u simpl'a kaj modest'a—ia simpl'a kaj sever'a prepar'ad'o por la ven'ont'a fiŝ-festen'o. La inter'parol'ad'o est'is de tiu strang'a et'a spec'o kiu reg'as la Brit'a'n Imperi'o'n, kiu reg'as ĝi'n sekret'e sed kiu est'us apenaŭ kompren'ebl'a al ordinar'a angl'o eĉ se li pov'us sub'aŭskult'i ĝi'n. Oni alud'is ambaŭ'flank'e al ministr'o'j per ili'a'j bapt'o'nom'o'j kun ia enu'ig'it'a bon'vol'o. La Radikal'a estr'o do la Fisk'a Departement'o, kiu'n supoz'ebl'e la tut'a Konserv'at'ism'a parti'o mal'ben'is pro li'a'j el'tord'o'j, est'is laŭd'at'a pro si'a'j mal'grand'a'j poem'o'j aŭ pro si'a lert'ec'o sur la ĉas'kamp'o. La Konserv'at'ism'a estr'o, kiu'n supoz'ebl'e ĉiu'j Radikal'an'o'j mal'am'is kiel tiran'o'n, est'is pri'diskut'at'a, kaj en'tut'e laŭd'at'a— kiel Radikal'an'o. Ŝajn'is iel, ke politik'ist'o'j est'as tre grav'a'j. Tamen ĉio ajn pri ili ŝajn'is est'i grav'a, krom ili'a politik'o. S-ro Audley, la prezid'ant'o, est'is am'ind'a mal'jun'et'a vir'o, kiu ankoraŭ port'is alt'a'j'n rigid'a'j'n kol'um'o'j'n; li est'is ia simbol'o de tiu fantom'a tamen fiks'it'a soci'o. Li neniam i'o'n far'is—eĉ ne i'o'n pek'a'n. Li ne est'is diboĉ'em'a; li ne est'is eĉ apart'e riĉ'a. Li nur est'is vir'o do tia medi'o—kaj jen ĉio.
Neni'u parti'o pov'is ignor'i li'n, kaj se li vol'us far'iĝ'i unu el la ministr'ar'o sen'dub'e li tio far'iĝ'us. La Duk'o de Chester, la Vic'prezid'ant'o, est'is jun'a kaj fam'iĝ'ant'a politik'ist'o. Tio signif'as, ke li est'is afabl'a jun'ul'o, kun glat'a blond'a har'ar'o kaj lentug'a vizaĝ'o, kun moder'a inteligent'ec'o kaj grand'eg'a'j bien'o'j. Li'a'j publik'a'j aper'o'j est'is ĉiam sukces'plen'a'j kaj li'a princip'o est'is sufiĉ'e simpl'a. Kiam li ek'pens'is ŝerc'o'n li el'dir'is ĝi'n kaj oni nom'is li'n kler'eg'a. Kiam li ne pov'is el'pens'i ŝerc'o'n li dir'is, ke nun est'as neni'a temp'o por bagatel'o'j, kaj oni nom'is li'n kapabl'a. Mal'publik'e, en klub'o de si'a propr'a klas'o, li est'is nur agrabl'e mal'kaŝ'em'a kaj idiot'et'a kiel lern'ej'a knab'o. S-ro Audley, pro tio, ke li neniam inter'miks'iĝ'is en politik'o, trakt'is ĝi'n pli serioz'e. Kelk'foj'e li eĉ embaras'ig'is la ĉe'est'ant'ar'o'n per la sugest'o, ke est'as diferenc'o inter Radikal'an'o kaj Konserv'at'ism'an'o. Li mem est'is Konserv'at'ism'an'o, eĉ dum privat'a viv'o. Li hav'is bukl'o'n el griz'a har'o kiu kovr'is la mal'antaŭ'e'n part'o'n de la kol'um'o, kiel iu'j mal'modern'a'j politik'ist'o'j, kaj vid'at'a de mal'antaŭ'e li aspekt'is kiel la vir'o, kiu'n la Imperi'o bezon'as. Vid'at'a de antaŭ'e li aspekt'is kiel mild'a, si'n'indulg'em'a fraŭl'o kun loĝ'ej'o en la Hotel'o Albany—kia li efektiv'e est'is.
Kiel jam dir'it'e, est'is du'dek kvar seĝ'o'j ĉe la teras'a tabl'o kaj nur dek du klub'an'o'j. Tial ili pov'is okup'i la teras'o'n laŭ la plej luks'a manier'o, sid'ant'a'j ĉe la pli intern'a flank'o de la tabl'o kun neni'u kontraŭ'e kaj ĝu'ant'a'j plen'a'n vid'o'n de la ĝarden'o, kies kolor'o'j est'is ankoraŭ bril'a'j kvankam la vesper'o al'proksim'iĝ'is iom'et'e ŝtorm'e por la sezon'o. La Prezid'ant'o sid'is mez'e de la lini'o kaj la Vic-prezid'ant'o ĉe ĝi'a dekstr'a fin'o. Kiam la dek du gast'o'j unu'e en'marŝ'is al ili'a'j seĝ'o'j est'is kutim'e (pro iu ne'kon'at'a kial'o), ke la dek kvin kelner'o'j ĉiu'j star'u laŭ la mur'o kiel milit'ist'ar'o prezent'ant'a arm'il'o'j'n al la reĝ'o, dum la dik'a posed'ant'o star'is riverenc'ant'e al la klub'an'o'j kun el'bril'ant'a surpriz'o kvazaŭ li neniam antaŭ'e pri'aŭd'is ili'n. Tamen antaŭ ol la unu'a ek'tint'o de tranĉ'il'o aŭ fork'o, mal'aper'is ĉi tiu serv'ist'ar'o, nur unu aŭ du, kiu'j neces'is por kolekt'i kaj dis'don'i la teler'o'j'n glit'is tie'n kaj tie'n ĉi en sen'viv'a silent'o. S-ro Lever est'is kompren'ebl'e antaŭ long'e mal'aper'int'a kun komplez'plen'a'j konvulsi'o'j.
Dir'i, ke li iam ver'e aper'is ankoraŭ unu'foj'e est'us tro'ig'a, eĉ mal'respekt'eg'a. Sed kiam la grav'a servic'o, la fiŝ'servic'o, est'is en'port'at'a, est'is—kiel mi esprim'u tio'n?—viv'ant'a ombr'o, projekci'o de li'a person'ec'o, kiu montr'is, ke li ŝveb'as apud'e. La sankt'a fiŝ'servic'o konsist'is (de la vid'punkt'o de vulgar'ul'o'j) el ia gigant'a puding'o, hav'ant'a proksim'um'e la form'o'n kaj grand'ec'o'n de ge'edz'iĝ'a kuk'o, en kiu grand'a nombr'o da interes'a'j fiŝ'o'j fin'e est'is perd'int'a'j la form'o'j'n don'it'a'j'n al ili de Di'o. La Dek Du Ver'a'j Fiŝ'kapt'ist'o'j en'man'ig'is si'a'j'n fam'a'j'n fiŝ'manĝ'il'o'j'n, kaj ek'manĝ'is ĝi'n serioz'e kvazaŭ ĉiu col'o de la puding'o kost'as tiom mult'e kiom la arĝent'a fork'o per kiu ĝi est'as manĝ'at'a. Ebl'e ĝi ja tiom kost'is—mi ne sci'as. Ĉi tiu servic'o est'is traktat'a kun avid'a kaj en'glut'ant'a silent'o, kaj est'is nur kiam li'a teler'o preskaŭ mal'plen'iĝ'is, ke la jun'a duk'o laŭr'it'e ek'dir'is, ”Oni ne pov'as far'i ĉi tio'n ie, krom tie ĉi.”
”Neni'e,” dir'is sinjor'o Audley kun profund'a bas'a voĉ'o, si'n turn'ant'e al la parol'int'o kaj kelk'foj'o'j'n balanc'ant'e si'a'n respekt'ind'a'n kap'o'n, ”Neni'e, sen'dub'e, krom tie ĉi. Est'as protest'it'e al mi, ke ĉe la Café Anglais——”
Tie ĉi li est'is inter'romp'at'a kaj eĉ mal'trankvil'ig'at'a pro la for'port'o de si'a teler'o, sed li baldaŭ re'kapt'is la valor'a'n faden'o'n de si'a'j pens'o'j. ”Est'as protest'it'e al mi, ke ĉe la Café Anglais oni pov'as tiel sam'e far'i. Neni'o tia, sinjor'o,” li dir'is kap'sku'ant'e mal'kompat'e kiel mort'pun'ant'a juĝ'o. ”Neni'o tia.”
”Tro'taks'at'a ej'o,” dir'is iu Kolonel'o Pound, parol'ant'e (laŭ ŝajn'o de si'a aspekt'o) por la unu'a foj'o dum kelk'a'j monat'o'j.
”Ho, mi dub'as,” dir'is la Duk'o de Chester, kiu est'is optimist'o, ”ĝi est'as bon'eg'a en kelk'a'j rilat'o'j. Vi ne pov'us pli'bon'ig'i ĝi'n. . . .”
Kelner'o rapid'is laŭ'long'e de la ĉambr'o kaj tiam ek'halt'is sen'mov'e. Li'a ek'halt'o est'is tiom sen'bru'a kiom li'a marŝ'ad'o, sed ĉiu'j tiu'j ne'difin'it'a'j kaj bon'kor'a'j sinjor'o'j tiom kutim'iĝ'is al la absolut'a glat'ec'o de la ne'vid'at'a mekanism'o, kiu ĉirkaŭ'is kaj sub'ten'is ili'a'n viv'ad'o'n, ke est'is sku'o kaj ŝok'o kiam serv'ist'o far'is i'o'n ne'atend'it'a'n. Ili sent'is tiel sam'e kiel ni sent'us se sen'viv'aĵ'o'j ek'mal'obe'us ni'n—se seĝ'o for'kur'us de ni.
La kelner'o star'is kelk'a'j'n moment'o'j'n rigard'ant'e, dum'e profund'iĝ'is sur ĉiu ĉe'tabl'a vizaĝ'o strang'a hont'o, kiu tut'e est'as produkt'aĵ'o de ni'a'j temp'o'j. Ĝi est'as kun'miks'o de modern'a hom'ar'an'ism'o kaj la terur'a modern'a abism'o inter riĉ'ul'o'j kaj mal'riĉ'ul'o'j. Ver'a histori'a aristokrat'o ĵet'us aĵ'o'j'n al la kelner'o, komenc'e mal'plen'a'j'n botel'o'j'n kaj kred'ebl'e mon'o'n fin'e. Ver'a demokrat'o demand'us al li, kun kamarad'a el'parol'a klar'ec'o, kio'n je diabl'o li far'as. Sed ĉi tiu'j modern'a'j plutokrat'o'j ne pov'is toler'i la apud'est'o'n de mal'riĉ'ul'o aŭ kiel sklav'o aŭ kiel amik'o. La fakt'o, ke ĉio ne glat'e ir'as ĉe la serv'ist'o'j, est'is nur'e obtuz'a varm'a konfuz'ig'aĵ'o. Ili ne vol'is est'i kruel'a'j kaj ili tim'eg'is la neces'o'n far'iĝ'i kompat'a'j. Ili vol'is, ke la afer'o, kio ajn ĝi est'u, nur fin'iĝ'u. Ĝi jam est'is fin'iĝ'int'a. La kelner'o, star'int'e kelk'a'j'n sekund'o'j'n rigid'e kiel vir'o atak'at'a de katalepsi'o, si'n turn'is kaj furioz'e el'kur'is el la ĉambr'o.
Kiam li aper'is de'nov'e en la ĉambr'o, aŭ pli ĝust'e en la el'ir'ej'o, li est'is kun ali'a kelner'o al kiu li flustr'ad'is kaj gest'ad'is kun sudana energi'o. Tiam la unu'a kelner'o for'ir'is, post'las'ant'e la du'a'n kelner'o'n, kaj re'ven'is kun tri'a kelner'o. Kiam kvar'a kelner'o al'iĝ'is al ĉi tiu urĝ'e kun'vok'it'a sinod'o, sinjor'o Audley konsider'is, ke neces'as inter'romp'i la silent'o'n pro takt'o. Li uz'is laŭt'a'n tus'o'n anstataŭ prezid'ant'a martel'o, kaj dir'is ”Bon'eg'a'n labor'o'n jun'a Moocher far'as en Birmo. Nu, neni'u ali'a naci'o en la mond'o pov'us—”
Kvin'a kelner'o rapid'eg'is al li kiel sag'o kaj est'is flustr'ant'a en li'a'n orel'o'n. ”Tre bedaŭr'as. Grav'a! La posed'ant'o, ĉu vi permes'os, ke li al'parol'u vi'n?”
La prezid'ant'o si'n turn'is konfuz'it'e kaj kun mir'eg'it'a rigard'ad'o vid'is sinjor'o'n Lever al'proksim'iĝ'ant'a per si'a pez'ir'ant'a rapid'ec'o. La marŝ'manier'o de la bon'a posed'ant'o est'is efektiv'e li'a kutim'a marŝ'manier'o sed li'a vizaĝ'o est'is neniel kutim'a. Plej oft'e ĝi hav'is bon'humor'a'n kupr'a'kolor'o'n; sed nun ĝi est'is naŭz'e flav'a.
”Vi pardon'u mi'n, sinjor'o Audley,” li dir'is kun astm'a sen'spir'ec'o.
”Mi hav'as grand'a'j'n tim'o'j'n. Vi'a'j fiŝ'teler'o'j, ili est'as for'port'it'a'j kun'e kun la tranĉ'il'o'j kaj fork'o'j.”
”Jes, cert'e, mi tiel esper'as,” dir'is la prezid'ant'o kun iom da koler'o.
”Vi vid'is li'n, ĉu ne?” el'spir'eg'is la ekscit'it'a hotel'ist'o, ”vi vid'is la kelner'o'n, kiu for'port'is ili'n? Vi kon'as li'n?”
”Kon'as la kelner'o'n?” respond'is sinjor'o Audley indign'e.
”Kompren'ebl'e ne!”
S-ro Lever mal'ferm'is la man'o'j'n kun gest'o dolor'eg'a. ”Mi ne send'is li'n,” li dir'is. ”Mi ne sci'as kiam aŭ kial li ven'is. Mi send'is mi'a'n kelner'o'n por for'port'i la teler'o'j'n kaj li trov'is ĉiu'j'n jam for.”
S-ro Audley ankoraŭ aspekt'is tro konfuz'it'a por est'i ver'e tia vir'o kia'n bezon'as la Imperi'o; neni'u el la ĉe'est'ant'ar'o pov'is i'o'n dir'i krom la lign'a vir'o—Kolonel'o Pound, kiu ŝajn'e est'is galvan'iz'it'a ĝis ne'natur'a viv'ec'o. Li rigid'e lev'iĝ'is el si'a seĝ'o, las'ant'e la ali'a'j'n ĉiu'j sid'ant'a'j, en'ŝraŭb'is si'a'n okul'vitr'o'n en la okul'o'n kaj ek'parol'is per raŭk'a flustr'o kvazaŭ li du'on'e forges'is kiel parol'i.
”Ĉu vi vol'as dir'i,” li flustr'is, ”ke iu ŝtel'is ni'a'n arĝent'a'n fiŝ'manĝ'il'ar'o'n?”
La posed'ant'o far'is de'nov'e la gest'o'n kun eĉ pli'a sen'pov'ec'o; kaj tuj ĉiu vir'o ĉe'tabl'a ek'star'is.
”Ĉu vi'a'j kelner'o'j ĉiu'j ĉe'est'as?” demand'is la kolonel'o per si'a mal'laŭt'a raŭk'a manier'o.
”Jes, ili ĉiu'j est'as tie ĉi. Mi mem rimark'is tio'n,” kri'is la jun'a duk'o, en'trud'ant'e si'a'n knab'a'n vizaĝ'o'n en la plej intern'a'n rond'o'n. ”Ĉiam mi nombr'as ili'n kiam ni en'ir'as; ili tiel strang'e aspekt'as star'ant'e laŭ'long'e de la mur'o.”
”Sed vi cert'e ne pov'us memor'i preciz'e,” komenc'is sinjor'o Audley kun pez'a hezit'ad'o.
”Mi memor'as preciz'e, mi asert'as,” kri'is la ekscit'it'a duk'o. ”Neniam est'as pli ol dek kvin kelner'o'j en ĉi tiu hotel'o kaj ne est'is pli ol dek kvin hodiaŭ vesper'e, mi ĵur'as; ne pli, ne mal'pli.”
La posed'ant'o si'n turn'is al li, trem'eg'ant'e de ia surpriz'o. ”Vi dir'as—vi dir'as,” li balbut'is, ”ke vi vid'is ĉiu'j'n mi'a'j'n dek kvin kelner'o'j'n?”
”Kiel kutim'e,” jes'is la duk'o, ”kial ne?”
”Nenial,” dir'is Lever per pli profund'iĝ'ant'a voĉ'o, ”sed vi ne vid'is ili'n. Ĉar unu est'as sen'viv'a supr'e.”
Dum moment'o ŝok'ig'a silent'o plen'ig'is tiu'n ĉambr'o'n. Ebl'e (tiel super'natur'a est'as la vort'o mort'o) ĉiu el tiu'j sen'okup'a'j vir'o'j ek'rigard'is si'a'n anim'o'n kaj vid'is ĝi'n kiel mal'grand'a'n ŝrump'a'n piz'o'n. Unu el ili—la duk'o, mi kred'as—eĉ dir'is kun la idiot'a komplez'em'o de riĉ'ec'o, ”Ĉu ni pov'as iel help'i?”
”Li jam vid'is pastr'o'n,” dir'is la jud'o, ne sen emoci'o.
Tiam, kvazaŭ en juĝ'tag'o ili ek'konstat'is si'a'n propr'a'n pozici'o'n.
Kelk'a'j'n strang'a'j'n sekund'o'j'n ili ver'e sent'is, ke la dek-kvin'a kelner'o pov'as est'i la fantom'o de la mort'int'o supr'e. Ili est'is mut'a'j sub tiu ŝarĝ'o ĉar al ili fantom'o'j est'is embaras'aĵ'o'j, kiel almoz'pet'ant'o'j. Sed la re'memor'o pri la arĝent'o dis'romp'is la mirakl'a'n sorĉ'o'n; abrupt'e dis'romp'is ĝi'n kaj kun brutal'a reakci'o. La kolonel'o for'puŝ'is si'a'n seĝ'o'n kaj paŝ'is al la pord'o.
”Se est'is dek-kvin'a hom'o tie ĉi, amik'o'j,” li dir'is, ”tiu dek-kvin'a est'as ŝtel'ist'o. Tuj mal'supr'e'n al la antaŭ'a kaj mal'antaŭ'a pord'o'j kaj ĉio'n ŝlos'u; ni parol'u post'e. La du'dek kvar perl'o'j de la klub'o est'as ja re'trov'ind'a'j.”
Unu'e sinjor'o Audley ŝajn'e hezit'is, pro ĉu est'us sinjor'ec'e tiel rapid'i pri io; sed vid'ant'e la duk'o'n mal'supr'e'n'kur'eg'i la ŝtup'ar'o'n kun jun'ec'a energi'o li sekv'is laŭ pli matur'a manier'o.
Sam'temp'e ses'a kelner'o en'kur'is en la ĉambr'o'n kaj asert'is, ke li trov'is la amas'o'n da fiŝ'teler'o'j sur la bufed'o kun neni'a post'sign'o de la arĝent'aĵ'o'j.
La ar'o de manĝ'int'o'j kaj serv'ist'o'j, kiu sen'ord'e puŝ'is si'n tra la koridor'o'j, apart'iĝ'is en du grup'o'j'n. La Fiŝ'kapt'ist'o'j plej mult'e sekv'is la posed'ant'o'n al la antaŭ'a ĉambr'o por demand'i nov'aĵ'o'n pri ia ajn el'ir'int'o. Kolonel'o Pound kun la Prezid'ant'o, Vic-prezid'ant'o kaj kelk'a'j ali'a'j rapid'is tra la koridor'o konduk'ant'a al la serv'ist'a'j ej'o'j, kiel la plej facil'a el'ir'ej'o. Tio'n far'ant'e ili pas'is la mal'lum'a'n alkov'o'n aŭ kavern'o'n kiu est'is la vest'ej'o, kaj vid'is mal'alt'a'n, nigr'e vest'it'a'n figur'o'n, supoz'ebl'e serv'ist'o, kiu star'is mal'antaŭ'e en ĝi'a'j ombr'o'j.
”Hola, vi,” ek'kri'is la duk'o. ”Ĉu vi vid'is iu'n preter'pas'i?”
La mal'alt'a figur'o ne respond'is al la demand'o sed nun dir'is. ”Ebl'e mi hav'as kio'n vi serĉ'as, sinjor'o'j.”
Ili paŭz'is, hezit'ant'e kaj mir'ant'e, dum li trankvil'e ir'is al la mal'antaŭ'a part'o de la vest'ej'o kaj re'ven'is, ambaŭ man'o'j plen'a'j de bril'ant'a arĝent'o, kiu'n li dis'kuŝ'ig'is sur la tabul'o'n tiel trankvil'e kiel vend'ant'o.
Vid'iĝ'is dek'du'o da strang'e far'it'a'j tranĉ'il'o'j kaj fork'o'j.
”Vi—vi,” komenc'is la kolonel'o fin'e mal'ekvilibr'ig'it'a. Tiam li en'rigard'is en la mal'lum'a'n ĉambr'et'o'n kaj vid'is du aĵ'o'j'n; unu'e, ke tiu mal'alt'a nigr'e vest'it'a vir'o est'as vest'it'a kiel pastr'o; kaj du'e, ke la fenestr'o de la ĉambr'o mal'antaŭ tiu est'as frakas'it'a, kvazaŭ iu per'fort'e tra'pas'is.
”Valor'aĵ'o'j por las'i en vest'ej'o, ĉu ne?” dir'is la pastr'o kun gaj'a trankvil'o.
”Ĉu—Ĉu vi ŝtel'is tiu'j'n ĉi?” balbut'is sinjor'o Audley kun el'star'ant'a'j okul'o'j.
”Se jes,” dir'is la klerik'ul'o agrabl'e, ”mi almenaŭ re'don'as ili'n.”
”Sed vi ne ŝtel'is ili'n,” dir'is Kolonel'o Pound, ankoraŭ rigard'ant'e la frakas'it'a'n fenestr'o'n.
”Mi mal'kaŝ'e konfes'as, ke ne,” dir'is la ali'a bon'humor'e. Kaj li sid'iĝ'is tut'e serioz'e sur skabel'o'n.
”Sed vi sci'as kiu est'as la ŝtel'int'o,” dir'is la kolonel'o.
”Mi ne sci'as ties ver'a'n nom'o'n,” dir'is la pastr'o kviet'e, ”sed mi sci'as i'o'n pri li'a pugn'a fort'o kaj mult'e pri li'a'j spirit'a'j mal'facil'aĵ'o'j. Mi taks'is tio'n korp'e kiam li prov'is sufok'i mi'n kaj tio'n ĉi moral'e kiam li pent'is.”
”Ho, ver'e—pent'is!” kri'is la jun'a Chester kun rid'ad'o kiel kok'o.
Pastr'o Brown ek'star'is kaj kun'met'is la man'o'j'n sur'dors'e.
”Strang'e, ĉu ne?” li dir'is, ”ke ŝtel'ist'o kaj fripon'o pent'as, kiam tiom mult'a'j kiu'j est'as riĉ'a'j kaj sekur'a'j rest'as sen'sent'a'j kaj frivol'a'j kaj sen frukt'o aŭ por Di'o aŭ por hom'o'j? Do, vi pardon'u mi'n, vi invad'as iom'et'e mi'a'n sfer'o'n. Se vi dub'as la pent'o'n est'i ver'e fakt'o— jen vi'a'j manĝ'il'o'j. Vi est'as la Dek Du Ver'a'j Fiŝ'kapt'ist'o'j, kaj jen vi'a'j arĝent'a'j fiŝ'o'j. Sed Li far'is el mi kapt'ist'o'n de hom'o'j.”
”Ĉu vi kapt'is ĉi tiu'n hom'o'n?” demand'is la kolonel'o sulk'ig'ant'e la brov'o'j'n.
Pastr'o Brown rekt'e rigard'is en ties mal'rid'et'ant'a'n vizaĝ'o'n. ”Jes,”
li dir'is, ”mi kapt'is li'n per ne'vid'it'a hok'o kaj per ne'vid'ebl'a ŝnur'o, kiu est'as sufiĉ'e long'a por las'i li'n vag'i ĝis la fin'o de la ter'o, kaj ankoraŭ tiam per ek'spasm'o de la faden'o re'ven'ig'i li'n.”
Long'e silent'is. La ali'a'j vir'o'j ĉiu'j for'vag'is por al'port'i la re'trovit'a'n arĝent'o'n al si'a'j kun'ul'o'j, aŭ por konsil'iĝ'i kun la posed'ant'o pri la strang'a stat'o de afer'o'j. Sed la sever'vizaĝ'a kolonel'o ankoraŭ sid'is oblikv'e sur la tabul'o, sving'ant'e la long'a'j'n kaj mal'dik'a'j'n krur'o'j'n kaj mord'ant'e si'a'j'n nigr'et'a'j'n lip'har'o'j'n.
Fin'e li dir'is kviet'e al la pastr'o. ”Tiu cert'e est'is lert'ul'o sed mi kred'as, ke mi kon'as iu'n pli lert'a'n.”
”Li ja est'as lert'ul'o,” respond'is la ali'a, ”sed mi ne sci'as kiu'n ali'a'n vi pri'parol'as.”
”Mi parol'as pri vi,” dir'is la kolonel'o kun mal'long'a rid'o. ”Mi ne vol'as mal'liber'ig'i li'n; ne ĝen'u vi'n pri tio. Sed mi don'us mult'a'j'n arĝent'a'j'n fork'o'j'n por sci'i ĝust'e kiel vi en'miks'iĝ'is en ĉi tiu'n afer'o'n kaj kiel vi pren'is la aĵ'o'j'n for de li. Mi opini'as, ke vi est'as la plej vigl'a diabl'o en la nun'a ĉe'est'ant'ar'o.”
Ŝajn'e la mal'gaj'a rekt'parol'o de la kolonel'o plaĉ'is al Pastr'o Brown.
”Nu,” li dir'is rid'et'ant'e, ”Mi dev'as ne dir'i al vi kiu li est'as, aŭ li'a'n propr'a'n histori'o'n, kompren'ebl'e; tamen est'as neni'a apart'a kial'o pro kiu mi ne pov'as rakont'i al vi la nur'a'j'n ekster'aĵ'o'j'n, kiu'j'n mi mem el'serĉ'is.”
Li trans'salt'is la bar'il'o'n kun ne'atend'it'a ag'em'ec'o kaj sid'iĝ'is flank'e de Kolonel'o Pound, sving'ant'e si'a'j'n mal'long'a'j'n krur'o'j'n kiel knab'o sur krad'pord'o. Li komenc'is la rakont'o'n tiel facil'e kvazaŭ li est'us rakont'ant'a ĝi'n al bon'e kon'at'a amik'o apud la krist'nask'a kamen'o.
”Vi kompren'u, kolonel'o,” li dir'is, ”mi est'is ŝlos'it'a en tiu mal'grand'a ĉambr'o tie, i'o'n skrib'ant'e, kiam mi ek'aŭd'is pied'o'j'n en la koridor'o danc'ant'a'j'n danc'o'n tiel strang'a'n kiel la danc'o de la mort'o. Unu'e rapid'a'j strang'et'a'j son'o'j, kiel vir'o kiu ir'as pro vet'o pied'pint'e; tiam aŭd'iĝ'is mal'rapid'a'j, sen'zorg'a'j, knar'ant'a'j paŝ'o'j, kiel de grand'a vir'o marŝ'ant'a tie'n kaj tie'n ĉi kun cigar'o. Sed ili ambaŭ est'is kaŭz'at'a'j de la sam'a'j pied'o'j, tio'n mi ĵur'us, kaj ili aŭd'iĝ'is laŭ'vic'e; unu'e la ek'kur'o kaj post'e la marŝ'ad'o kaj tiam de'nov'e la ek'kur'o. Mi sci'vol'is, unu'e sen'pri'pens'e kaj post'e furioz'e, kial iu lud'us tiu'j'n du rol'o'j'n sam'temp'e. Unu marŝ'son'o'n mi kon'is; tiu est'is ĝust'e kiel vi'a, kolonel'o. Ĝi est'is la marŝ'ad'o de bon'e nutr'it'a sinjor'o kiu atend'as i'o'n kaj marŝ'et'as tie'n kaj tie'n ĉi ĉar li est'as korp'e vigl'a, pli'ĝust'e ol pro tio ke li est'as mens'e sen'pacienc'a. Mi sci'is, ke mi kon'as tiu'n ali'a'n marŝ'ad'o'n ankaŭ, sed mi ne pov'is re'memor'i kia ĝi est'as. Kia'n sovaĝ'a'n kre'it'aĵ'o'n mi renkont'is dum mi'a'j vojaĝ'o'j, kiu tiel strang'e rapid'is pied'pint'e? Tiam mi ek'aŭd'is de ie teler'a'n tint'eg'o'n kaj la respond'o el'star'is tiel klar'e kiel la preĝ'ej'o de Sankt'a Petro. Jen est'is la marŝ'ad'o de kelner'o—korp'o antaŭ'e'n klin'it'a, okul'o'j rigard'ant'a'j ter'e'n, pied'pint'o'j for'puŝ'ant'a'j la plank'o'n, bask'o'j kaj tuk'o flug'ant'a'j. Tiam mi pens'ad'is plu dum minut'o kaj du'on'o. Kaj mi kred'as, ke mi vid'is kia'manier'e la krim'o efektiv'iĝ'os, kvazaŭ mi mem est'us ĝi'n far'ont'a.”
Kolonel'o Pound rigard'is li'n atent'e, sed la mild'a'j griz'a'j okul'o'j de la parol'ant'o rigard'ad'is al la plafon'o kun preskaŭ sen'signif'a sopir'ec'o.
”Krim'o,” li mal'rapid'e dir'is, ”est'as kiel iu ajn ali'a art'aĵ'o. Ne mien'u tiel surpriz'it'a; krim'o'j est'as neniel la sol'a'j art'aĵ'o'j, kiu'j ven'as el infer'a labor'ej'o. Sed ĉiu art'aĵ'o, di'a aŭ diabl'a, port'as unu neces'a'n sign'o'n—mi vol'as dir'i, ke ĝi'a centr'aĵ'o dev'as est'i simpl'a kiom ajn ĝi'a plen'um'o est'u mal'simpl'a. Tiel ekzempl'e en Hamlet'o, la grotesk'ec'o de la tomb'fos'ist'o, la flor'o'j de la frenez'a knab'in'o, la fantazi'a ornam'ec'o de Osrik, la pal'ec'o de la fantom'o kaj la rid'et'aĉ'o de la krani'o est'as ĉiu'j strang'aĵ'o'j ĉirkaŭ'ant'a'j kiel implik'it'a girland'o unu ordinar'a'n tragedi'a'n figur'o'n—vir'o'n nigr'e vest'it'a'n. Nu, ĉi tiu ankaŭ,” li dir'is rid'et'ant'e kaj lev'iĝ'ant'e mal'rapid'e de si'a seĝ'o, ”ĉi tiu ankaŭ est'as la ordinar'a tragedi'o de vir'o nigr'e vest'it'a. Jes,” li daŭr'ig'is, vid'ant'e la kolonel'o'n iom mir'e supr'e'n'rigard'i, ”ĉi tiu rakont'o tut'e de'pend'as de nigr'a vest'aĵ'o. En ĉi tiu, kiel en Hamlet'o, est'as la rokok'a'j el'kresk'aĵ'o'j—vi'a'j kun'ul'o'j, ni dir'u. Est'as la mort'int'a kelner'o, kiu ĉe'est'is kiam li ne pov'is ĉe'est'i. Est'as la ne'vid'it'a man'o, kiu for'viŝ'is la arĝent'aĵ'o'j'n de vi'a tabl'o kaj mal'aper'is kiel ne'vid'it'a aer'o. Sed ĉiu lert'a krim'o fin'e star'as sur unu tut'e simpl'a fakt'o—fakt'o kiu en si mem ne est'as mister'a. Per kaŝ'ad'o pri ĝi, konduk'o de ĉies pens'o'j'n for de ĝi, tiel la mister'o okaz'as. Ĉi tiu grand'a kaj subtil'a kaj (se ĉio laŭ'program'e okaz'us) profit'a krim'o de'pend'is de la simpl'a fakt'o, ke la frak'o de sinjor'o est'as tiel sam'e kiel la frak'o de kelner'o. La rest'aĵ'o est'is nur aktor'ad'o, diabl'e bon'a aktor'ad'o.”
”Tamen,” dir'is la kolonel'o lev'iĝ'ant'e kaj sulk'ig'ant'e la brov'o'j'n dum li rigard'is si'a'j'n bot'o'j'n, ”Mi ne est'as cert'a, ke mi kompren'as.”
”Kolonel'o,” dir'is Pastr'o Brown, ”mi asert'as, ke ĉi tiu arki'anĝel'o de aplomb'o, kiu ŝtel'is vi'a'j'n fork'o'j'n, tra'marŝ'is ĉi tiu'n koridor'o'n du'dek foj'o'j'n en la lum'eg'o de ĉiu'j lamp'o'j, sub la rigard'o de ĉies okul'o'j. Li ne si'n kaŝ'is en mal'lum'a'j angul'o'j, kie suspekt'em'o ebl'e el'serĉ'us li'n. Li konstant'e mov'ad'is en la lum'plen'a'j koridor'o'j, kaj kie'n ajn li ir'is, ŝajn'is, ke li est'as tie de rajt'o. Ne demand'u kiel li aspekt'is; vi mem vid'is li'n ses aŭ sep foj'o'j'n hodiaŭ vesper'e. Vi atend'is kun ĉiu'j ali'a'j grand'a'j sinjor'o'j en la ripoz'ej'o tie, ĉe la ali'a fin'o de la koridor'o, kaj pli mal'proksim'e est'is la teras'o. Kiam ajn li ir'is inter vi'n sinjor'o'j'n, li en'ir'is kun la rapid'eg'a stil'o de kelner'o, la kap'o klin'it'a, tuk'o kiel flag'o kaj pied'o'j kur'ant'a'j. Li kur'eg'is sur la teras'o'n, far'is i'o'n pri la tabl'o'tuk'o kaj re'e'n kur'eg'is al la kabinet'o kaj la serv'ist'ej'o'j. Sed kiam la vest'ej'a komiz'o kaj la kelner'o'j vid'is li'n, li est'is far'iĝ'int'a ali'a vir'o, en ĉiu col'o de si'a tali'o, en ĉiu instinkt'a gest'o. Li paŝ'is inter la serv'ist'o'j kun tia mal'atent'em'a aplomb'o kia'n ili ĉiu'j est'is vid'int'a'j ĉe si'a'j patron'o'j. Al ili est'is neni'a nov'a okaz'aĵ'o, ke grand'a sinjor'o, unu el la manĝ'ont'o'j, tra'pas'is ĉiu'j'n part'o'j'n de la dom'o kiel best'o en la best'ar'ej'o; ili sci'is neni'o'n, kio est'as pli karakteriz'a de mond'um'an'a'j ol la kutim'o ir'i kie'n ajn ili vol'as. Kiam li est'is grandioz'e enu'ig'it'a de la tra'paŝ'ad'o tra tiu koridor'o, li si'n turn'is kaj re'e'n ir'is preter la kabinet'o; en la ombr'o'j de la ark'aĵ'o iom pli mal'proksim'e li est'is ŝanĝ'it'a kvazaŭ de sorĉ'a frap'o, kaj rapid'is antaŭ'e'n ankoraŭ unu'foj'e inter la Dek Du Fiŝ'kapt'ist'o'j'n, komplez'eg'a serv'ist'o. Kial la sinjor'o'j rimark'u nov'a'n kelner'o'n? Kial la kelner'o'j suspekt'u unu'a'grad'a'n sinjor'o'n? Foj'e li far'is la plej aplomb'a'j'n ruz'o'j'n. En la privat'a ĉambr'o de la posed'ant'o li verv'e pet'is sifon'o'n da sod'akv'o, dir'ant'e, ke li hav'as soif'o'n. Li bon'humor'e dir'is, ke li mem port'os ĝi'n, kaj li tio'n far'is; li port'is ĝi'n rapid'e kaj sen'erar'e inter vi'n ĉiu'j'n, kelner'o kun mem'evident'a task'o. Kompren'ebl'e tio ne pov'is long'e daŭr'i, sed neces'is nur daŭr'ig'i ĝi'n ĝis la fiŝ'servic'o.
”Li'a plej grand'a mal'facil'aĵ'o ven'is kiam la kelner'o'j star'is en vic'o; sed eĉ tiam prosper'is al li si'n apog'i al la mur'o ĉe angul'o tiel, ke dum la grav'a sekund'o la kelner'o'j kred'is, ke li est'as sinjor'o, kaj la sinjor'o'j, ke li est'as kelner'o. Ĉio ceter'a est'is plej simpl'a. Se kelner'o vid'is li'n for de la tabl'o, li vid'is mal'energi'a'n aristokrat'o'n. Nur neces'is atend'i ĝis du minut'o'j antaŭ la for'port'o de la fiŝ'servic'o, far'iĝ'i rapid'a serv'ist'o kaj for'port'i ĝi'n per si mem. Li de'met'is la teler'o'j'n sur bufed'o'n, puŝ'is la arĝent'o'n en si'a'n brust'poŝ'o'n, el'ŝvel'ig'ant'e ĝi'n, kaj kur'is kiel lepor'o (mi aŭd'is li'n al'ven'ant'a) ĝis la vest'ej'o. Tie li far'iĝ'is de'nov'e plutokrat'o—plutokrat'o kiu dev'as tuj for'ir'i pro ia urĝ'aĵ'o.
Nur neces'is don'i la bilet'o'n al la vest'ej'a serv'ist'o kaj el'ir'i tiel elegant'e kiel li est'is en'ir'int'a. Sed—sed okaz'is, ke mi est'is la vest'ej'a serv'ist'o.”
”Kiel vi trakt'is li'n?” kri'is la kolonel'o kun ne'kutim'a atent'o. ”Kio'n vi dir'is al li?”
”Mi pet'as pardon'o'n,” dir'is la pastr'o ne'mov'ebl'e, ”tie la rakont'o fin'iĝ'as.”
”Kaj la interes'a rakont'o komenc'iĝ'as,” murmur'is Pound. ”Mi kred'as, ke mi el'kompren'as li'a'n profesi'a'n ruz'o'n, tamen ŝajn'as, ke mi ne kompren'as vi'a'n.”
”Mi dev'as for'ir'i,” dir'is Pastr'o Brown.
Ili kun'e marŝ'is laŭ la koridor'o al la en'ir'ej'o, kie ili vid'is la freŝ'a'n lentug'a'n vizaĝ'o'n de la Duk'o de Chester, kiu al'proksim'iĝ'is al ili elast'e salt'eg'ant'e.
”Ven'u, Pound,” li kri'is sen'spir'e, ”Mi serĉ'is vi'n ĉie. La vesper'manĝ'o antaŭ'e'n'ir'as bon'eg'e kaj mal'jun'a Audley al'parol'os ni'n por solen'i la sav'o'n de la fork'o'j. Ni vol'as iniciat'i i'a'n nov'a'n ceremoni'o'n, kompren'ebl'e, por re'memor'ig'i la okaz'o'n. Do, ĉar vi re'akir'is la aĵ'o'j'n, kio'n vi propon'as?”
”Nu,” dir'is la kolonel'o, rigard'ant'e li'n kun sardon'ik'a aprob'o, ”Mi propon'as, ke de nun ni port'u verd'a'j'n frak'o'j'n anstataŭ nigr'a'j'n. Oni neniam pov'as antaŭ'vid'i kia'j erar'o'j ebl'e okaz'os se oni tiel aspekt'as kiel kelner'o.”
”Di'o mi'a,” dir'is la jun'a vir'o, ”sinjor'o neniam aspekt'as kiel kelner'o.”
”Nek kelner'o kiel sinjor'o mi supoz'as,” dir'is Kolonel'o Pound, kun tiu minac'ant'a rid'et'o sur si'a vizaĝ'o. ”Vi'a pastr'a moŝt'o, vi'a amik'o nepr'e est'is tre lert'a, lud'ant'e sinjor'ec'a'n rol'o'n.”
Pastr'o Brown buton'um'is si'a'n ordinar'a'n surtut'o'n ĝis la kol'um'o, ĉar la nokt'o est'is ŝtorm'a, kaj pren'is si'a'n ordinar'a'n ombrel'o'n el la uj'o.
”Jes,” li dir'is, ”nepr'e est'as mal'facil'a task'o est'i sinjor'o; sed ver'e mi ia'foj'e opini'as, ke est'is kelner'o ebl'e est'as preskaŭ tiel sever'labor'a.”
Kaj dir'ant'e ”Bon'a'n nokt'o'n”, li puŝ'e mal'ferm'is la pez'a'j'n pord'o'j'n de tiu palac'o de plezur'o'j. Mal'antaŭ li la or'a'j pord'eg'o'j ferm'iĝ'is kaj li rapid'is tra la humid'a'j mal'lum'a'j strat'o'j por serĉ'i omnibus'o'n.
”La plej bel'a krim'o, kiu'n mi iam far'is,” Flambeau oft'e dir'is dum si'a tut'e moral'a mal'jun'ec'o, ”ankaŭ est'is, laŭ rimark'ind'a koincid'o, mi'a last'a. Ĝi est'is far'at'a je Krist'nask'o. Kiel art'ist'o mi ĉiam pen'is proviz'i krim'o'j'n taŭg'a'j'n por la apart'a'j sezon'o aŭ pejzaĝ'o'j en kiu'j mi trov'iĝ'is, elekt'ant'e tiu'n aŭ tiu'n ĉi teras'o'n aŭ ĝarden'o'n por katastrof'o kvazaŭ por statu'a grup'o. Tiel bien'posed'ant'o'j est'u tromp'at'a'j en long'a'j ĉambr'o'j kverk'panel'it'a'j, kontrast'e al Jud'o'j, kiu'j trov'u si'n subit'e sen'mon'a'j inter la lum'o'j kaj ŝirm'il'o'j de la Café Riche. Tiel, en Angl'uj'o, se mi dezir'us mal'ŝarĝ'i dekan'o'n de li'a'j riĉ'aĵ'o'j (kio ne est'as tiel facil'a kiel vi opini'as), mi vol'us en'kadr'ig'i li'n, se mi klar'e esprim'as mi'n, inter la verd'a'j razen'ej'o'j kaj griz'a'j tur'o'j de iu katedral'a urb'o. Simil'e en Franc'uj'o, kiam mi est'is pren'int'a mon'o'n de riĉ'a kaj mal'virt'a kamp'ar'an'o (kio est'as preskaŭ ne'ebl'a), plaĉ'is al mi ig'i ties indign'a'n kap'o'n el'star'i kontraŭ la griz'a lini'o de tond'it'a'j popl'o'j kaj tiu'j grandioz'a'j eben'aĵ'o'j de Gali'o super kiu'j ŝveb'as la potenc'a spirit'o de Millet.
”Mi'a last'a krim'o nu, est'is Krist'nask'a krim'o, bon'anim'a, komfort'a, angl'a, mez'klas'a krim'o; krim'o laŭ Charles Dickens. Mi far'is ĝi'n en bon'a kaj mal'nov'a mez'klas'a dom'o apud Putney, dom'o kun kurb'strat'a vetur'ig'il'a voj'o, dom'o flank'at'a de ĉeval'ej'o, dom'o kun la nom'o sur la du ekster'a'j pord'o'j, dom'o kun araŭkari'o. Vi kon'as la spec'o'n. Mi ver'e opini'as, ke mi'a imit'aĵ'o de la stil'o de Dickens est'is lert'a kaj literatur'a. Ŝajn'as preskaŭ bedaŭr'ind'e, ke la sam'a'n vesper'o'n mi pent'is.”
Flambeau tiam daŭr'us rakont'i la histori'o'n de intern'e; kaj eĉ tiel ĝi est'is strang'a. Vid'at'a de ekster'e ĝi est'is tut'e ne'kompren'ebl'a, kaj est'as de ekster'e ke la fremd'ul'o dev'as ĝi'n stud'ad'i. De tiu ĉi vid'punkt'o oni pov'as dir'i, ke la dram'o komenc'iĝ'is kiam la grand'a'j pord'o'j de la dom'o kun la ĉeval'ej'o mal'ferm'iĝ'is al la ĝarden'o en'hav'ant'a la araŭkari'o'n, kaj el'ven'is jun'a knab'in'o kun pan'o por la bird'o'j la post'tag'mez'o'n de la tag'o de Sankt'a Stefano. Ŝi hav'is bel'et'a'n vizaĝ'o'n, kun brav'a'j brun'a'j okul'o'j; pri ŝi'a tali'o tamen pov'is est'i neni'a konjekt'o, ĉar ŝi est'is en'volv'it'a tiel per brun'a'j pelt'o'j, ke est'is mal'facil'e dir'i kio est'as har'ar'o kaj kio pelt'o. Sen la al'log'a vizaĝ'o ŝi pov'us est'i mal'grand'a paŝ'et'ant'a urs'o.
La vintr'a post'tag'mez'o ruĝ'iĝ'is al vesper'o kaj jam ruben'a lum'o verŝ'iĝ'is super la sen'flor'a'j bed'o'j, kvazaŭ plen'ig'ant'e ili'n de la fantom'o'j de la mort'int'a'j roz'o'j. Ĉe unu flank'o de la dom'o star'is la ĉeval'ej'o kaj ĉe la ali'a flank'o ale'o aŭ klostr'o el laŭr'o'j konduk'is al la pli grand'a ĝarden'o mal'antaŭ'e. La jun'a fraŭl'in'o, dis'ĵet'int'e pan'o'n por la bird'o'j (por la kvar'a aŭ kvin'a foj'o tiu'n tag'o'n, ĉar la hund'o ĝi'n for'manĝ'is) pas'is kaŝ'et'e laŭ la laŭr'a voj'et'o kaj en la bril'et'ant'a'n arb'ar'et'o'n de ĉiam'verd'aĵ'o'j mal'antaŭ'e. Tie ĉi ŝi el'ig'is esprim'o'n de surpriz'o ver'a'n aŭ laŭr'it'a'n, kaj supr'e'n'rigard'ant'e al la alt'a ĝarden'mur'o super si, ek'vid'is sur ĝi fantazi'e fork'sid'ant'a iom'et'e fantazi'a'n figur'o'n.
”Ho, ne salt'u, sinjor'o Crook,” ŝi kri'is kun iom da tim'o, ”est'as mult'e tro alt'e.”
La person'o rajd'ant'e la ĝarden'mur'o'n kiel aer'a ĉeval'o est'is long'a, angul'a jun'ul'o, kun nigr'a har'ar'o hirt'a kiel bros'o, inteligent'a'j kaj eĉ eminent'ul'a'j trajt'o'j, sed flav'pal'a kaj preskaŭ fremd'ul'a aspekt'o. Tiu ĉi montr'iĝ'is des pli klar'e ĉar li port'is flam'ant'a'n ruĝ'a'n kravat'o'n, la sol'a vest'er'o pri kiu li ŝajn'e iel zorg'is. Ebl'e ĝi est'is simbol'o. Li tut'e ne atent'is pri la tim'ig'it'a pet'eg'o de la knab'in'o sed salt'is kiel akrid'o al'ter'e'n ĉe ŝi'a flank'o, kie li'a'j krur'o'j pov'us est'i facil'e romp'iĝ'int'a'j.
”Mi kred'as, ke est'is mi'a sort'o far'iĝ'i dom'rab'ist'o,” li dir'is kviet'e, ”kaj mi ne dub'as, ke tia mi est'us se ne okaz'is, ke mi nask'iĝ'is en tiu ĉarm'a dom'o tie. Mi ne kompren'as kiel mal'util'us, malgraŭ ĉio.”
”Kiel vi kuraĝ'aĉ'as parol'i tiel?” ŝi protest'is.
”Nu,” dir'is la jun'ul'o, ”se oni nask'iĝ'is ĉe la mal'ĝust'a flank'o de la mur'o, mi ne kompren'as, kiel est'as mal'virt'e trans'e'n grimp'i.”
”Mi neniam sci'as kio'n vi est'as dir'ont'a aŭ far'ont'a,” ŝi dir'is.
”Oft'e mi mem ne sci'as,” respond'is sinjor'o Crook; ”tamen nun mi est'as ĉe la ĝust'a flank'o de la mur'o.”
”Kaj kiu est'as la ĝust'a flank'o de la mur'o?” dir'is la fraŭl'in'o rid'et'ant'e.
”Tiu flank'o kie vi trov'iĝ'as,” dir'is la jun'ul'o nom'it'a Crook.
Dum ili kun'e ir'is tra la laŭr'a'j al la antaŭ'a ĝarden'o aŭtomobil'a avert'il'o ek'bru'is tri foj'o'j'n, pli kaj pli al'proksim'iĝ'ant'e, kaj aŭtomobil'o de mir'ind'a rapid'ec'o, grand'a elegant'ec'o kaj pal'verd'a kolor'o al'flug'is al la ĉef'a pord'o kiel bird'o, kaj tie star'is puls'ant'e.
”Al'o, al'o,” dir'is la jun'ul'o kun la ruĝ'a kravat'o, ”jen iu, kiu nask'iĝ'is ĉe la ĝust'a flank'o, almenaŭ. Mi ne sci'is, fraŭl'in'o Adams, ke vi'a Kristnaskopaĉjo est'as tiel modern'a kiel tiu ĉi.”
”Ho, est'as mi'a bapt'o'patr'o, Sir Leopold Fischer. Li ĉiam ven'as la tag'o'n post Krist'nask'o.”
Tiam, post paŭz'o, kiu vid'ig'is iu'n mank'o'n de entuziasm'o, Ruby Adams al'don'is: ”Li est'as tre bon'kor'a.”
John Crook, ĵurnal'ist'o, jam aŭd'is pri tiu eminent'a financ'a magnat'o; kaj la kulp'o ne est'is li'a se la financ'a magnat'o ankoraŭ ne aŭd'is pri li; ĉar en iu'j artikol'o'j en La Klarion'o aŭ La Nov'a Epok'o Sir Leopold est'is tre sever'e pri'trakt'it'a. Li tamen neni'o'n dir'is, kaj observ'is sever'e la mal'ŝarĝ'ad'o'n de la aŭtomobil'o, kiu est'is iom'et'e long'daŭr'a proced'o. Grand'a net'a ŝofor'o verd'e vest'it'a el'iĝ'is el la antaŭ'a part'o, kaj mal'grand'a net'a lake'o griz'e vest'it'a el'ig'is el la mal'antaŭ'a part'o, kaj ambaŭ kun'e de'met'is Sir Leopold sur la peron'o'n kaj komenc'is mal'kovr'i li'n kiel iu'n tre zorg'e pak'it'a'n pak'aĵ'o'n. Lan'kovr'il'o'j sufiĉ'e mult'nombr'a'j por stok'i bazar'o'n, pelt'o'j de ĉiu'j best'o'j de la arb'ar'o, kaj kol'tuk'o'j de ĉiu'j kolor'o'j de la ĉiel'ark'o, dis'volv'iĝ'is unu post la ali'a ĝis kiam vid'iĝ'is io simil'ant'a la hom'a'n form'o'n; la form'o de amik'a sed ali'land'ul'o-aspekt'a mal'jun'a sinjor'o, kun griz'a kapr'o'simil'a barb'o kaj radi'ant'a rid'et'o, kiu kun'frot'is si'a'j'n grand'a'j'n pelt'gant'o'j'n.
Long'e antaŭ ol tiu ĉi mal'kaŝ'ad'o komplet'iĝ'is la du grand'a'j pord'o'j de la en'ir'ej'o mal'ferm'iĝ'is en la mez'o kaj Kolonel'o Adams (patr'o de la pelt'kovr'it'a fraŭl'in'o) est'is mem el'ir'int'a por en'invit'i si'a'n eminent'a'n gast'o'n. Li est'is long'a, sun'brun'ig'it'a kaj tre silent'a vir'o, kiu port'is ruĝ'a'n fum'ĉap'o'n kiel fez'o'n, kiu don'is al li la aspekt'o'n de unu el la angl'a'j Sirdaroj aŭ Paŝa'o'j en Egipt'uj'o. Kun li est'is li'a bo'frat'o, ĵus al'ven'int'a de Kanado, grand'korp'a, flav-barb'a, kaj iom'et'e tumult'em'a jun'a sinjor-farm'bien'ist'o, nom'it'a James Blount. Ankaŭ kun tiu ĉi trov'iĝ'is la mult'e mal'pli impon'a figur'o de la pastr'o de la apud'a roma preĝ'ej'o; ĉar la mort'int'a edz'in'o de la kolonel'o est'is katolik'o kaj la infan'o'j, kiel est'as kutim'e tiu'okaz'e, est'is eduk'it'a'j por ŝi'n sekv'i. Ĉio pri la pastr'o ŝajn'is ordinar'a, eĉ li'a nom'o, kiu est'is Brown; la kolonel'o tamen ĉiam trov'is i'o'n amik'ec'a'n ĉe li kaj oft'e invit'is li'n al tia'j famili'a'j kun'ven'o'j.
En la larĝ'a en'ir'ĉambr'o de la dom'o est'is ja sufiĉ'e da spac'o eĉ por Sir Leopold kaj la de'pren'o de ties kovr'il'o'j. La portik'o kaj vestibl'o est'is efektiv'e ne'kutim'e grand'a'j proporci'e la dom'o'n, kaj far'is kvazaŭ grand'a'n ĉambr'o'n kun la pord'o ĉe unu fin'o kaj la mal'supr'o de la ŝtup'ar'o ĉe la ali'a. Antaŭ la grand'a fajr'o de tiu ĉi ĉambr'o, super kiu pend'is la sabr'o de la kolonel'o, la proced'o komplet'iĝ'is kaj la kun'est'ant'ar'o'n, inkluziv'e la serioz'vizaĝ'a'n Crook, oni prezent'is al Sir Leopold Fischer. Tiu respekt'eg'ind'a financ'ist'o tamen ŝajn'e ankoraŭ lukt'ad'is kun part'o'j de si'a'j bel'a'j tajlor'it'a'j vest'aĵ'o'j kaj fin'e el'tir'is el tre intim'a bask'poŝ'o, nigr'a'n oval'a'n skatol'et'o'n, kiu, li radi'ant'e klar'ig'is, est'as li'a krist'nask'a donac'o al si'a bapt'o'fil'in'o. Kun ne'afekt'a fanfaron'em'o iom'e naiv'a li montr'is la uj'o'n antaŭ ili ĉiu'j; ĝi mal'ferm'iĝ'is per unu tuŝ'o kaj du'on'e blind'ig'is ili'n. Est'is tut'e kvazaŭ kristal'a fontan'o est'is ŝpruc'int'a en ili'a'j'n okul'o'j'n. En nest'o de oranĝ'a velur'o kuŝ'is kiel tri ov'o'j, tri blank'a'j kaj bril'eg'a'j diamant'o'j, kiu'j ŝajn'e ja ek'brul'ig'is ĉirkaŭ si la aer'o'n. Fischer star'is larĝ'e kaj bon'vol'e rid'et'ant'e kaj en'trink'ant'e profund'e la mir'eg'o'n kaj ekstaz'o'n de la knab'in'o, la sever'a'n admir'o'n kaj dank'o'j'n de la kolonel'o, la mir'o'n de la tut'a ar'o.
”Mi nun re'met'u ili, kar'ul'in'o mi'a,” dir'is Fischer, en'ŝov'ant'e la uj'o'n de'nov'e en la bask'o'n de si'a frak'o. ”Mi dev'is bon'e gard'i ili'n ven'ant'e tie'n ĉi. Ili est'as la tri grand'a'j afrik'a'j diamant'o'j, nom'it'a'j la ‘Flug'ant'a'j Stel'o'j’ ĉar ili est'as tiel oft'e ŝtel'it'a'j. Ĉiu'j grav'a'j krim'ul'o'j est'as sekv'ant'a'j la spur'o'n; apenaŭ eĉ la krud'ul'o'j en la strat'o'j kaj hotel'o'j pov'us ne en'man'ig'i ili'n. Ebl'e mi est'us perd'int'a ili'n sur'voj'e tie'n ĉi. Est'is ja ebl'e.”
”Tut'e laŭ'natur'e, mi dir'us,” grumbl'is la vir'o kun la ruĝ'a kravat'o.
”Mi ne riproĉ'us ili'n se ili est'us efektiv'e pren'int'a'j ili'n. Kiam ili pet'as pan'o'n kaj vi ne don'as eĉ ŝton'o'n, mi opini'as, ke est'us permes'at'e al ili mem pren'i la ŝton'o'n.”
”Mi ne permes'os al vi tiel parol'i,” kri'is la knab'in'o kun strang'a ard'ec'o. ”Vi tiel parol'is nur de kiam vi far'iĝ'is terur'a—kiel, kiel oni ĝi'n nom'as. Vi sci'as kio'n mi vol'as dir'i. Kiel oni nom'as vir'o'n kiu vol'as ĉirkaŭ'brak'i la kamen'tub'ist'o'n?”
”Sankt'ul'o,” dir'is Pastr'o Brown.
”Mi kred'as,” dir'is Sir Leopold, kun mal'estim'a rid'et'o, ”ke Ruby vol'as dir'i Social'ist'o.”
”Radikal'ul'o ne signif'as hom'o'n kiu si'n nutr'as per radik'o'j,” dir'is Crook iom'et'e sen'pacienc'e; ”kaj Konserv'at'ism'an'o ne signif'as hom'o'n kiu far'as konserv'aĵ'o'j'n. Nek, mi plen'e cert'ig'as al vi, signif'as Social'ist'o hom'o'n kiu vol'as societ'e inter'amik'iĝ'i kun la kamen'tub'ist'o. Social'ist'o signif'as hom'o'n, kiu dezir'as, ke ĉiu'j kamen'tub'o'j est'u tra'bala'it'a'j kaj ke ĉiu'j kamen'tub'ist'o'j est'u pro tio bon'e rekompenc'at'a'j.”
”Kiu tamen ne permes'us al vi,” en'ĵet'is la pastr'o mal'laŭt'e, ”posed'i vi'a'n propr'a'n fulg'o'n.”
Crook rigard'is li'n per okul'o plen'a de interes'o kaj eĉ respekt'o.
”Ĉu oni vol'as posed'i fulg'o'n?” li demand'is.
”Est'as ebl'e,” respond'is Brown kun spekulativ'em'o bril'ant'a en la okul'o'j. ”Mi aŭd'is, ke ĝarden'ist'o'j uz'as ĝi'n. Kaj iam mi ĝoj'ig'is ses infan'o'j'n je Krist'nask'o kiam ne al'ven'is la ĵongl'ist'o, tut'e per fulg'o— ekster'e al'met'it'a.”
”Ho bon'eg'e!” kri'is Ruby, ”Ho mi dezir'as, ke vi tio'n far'u ankaŭ antaŭ la nun'a ĉe'est'ant'ar'o.”
La tumult'em'a kanad'an'o, sinjor'o Blount, est'is aplaŭd'e lev'ant'a la voĉ'o'n kaj la mir'eg'it'a financ'ist'o la si'a'n (kun iom da mal'aprob'o) kiam ek'son'is frap'o ĉe la du'obl'a pord'eg'o. La pastr'o mal'ferm'is ĝi'n kaj vid'iĝ'is de'nov'e la antaŭ'a ĝarden'o, ĉiam'verd'aĵ'o'j, araŭkari'o kaj ĉio, nun'temp'e kolekt'ant'a krepusk'o'n kontraŭ grandioz'a purpur'a sun'sub'ir'o. La scen'o tiel en'kadr'ig'it'a est'is tiel kolor'it'a kaj tiel kurioz'a, kiel la fon'o en teatr'aĵ'o, ke ili forges'is por moment'o la mal'grav'a'n figur'o'n star'ant'a ĉe la pord'o. Li aspekt'is kvazaŭ polv'o'kovr'it'a kaj port'is mal'freŝ'a'n surtut'o'n, evident'e ordinar'a mesaĝ'ist'o. ”Ĉu iu el vi sinjor'o Blount?” li demand'is kaj antaŭ'e'n'ten'is leter'o'n dub'plen'e. Sro Blount ek'salt'is, kaj ĉes'ig'is la jes'a'n kri'o'n. Mal'ferm'e dis'ŝir'int'e la kovert'o'n, li ĝi'n tra'leg'is kun vid'ebl'a mir'eg'o; la vizaĝ'o iom'et'e mal'hel'iĝ'is kaj tiam de'nov'e rid'et'is; li si'n turn'is al si'a bo'frat'o kaj gast'ig'ant'o.
”Est'as abomen'ind'e est'i tia ĝen'ul'o, kolonel'o,” li dir'is, kun la bon'anim'a koloni'a konven'o; ”sed ĉu tro ĝen'us vi'n se mal'nov'a kon'at'ul'o mi'a vizit'us mi'n tie ĉi hodiaŭ vesper'e? Fakt'e est'as Florian, tiu bon'e kon'at'a franc'a akrobat'o kaj komik'a aktor'o; mi kon'is li'n antaŭ kelk'a'j jar'o'j en la Okcident'a'j Region'o'j (li est'is franc'a-kanad'an'o de'nask'e) kaj ŝajn'e li hav'as afer'o'j'n por diskut'i kun mi, kia'j'n tamen mi apenaŭ pov'as diven'i.”
”Kompren'ebl'e, kompren'ebl'e,” sen'zorg'e respond'is la kolonel'o.
”Kar'ul'o mi'a, iu'n ajn amik'o vi'a. Sen'dub'e li est'os akir'ind'a gast'o.”
”Li nigr'ig'os la vizaĝ'o'n, se tio'n vi vol'as dir'i,” kri'is Blount rid'ant'e. ”Mi ne dub'as, ke li nigr'ig'us ankaŭ ĉies okul'o'j'n. Zorg'as ne mi; mi ne est'as tiel tro'ĝentil'a. Mi ŝat'as gaj'a'n pantomim'o'n de la mal'nov'a spec'o, kie vir'o sid'iĝ'as sur si'a'n cilindr'a'n ĉapel'o'n.”
”Ne sur mi'a'n, mi pet'as,” dir'is dign'o'plen'e Sir Leopold.
”Nu, nu,” facil'e respond'is Crook, ”ni ne kverel'u. Est'as ŝerc'o'j mal'pli ind'a'j ol sid'iĝ'i sur cilindr'o'n.”
Mal'ŝat'o al la ru ̧-kravat'a jun'ul'o, nask'it'a de li'a'j rab'a'j opini'o'j kaj vid'ebl'a intim'ec'o kun la bel'et'a bapt'o-fil'in'o, ig'is al Fischer dir'i per si'a plej sarkasm'a kaj juĝ'ist'a manier'o: ”Sen'dub'e vi jam el'trov'is i'o'n mult'e pli mal'ind'a ol sid'iĝ'o sur cilindr'o'n. Kio ĝi est'as, mi pet'as?”
”Las'i sid'iĝ'i cilindr'o sur vi'n mem, ekzempl'e,” dir'is la Social'ist'o.
”Nu, nu, nu,” kri'is la kanada farm'bien'ist'o kun si'a barbar'a bon'anim'ec'o, ”ni ne mal'gaj'ig'u feliĉ'a'n vesper'o'n. Mi dir'as, ke ni far'u i'o'n por la ĉe'est'ant'ar'o hodiaŭ vesper'e. Ne nigr'ig'i vizaĝ'o'j'n aŭ sid'iĝ'i sur ĉapel'o'j'n, se tio'n vi ne ŝat'as—sed i'o'n tia'n. Kial ni ne aranĝ'u angl'a'n pantomim'o'n de la mal'nov'a spec'o—klaŭn'o, kolumb'in'o kaj tiel plu.
Unu mi vid'is kiam mi las'is Angl'uj'o'n je aĝ'o dek du, kaj ja de tiam ĝi flam'ad'is en mi'a cerb'o kiel fest'fajr'o. Mi re'ven'is al la mal'nov'a land'o nur last'a'n jar'o'n kaj el'trov'is, ke ĝi est'as jam for'mort'int'a. Neni'o krom aĉ'ar'o da blek'ant'a'j fe'teatr'aĵ'o'j. Mi dezir'as varm'ig'it'a'n fajr'stang'o'n kaj polic'an'o'n ŝanĝ'it'a'n al kolbas'o'j, kaj oni don'as al mi princ'in'o'j'n moral'um'ant'a'j'n en la lun'lum'o, Blu'a'j'n Bird'o'j'n de Maeterlinck, aŭ i'o'n simil'a'n. Blu-Barb'o'n mi pli prefer'as, kaj li'n mi plej fort'e ŝat'as kiam li far'iĝ'is la pantomim'ist'o.”
”Mi tut'e sub'ten'as ŝanĝ'i polic'an'o'n al kolbas'o'j,” dir'is John Crook. ”Tio est'as pli bon'a difin'o de Social'ism'o ol iu'j antaŭ ne'long'e propon'it'a'j. La kostum'o tamen est'us cert'e tro mal'facil'a afer'o.”
”Tut'e ne,” kri'is Blount, plen'e entuziasm'ig'it'a. ”Arleken'aĵ'o est'as plej facil'e far'ebl'a, pro du kial'o'j. Unu'e, oni pov'as kiom ajn improviz'i; kaj du'e, ĉiu'j objekt'o'j est'as dom'aĵ'o'j—tabl'o'j kaj tuk'pont'il'o'j kaj tol'lav'a'j korb'o'j kaj simil'a'j.”
”Est'as ven'e,” konfes'is Crook, vigl'e balanc'ant'e la kap'o'n kaj marŝ'ant'e tie'n kaj tie'n ĉi. ”Tamen mi tim'as, ke mi ne pov'os hav'ig'i mi'a'n polic'a'n uniform'o'n. Last'a'temp'e mi ne mort'ig'is polic'an'o'n.”
Blount pens'em'e sulk'ig'is la brov'o'j'n dum iom da temp'o kaj tiam ek'frap'is la femur'o'n. ”Cert'e, ni pov'os!” li kri'is. ”Jen mi hav'as la adres'o'n de Florian kaj li kon'as ĉiu'n kostum'ist'o'n en Londono. Mi telefon'os al li, ke li kun'port'u polic'a'n kostum'o'n kiam li ven'os.” Kaj li for'ir'is salt'ant'e al la telefon'o.
”Ho, est'as feliĉ'eg'e, bapt'o'patr'o,” kri'is Ruby, preskaŭ danc'ant'e.
”Mi est'os kolumb'in'o kaj vi est'u pantomim'ist'o.”
La milion'ul'o si'n ten'is rigid'e kun ia pagan'a serioz'ec'o. ”Mi kred'as, kar'ul'in'o mi'a,” li dir'is, ”ke vi dev'os el'trov'i iu'n ali'a'n por pantomim'ist'o.”
”Mi far'iĝ'os pantomim'ist'o, se vi dezir'as,” dir'is Kolonel'o Adams, pren'ant'e al la buŝ'o cigar'o'n, kaj parol'ant'e por la unu'a kaj la last'a foj'o.
”Vi dev'as hav'i statu'o'n,” kri'is la kanad'an'o dum li re'ven'is de la telefon'o, radi'ant'e de rid'et'o'j. ”Jen ĉiu hav'as rol'o'n. S-ro Crook est'os la klaŭn'o; li est'as ĵurnal'ist'o kaj sci'as ĉiu'j'n plej mal'nov'a'j'n ŝerc'o'j'n.
Mi pov'os est'i arleken'o, tio postul'as nur long'a'j'n krur'o'j'n kaj mult'e da salt'ad'o tie'n kaj tie'n ĉi. Mi'a amik'o Florian dir'as telefon'e, ke li al'port'os la polic'a'n kostum'o'n; li ali'vestiĝ'os sur'voj'e. Ni pov'os lud'i en tiu ĉi vestibl'o, la aŭd'ant'ar'o sid'ant'a sur tiu larĝ'a ŝtup'ar'o kontraŭ'e, unu vic'o super la ali'a. Tiu'j pord'eg'o'j est'u la fon'o, aŭ ferm'it'e aŭ mal'ferm'it'e. Ferm'it'e, vi vid'as angl'a'n dom'intern'aĵ'o'n. Mal'ferm'it'e, lun'lum'a'n ĝarden'o'n. Ĉio ir'os laŭ'magi'e.” Kaj ek'pren'ant'e pec'o'n da bilard'kret'o el la poŝ'o li trans'strek'is la plank'o'n mez'e inter la pord'eg'o'j kaj la ŝtup'ar'o, por indik'i la pozici'o'n de la plank'lum'o'j.
Kiel tia sen'senc'aĵ'a regal'o est'is sufiĉ'e fru'e pret'ig'it'a rest'as enigm'o. Sed ili si'n met'is al ĝi kun tiu miks'aĵ'o de mal'konsider'em'o kaj labor'em'o kiu ĉiam viv'as kiam jun'ec'o est'as en dom'o; kaj jun'ec'o ja est'is en tiu dom'o tiu'n nokt'o'n, kvankam ne ĉiu'j ebl'e re'kon'is la du vizaĝ'o'j'n kaj kor'o'j'n el kiu'j ĝi flam'is. Kiel okaz'as ĉiam, la improviz'aĵ'o'j far'iĝ'is pli kaj pli tumult'a'j ĝust'e pro la banal'o de la burĝ'a'j konvenci'o'j el kiu'j ĝi dev'is kre'i. La kolumb'in'o aspekt'is rav'a, vest'it'a per el'star'ant'a jup'o, kiu ekster'ordinar'e simil'is la grand'a'n lamp'o- bril'o'n en la salon'o. La klaŭn'o kaj pantomim'ist'o blank'ig'is si'n per farun'o de la kuir'ist'in'o, kaj ruĝ'ig'is si'n per ŝmink'aĵ'o de iu ali'a serv'ist'in'o, kiu rest'is (kiel ĉiu'j ver'a'j Krist'an'a'j bon'far'ant'o'j) sen'nom'a. La arleken'o jam vest'it'a per arĝent'paper'o el cigar'skatol'o'j, est'is nur mal'facil'e mal'help'at'a dis'er'ig'i la mal'nov'a'j'n Viktoriajn lustr'o'j'n, por ke li si'n kovr'u de bril'eg'ant'a'j kristal'o'j. Efektiv'e li tio'n ja est'us far'int'a se Ruby ne est'us el'trov'int'a iu'j'n mal'nov'a'j'n gem'vitr'o'j'n, kiu'j'n ŝi est'is port'int'a ĉe mask'bal'o kiel la Karoreĝino. Ŝi'a onkl'o James Blount efektiv'e preskaŭ ne pov'is si'n reg'i pro ekscit'iĝ'o; li est'is kiel jun'a knab'o el lern'ej'o. Li al'met'is sen'avert'e paper'a'n azen'kap'o'n sur Pastr'o'n Brown. kiu ĝi'n port'is pacienc'e kaj eĉ el'trov'is iu'n privat'a'n manier'o'n por mov'i la orel'o'j'n. Li eĉ prov'is al'fiks'i la paper'a'n azen'vost'o'n al la bask'o'j de Sir Leopold Fischer. Tio ĉi tamen est'is sever'e mal'aprob'at'a. ”Onkl'o est'as tro idiot'a,” kri'is Ruby al Crook, kies ŝultr'o'j'n ŝi jam serioz'e ĉirkaŭ'is de kolbas'ĉen'o. ”Kial li est'as tiel frenez'a?”
”Li est'as arleken'o por vi'a kolumb'in'o,” dir'is Crook. ”Mi est'as nur la klaŭn'o, kiu dir'as de'nov'e la mal'nov'a'j'n ŝerc'o'j'n.”
”Mi dezir'as, ke vi pov'u est'i la arleken'o,” ŝi dir'is, kaj las'is sving'iĝ'ant'a'j la kolbas'o'j'n.
Pastr'o Brown, kvankam li jam sci'is ĉiu'j'n detal'o'j'n far'it'a'j'n mal'antaŭ la scen'ej'o kaj eĉ est'is el'vok'int'a aplaŭd'o'n pro si'a trans'form'ig'o de kap'kusen'o al pantomim'a beb'o, antaŭ'e'n'ir'is kaj sid'iĝ'is inter la aŭskult'ant'ar'o tut'e kun la serioz'a atend'em'ec'o de infan'o ĉe ĝi'a unu'a teatr'aĵ'prezent'o. La aŭskult'ant'o'j est'is mal'mult'nombr'a'j ge'parenc'o'j, unu aŭ du lok'a'j amik'o'j kaj la serv'ist'o'j; Sir Leopold sid'is en la plej antaŭ'a seĝ'o, li'a larĝ'a kaj ankoraŭ pelt'kol'um'it'a figur'o grand'mezur'e bar'ant'e la vid'ad'o'n de la mal'grand'a klerik'ul'o mal'antaŭ li; est'as tamen neniam decid'it'e de art'a'j kler'ul'o'j ĉu la klerik'ul'o mult'e perd'is pro tio. La pantomim'o est'is tut'e ĥaos'a, kvankam ne mal'estim'ind'a; tra'kur'is tra ĝi furioz'o improviz'ad'a, kiu de'ven'is precip'e de Crook la klaŭn'o. Kutim'e li est'is kler'a vir'o kaj tiu'n vesper'o'n inspir'is li'n tumult'em'a ĉio'sci'o mal'saĝ'ec'o pli saĝ'a ol la mond'o, kia ven'as al jun'ul'o kiu est'as ek'vid'int'a dum moment'o iu'n viz'a ̧-esprim'o'n ĉe iu vizaĝ'o.
Li est'is supoz'ebl'e la klaŭn'o sed ŝajn'e li ver'e est'is preskaŭ ĉio krom'e, la verk'ist'o (se verk'ist'o est'is), la suflor'o, la scen'pentr'ist'o, la scen'mov'ist'o, kaj antaŭ ĉio ajn la orkestr'o. De temp'o al temp'o dum tiu monstr'a prezent'ad'o li si'n ĵet'is kontraŭ la fortepian'o'n kaj el'frap'is iu'n popular'a'n ari'o'n egal'e sen'senc'a'n kaj taŭg'a'n.
La klimaks'o de tio ĉi, kiel de ĉio ali'a, est'is la moment'o kiam la du pord'o'j ĉe la mal'antaŭ'a part'o de la scen'ej'o ek'mal'ferm'iĝ'is, montr'ant'e la bel'a'n lun'lum'a'n ĝarden'o'n, sed montr'ant'e pli el'star'ant'e la fam'kon'at'a'n profesi'a'n gast'o'n; la grand'a Florian, ali'vest'it'a kiel polic'an'o. La klaŭn'o ĉe la fortepian'o lud'is la polic'estr'a'n re'kant'o'n el ”La Pirat'o'j de Penzance”; ĝi dron'is tamen en la surd'ig'a aplaŭd'o, ĉar ĉiu gest'o de la fam'a komik'a aktor'o est'is admir'ind'a sed de'ten'at'a mok'ad'o de la si'n'ten'o kaj manier'o de polic'an'o'j. La arleken'o salt'is sur li'n kaj frap'eg'is li'n sur'kask'e, la fortepian'ist'o dum'temp'e lud'ant'a ”De kie ĉapel'o'n vi'a'n akir'is vi?”; li si'n turn'is kun admir'ind'e ŝajn'ig'a mir'eg'o kaj tiam frap'eg'is li'n de'nov'e la arleken'o (la fortepian'ist'o sugest'ant'e kelk'a'j'n takt'ar'o'j'n de ”Kaj tiam ni pli'a'n ricev'is”). Tiam la arleken'o kur'eg'is rekt'e en la brak'o'j'n de la polic'an'o kaj fal'is plank'e'n sur li'n mez'e de aplaŭd'a bru'eg'o. Est'is tiam, ke la fremd'a aktor'o prezent'is tiu'n fam'kon'at'a'n imit'o'n de mort'int'a vir'o, kies fam'o ankoraŭ daŭr'as en Putney. Est'is preskaŭ ne'ebl'e kred'i, ke viv'ant'a hom'o pov'us aspekt'i tiel mal'rigid'a. La atlet'a arleken'o sving'is li'n tie'n ĉi kiel sak'o'n, aŭ tord'is li'n kaj lev'is li'n kiel hind'a'n klab'o'n; dum la tut'a temp'o laŭ la plej frenez'ig'e rid'ind'a'j ari'o'j de la fortepian'o. Kiam la arleken'o pez'e lev'is la komik'a'n polic'an'o'n de la plank'o, la klaŭn'o lud'is ”Mi lev'iĝ'as post sonĝ'o'j pri vi”. Kiam li tir'is li'n sur si'a'n dors'o'n, ”Mi'a pak'aĵ'o sur'ŝultr'e,” kaj kiam fin'e la arleken'o las'is de'fal'i la polic'an'o'n kun tre'eg'e konvink'ig'a fal'frap'o, la frenez'ul'o ĉe la instrument'o el'frap'is tint'ant'a'n takt'o'n kun, kelk'a'j vort'o'j, kiu'j est'is, kiel oni ankoraŭ kred'as, ”Mi send'is leter'o'n al am'at'in'o mi'a, sed sur'voj'e mi las'is ĝi'n fal'i.”
Je tiu ĉi lim'o de mens'a anarki'o la vid'ad'o de Pastr'o Brown far'iĝ'is tut'e barit'a; ĉar la magnat'o el la ”City”[1] antaŭ li lev'iĝ'is plen'alt'e kaj en'ŝov'is la man'o'j'n sovaĝ'e en ĉiu'j'n si'a'j'n poŝ'o'j'n. Tiam li sid'iĝ'is nerv'em'e ankoraŭ fuŝ'palp'ant'e kaj tiam de'nov'e ek'star'is. Dum moment'o ŝajn'is ver'e kred'ebl'e, ke li est'as trans'paŝ'ont'a trans la plank'lum'o'j'n; tiam li turn'is brul'ig'a'n rigard'eg'o'n al la klaŭn'o lud'ant'a la fortepian'o'n; kaj tiam li rapid'is silent'e el la ĉambr'o.
La pastr'o nur rigard'ad'is kelk'a'j'n sekund'o'j'n plu la absurd'a'n sed ne mal'elegant'a'n danc'o'n de la amator'a arleken'o super li'a bel'e sen'konsci'a kontraŭ'ul'o. Kun ver'a kvankam krud'a art'o, la arleken'o danc'is mal'rapid'e mal'antaŭ'e'n el la pord'o en la ĝarden'o'n, kiu est'is plen'a je lun'lum'o kaj silent'o. La improviz'it'a vest'aĵ'o el arĝent'paper'o kaj gem'vitr'o'j, kiu tro bril'ad'is antaŭ la plank'lum'o'j, aspekt'is pli kaj pli magi'a kaj arĝent'a dum ĝi danc'is for sub hel'a lum'o. La ĉe'est'ant'ar'o est'is al'proksim'iĝ'ant'a kun aplaŭd'ad'o kiel kaskad'eg'o, kiam Brown est'is abrupt'e tuŝ'at'a je la brak'o kaj est'is pet'at'a per flustr'o, ke li en'ir'u la leg'o'ĉambr'o'n de la kolonel'o.
Li sekv'is la al'vok'int'o'n kun pli'fort'iĝ'ant'a dub'o, kiu'n ne for'pel'is la solen'a komik'ec'o de la scen'o en la leg'o-ĉambr'o. Tie sid'is Kolonel'o Adams, ankoraŭ sen'afekt'e vest'it'a kiel pantomim'ist'o, kun la tuber'port'ant'a bart'o balanc'iĝ'ant'a super la brov'o'j, sed kun kompat'ind'a'j okul'o'j sufiĉ'e mal'gaj'a'j por re'serioz'ig'i Saturnali'o'n. Sir Leopold Fischer si'n apog'is al la kamen'o ĝem'eg'ant'e kun la tut'a grav'ec'o de panik'o.
”Tio ĉi est'as tre mal'agrabl'a afer'o, Pastr'o Brown,” dir'is Adams.
”La ver'o est'as, ke tiu'j diamant'o'j, kiu'j'n ni ĉiu'j vid'is hodiaŭ post'tag'mez'e, ŝajn'e est'as mal'aper'int'a'j el la mal'antaŭ'a poŝ'o de la jak'o de mi'a amik'o. Kaj pro tio, ke vi——”
”Ke mi,” al'don'is Pastr'o Brown kun larĝ'a rid'et'o, ”sid'is ĝust'e mal'antaŭ li——”
”Neni'o tia est'os sugest'at'a,” dir'is Kolonel'o Adams kun mal'ced'em'a ek'rigard'o al Fischer, kio iom'et'e mal'kaŝ'is ke io ja est'is sugest'it'a. ”Mi pet'as nur, ke vi don'u al mi la help'o'n, kiu'n ĉiu sinjor'o pov'us don'i.”
”Kio est'os, mal'plen'ig'i la poŝ'o'j'n.” dir'is Pastr'o Brown kaj komenc'is tio'n far'i, vid'ig'ant'e sep ŝiling'o'j'n kaj ses penc'o'j'n, re'ir'a'n voj'a ̧karton, mal'grand'a'n arĝent'a'n krucifiks'o'n, mal'grand'a'n brevier'o'n, kaj pec'o'n de ĉokolad'o.
La Kolonel'o long'e rigard'is li'n kaj tiam dir'is, ”Ĉu vi sci'as, mi vol'us vid'i pli la en'hav'o'n de vi'a kap'o ol de vi'a'j poŝ'o'j. Mi'a fil'in'o est'as unu el vi'a'j sub'ten'ant'o'j, mi sci'as; nu, ŝi antaŭ ne'long'e—” kaj li ĉes'is.
”Ŝi antaŭ ne'long'e,” ek'kri'is mal'jun'a Fischer, ”mal'ferm'is la pord'o'j'n de si'a patr'a dom'o al kanajl'a Social'ist'o, kiu mal'kaŝ'e dir'as, ke li ŝtel'us i'o'n ajn de pli riĉ'a vir'o. Jen la fin'o! Jen tie ĉi la pli riĉ'a vir'o— kaj ne plu pli riĉ'a.”
”Se vi dezir'as hav'i la intern'aĵ'o'n de mi'a kap'o, tio'n vi pov'as,” dir'is Brown iom'et'e lac'e. ”Kiom ĝi valor'as vi pov'os kalkul'i pli post'e.
Sed la unu'a aĵ'o kiu'n mi trov'as en tiu ne'oft'e uz'at'a poŝ'o est'as tio ĉi: ke hom'o'j, kiu'j intenc'as ŝtel'i diamant'o'j'n ne parol'as social'ist'e. Pli oft'e,” li al'don'is modest'e, ”ili em'as ĝi'n denunc'i.”
La ali'a'j ambaŭ ek'mov'iĝ'is abrupt'e kaj la pastr'o daŭr'ig'is; ”Vi kompren'u, ni kon'as tiu'j'n hom'o'j'n pli-mal'pli. La social'ist'o ne ŝtel'us diamant'o'n, kiel ankaŭ li ne ŝtel'us piramid'o'n. Ni dev'us tuj ekzamen'i la sol'a'n vir'o'n, kiu'n ni ne kon'as. La ul'o aktor'ant'e polic'an'o'n— Florian. Ĝust'e kie li est'as en tiu ĉi moment'o, mi sci'vol'as.”
La pantomim'ist'o ek'star'is rekt'e kaj paŝ'is el la ĉambr'o. Sekv'is inter'lud'o, dum kiu rigard'eg'is la milion'ul'o la pastr'o'n kaj la pastr'o si'a'n brevier'o'n; tiam re'ven'is la pantomim'estr'o kaj dir'is kun klak'ant'a serioz'ec'o, ”La polic'an'o ankoraŭ kuŝ'as sur la scen'ej'o. La kurten'o jam lev'iĝ'is kaj mal'lev'iĝ'is ses foj'o'j'n; li tie ankoraŭ kuŝ'as.”
Pastr'o Brown las'is de'fal'i si'a'n libr'o'n kaj star'is rigard'eg'ant'e kun mien'o de nigr'a mens'a ruin'iĝ'o Tre mal'rapid'e montr'iĝ'is de'nov'e en li'a'j griz'a'j okul'o'j lum'o kaj tiam li far'is respond'o'n apenaŭ atend'it'a'n.
”Pardon'o'n mi pet'as, kolonel'o, sed kiam mort'is vi'a edz'in'o?
”Mi'a edz'in'o” respond'is la rigard'eg'ant'a soldat'o, ”ŝi mort'is antaŭ dek monat'o'j. Ŝi'a frat'o James al'ven'is ĝust'e unu semajn'o'n tro mal'fru'e por ŝi'n vid'i.”
La mal'grand'a pastr'o ek'salt'is kiel tra'paf'it'a kunikl'o. ”Rapid'u! Ni dev'as ir'i kaj ekzamen'i tiu'n polic'an'o'n.”
Ili kur'eg'is sur la nun'temp'e kurten'it'a'n scen'ej'o'n, si'n puŝ'ant'e mal'ĝentil'e inter la kolombin'o'n kaj klaŭn'o'n (kiu'j ŝajn'e tut'e kontent'e inter'flustr'ad'is), kaj Pastr'o Brown kurb'iĝ'is super la stern'it'a komik'a polic'an'o.
”Kloroform'o,” li dir'is, lev'iĝ'ant'e; ”Mi nur ĵus diven'is tio'n.”
Est'is surpriz'it'a silent'o kaj tiam dir'is la kolonel'o mal'rapid'e, ”Bon'vol'u klar'ig'i serioz'e kio'n ĉio signif'as.”
Pastr'o Brown subit'e kri'eg'is pro rid'ad'o, tiam ĉes'is kaj nun lukt'ad'is kontraŭ ĝi dum la ceter'o de si'a parol'ad'o. ”Sinjor'o'j,” li el'spasm'is, ”ne est'as mult'e da temp'o por parol'ad'o. Mi dev'as post'kur'i la krim'ul'o'n. Sed tiu ĉi grand'a franc'a aktor'o, kiu lud'is la rol'o'n de polic'an'o—tiu ĉi lert'a kadavr'o kun kiu la arleken'o vals'is kaj balanc'iĝ'is kaj kiu'n li ĵet'is tie'n kaj tie'n ĉi —li est'is—” Li'a voĉ'o de'nov'e for'las'is li'n kaj li si'n turn'is por kur'i.
”Li est'is?” al'vok'is Fischer demand'em'e.
”Ver'a polic'an'o,” dir'is Pastr'o Brown kaj for'kur'is en la mal'lum'o'n.
Trov'iĝ'is kav'aĵ'o'j kaj laŭb'o'j ĉe la plej mal'proksim'a part'o de tiu foli'plen'a ĝarden'o, en kiu'j la laŭr'o'j kaj ali'a'j sen'mort'a'j arbust'o'j si'n montr'is kontraŭ ĉiel'o safir'a kaj lun'o arĝent'a; eĉ dum tia mez'vintr'o, varm'a'j kolor'o'j est'is tie kvazaŭ de la sud'o. La verd'a gaj'ec'o de la si'n sving'ant'a'j laŭr'o'j, la fort'a purpur'a indigoto de la nokt'o, la lun'o kiel monstr'a kristal'o, far'as preskaŭ sen'respond'ec'e romantik'a'n bild'o'n; kaj inter la plej alt'a'j branĉ'o'j de la ĝarden'a'j arb'o'j grimp'as strang'a figur'o, kiu aspekt'as ne tiom romantik'a kiom ne'ebl'a. Li bril'et'ad'as de la kap'o ĝis la kalkan'o'j kvazaŭ vest'it'a de dek milion'o'j da lun'et'o'j; la ver'a lun'o re'spegul'iĝ'as de li je ĉiu mov'o kaj brul'ig'as de li ĉiu'n col'o'n. Sed li sving'iĝ'as, el'bril'ant'a kaj sukces'plen'a, de la mal'alt'a arb'o en tiu ĉi ĝarden'o al la alt'a dis'e kresk'int'a arb'o en la ali'a, kaj nur halt'as tie, ĉar ombr'o est'as glit'int'a sub la pli mal'grand'a'n arb'o'n kaj est'as klar'e li'n al'vok'int'a.
”Nu, Flambeau,” dir'as la voĉ'o, ”vi ver'e aspekt'as kiel Flug'ant'a Stel'o; sed tio ĉiam signif'as Fal'ant'a'n Stel'o'n en la fin'o.”
La arĝent'a bril'et'ant'a figur'o supr'e, ŝajn'e kurb'iĝ'as antaŭ'e'n inter la laŭr'o'j kaj, mem'fid'a pri for'kur'o, aŭskult'as la mal'grand'a'n figur'o'n mal'supr'e.
”Vi neniam far'is i'o'n pli bon'e, Flambeau. Est'is lert'e ven'i de Kanado (per Pariza bilet'o supoz'ebl'e) ĝust'e unu semajn'o'n post sinjor'in'o Adams mort'is, kiam neni'u em'us far'i demand'o'j'n. Est'is pli lert'e, ek'trov'i la Flug'ant'a'j'n Stel'o'j'n kaj la preciz'a'n tag'o'n kiam Fischer ven'os. Sed est'as neni'a lert'ec'o, nur geni'ec'o, pri kio sekv'is. Ŝtel'i la ŝton'a'j'n est'is, kiel mi supoz'as, bagatel'o por vi. Vi pov'us tio'n far'i per man'lert'ec'o laŭ cent ali'a'j manier'o'j krom per la ŝajn'ig'o al'fiks'i paper'a'n azen'vost'o'n al la jak'o de Fischer. Sed far'ant'e la ceter'o'n vi vi'n eklips'is.”
La arĝent'a figur'o inter la verd'a'j foli'o'j ŝajn'e hezit'ad'as kvazaŭ hipnot'ig'it'a, kvankam rest'as mal'antaŭ li facil'a for'kur'o; li rigard'eg'as la vir'o'n sub'e.
”Ho jes,” dir'as la vir'o sub'e, ”Mi ĉio'n sci'as pri tio. Mi sci'as, ke vi ne nur okaz'ig'is la pantomim'o'n sed uz'is ĝi'n por du cel'o'j. Vi intenc'is for'ŝtel'i la ŝton'o'j'n sen'bru'e; ven'is nov'aĵ'o per kun'krim'ul'o, ke vi est'as jam suspekt'at'a kaj ke al'ven'as kapabl'a polic'oficir'o por vi'n el'serĉ'i tiu'n sam'a'n nokt'o'n. Ordinar'a ŝtel'ist'o est'us dank'em'a pro la avert'o kaj for'kur'us; sed vi est'as poet'o. Vi jam hav'is la lert'a'n ide'o'n kaŝ'i la juvel'o'j'n inter la bril'eg'o de fals'a'j scen'ej'a'j juvel'o'j. Nu, vi ek'kompren'is, ke se la vest'o'j est'os arleken'a'j, la aper'o de polic'an'o est'os tut'e en bon'a ord'o. La ind'a oficir'o el'ir'is de la polic'ej'o en Putney por vi'n el'trov'i kaj marŝ'is en la plej strang'a'n kapt'il'o'n iam met'it'a'n en la mond'o. Kiam mal'ferm'iĝ'is la antaŭ'a'j pord'o'j li marŝ'is rekt'e sur la scen'ej'o'n de Krist'nask'a pantomim'o, kie li pov'us est'i pied'batat'a, klab'at'a, sen'konsci'ig'at'a kaj drog'at'a de la danc'ant'a arleken'o, inter la rid'eg'o'j de ĉiu'j plej respekt'ind'a'j hom'o'j de Putney. Ho, neniam vi far'os i'o'n pli bon'e. Kaj nun, ceter'e, vi pov'as re'don'i al mi tiu'j'n diamant'o'j'n.”
La verd'a branĉ'o sur kiu sving'iĝ'is la bril'et'ant'a figur'o, susur'is kvazaŭ de mir'eg'o; sed la voĉ'o daŭr'ig'is: ”Mi dezir'as, ke vi re'don'u ili'n, Flambeau, kaj mi dezir'as, ke vi for'las'u tia'n ĉi meti'o'n. Rest'as ankoraŭ en vi jun'ec'o kaj honor'o kaj humor'o; ne imag'u al vi, ke ili daŭr'os en tiu meti'o. Hom'o'j pov'as el'ten'i i'a'n nivel'o'n de bon'ec'o, sed neni'u hom'o iam pov'is el'ten'i sur unu nivel'o de mal'bon'ec'o. Tiu voj'o ir'as mal'supr'e'n kaj mal'supr'e'n.
Vir'o bon'anim'a drink'as kaj far'iĝ'as kruel'a; mal'kaŝ'em'a vir'o mort'ig'as kaj pri tio mensog'as. Mult'a'j vir'o'j kon'it'a'j de mi komenc'iĝ'is kiel vi, kiel honest'a'j proskripci'it'o'j, gaj'a'j rab'ist'o'j de la riĉ'ul'o'j kaj fin'iĝ'is pied'bat'it'a'j en la kot'o'n. Maurice Blum ek'ir'is kiel anarki'ist'o de princip'o, patr'o de al mal'riĉ'ul'o'j; li fin'iĝ'is gras'a spion'ist'o kaj denunc'ist'o, kiu'n uz'is ambaŭ parti'o'j kaj mal'estim'is. Harry Burk'e fond'is si'a'n mov'ad'o'n por liber'a mon'o, sufiĉ'e sincer'e; nun'temp'e li parazit'as sur du'on'e mal'sat'ig'at'a frat'in'o por sen'fin'a'j konjak'o'j kaj sod'akv'o'j. Lord'o Amber en'ir'is la tro'liber'a'n societ'a'n mond'o'n kun ia kavalir'ec'o; nun'temp'e li pag'as ĉantaĝ'o'n al la plej mal'estim'ind'a'j vultur'o'j en Londono. Kapitan'o Barillon est'is la grand'a sinjor'o-rab'ist'o antaŭ vi'a temp'o; li mort'is en frenez'ul'ej'o, kri'eg'ant'e pro tim'o de la ŝtel'ist'per'ant'o'j kaj ricev'ist'o'j, kiu'j li'n est'is perfid'int'a'j kaj post'ĉas'int'a'j ĝis'mort'e. . . . Mi sci'as, ke la arb'ar'o'j ŝajn'as tre liber'a'j mal'antaŭ vi, Flambeau; mi sci'as, ke ek'bril'e vi pov'us mal'aper'i en ili'n kiel simi'o. Sed iu'n tag'o'n vi est'os mal'jun'a, griz'a simi'o, Flambeau. Vi sid'os alt'e en vi'a liber'a arb'ar'o, mal'varm'a ĉe la kor'o kaj apud la mort'o, kaj la arb'pint'o'j est'os tre nud'a'j.”
Ĉio rest'is silent'a, kvazaŭ la mal'grand'a vir'o mal'supr'e ten'is la ali'a'n en la arb'o per iu long'a ne'vid'ebl'a ten'ŝnur'o; kaj li daŭr'ig'is: ”Vi'a'j mal'supr'e'n'a'j paŝ'o'j jam komenc'iĝ'is. Vi antaŭ'e fanfaron'is, ke vi neniam far'as i'o'n mal'nobl'a'n, sed ĉi nokt'e vi far'as i'o'n mal'nobl'a'n.
Vi post'las'as suspekt'o'n ĉe honest'a knab'o, kiu jam hav'as sufiĉ'o'n kontraŭ si; vi dis'ig'as li'n de la vir'in'o, kiu'n li am'as kaj kiu am'as li'n.
Sed vi far'os ag'o'j'n pli mal'nobl'a'j'n ol tio antaŭ ol vi mort'os.”
Tri bril'ant'a'j diamant'o'j fal'is de la arb'o al la herb'o. La mal'grand'a vir'o klin'iĝ'is por pren'i ili'n kaj kiam li supr'e'n'rigard'is de'nov'e la verd'a arb'a kaĝ'o est'is for'las'it'a de si'a arĝent'a bird'o.
La re'don'o de la gem'o'j (hazard'e trov'it'a'j de Pastr'o Brown—kia surpriz'o, ke li el ĉiu) fin'is la vesper'o'n kun rid'eg'a triumf'o; kaj Sir Leopold, je la plej alt'a nivel'o de si'a bon'anim'ec'o, eĉ dir'is al la pastr'o, ke, kvankam li mem hav'as pli ampleks'a'j'n opini'o'j'n, li pov'as respekt'i tiu'j'n kies kred'o dev'ig'as al ili est'i for-klostr'at'a'j kaj sen sci'o pri tiu ĉi mond'o.
En la mal'varm'a blu'a krepusk'o de du krut'a'j strat'o'j en la Londona kvartal'o Camden Town, la butik'o ĉe angul'o, suker'aĵ'ej'o, bril'is kiel la fajn'et'o ĉe l’fin'o de cigar'o. Ebl'e oni dev'us pli ĝust'e dir'i, kiel la fin'o de piroteknik'aĵ'o, ĉar la lum'o est'is mult'kolor'a kaj iom'et'e mal'simpl'a, est'ant'e dis'romp'it'a de mult'a'j spegul'o'j kaj salt'ant'a sur mult'a'j or'um'it'a'j kaj gaj'kolor'a'j kuk'o'j kaj frand'aĵ'o'j. Antaŭ tiu ĉi fajr'a fenestr'o est'is al'glu'it'a'j la naz'o'j de mult'a'j strat'bub'aĉ'o'j, ĉar la ĉokolad'o'j est'is ĉiu'j en'volv'it'a'j en tiu'j ruĝ'a'j kaj or'a'j kaj verd'a'j metal'a'j kolor'o'j, kiu'j est'as preskaŭ pli bon'a'j ol ĉokolad'o mem; kaj la grand'eg'a blank'a edz'i ̧kuko en la fenestr'o est'is iel sam'temp'e mal'proksim'a kaj kontent'ig'a, ĝust'e kvazaŭ la tut'a Nord'a Polus'o est'us bon'a manĝ'aĵ'o. Tia'j ĉiel'ark'a'j incit'o'j pov'is natur'e kolekt'ig'i la jun'ul'ar'o'n de la proksim'ec'o ĝis la aĝ'o de dek aŭ dek du jar'o'j. Sed tiu ĉi angul'o est'is ankaŭ al'log'a por pli aĝ'a'j jun'ul'o'j; jun'a vir'o, de ne mal'pli ol du'dek kvar jar'o'j, rigard'eg'is en la sam'a'n butik-fenestr'o'n. Por li ankaŭ, la butik'o est'is fajr'e ĉarm'a, sed tiu ĉi al'log'o est'is ne tut'e klar'ig'ebl'a per ĉokolad'o'j, kiu'j'n tamen li tut'e ne mal'estim'is.
Li est'is long'a, dik'a, ru ̧hara jun'ul'o, kun decid'em'a vizaĝ'o sed mal'vigl'a manier'o. Li port'is sub'brak'e eben'a'n, griz'a'n paper'uj'o'n plen'a je krajon'skiz'o'j, kia'j'n li est'is vend'int'a'j pli-mal'pli sukces'e al el'don'ist'o'j post li'a onkl'o (kiu est'is admiral'o) li'n sen'hered'ig'is pro social'ism'o, pro preleg'o don'it'a de li kontraŭ tiu ekonomi'a teori'o. Li'a nom'o est'is John Turnbull Angus.
En'ir'ant'e fin'e, li marŝ'is tra la suker'aĵ'vend'ej'o en mal'antaŭ'a'n ĉambr'o'n, kiu est'is ia frand'aĵ-restoraci'o, nun lev'ant'e la ĉapel'o'n al la jun'a fraŭl'in'o, kiu tie serv'is li'n. Ŝi est'is nigr'et'a, elegant'a, vigl'a knab'in'o vest'it'a nigr'e, kun fort'a viz'a ̧koloro kaj tre vigl'a'j, nigr'a'j okul'o'j; post la kutim'a inter'temp'o ŝi li'n sekv'is en la intern'a'n ĉambr'o'n por ricev'i li'a'n mend'o'n.
Li'a mend'o est'is evident'e mend'o kutim'a. ”Mi dezir'as, bon'vol'u,”
li dir'is preciz'e, ”unu du'on'penc'a'n kuk'et'o'n kaj mal'grand'a'n tas'o'n da nigr'a kaf'o.” Kaj antaŭ ol la knab'in'o pov'is si'n for'turn'i li al'don'is, ”Ankaŭ, mi dezir'as, ke vi edz'in'iĝ'u kun mi.”
La jun'a fraŭl'in'o de la butik'o subit'e rigid'iĝ'is kaj dir'is, ”Tia'j est'as ŝerc'o'j kia'j'n mi ne permes'as.”
La ru ̧hara jun'ul'o lev'is griz'a'j'n okul'o'j'n de ne'atend'it'a serioz'o.
”Ver'e kaj ver'e,” li dir'is, ”est'as serioz'e—tiel serioz'e kiel la du'on'penc'a kuk'et'o. Est'as mult'e'kost'e, kiel la kuk'et'o; oni pag'as por ĝi.
Est'as ne'digest'ebl'e kiel la kuk'et'o. Dolor'ig'as.”
La nigr'et'ul'in'o est'is neniam for'pren'int'a de li si'a'j'n nigr'a'j'n okul'o'j'n, sed ŝajn'is stud'ad'i li'n kun preskaŭ tragedi'a preciz'ec'o. Ĉe l’fin'o de si'a ekzamen'o ŝi rid'et'is kaj ek'sid'is en seĝ'o'n.
”Ĉu vi ne opini'as,” rimark'is Angus distr'e, ”ke est'as iom'et'e kruel'e manĝ'i tiu'j'n ĉi du'on'penc'a'j'n kuk'et'o'j'n? Kresk'int'e, ili ebl'e far'iĝ'us unu'penc'a'j kuk'et'o'j. Mi for'las'os tiu'j'n ĉi kruel'eg'a'j'n sport'o'j'n kiam ni est'os ge'edz'o'j.”
La nigr'et'ul'in'o lev'iĝ'is el si'a seĝ'o kaj marŝ'is al la fenestr'o evident'e en stat'o de fort'a sed ne mal'simpati'a pens'ad'o. Kiam fin'e ŝi si'n ek'turn'is de'nov'e kun mien'o decid'o'plen'a, ŝi konfuz'iĝ'is ek'vid'ant'e, ke la jun'ul'o jam zorg'e aranĝ'is sur la tabl'o divers'a'j'n objekt'o'j'n el la butik'fenestr'o. Inter tiu'j ĉi est'is piramid'o da hel'kolor'it'a'j suker'aĵ'o'j, kelk'a'j teler'o'j da sandviĉ'o'j kaj la du karaf'o'j en'hav'ant'a'j tiu'n mister'a'n portovin'o'n kaj ŝere'o'n kiu'j est'as la propr'aĵ'o de past'aĵ'kuir'ist'o'j.
Mez'e'n de tiu ĉi bon'ord'ig'it'a aranĝ'aĵ'o li zorg'e de'met'is la grand'eg'a'n ŝarĝ'o'n de blank'a suker'kovr'it'a kuk'o, kiu est'is la ĉef'ornam'aĵ'o de l’fenestr'o.
”Kio'n ajn vi far'as?” ŝi demand'is.
”Dev'o'n, kar'a Laura mi'a,” li komenc'is.
”Ho, pro Di'o, halt'u moment'o'n,” ŝi kri'is, ”kaj ne al'parol'u mi'n tiel. Mi vol'as dir'i, kio est'as ĉio tio?”
”Ceremoni'a festen'o, fraŭl'in'o Hop'e.”
”Kaj kio est'as tio?” ŝi demand'is sen'pacienc'e, indik'ant'e la suker'mont'o'n.
”Edz'i ̧kuko, sinjor'in'o Angus,” li dir'is.
La knab'in'o al'paŝ'is al tiu objekt'o, for'pren'is ĝi'n kun iom da klak'ad'o, kaj re'met'is ĝi'n en la butik'fenestr'o'n; ŝi tiam re'ven'is kaj, apog'int'e si'a'j'n elegant'a'j'n kubut'o'j'n al la tabl'o, rigard'ad'is la jun'ul'o'n ne mal'favor'e sed kun sufiĉ'e da agac'o.
”Vi ne permes'as al mi temp'o'n por pri'pens'i,” ŝi dir'is.
”Mi ne est'as tia stult'ul'o,” li respond'is; ”jen mi'a krist'an'a humil'ec'o.”
Ŝi ankoraŭ rigard'ad'is li'n; sed ŝi est'is far'iĝ'int'a mult'e pli serioz'a mal'antaŭ la rid'et'o.
”Sinjor'o Angus,” ŝi dir'is firm'e, ”antaŭ ol est'os unu minut'o pli da tiu ĉi sen'senc'aĵ'o mi dev'as klar'ig'i al vi i'o'n pri mi mem, kaj kiel ebl'e plej mal'long'e.”
”Plezur'eg'e,” respond'is Angus serioz'e. ”Vi pov'as bon'e dir'i al mi i'o'n pri mi mem ankaŭ, dum vi tio'n far'as.”
”Ho silent'u kaj aŭskult'u,” ŝi dir'is. ”Tem'as pri neni'o pri kio mi hont'as, kaj eĉ ne est'as io pri kio mi est'as apart'e bedaŭr'em'a. Sed kio'n vi dir'us se est'us io, kio ne est'as mi'a afer'o, tamen est'as por mi inkub'o?”
”Tia'okaz'e,” dir'is la vir'o serioz'e, ”mi propon'us ke vi re'port'u la kuk'o'n.”
”Nu, antaŭ ol tio vi dev'as aŭskult'i mi'a'n rakont'o'n,” dir'is Laura persist'em'e. ”Komenc'e, mi dev'as klar'ig'i al vi, ke mi'a patr'o posed'is la gast'ej'o'n nom'it'a'n ‘La Ruĝ'a Fiŝ'o’, en Ludbury, kaj mi serv'is ĉe la trink'tabul'o.”
”Mi oft'e sci'vol'is,” li dir'is, ”kial trov'iĝ'as spec'o de Krist'an'a etos'o en tiu ĉi sol'a suker'aĵ'ej'o.”
”Ludbury est'as dorm'em'a urb'et'aĉ'o en la orient'a'j graf'land'o'j, kaj la sol'a'j hom'o'j kiu'j iam al'ven'is al ‘La Ruĝ'a Fiŝ'o’ est'is komerc'a'j vojaĝ'ist'o'j de temp'o al temp'o, kaj la ali'a'j est'is la plej terur'a'j hom'o'j ie vid'ebl'a'j, sed vi iu'n neniam vid'is. Mi vol'as dir'i, mal'grand'a'j sen'okup'ul'o'j, vest'it'a'j en mal'bon'a'j vest'aĵ'o'j kiu'j est'is tro bon'a'j por ili, kiu'j posed'is nur sufiĉ'e por viv'ad'i, kaj hav'is neni'o'n por far'i krom si'n apog'i al la trink'tabul'o kaj vet'ad'i pri ĉeval'o'j. Eĉ tiu'j ĉi mizer'a'j sen'taŭg'ul'o'j ne est'is tre oft'a'j ĉe ni'a dom'o; est'is tamen du, kiu'j est'is mult'e tro oft'a'j—ĉiel tro oft'aĉ'a'j. Ili ambaŭ viv'ad'is per si'a propr'a mon'o kaj ili est'is ted'e sen'okup'a'j kaj tro-vest'it'a'j. Tamen mi ankoraŭ iom'et'e kompat'is ili'n, ĉar mi du'on'e kred'as, ke ili kaŝ'en'ir'is en ni'a'n mal'plen'a'n trink'ej'o'n ĉar ili ambaŭ hav'is mal'grand'a'n mis'form'aĵ'o'n, tia kia'n iu'j kamp'ar'an'o'j mok'rid'as. Tamen ne est'is ĝust'e mis'form'aĵ'o; pli'ĝust'e ĝi est'is strang'ec'o. Unu el ili est'is mir'ig'e mal'long'a vir'o, kiel nan'o aŭ almenaŭ kiel ĵoke'o. Li est'is tut'e ne ĵoke'a laŭ aspekt'o tamen; li hav'is sfer'a'n nigr'a'n kap'o'n kaj bon'e tond'it'a'n barb'o'n, hel'a'j'n okul'o'j'n kiel bird'a'j; li tint'ad'ig'is mon'o'n en la poŝ'o'j; li tint'ad'ig'is dik'a'n or'a'n ĉen'et'o'n; kaj li neniam aper'is se ne vest'it'a ĝust'e tro sinjor'ec'e por est'i sinjor'o. Li tamen est'is neni'a stult'ul'o, kvankam van'a mal'labor'em'ul'o; li est'is strang'e lert'a pri ĉi'a'j afer'o'j, kia'j ja neniam pov'us iel util'i; spec'o de improviz'it'a ĵongl'ad'o; kaŭz'i ke dek kvin alumet'o'j ek'brul'ig'u unu la ali'a'n kiel ver'a piroteknik'aĵ'o; tranĉ'i banan'o'n aŭ i'o'n ali'a'n kaj far'i el ĝi danc'pup'o'n. Ties nom'o est'is Isidore Smythe; mi pov'as li'n ankoraŭ vid'i, kun li'a nigr'et'a vizaĝ'o, al'ven'ant'a al la tabul'o kaj far'ant'a salt'ant'a'n kanguru'o'n el kvin cigar'o'j.
”La ali'a ul'o est'is pli silent'em'a kaj pli ordinar'a; sed iel li mal'kviet'ig'is mi'n mult'e pli ol kompat'ind'a mal'grand'a Smythe. Li est'is tre alt'a kaj mal'dik'a kaj blond'a; li'a naz'o est'is long'a kaj li eĉ ŝajn'us bel'eg'a laŭ ia fantom'a manier'o; sed li terur'e strab'is, pli ol iu ajn vid'it'a aŭ pri'aŭd'it'a de mi. Kiam li al'rigard'is vi'n rekt'e, vi ne sci'is kie vi mem est'as, kaj cert'e ne kio'n li rigard'as. Mi imag'as, ke tiu ĉi difekt'aĵ'o mal'dolĉ'ig'is iom'et'e la kompat'ind'a'n hom'o'n; ĉar dum Smythe est'is ĉie pret'a prezent'i si'a'j'n amuz'aĵ'o'j'n, James Welkin (tia est'is la nom'o de l’strab'ul'o) neniam far'is i'o'n krom drink'ad'i en ni'a trink'salon'o, kaj entrepren'i long'eg'a'j'n vag'ad'o'j'n sol'a en la eben'a'n, griz'a'n kamp'ar'o'n tut'e ĉirkaŭ'e. Malgraŭ tio, mi kred'as, ke Smythe ankaŭ est'is sent'em'a pri si'a mal'grand'a alt'ec'o, kvankam li el'port'is tio'n pli mem'fid'e. Kaj tiel okaz'is, ke mi est'is ver'e perpleks'it'a, kaj ankaŭ tim'ig'it'a kaj tre bedaŭr'em'a kiam ili ambaŭ propon'is al mi edz'in'iĝ'o'n en la sam'a semajn'o.
”Nu, mi far'is i'o'n, kio'n mi post'e opini'is kiel ebl'e plej mal'saĝ'a.
Sed malgraŭ ĉio, tiu'j ĉi ne'normal'ul'o'j est'is iel amik'o'j mi'a'j; mi tim'eg'is ke ili ek'pens'us, ke mi rifuz'is ili'n pro la efektiv'a kial'o, kiu est'is ke ili est'is ambaŭ tiel terur'e mal'bel'a'j. Do, mi kun'met'is i'a'n sen'senc'aĵ'o'n ke mi neniam intenc'as edz'in'iĝ'i kun iu ajn, kiu ne est'as el'hak'int'a por si mem voj'o'n en la mond'o. Mi dir'is, ke est'as princip'o ĉe mi, ne viv'ad'i per mon'o nur'e hered'it'a kiel ili'a. Du tag'o'j'n post ol mi est'is tiel bon'intenc'e parol'int'a, komenc'iĝ'is la tut'a mal'feliĉ'o.
Unu'e mi ek'aŭd'is, ke ili ambaŭ est'as for'ir'int'a'j por serĉ'i fortun'o'n, kvazaŭ ili est'us en ia idiot'a fe'rakont'o.
”Nu, nek unu nek la ali'a'n mi vid'is de tiu tag'o ĝis nun. Sed mi ricev'is de la mal'grand'a vir'o nom'it'a Smythe, du leter'o'j'n, kaj ver'e ili est'is iom'e ekscit'ig'a'j.”
”Ĉu iam vi pri'aŭd'is la ali'a'n?” demand'is Angus.
”Ne, li neniam skrib'is,” dir'is la knab'in'o post mal'long'a hezit'o.
”La unu'a leter'o de Smythe nur klar'ig'is, ke li est'as komenc'int'a la marŝ'ad'o'n al Londono kun'e kun Welkin; sed Welkin est'is tia bon'a marŝ'ant'o, ke la mal'grand'a vir'o for'las'is li'n kaj ripoz'is iom'et'e flank'e de l’voj'o. Okaz'is, ke iu vojaĝ'ant'a cirk'o al'pren'is li'n, kaj part'e pro la fakt'o, ke li est'is preskaŭ nan'o kaj part'e pro tio ke li est'is ver'e lert'a kanajl'et'o, li bon'e prosper'is en la cirk'a afer'o kaj est'is baldaŭ send'it'a al la Akvari'o, por prezent'i kelk'a'j'n ĵongl'aĵ'o'j'n, kiu'j'n mi forges'as. Tio est'is li'a unu'a leter'o. Li'a du'a est'is mult'e pli mal'trankvil'ig'a, kaj mi ĝi'n ricev'is nur last'a'n semajn'o'n.”
La vir'o nom'it'a Angus mal'plen'ig'is si'a'n kaf'tas'o'n kaj rigard'is ŝi'n per mild'a'j kaj pacienc'a'j okul'o'j. Ŝi'a propr'a buŝ'o iom'et'e tord'iĝ'is pro rid'o dum ŝi daŭr'ig'is, ”Mi supoz'as, ke vi est'as vid'int'a sur la reklam'tabul'o'j ĉio'n pri tiu ĉi ‘Smytha Silent'a Serv'ad'o?’ Se ne, vi est'as nepr'e la sol'a person'o, kiu ĝi'n ne vid'is. Ho, mi ne mult'e sci'as pri tio, est'as ia risort'mekanism'a el'trov'aĵ'o por far'i ĉiu'n mastr'um'ad'o'n per'maŝin'e. Vi sci'as kia ĝi est'as: ‘En'prem'u Buton'o'n—Serv'ist'o kiu Neniam Drink'as.’ ‘Turn'u Ans'o'n—Serv'ist'in'o'j kiu'j Neniam Flirt'as.’ Vi nepr'e vid'is la reklam'o'j'n. Nu, kia'j ajn tia'j maŝin'o'j est'as, ili gajn'as amas'o'j'n da mon'o; kaj ili ĝi'n gajn'as ĉio'n por tiu diabl'et'o, kiu'n mi kon'is tie en Ludbury. Mi ne pov'as ne ĝoj'i, ke la kompat'ind'ul'o bon'e prosper'as; sed fakt'e mi tim'eg'as pro tio, ke li iu ajn minut'o'n ek'aper'os kaj dir'os al mi ke li jam tra'hak'is por si voj'o'n en la mond'o... kio'n li ja far'is.”
”Kaj la ali'a vir'o?” re'dir'is Angus kun ia obstin'a trankvil'ec'o.
Laura Hop'e subit'e ek'star'is. ”Mi'a amik'o,” ŝi dir'is, ”Mi kred'as, ke vi est'as sorĉ'ist'o. Jes, vi tut'e prav'as. Mi ne est'as vid'int'a eĉ lini'o'n de ties skrib'aĵ'o; mi ne hav'as ide'o'n pli ol la mort'int'o'j pri kie ajn li trov'iĝ'as. Sed est'as pro li, ke mi tim'as. Est'as li, kiu ĉirkaŭ'as mi'a'n tut'a'n viv'o'n. Est'as li, kiu du'on'e frenez'ig'is mi'n; ĉar mi li'n sent'is, kie li ne pov'is est'i, kaj mi aŭd'is li'a'n voĉ'o'n kiam li ne pov'is est'i parol'int'a.”
”Nu kar'ul'in'o mi'a,” dir'is la jun'ul'o gaj'e, ”se li est'us eĉ Satan'o mem, ĉio est'as jam fin'it'a ĉe li, ĉar vi pri'dir'is al iu. Oni frenez'iĝ'as sol'a, knabinjo. Sed kiam vi imag'is, ke vi sent'as kaj aŭd'as ni'a'n strab'ant'a'n amik'o'n?”
”Mi aŭd'is James Welkin rid'i tiel klar'e kiel mi nun aŭd'as vi'n parol'i,” dir'is la knab'in'o sobr'e. ”Neni'u ĉe'est'is, ĉar mi est'is star'ant'a ĝust'e ekster la butik'o ĉe la angul'o kaj mi pov'is tra'rigard'i ambaŭ strat'et'o'j'n sam'temp'e. Mi est'is forges'int'a kia'manier'e li rid'is, kvankam li'a rid'ad'o est'is tiel strang'a kiel li'a strab'o. Mi ne est'is li'n pri'pens'int'a dum preskaŭ jar'o. Sed serioz'e, est'as ver'aĵ'o, ke post kelk'a'j sekund'o'j al'ven'is la unu'a leter'o de li'a rival'o.”
”Ĉu vi iam ajn parol'ig'is aŭ fajf'et'ig'is la fantom'o'n iel? ” iom'e interes'it'a.
Laura subit'e ek'trem'is, kaj tiam dir'is, per voĉ'o ne'ŝancel'it'a, ”Jes.
Ĵus kiam mi fin'is la leg'ad'o'n de la du'a leter'o de Isidore Smythe kiu anonc'is li'a'n sukces'o'n, ĝust'e tiam, mi aŭd'is Welkin dir'i, ‘Tamen li ne posed'os vi'n.’ Ĝi est'is tut'e klar'a, kvazaŭ li est'us en la ĉambr'o.
Est'as terur'e; mi kred'as, ke mi est'as nepr'e frenez'a.”
”Se vi ver'e est'us frenez'a,” dir'is la jun'ul'o, ”vi kred'us, ke vi est'as tut'e cerb'san'a. Sed cert'e ŝajn'as est'i io iom'et'e strang'a pri tiu ĉi ne'vid'it'a sinjor'o. Du kap'o'j est'as pli bon'a'j ol unu... mi indulg'os vi'n pri alud'o'j al iu'j ajn ali'a'j organ'o'j... kaj ver'e, se vi permes'us al mi, kiel fortik'a praktik'a vir'o, re'port'i la edz'i ̧kukon el la fenestr'o. . . .”
Eĉ dum li parol'is, okaz'is ŝtal'a kri'o en la strat'o ekster'e, kaj mal'grand'a aŭt'o vetur'ig'at'a je spec'o de diabl'a rapid'ec'o, si'n paf'is ĝis la en'ir'ej'o de l’butik'o kaj tie fiks'iĝ'is. En la sam'a temp'o mal'alt'a vir'o kun bril'ant'a cilindr'o-ĉapel'o star'is pied'bat'ant'e la plank'o'n en la ekster'a ĉambr'o.
Angus, kiu ĝis'nun'e est'is si'n'ten'int'a kun rid'em'a facil'ec'o pro cerb'higien'a'j motiv'o'j, mal'kaŝ'is la streĉ'o'n de si'a anim'o, paŝ'ant'e abrupt'e el la intern'a ĉambr'o kaj kontraŭ'star'ant'e la ĵus'al'ven'int'o'n. Ek'rigard'o al li sufiĉ'is por sub'ten'i la du'on'frenez'a'n diven'ad'o'n de vir'o am'ant'a. Tiu ĉi tre elegant'et'a sed nan'a figur'o, kun pint'o el nigr'a barb'har'o, impertinent'e antaŭ'e'n'ŝov'it'a, la lert'a'j mal'kviet'a'j okul'o'j, la net'a'j sed nerv'em'a'j fingr'o'j, pov'is est'i neniu'j ali'a'j krom de la ĵus pri'skrib'it'a vir'o; Isidore Smythe, kiu far'is pup'o'j'n el banan'ŝel'o'j kaj alumet'uj'o'j; Isidore Smythe, kiu far'is milion'o'j'n per ne'drink'em'a'j serv'ist'o'j kaj ne'flirt'em'a'j serv'ist'in'o'j metal'a'j. Dum unu moment'o ambaŭ vir'o'j, kompren'ant'e instinkt'e la posed'vol'a'n mien'o'n unu de la ali'a, rigard'eg'is unu la ali'a'n kun tiu strang'a mal'ard'a bon'kor'ec'o, kiu est'as la ver'a anim'o de rival'ec'o.
Sinjor'o Smythe tamen tut'e ne alud'is al la ver'a kaŭz'o de ili'a mal'amik'ec'o, sed dir'is simpl'e kaj eksplod'e. ”Ĉu fraŭl'in'o Hop'e est'as tio'n vid'int'a sur la fenestr'o-vitr'o?”
”Sur la fenestr'o?” re'dir'is Angus rigard'eg'ant'e.
”Temp'o ne sufiĉ'as por klar'ig'i ali'a'j'n afer'o'j'n,” mal'long'e dir'is la mal'alt'ul'o. ”Okaz'as tie ĉi ia sen'senc'aĵ'o, kiu dev'as est'i esplor'at'a.”
Li indik'is per si'a polur'it'a baston'o la fenestr'o'n ĵus mal'plen'ig'it'a pro la edz'iĝ'a'j prepar'ad'o'j de sinjor'o Angus; kaj tiu sinjor'o est'is mir'ig'at'a, ek'vid'ant'e al'glu'it'a'n sur la ekster'a part'o de la vitr'o, long'a'n paper'stri'o'n, kiu cert'e ne est'is tie kiam li tra'rigard'is ĝi'n antaŭ iom da temp'o. Sekv'ant'e la energi'plen'a'n Smythe ekster'e'n sur la strat'o'n, li el'trov'is, ke proksim'um'e metr'o kaj du'on'o da poŝt'mark'paper'o est'as zorg'o'plen'e al'glu'it'a al la ekster'a vitr'o, kaj skrib'it'e sur ĝi per dis'vag'ant'a'j liter'o'j est'is: ”Se vi edz'in'iĝ'os kun Smythe, vi mort'os.”
”Laura,” dir'is Angus, en'ŝov'ant'e la grand'a'n ruĝ'a'n kap'o'n en la butik'o'n, ”Vi ne est'as frenez'a.”
”Est'as la skrib'aĵ'o de tiu fripon'o Welkin,” dir'is Smythe mal'afabl'e. ”Mi ne vid'is li'n dum jar'o'j sed li konstant'e ĝen'as mi'n. Kvin foj'o'j'n en la last'a'j du semajn'o'j li post'las'ig'is ĉe mi'a apartament'o minac'a'j'n leter'o'j'n, kaj mi eĉ ne pov'as el'trov'i kiu post'las'as ili'n, kaj tut'e ne, se est'as Welkin mem. La pord'ist'o de la apartament'a dom'o ĵur'as ke neniu'j suspekt'ind'a'j person'o'j est'as vid'it'a'j, kaj jen li est'as al'glu'int'a border'o'n al la fenestr'o de publik'a butik'o, dum la person'o'j en la butik'o. . . .”
”Jes tut'e,” dir'is Angus modest'e, ”dum la person'o'j en la butik'o te'manĝ'is. Nu, sinjor'o, mi pov'as cert'ig'i al vi, ke mi estim'as vi'a'n prudent'ec'o'n tiel rekt'e pri'trakt'i la afer'o'n. Ni pov'os pri'parol'i ali'a'j'n afer'o'j'n pli post'e. La fripon'o ne pov'as est'i jam mal'proksim'a, ĉar mi ĵur'as, ke est'is tie neni'a paper'o kiam mi last'foj'e ir'is al la fenestr'o, antaŭ dek aŭ dek'kvin minut'o'j. Ali'flank'e, li est'as tro mal'proksim'a por est'i ĉas'at'a, ĉar ni ne sci'as la direkt'o'n. Se vi sekv'os mi'a'n konsil'o'n, Sinjor'o Smythe, vi tuj trans'don'os tio'n ĉi al iu energi'plen'a enket'ist'o, privat'a prefer'e ol publik'a. Mi kon'as vir'o'n tre'eg'e lert'a'n, kiu hav'as ofic'ej'o'n kvin minut'o'j'n de tie ĉi per vi'a aŭt'o. Li'a nom'o est'as Flambeau, kaj kvankam li'a jun'ec'o est'is iom'et'e tumult'a tamen nun li est'as rigid'e honest'a vir'o kaj li'a'j kapabl'ec'o'j valor'as mon'o'n.
Li loĝ'as en Lucknow Apartament'ej'o, Hampstead.”
”Est'as strang'e,” dir'is la mal'grand'a vir'o, kurb'ant'e la nigr'a'j'n brov'o'j'n. ”Mi mem loĝ'as tie, en Himylaya Apartament'ej'o preter la angul'o. Ebl'e vi ŝat'us kun'ir'i kun mi; mi pov'os ir'i al mi'a'j ĉambr'o'j por el'send'i tiu'j'n ĉi strang'a'j'n Welkin dokument'o'j'n, dum vi rapid'as kaj ven'ig'as vi'a'n amik'o'n la detektiv'o'n.”
”Vi est'as tre afabl'a,” dir'is Angus ĝentil'e, ”Nu, ju pli baldaŭ ni ag'u, des pli bon'e.”
Ambaŭ vir'o'j, kun strang'a spec'o de improviz'it'a just'ec'o, sam'e formal'e adiaŭ'is la fraŭl'in'o'n kaj ambaŭ en'salt'is en la rapid'a'n aŭt'et'o'n. Dum Smythe pren'is la gvid'il'o'j'n kaj ili ĉirkaŭ'ir'is la long'a'n strat'angul'o'n, Angus amuz'iĝ'is vid'ant'e gigant'a'n reklam'o'n pri ”Smythe Silent'a Serv'ad'o”, kun bild'o de grand'eg'a sen'kap'a fer'a pup'o, port'ant'e kaserol'o'n kun la not'o, ”Kuir'ist'in'o Kiu neniam Koler'et'as.”
”Mi uz'as ili'n en mi'a propr'a apartament'o,” dir'is la mal'grand'a nigr'a'barb'ul'o, rid'ant'e, ”part'e kiel reklam'o'n kaj part'e pro ver'a oportun'ec'o. Honest'e kaj mal'kaŝ'e, tiu'j grand'a'j risort'pup'o'j mi'a'j efektiv'e al'port'as karb'o'n aŭ bord'o'vin'o'n aŭ hor'tabel'o'n pli rapid'e ol iu'j ajn viv'ant'a'j serv'ist'o'j iam kon'at'a'j de mi, se vi kon'as la prem'end'a'n tuber'o'n. Sed mi neniam ne'os, inter ni, ke tia'j serv'ist'o'j don'as mal'oportun'o'j'n ankaŭ.”
”Efektiv'e?” dir'is Angus; ”ĉu est'as io, kio'n ili ne pov'as far'i?”
”Jes,” respond'is Smythe trankvil'e; ”ili ne pov'as dir'i al mi, kiu post'las'is tiu'j'n minac'a'j'n leter'o'j'n ĉe mi'a apartament'o.”
Li'a aŭt'o est'is mal'grand'a kaj rapid'a kiel li mem; efektiv'e, kiel li'a mastr'um'ad'a servic'o, ĝi est'is li'a propr'a el'trov'aĵ'o. Se li est'is reklam'em'a ĉarlatan'o, li est'is tia, kia fid'is al si'a'j propr'a'j var'o'j. La koncept'o pri io mal'grand'eg'a kaj flug'ant'a est'is pli emfaz'at'a dum ili kurb'iĝ'is laŭ long'a'j blank'a'j kurb'voj'o'j en la sen'viv'a sed larĝ'a vesper'a tag'lum'o. Baldaŭ la blank'a'j kurb'aĵ'o'j far'iĝ'is pli abrupt'a'j kaj pli kap'turn'ig'a'j; ili est'is sur supr'e'n'ir'ant'a'j spiral'o'j, kiel oni dir'as en la modern'a'j religi'o'j. Ĉar efektiv'e ili est'is grimp'ant'a'j angul'o'n de Londono, kiu est'as preskaŭ tiel krut'a kiel Edinburg'o, eĉ se ne tiel pitoresk'a.
Teras'o lev'iĝ'is super teras'o kaj la apart'a apartament-tur'o, kiu'n ili serĉ'is, super'star'is ili'n ĉiu'j'n en preskaŭ egipta alt'ec'o, or'um'at'a de la horizontal'a sun'sub'ir'o. La ŝanĝ'o, dum ili ĉirkaŭ'ir'is la angul'o'n kaj en'ir'is la kre'sent'o'n nom'it'a Himilaya apartament'ej'o, est'is tiel abrupt'a kiel la ek'mal'ferm'o de fenestr'o; ĉar ili trov'is tiu'n apartament'a'n amas'o'n sid'ant'a super Londono kvazaŭ super verd'a mar'o el ardez'o. Kontraŭ la dom'eg'o'j, ali'flank'e de la gruz'a kre'sent'o, trov'iĝ'is arbust'a en'ferm'aĵ'o, pli simil'a al krut'a heĝ'o aŭ dig'o ol al ĝarden'o, kaj iom'et'e pli mal'supr'e de tio est'is stri'o da art'e'far'it'a akv'o, ia kanal'o, kiel ĉirkaŭ'fos'aĵ'o por tiu en'laŭb'ig'it'a fortik'ej'o. Dum la aŭt'o ĉirkaŭ'ir'is la kre'sent'o'n ĝi pas'is, ĉe unu angul'o, la hazard'a'n ĉar'o'n de kaŝtan'vend'ist'o; kaj mal'proksim'e ĉe la ali'a fin'o de la kurb'aĵ'o, Angus pov'is vid'i mal'klar'a'n blu'a'n polic'an'o'n mal'rapid'e marŝ'ant'a. Tiu'j ĉi est'is la sol'a'j hom'a'j figur'o'j en tiu alt'a antaŭ'urb'a sol'ec'o; sed li hav'is ne'raci'a'n sent'o'n, ke ili esprim'as la sen'vort'a'n poezi'o'n de Londono. Li sent'is kvazaŭ ili est'as la karakter'o'j de rakont'o.
La mal'grand'a aŭt'o ek'al'ven'is ĝust'e ĝis la ĝust'a dom'o kiel kugl'o, kaj el'ŝut'is si'a'n posed'ant'o'n kiel bomb'o'n. Li est'is tuj demand'ant'a al alt'kresk'a pord'ist'o en bril'ant'a pasament'o kaj al mal'alt'a port'ist'o sen jak'o, ĉu iu aŭ io est'as serĉ'int'a li'a'n apartament'o'n. Oni cert'ig'is al li, ke neni'u kaj neni'o est'as pas'int'a tiu'j'n ĉi ofic'ist'o'j'n de kiam li last'a'foj'e enket'is; je kio li kaj la iom'et'e konfuz'it'a Angus est'is supr'e'n'paf'at'a'j en la lift'o kiel raket'o, ĝis la plej supr'a etaĝ'o.
”En'ir'u do moment'o'n,” dir'is la sen'spir'a Smythe. ”Mi dezir'as montr'i al vi tiu'j'n Welkin leter'o'j'n. Tamen vi rapid'u preter la angul'o kaj al'ven'ig'u vi'a'n amik'o'n.” Li en'prem'is tuber'o'n kaŝ'it'a'n en la mur'o kaj la pord'o mal'ferm'iĝ'is per si mem.
Ĝi don'is en'ir'o'n al long'a, spac'a, antaŭ'ĉambr'o, en kiu la sol'a'j atent'ig'a'j detal'o'j, ordinar'e parol'i, est'is la vic'o'j de alt'a'j du'on-hom'a'j mekanism'a'j figur'o'j kiu'j star'is ambaŭ'flank'e kiel tajlor'a'j model'o'j.
Kiel tajlor'a'j model'o'j ili ankaŭ est'is sen'kap'a'j; kiel tajlor'a'j model'o'j ili hav'is bel'eg'a'n ne'neces'a'n ĝib'em'o'n ŝultr'e, kaj kolomb'o-brust'a'n el'star'aĵ'o'n torak'e; sed krom tio ili ne pli'mult'e simil'is al hom'a figur'o ol iu ajn aŭtomat'a maŝin'o en staci'dom'o, kiu hav'as proksim'um'e hom'a'n alt'ec'o'n. Ili hav'is du grand'a'j'n hok'simil'a'j'n brak'o'j'n por la port'ad'o de plet'o'j; kaj ili est'is piz'vend'e kolor'it'a'j aŭ punc'e aŭ nigr'e por disting'a oportun'ec'o; ĉiel krom'e ili est'is nun aŭtomat'a'j maŝin'o'j kaj neni'u est'us ili'n du'foj'o'j'n rigard'int'a. Ĉi foj'e almenaŭ efektiv'e neni'u tio'n far'is. Ĉar inter la du vic'o'j de tiu'j ĉi mastr'um'ad'a'j figur'aĵ'o'j kuŝ'is io mult'e pli interes'a ol la plej'part'o da mekanism'o'j en la tut'a mond'o. Tio est'is blank'a, ĉifon'it'a pec'o da paper'o kun ruĝ'ink'a skrib'aĵ'aĉ'o; la facil'mov'em'a invent'ist'o est'is ĝi'n ek'pren'int'a preskaŭ tuj kiam la pord'o mal'ferm'iĝ'is. Li trans'don'is ĝi'n al Angus sen'vort'e. La ruĝ'a ink'o sur ĝi est'is efektiv'e apenaŭ sek'iĝ'int'a kaj la mesaĝ'o est'is: ”Se vi ŝi'n hodiaŭ vizit'is, mi mort'ig'os vi'n.”
Est'is mal'long'a silent'o kaj tiam dir'is Isidore Smythe tre kviet'e, ”Ĉu vi dezir'as iom da viski'o? Sent'as al mi, ke mi ŝat'us.”
”Dank'o'n; mi ŝat'us iom da Flambeau,” dir'is Angus mal'gaj'e. ”Ŝajn'as, ke tiu ĉi afer'o far'iĝ'as pli kaj pli grav'a. Mi tuj ir'as ven'ig'i li'n.”
”Bon'e,” dir'is la ali'a, kun admir'ind'a gaj'ec'o. ”Ven'ig'u li'n kiel ebl'e plej baldaŭ.”
Sed dum Angus ferm'is mal'antaŭ si la pord'o'n, li vid'is Smythe en'prem'i buton'o'n, kaj unu el la risort'a'j figur'o'j glit'is de si'a lok'o laŭ sulk'o en la plank'o, port'ant'e plet'o'n kun sifon'o kaj karaf'o. Ŝajn'is ja est'i io iom'et'e strang'a pri la post'las'o de la mal'grand'a vir'o sol'a inter tiu'j sen'viv'a'j serv'ist'o'j, kiu'j est'is viv'iĝ'ant'a'j dum la pord'o ferm'iĝ'is.
Ses ŝtup'o'j'n sub la inter'ŝtup'ar'a plat'aĵ'o de Smythe, la vir'o en la ĉemiz'o est'is far'ant'a i'o'n per sitel'o. Angus halt'is por ig'i li'n don'i promes'o'n, sub'ten'at'a'n de mon'o, ke li tie rest'os ĝis kiam li re'ven'os kun la detektiv'o, kaj atent'os pri iu ajn fremd'ul'o, kiu supr'e'n'ir'os la ŝtup'ar'o'n. Rapid'eg'int'e mal'supr'e'n al la ĉef'pord'o, li tiam tiel sam'e instig'is la pord'ist'o'n al vigl'ec'o. De tiu li sci'iĝ'is pri la pli'simpl'ig'a fakt'o, ke mal'antaŭ'a pord'o ne ekzist'as. Eĉ tiam ne'kontent'a li kapt'is la vag'ad'ant'a'n polic'an'o'n kaj persvad'is li'n star'i kontraŭ la en'ir'ej'o kaj ĝi'n observ'ad'i; kaj fin'e paŭz'is moment'o por aĉet'i kaŝtan'o'j'n por unu penc'o, kaj por far'i demand'o'n pri la kred'ebl'a daŭr'o de la ĉe'est'o de la komerc'ist'o en la distrikt'o.
La kaŝtan'vend'ist'o, lev'ant'e la kol'um'o'n de si'a surtut'o, dir'is ke kred'ebl'e li baldaŭ for'mov'iĝ'os, ĉar li kred'as, ke post ne'long'e ek'neĝ'os. Efektiv'e la vesper'o est'is far'iĝ'ant'a griz'a kaj mord'ant'e mal'varm'a, sed Angus, per la tut'o de si'a elokvent'ec'o, post'e sukces'is fiks'i la vir'o'n al li'a posten'o.
”Varm'ig'u vi'n per vi'a'j propr'a'j kaŝtan'o'j,” li dir'is serioz'e. ”For'manĝ'u la tut'a'n stok'o'n; mi rekompenc'os vi'n. Mi don'os al vi or'a'n funt'o'n se vi rest'os tie ĉi ĝis mi'a re'ven'o, kaj tiam dir'u al mi ĉu iu ajn, vir'o aŭ vir'in'o aŭ infan'o est'as en'ir'int'a en tiu'n dom'o'n kie star'as la pord'ist'o.”
Li tiam energi'e marŝ'is for, kun last'a ek'rigard'o al la sieĝ'at'a tur'o.
”Almenaŭ mi est'as ĉirkaŭ'int'a tiu'n ĉambr'o'n,” li dir'is. ”Ne pov'as est'i, ke ĉiu'j kvar el ili est'u kun'ul'o'j de sinjor'o Welkin.”
Lucknow apartament'ej'o est'is, tiel dir'i, sur pli mal'alt'a plat'aĵ'o de tiu mont'et'o el dom'o'j, de kiu oni pov'us nom'i Himilaya apartament'ej'o'n la pint'o. La du'on-oficial'a apartament'o de Flambeau trov'iĝ'is sur ter'etaĝ'o kaj prezent'is ĉiu'rilat'e evident'a'n kontrast'o'n al la uson'a maŝin'ar'o kaj mal'varm'a, hotel-simil'a luks'o de la apartament'o de la Silent'a Serv'ad'o. Flambeau, kiu est'is amik'o de Angus, li'n akcept'is en rokok'a art'ist'ec'a ĉambr'o mal'antaŭ si'a ofic'ej'o, en kiu la ornam'aĵ'o'j est'is sabr'o'j, arkebuz'o'j, orient'a'j kurioz'aĵ'o'j, flakon'o'j da ital'a'j vin'o'j, sovaĝ'a'j kuir'pot'o'j, plum'a persa kat'o, kaj mal'grand'a kvazaŭ polv'o'kovr'it'a Rom'katolik'a pastr'o, kiu ŝajn'is est'i en lok'o tut'e mal'ĝust'a.
”Jen mi'a amik'o Pastr'o Brown,” dir'is Flambeau. ”Mi oft'e dezir'is ke vi li'n renkont'u. Bon'eg'a veter'o tiu ĉi; iom'et'e mal'varm'a por sudanoj kiel mi.”
”Jes, mi opini'as, ke rest'os bon'e,” dir'is Angus sid'iĝ'ant'e sur purpur'e stri'it'a'n orient'a'n divan'o'n.
”Ne,” dir'is la pastr'o kviet'e, ”Ĵus ek'neĝ'is.”
Kaj efektiv'e dum li parol'is, la kelk'unu'a'j flok'o'j, antaŭ'vid'it'a'j de la kaŝtan'vir'o, komenc'is blov'iĝ'i preter la mal'hel'iĝ'ant'a fenestr'o.
”Nu,” dir'is Angus pez'e. ”Mi tim'as, ke tiu ĉi est'as negoc'a vizit'o, kaj eĉ pri afer'o iom'et'e mal'trankvil'ig'a. La fakt'o est'as, Flambeau, ke je tut'e ne'grand'a distanc'o de vi'a dom'o trov'iĝ'as vir'o, kiu mult'e bezon'as vi'a'n help'o'n; li est'as sen'ĉes'e hant'at'a kaj minac'at'a de ne'vid'ebl'a mal'amik'o... fripon'o, kiu'n neni'u iam eĉ vid'is.” Dum Angus daŭr'ig'is rakont'i la tut'a'n histori'o'n pri Smythe kaj Welkin, komenc'iĝ'ant'e per la rakont'o de Laura kaj post'e la si'a, la super'natur'a rid'ad'o ĉe la angul'o de du mal'plen'a'j strat'o'j, la strang'a'j, klar'aŭd'it'a'j vort'o'j parol'it'a'j en mal'plen'a ĉambr'o, Flambeau far'iĝ'is pli kaj pli vigl'e atent'em'a kaj la mal'grand'a pastr'o est'is ŝajn'e tut'e el'las'it'a, kiel mebl'o. Kiam li ĝis'ating'is la skrib'aĉ'kovr'it'a'n poŝt'mark'paper'o'n glu'it'a al la fenestr'o, Flambeau lev'iĝ'is, ŝajn'e plen'ig'ant'e la tut'a'n ĉambr'o'n per si'a'j vast'a'j ŝultr'o'j.
”Se vi ne mal'konsent'as,” li dir'is, ”mi opini'as, ke est'us pli bon'e se vi rakont'us la rest'aĵ'o'n al mi sur la plej mal'long'a voj'o al ties dom'o.
Ŝajn'as al mi, ke ne rest'as temp'o perd'ebl'a.”
”Volont'e,” dir'is Angus ankaŭ lev'iĝ'ant'e, ”sed li est'as sufiĉ'e sekur'a por'temp'e, ĉar mi al'posten'ig'is kvar vir'o'j'n por gard'i la sol'a'n tru'o'n de la tunel'o.”
Ili el'ir'is en la strat'o'n, la mal'grand'a pastr'o sekv'e marŝ'et'ant'a kun la obe'ec'o de mal'grand'a hund'o.
Li nur dir'is, kun gaj'a manier'o, kiel iu dezir'ant'a inter'parol'ad'o'n, ”Kiom rapid'e la neĝ'o dik'iĝ'as sur la ter'o.”
Dum ili tra'serpent'is la krut'a'j'n flank'voj'o'j'n jam de neĝ'o pudr'it'a'j, Angus fin'is si'a'n rakont'o'n; kaj kiam ili ating'is la kre'sent'o'n kun la alt'star'ant'a'j apartament'ej'o'j, li hav'is sufiĉ'e da temp'o por turn'i la atent'o'n al la kvar gard'ant'o'j. La kaŝtan'vend'ist'o, kaj antaŭ kaj post la trans'don'o de l’or'mon'er'o, obstin'e ĵur'is, ke li est'as observ'int'a la pord'o'n kaj vid'int'a neniu'n vizit'ant'o'n en'ir'i. La polic'an'o emfaz'is eĉ pli Li dir'is ke li est'as spert'a pri ĉi'a'j fripon'o'j, en cilindr'o'j kaj en ĉifon'o'j; li ne est'as tiel ”verd'a”, ke li atend'us, ke suspekt'ind'ul'o'j ŝajn'u suspekt'ind'a'j; li observ'is por iu ajn, kaj ĉiel'o li'n help'u, montr'iĝ'is neni'u. Kaj kiam ĉiu'j tri vir'o'j kolekt'iĝ'is ĉirkaŭ la or'um'it'a pord'ist'o, kiu ankoraŭ star'is rid'et'ant'a, fork'star'ant'e en la pord'eg'o, la verdikt'o est'is eĉ pli definitiv'a.
”Mi rajt'as demand'i al iu ajn, duk'o aŭ rub'o'port'ist'o, kio'n li serĉ'as en tiu ĉi konstru'aĵ'o,” dir'is la afabl'a kaj or'galon'it'a gigant'o, ”kaj mi ĵur'os, ke neni'u est'as tie ĉi al kiu demand'i, de kiam tiu ĉi sinjor'o for'ir'is.”
La mal'grav'a Pastr'o Brown, kiu star'is mal'antaŭ'e, modest'e rigard'ant'e la trotuar'o'n, tiam kuraĝ'is dir'i humil'e, ”Ĉu neni'u do supr'e'n kaj mal'supr'e'n'ir'is la ŝtup'ar'o'n de kiam la neĝ'o komenc'is de'fal'i? Komenc'is dum ni est'is ĉiu'j ĉe Flambeau.”
”Neni'u ven'is tie'n ĉi, sinjor'o, vi pov'as fid'i al mi,” dir'is la oficial'ul'o, kun larĝ'rid'et'ant'a aŭtoritat'ec'o.
”Mi sci'vol'as nu, kio est'as tio?” dir'is la pastr'o, kaj rigard'eg'is al la ter'o sen'esprim'e kiel fiŝ'o.
La ali'a'j ĉiu'j ankaŭ mal'supr'e'n rigard'is; kaj Flambeau el'ig'is furioz'a'n ek'kri'o'n kaj far'is franc'a'n gest'o'n. Ĉar est'is ne'dub'ebl'e ver'e, ke tut'e laŭ la mez'o de l’en'ir'ej'o gard'at'a de la or'galon'it'a vir'o, efektiv'e inter la arogant'a'j fork'it'a'j krur'o'j de tiu kolos'o, kur'is ŝnur'simil'a desegn'o el griz'a'j pied'sign'o'j, stamp'it'a'j sur la blank'a neĝ'o.
”Di'o,” kri'is Angus ne'vol'e, ”la Ne'vid'ebl'a Vir'o.”
Sen plu'a vort'o li si'n turn'is kaj supr'e'n kur'eg'is la ŝtup'ar'o'n, kaj Flambeau sekv'is; sed Pastr'o Brown ankoraŭ rest'is ĉirkaŭ'e'n'rigard'ant'e sur la ne ̧kovrita strat'o, kvazaŭ li est'us perd'int'a ĉiu'n interes'o'n pri si'a demand'o.
Flambeau est'is vid'ebl'e en humor'o por dis'bat'i la pord'o'n per si'a grand'a ŝultr'o; sed la skot'o, kun pli da raci'o, sed mal'pli da intuici'o, palp'is sur la pord'o'kadr'o ĝis li trov'is la ne'vid'ebl'a'n buton'o'n; kaj la pord'o mal'rapid'e mal'ferm'iĝ'is.
Montr'iĝ'is esenc'e sam'a dens'a intern'aĵ'o; la ĉambr'eg'o est'is far'iĝ'int'a pli mal'lum'a, kvankam tie kaj tie ĉi ĝi est'is tra'pik'at'a de la last'a'j punc'a'j sag'o'j de la sun'sub'ir'o kaj unu aŭ du el la sen'kap'a'j maŝin'o'j est'is mov'it'a'j el si'a'j lok'o'j por tiu aŭ tiu ĉi cel'o, kaj ĉirkaŭ'star'is jen kaj jen en la krepusk'a ĉambr'o. La verd'o kaj ruĝ'o de ili'a'j jak'o'j est'is ĉie mal'hel'ig'it'a'j de la mal'lum'o, kaj ili'a simil'ec'o al hom'a'j form'o'j iom'et'e pli'fort'iĝ'is ĝust'e pro ili'a sen'form'ec'o. Sed en la mez'o, inter ili ĉiu'j, ĝust'e kie kuŝ'is la paper'o kun la ruĝ'a ink'o, kuŝ'is io ali'a, tre simil'a al ruĝ'ink'o verŝ'it'a el si'a botel'o. Sed tio ne est'is ruĝ'ink'o.
Kun franc'a kombin'o de raci'o kaj per'fort'o Flambeau nur dir'is, ”Murd'o!” kaj si'n puŝ'int'e en la apartament'o'n, est'is ĝi'n plen'e de plank'o ĝis plafon'o esplor'int'a post kvin minut'o'j. Sed se li atend'is el'trov'i kadavr'o'n, tio'n li cert'e ne far'is. Isidore Smythe simpl'e ne est'is tie, aŭ mort'int'a aŭ viv'ant'a. Post serĉ'ad'o plej furioz'a ambaŭ vir'o'j renkont'iĝ'is en la ekster'a vestibl'o, la vizaĝ'o'j mal'sek'a'j kaj okul'o'j rigard'eg'ant'a'j.
”Amik'o mi'a,” dir'is Flambeau parol'ant'e franc'lingv'e pro ekscit'iĝ'o, ”la murd'ant'o ne est'as nur ne'vid'ebl'a, sed li ankoraŭ ne'vid'ebl'ig'as la murd'it'o'n.”
Angus ĉirkaŭ'e'n rigard'is al la mal'lum'a ĉambr'o plen'a je figur'aĵ'o'j, kaj en iu kelt'a angul'o de li'a skot'a anim'o ek'ir'is trem'et'o. Unu el la hom'grand'a'j pup'o'j star'is ĝust'e super la sang'o'makul'o, al'vok'it'a ebl'e de la mort'ig'it'a vir'o tuj antaŭ ol li fal'is. Unu el la ŝultr'o'alt'a'j hok'o'j, kiu'j util'is al la est'aĵ'o kiel brak'o'j, est'is iom'et'e lev'it'a, kaj subit'e Angus naŭz'e imag'is, ke Smythe est'as falĉ'it'a de si'a propr'a fer'a infan'o. Materi'o est'is ribel'int'a, kaj tiu'j ĉi maŝin'o'j est'is mort'ig'int'a'j si'a'n mastr'o'n. Sed eĉ se jes, kio'n ili est'is far'int'a'j al li?
”Li'n manĝ'int'a'j?” dir'is en li'a'n orel'o'n la inkub'o; kaj li naŭz'iĝ'is dum unu moment'o pro la ide'o de ŝir'it'a'j, hom'a'j rest'aĵ'o'j sorb'at'a'j kaj prem'at'a'j en tiu'n sen'cerb'a'n mekanism'o'n.
Li re'akir'is si'a'n mens'a'n san'ec'o'n per emfaz'a pen'o kaj dir'is al Flambeau, ”Do, jen ĝi est'as. La kompat'ind'a vir'o vapor'iĝ'is for kiel nub'o kaj post'las'is ruĝ'a'n strek'o'n sur la plank'o. La afer'o ne aparten'as al tiu ĉi mond'o.”
”Rest'as ankoraŭ io far'end'a,” dir'is Flambeau, ”ĉu aparten'as al tiu ĉi mond'o aŭ la ali'a, mi dev'as for'ir'i kaj parol'i kun mi'a amik'o.”
Ili mal'supr'e'n'ir'is, preter'pas'ant'e la vir'o'n kun la sitel'o, kiu de'nov'e asert'is, ke li preter'las'is neniu'n ajn en'trud'ant'o'n, ĝis la pord'ist'o kaj la ĉirkaŭ'ŝveb'ant'a kaŝtan'vir'o, kiu'j ne'fleks'ebl'e re'asert'is si'a'n propr'a'n observ'em'ec'o'n. Sed kiam Angus ĉirkaŭ'e'n'rigard'is por si'a kvar'a konfirm'ant'o li tiu'n ne pov'is vid'i kaj kri'is kun iom da nerv'em'ec'o, ”Kie est'as la polic'an'o?”
”Mi pet'as pardon'o'n,” dir'is Pastr'o Brown, ”tio est'as mi'a kulp'o.
Mi li'n ĵus send'is for'e'n laŭ la voj'o por esplor'i i'o'n... kio'n mi kred'is esplor'ind'a.”
”Nu, ni bezon'as ties baldaŭ'a'n re'ven'o'n,” dir'is Angus abrupt'e, ”ĉar la mizer'ul'o supr'e ne est'as nur murd'it'a, sed ankaŭ for'viŝ'it'a.”
”Kiel?” demand'is la pastr'o.
”Pastr'o,” dir'is Flambeau post paŭz'o, ”efektiv'e mi kred'as, ke est'as afer'o pli de vi'a fak'o ol la mi'a. Neni'u, amik'o aŭ mal'amik'o en'ir'is la dom'o'n, sed Smythe est'as for'ir'int'a, kvazaŭ ŝtel'it'e de fe'o'j. Se tio ne est'as super'natur'a, mi... .”
Dum li parol'is ĉiu est'is halt'ig'at'a pro ne'kutim'a vid'aĵ'o; la grand'a blu'a polic'an'o al'ven'is kur'ant'e, ĉirkaŭ la angul'o de l’kre'sent'o. Li tuj al'proksim'iĝ'is al Brown.
”Vi prav'as, sinjor'o,” li el'spasm'is, ”oni ĵus trov'is la korp'o'n de kompat'ind'a sinjor'o Smythe en la kanal'o mal'supr'e, tie.”
Angus kvazaŭ frenez'e met'is la man'o'n al la kap'o, ”Ĉu li mal'supr'e'n'kur'is kaj si'n dron'ig'is?” li demand'is.
”Li neniam mal'supr'e'n'ven'is, mi ĵur'as,” dir'is la polic'an'o, ”nek dron'is, ĉar li mort'is pro pik'eg'o super la kor'o.”
”Vi tamen vid'is neniu'n en'ir'i?” dir'is Flambeau per serioz'a voĉ'o.
”Ni marŝ'u iom laŭ la voj'o,” dir'is la pastr'o.
Dum ili ating'is la ali'a'n fin'o'n de l’kre'sent'o li abrupt'e dir'is, ”Stult'a mi! Mi forges'is demand'i i'o'n al la polic'an'o. Mi sci'vol'as ĉu ili trov'is hel'brun'a'n sak'o'n.”
”Kial hel'brun'a sak'o?” demand'is Angus mir'ig'it'e.
”Ĉar se est'is sak'o de ali'a kolor'o, la afer'o dev'os komenc'iĝ'i tut'e de'nov'e,” dir'is Pastr'o Brown; ”sed se est'is hel'brun'a sak'o, do la afer'o est'as fin'it'a.”
”Plaĉ'as al mi tio'n aŭd'i,” dir'is Angus kun varm'a ironi'o. ”Ĉar kiel tuŝ'as mi'n, ĝi ankoraŭ ne komenc'iĝ'is.”
”Vi dev'as ĉio'n rakont'i pri tio al ni,” dir'is Flambeau kun strang'a pez'a naiv'ec'o, kiel infan'o.
Sen'konsci'e ili marŝ'is pli kaj pli rapid'e mal'supr'e'n sur la long'a voj'a etend'aĵ'o ĉe la ali'a flank'o de l’alt'a kre'sent'o, Pastr'o Brown vigl'e sed silent'e gvid'ant'a. Fin'e li dir'is kun eĉ preskaŭ kor'tuŝ'a mal'preciz'ec'o, ”Nu, mi tim'as, ke vi opini'os ĝi'n proz'a. Ni ĉiam komenc'iĝ'as ĉe la abstrakt'aĵ'o'j, kaj tiu'n ĉi rakont'o'n oni neni'e ali'e pov'as komenc'i.”
”Ĉu vi iam rimark'is tio'n ĉi... ke hom'o'j neniam respond'as al tio kio'n vi demand'is? Ili respond'as al tio, kio'n vi vol'as dir'i... aŭ kio'n si'a'opini'e vi vol'as dir'i. Supoz'u, ke unu sinjor'in'o dir'as al ali'a en kamp'ar'a dom'eg'o, ‘Ĉu iu rest'ad'as ĉe vi?’ la sinjor'in'o ne respond'as ‘Jes, la serv'ist'o, tri lake'o'j, la serv'ist'in'o kaj tiel plu,’ kvankam ebl'e la serv'ist'in'o est'as en la ĉambr'o aŭ la serv'ist'o mal'antaŭ ŝi'a seĝ'o. Ŝi dir'as, ‘Neni'u rest'ad'as ĉe ni,’ vol'ant'e dir'i ke neni'u de la spec'o, kiu'n vi vol'as dir'i. Sed supoz'u, ke kurac'ist'o far'as enket'o'n pri epidemi'o, kaj demand'as, ‘Kiu rest'ad'as en la dom'o? tiam re'memor'as la sinjor'in'o la serv'ist'o'n, la serv'ist'in'o'n kaj la ali'a'j'n. Tiel est'as uz'at'a ĉia lingv'o; vi neniam ricev'as laŭ'vort'a'n respond'o'n al demand'o, eĉ kiam vi ricev'as ver'a'n respond'o'n. Kiam tiu'j kvar tut'e honest'a'j vir'o'j dir'is, ke neni'u vir'o en'ir'is tiu'n apartament'ar'o'n, ili ne vol'is ver'e dir'i, ke neni'u vir'o est'as en'ir'int'a. Ili vol'is dir'i, ke neni'u vir'o, kiu'n ili pov'is suspekt'i est'is vi'a vir'o. Vir'o efektiv'e en'ir'is en la dom'o'n kaj efektiv'e el'ir'is, sed ili neniam rimark'is li'n.”
”Vir'o ne'vid'ebl'a?” enket'is Angus lev'ant'e si'a'j'n ruĝ'a'j'n brov'o'j'n.
”Mens'e ne'vid'ebl'a vir'o,” dir'is Pastr'o Brown.
Post unu aŭ du minut'o'j li daŭr'ig'is per la sam'a modest'a voĉ'o, kiel hom'o per'pens'e serĉ'ant'a voj'o'n. ”Kompren'ebl'e vi ne pov'as pens'i pri tia vir'o, ĝis vi efektiv'e pens'as pri li. Jen li'a lert'ec'o. Sed mi ek'pens'is pri li pro du aŭ tri afer'et'o'j en la rakont'o, kiu'n rakont'is al ni sinjor'o Angus. Unu'e, est'is la fakt'o, ke tiu ĉi Welkin entrepren'is long'a'j'n marŝ'ad'o'j'n. Kaj tiam est'is la vast'a kvant'o da poŝt'mark'o'paper'o sur la fenestr'o. Kaj tiam, plej grav'e, est'is la du afer'o'j, kiu'j'n la jun'a fraŭl'in'o dir'is... afer'o'j, kiu'j tut'e ne pov'is est'i ver'a'j. Ne ĉagren'iĝ'u,” li tuj al'don'is, rimark'int'e subit'a'n ek'mov'o'n de la kap'o de l’Skot'o; ”ŝi kred'is, ke ili est'as bon'e ver'a'j, sed ili ja ne pov'is est'i ver'a'j. Person'o ja ne pov'as est'i tut'e sol'a en strat'o unu sekund'o'n antaŭ ol ŝi ricev'as leter'o'n. Ŝi ja ne pov'as est'i tut'e sol'a en strat'o kiam ŝi komenc'as leg'i leter'o'n ĵus ricev'it'a'n. Dev'as trov'iĝ'i iu tre apud'e; tiu dev'as est'i mens'e ne'vid'ebl'a.”
”Kial dev'as est'i iu apud ŝi?” demand'is Angus.
”Ĉar,” dir'is Pastr'o Brown, ”krom mes'a ̧kolomboj, iu cert'e al'port'is al ŝi la leter'o'n.”
”Ĉu vi ver'e vol'as dir'i, ke Welkin port'is la leter'o'j'n de si'a rival'o al la am'at'in'o?”
”Jes,” dir'is la pastr'o. ”Welkin port'is la leter'o'j'n de si'a rival'o al li'a am'at'in'o. Vid'u do, li dev'is.”
”Ho, mi ne plu pov'as toler'i i'o'n plu da tio ĉi,” eksplod'is Flambeau. ”Kiu est'as tiu ĉi fripon'o? Kiel li aspekt'as? Kia est'as la kutim'a kostum'o de mens'e ne'vid'ebl'a vir'o?”
”Li est'as vest'it'a eĉ bel'eg'e en ruĝ'o, blu'o kaj or'o,” respond'is preciz'e la pastr'o, sen'hezit'e, ”kaj en tiu ĉi okul'frap'ant'a kaj eĉ spektakl'a kostum'o li en'ir'is en Himilayan Apartament'ar'o'n antaŭ ok hom'a'j okul'o'j; li mort'ig'is Smythe kun trankvil'a intenc'o, kaj mal'supr'e'n'ir'is de'nov'e en la strat'o'n port'ant'e la kadavr'o'n en si'a'j brak'o'j...”
”Vi'a Pastr'a Moŝt'o,” kri'is Angus halt'int'e, ”ĉu vi est'as plen'e frenez'a, aŭ ĉu mi?”
”Vi ne est'as frenez'a,” dir'is Brown, ”nur iom'et'e ne'observ'em'a.
Ekzempl'e, vi ne rimark'is vir'o'n kia tia ĉi.”
Li far'is tri paŝ'o'j'n rapid'e antaŭ'e'n kaj met'is la man'o'n sur la ŝultr'o'n de ordinar'a preter'pas'ant'a leter'port'ist'o, kiu ne'rimark'it'e est'is ili'n pas'int'a sub la ombr'o de l’arb'o'j.
”Ial neni'u rimark'as poŝt'ist'o'j'n,” li dir'is pens'em'e; ”sed ili hav'as pasi'o'j'n kiel ali'a'j hom'o'j, kaj eĉ port'as ampleks'a'j'n sak'o'j'n kie mal'grand'a kadavr'o tut'e facil'e pov'as est'i kaŝ'at'a.”
La poŝt'ist'o, anstataŭ si'n turn'i natur'e, est'is ek'klin'iĝ'int'a kaj fal'int'a kontraŭ la ĝarden'a pas'il'ar'o. Li est'is mal'gras'a, blond'e barb'it'a vir'o de tre ordinar'a aspekt'o, sed dum li montr'is super la ŝultr'o vizaĝ'o'n tim'o'plen'a'n, ĉiu'j tri vir'o'j est'is tra'pik'at'a'j de demon'a strab'o.
Flambeau re'ir'is al si'a'j sabr'o'j, si'a'j purpur'a'j tapiŝ'et'o'j kaj persa kat'o, hav'ant'e mult'a'j'n afer'o'j'n pri'trakt'end'a'j. John Turnbull Angus re'ir'is al la fraŭl'in'o en la butik'o, kun kiu tre komfort'e viv'ad'i sukces'as tiu mal'prudent'a jun'ul'o. Sed Pastr'o Brown marŝ'is sur tiu'j ne ̧kovritaj mont'et'o'j sub la stel'o'j mult'a'j'n hor'o'j'n kun murd'int'o, kaj kio'n ili dir'is unu al la ali'a neniam oni sci'os.
Ŝtorm'a vesper'o, oliv'kolor'a kaj arĝent'a, fal'is dum Pastr'o Brown, volv'it'a en griz'a skot'a plejd'o, ĝis'ating'is la fin'o'n de griz'a skot'a val'o kaj ek'vid'is la strang'a'n kastel'o'n Glengyle. Ĝi ŝtop'is la fin'o'n de la valet'o aŭ kav'ej'o, kaj aspekt'is kiel la fin'o de la mond'o. Lev'iĝ'ant'e per krut'a'j tegment'o'j kaj turp'int'o'j el mar'verd'a ardez'o, laŭ la stil'o de la mal'nov'a'j franc-skot'a'j kastel'o'j, ĝi re'memor'ig'is al angl'o la mal'bon'aŭgur'a'j'n alt'ĉapel'o'j'n de sorĉ'ist'in'o'j en fe'rakont'o'j; kaj la pin'arb'o'j, kiu'j balanc'iĝ'is ĉirkaŭ la verd'a'j tur'et'o'j, ŝajn'is kompar'e tiel nigr'a'j kiel ne'nombr'ebl'a'j korv'ar'o'j. Tiu ĉi sugesti'ad'o de sonĝ'a, preskaŭ dorm'ant'a diabl'ec'o, neniel est'is nur imag'o el'vok'it'a pro la pejzaĝ'o. Ĉar efektiv'e kuŝ'is sur la lok'o unu el tiu'j nub'o'j de fier'ec'o kaj frenez'ec'o kaj mister'a mal'ĝoj'o, kiu'j pli pez'e kuŝ'as sur la nobel'a'j famili'o'j de Skot'land'o ol sur iu'j ajn ali'a'j hom'infan'o'j. Ja Skot'land'o ricev'is du'obl'a'n doz'o'n de la venen'o nom'it'a hered'ec'o; la sent'o pri sang'o ĉe la aristokrat'o'j kaj fatal'o ĉe la Kalvin'ist'o'j.
La pastr'o est'is si'n ŝir'int'a por unu tag'o de si'a'j afer'o'j en Glasgovo por renkont'i si'a'n amik'o'n Flambeau, la amator'a'n detektiv'o'n, kiu est'is ĉe Glengyle Kastel'o kun ali'a pli oficial'a oficir'o, far'ant'e esplor'o'n pri la viv'ad'o kaj mort'o de la mort'int'a Lord'o Glengyle. Tiu mister'a person'o est'is la last'a reprezent'ant'o de famili'o, kies brav'ec'o, frenez'ec'o, kaj per'fort'em'a ruz'ec'o, ig'is terur'a ili'a'n nom'o'n, eĉ inter la mal'bon'fam'a nobel'ar'o de la dek'ses'a jar'cent'o. Neniu'j est'is pli profund'iĝ'int'a'j en tiu'n labirint'a'n ambici'o'n, en tiu'n palac'o'n el mensog'o'j, kiu'n oni konstru'is ĉirkaŭ Mario, Reĝ'in'o de la Skot'o'j.
La rim'o kon'at'a en la apud'a kamp'ar'o sen'kaŝ'e atest'is la motiv'o'n kaj rezult'o'n de ili'a'j intrig'ad'o'j: ”Kiel verd'a suk’ por arb'o somer'a Est'as ruĝ'a or’ por Ogilvie fier'a.”
Dum mult'a'j jar'cent'o'j trov'iĝ'is neniam laŭd'ebl'a lord'o en Glengyle Kastel'o; kaj kiam ven'is la Viktoria Epok'o oni est'us kred'int'a, ke ĉiu'j ekscentr'ec'o'j est'us jam el'ĉerp'it'a'j. La last'a Glengyle’an'o tamen plen'um'is si'a'n trib'a'n tradici'o'n, far'ant'e tio'n kio sol'e rest'is al li por far'i; li mal'aper'is. Mi ne vol'as dir'i, ke li ir'is for ali'land'e'n; oni dir'is, ke li ankoraŭ est'as en la kastel'o, se li est'as ie ajn. Kvankam do li'a nom'o trov'iĝ'is en la grand'a ruĝ'a lord'etat'o, kaj en la preĝ'ej'a registr'o, neni'u li'n iam vid'is sub la sun'o.
Se iu li'n vid'is, tiu est'is iu sol'a serv'ist'o, du'on'e grum'o, du'on'e ĝarden'ist'o. Li est'is tiel surd'a, ke person'o'j praktik'a'j supoz'is, ke li est'as mut'a; dum person'o'j pli penetr'em'a'j deklar'is, ke li est'as nur du'on'e cerb'san'a. Ost'ec'a, ru ̧hara labor'ist'o, kun obstin'a'j menton'o kaj makzel'o, sed tut'e sen'esprim'a'j blu'okul'o'j, li hav'is la nom'o'n Israel Gow, kaj est'is la unik'a silent'a serv'ist'o de tiu for'las'it'a bien'o. Sed la energi'o per kiu li el'fos'is ter'pom'o'j'n kaj la regul'ec'o kun kiu li mal'aper'ad'is en la kuir'ej'o'n, don'is al hom'o'j la impres'o'n, ke li proviz'as manĝ'aĵ'o'j'n por super'ul'o, kaj, ke la strang'a graf'o ankoraŭ rest'as kaŝ'it'e en la kastel'o. Se iu dezir'is pli'a'n pruv'o'n, ke li tie est'as, la serv'ist'o obstin'e asert'is, ke li ne est'as hejm'e. Iu'n maten'o'n la vilaĝ'estr'o kaj la pastor'o (la Glengyle’an'o'j est'is presbiterian'o'j) est'is al'vok'it'a'j al la kastel'o. Tie ili konstat'is, ke la ĝarden'ist'o, grum'o kaj kuir'ist'o al'don'is al si'a'j mult'nombr'a'j meti'o'j, tiu'n de funebr'aĵ'ist'o kaj najl'is si'a'n nobel'a'n mastr'o'n en ĉerk'o'n. Kun kiom mult'e aŭ kiom mal'mult'e da plu'a enket'o oni preter'las'is tiu'n ĉi strang'a'n fakt'o'n, ankoraŭ ne tre klar'e montr'iĝ'is; ĉar la afer'o ne est'is laŭ'leg'e esplor'at'a ĝis kiam Flambeau jam ir'is nord'e'n antaŭ du-tri tag'o'j. Tiam la kadavr'o de Lord'o Glengyle (se efektiv'e est'is kadavr'o) est'is kuŝ'int'a iom da temp'o en la mal'grand'a preĝ'ej'kort'o sur la mont'et'o.
Dum Pastr'o Brown pas'is tra la mal'lum'a ĝarden'o kaj ven'is en la ombr'o'n de la kastel'o, la nub'o'j est'is dens'a'j kaj la tut'a aer'o mal'sek'a kaj tondr'o'plen'a. Kontraŭ la last'a verd'or'a stri'o de la sun'sub'ir'o li vid'is nigr'a'n hom'a'n siluet'o'n; vir'o kun kamen'tub'o'simil'a ĉapel'o, kaj grand'a fos'il'o sur'ŝultr'e. La kun'met'aĵ'o strang'e sugesti'is preĝ'ej'a'n tomb'o'fos'ist'o'n; sed kiam Brown re'memor'is la surd'a'n serv'ist'o'n, kiu el'fos'is ter'pom'o'j'n, li opini'is, ke tio est'as sufiĉ'e normal'a. Li sci'is iom pri skot'a'j kamp'ar'an'o'j; li kon'is la respekt'ec'o'n, kiu bon'e agnosk'us la neces'o'n port'i ”nigr'aĵ'o'j'n” por oficial'a enket'o; li kon'is ankaŭ la spar'em'ec'o'n, kiu ne vol'us perd'i pro tio eĉ unu'hor'a'n fos'ad'o'n. Eĉ ties salt'et'o kaj suspekt'o'plen'a rigard'eg'o dum la pastr'o preter'pas'is, sufiĉ'e akord'is kun la vigl'ec'o kaj ĵaluz'o de tia tip'o.
La grand'a pord'o est'is mal'fermat'a de Flambeau mem, kiu est'is akompan'at'a de mal'gras'eg'a vir'o kun fer'griz'a har'ar'o kaj paper'o'j en la man'o: Inspektor'o Craven de Scotland Yard. La vestibl'o est'is plej'part'e nud'ig'it'a kaj mal'plen'a; sed la pal'a'j, rikan'ant'a'j vizaĝ'o'j de unu du el la mal'bon'a'j Ogilvie’an'o'j rigard'is mal'supr'e'n el nigr'a'j peruk'o'j kaj nigr'iĝ'ant'a kanvas'o.
Ili'n sekv'int'e en intern'a'n ĉambr'o'n, Pastr'o Brown el'trov'is, ke la kun'lig'an'o'j est'as jam sid'iĝ'int'a'j ĉe long'a kverk'lign'a tabl'o, kies fin'o apud tiu'j, est'as kovr'it'a de skrib'aĉ'paper'o'j, flank'it'a'j de viski'o kaj cigar'o'j. Ĝi'a tut'a long'ec'o krom'e est'is okup'at'a de apart'a'j objekt'o'j ord'ig'it'a'j laŭ ar'o'j; objekt'o'j tiel ne'klar'ig'ebl'a'j kiel iu'j ajn objekt'o'j pov'us est'i. Unu aspekt'is kiel mal'grand'a amas'o da dis'romp'it'a vitr'o.
Ali'a aspekt'is kiel alt'a amas'o da brun'a polv'o. Tri'a ŝajn'is est'i ordinar'a lign'a baston'et'o.
”Ŝajn'e vi hav'as tie ĉi i'a'n geologi'a'n muze'o'n,” li dir'is sid'iĝ'ant'e kaj ek'sku'ant'e la kap'o'n al la direkt'o de la brun'a polv'o kaj la kristal'a'j pec'et'o'j.
”Ne geologi'a muze'o,” respond'is Flambeau; ”Dir'u, ‘psikologi'a muze'o.’”
”Ho, pro am'o al Di'o,” kri'is la polic'a detektiv'o rid'ant'e, ”ni ne komenc'iĝ'u per tia'j long'a'j vort'o'j.”
”Ĉu vi ne sci'as kio'n signif'as psikologi'o?” demand'is Flambeau kun amik'ec'a surpriz'o. ”Psikologi'o signif'as, est'i perd'int'a la raci'o'n.”
”Ankoraŭ mi apenaŭ kompren'as,” respond'is la oficial'ul'o.
”Nu,” dir'is Flambeau decid'em'e, ”Mi vol'as dir'i, ke ni el'trov'is nur unu fakt'o'n pri Lord'o Glengyle. Li est'is mani'ul'o.”
La nigr'a siluet'o de Gow kun li'a alt'a ĉapel'o kaj fos'il'o pas'is la fenestr'o'n, kontur'it'a mal'klar'e kontraŭ la krepusk'a ĉiel'o. Pastr'o Brown rigard'ad'is ĝi'n pasiv'e kaj respond'is: ”Mi pov'as kompren'i, ke nepr'e est'is io strang'a pri la vir'o, se ne, li ne viv'us kvazaŭ si'n en'ter'ig'ant'e . . . nek tiel rapid'us si'n en'ter'ig'i mort'int'e. Sed kio ig'as vi'n kred'i, ke tem'as pri frenez'ec'o?”
”Nu,” dir'is Flambeau, ”aŭskult'u do la list'o'n de afer'o'j trov'it'a'j de sinjor'o Craven en la dom'o.”
”Ni dev'as al'port'i kandel'o'n,” dir'is Craven subit'e. ”Ŝtorm'o al'proksim'iĝ'as kaj tro mal'lum'as por leg'i.”
”Ĉu vi trov'is kandel'o'j'n,” demand'is Brown rid'et'ant'e, ”inter vi'a'j strang'aĵ'o'j?”
Flambeau lev'is serioz'a'n vizaĝ'o'n kaj direkt'is si'a'j'n nigr'a'j'n okul'o'j'n al si'a amik'o.
”Tio ankaŭ est'as strang'a,” li dir'is. ”Du'dek kvin kandel'o'j kaj ne eĉ post'sign'o de kandel'ing'o.”
En la rapid'e mal'lum'iĝ'ant'a ĉambr'o kaj rapid'e fort'iĝ'ant'a vent'o Brown ir'is laŭ'long'e la tabl'o'n ĝis kie kuŝ'is fask'o da vaks'kandel'o'j inter la ali'a'j divers'a'j el'montr'aĵ'o'j. Dum li tio'n far'is li klin'iĝ'is hazard'e super la amas'o'n da ru ̧-brun'a polv'o; kaj abrupt'a tern'o krak'is kontraŭ la silent'o.
”Ha!” li dir'is, ”flar'tabak'o.”
Li pren'is unu el la kandel'o'j, ek'brul'ig'is ĝi'n zorg'e; re'ven'is, kaj en'ŝov'is ĝi'n en la buŝ'o'n de la viski'botel'o. La sen'ripoz'a nokt'a aer'o, blov'ant'e tra la kaduk'a fenestr'o, flirt'ig'is la long'a'n flam'o'n kiel standard'o'n. Kaj de ĉiu flank'o de la kastel'o ili pov'is aŭd'i kilo'metr'o'j'n da nigr'a pin'arb'ar'o bol'ant'a kiel nigr'a mar'o ĉirkaŭ rok'o.
”Mi leg'os la etat'o'n,” komenc'is Craven serioz'e, pren'ant'e unu el la paper'o'j ”la etat'o'n pri tio, kio'n ni trov'is dis'met'it'a kaj ne pri'klar'ig'it'a en la kastel'o. Vi kompren'u, ke la lok'o est'is tut'e de'ŝir'it'a kaj for'las'it'a; sed unu du ĉambr'o'j est'is vid'ebl'e loĝ'at'a'j laŭ simpl'a sed ne mal'pur'a manier'o de iu; iu, kiu ne est'is la serv'ist'o Gow. Jen la etat'o: ”Unu'a er'o. Tre konsider'ind'a trezor'o de gem'o'j, preskaŭ ĉiu'j diamant'o'j, kaj ĉiu'j ne'fiks'it'a'j kaj sen ia ajn munt'aĵ'o. Kompren'ebl'e oni atend'us, ke la Ogilvie an'o'j hav'us famili'a'j'n juvel'o'j'n; sed tia'j gem'o'j est'as preskaŭ ĉiam munt'it'a'j en apart'a'j ornam'aĵ'o'j. Ŝajn'as, ke la Ogilvie’an'o'j konserv'is si'a'j'n liber'e en la poŝ'o'j, kiel mon'er'o'j'n.
”Du'a er'o. Mult'eg'e da sen'uj'a flar'tabak'o, ne konserv'at'a en korn'o aŭ eĉ en sak'et'o, sed kuŝ'ant'a po amas'et'o'j sur la kamen'tabul'o'j, sur la bufed'o, sur la pian'o, ĉie. Ŝajn'as, ke la mal'jun'a sinjor'o ne vol'is si'n ĝen'i por lev'i kovr'il'o'n aŭ serĉ'i en skatol'et'o.
”Tri'a er'o. Jen kaj jen en la dom'o strang'a'j amas'et'o'j da mal'grand'eg'a'j pec'o'j el metal'o, kelk'a'j kiel ŝtal'a'j risort'o'j kaj kelk'a'j kiel mikroskop'a'j rad'o'j. Tut'e kvazaŭ iu est'us dis'met'int'a i'a'n meĥanik'a'n lud'il'o'n.
”Kvar'a er'o. La vaks'kandel'o'j, kiu'j est'as fiks'it'a'j en la botel'o'j'n ĉar neni'o ali'a trov'iĝ'is por ten'i ili'n. Nu, mi dezir'as, ke vi rimark'u kiom pli strang'a ĉio tio ĉi est'as, ol io ajn kio'n ni atend'is. Por la centr'a enigm'o ni est'is pret'a'j; ni ĉiu'j konstat'is de la unu'a ek'rigard'o, ke ne ĉio ĝust'e fart'is ĉe la last'a lord'o. Ni ven'is tie'n ĉi por el'trov'i ĉu li ver'e loĝ'is tie ĉi, ĉu li ver'e mort'is tie ĉi, ĉu tiu ru ̧hara tim'ig'ul'o, kiu inter'miks'iĝ'is kun ties en'ter'ig'o inter'miks'iĝ'is ankaŭ kun ties mort'o. Sed supoz'u pri tio ĉi la plej mal'bon'a'n, la plej aĉ'a'n aŭ melodram'a'n solv'o'n, laŭ vi'a dezir'o. Hipotez'u, ke la serv'ist'o efektiv'e mort'ig'is la mastr'o'n, aŭ hipotez'u, ke la mastr'o efektiv'e ne est'as mort'int'a, aŭ hipotez'u, ke la mastr'o est'as ali'vest'it'a kiel la serv'ant'o, aŭ hipotez'u, ke la serv'ist'o est'as en'ter'ig'it'a anstataŭ la mastr'o; el'pens'u kia'n ajn Wilkie Collins-tragedi'o'n kiel plaĉ'as al vi, kaj ankoraŭ vi ne est'us klar'ig'int'a kandel'o'n sen kandel'ing'o, aŭ kial mal'jun'et'a sinjor'o el bon'a famili'o kutim'iĝ'is dis'ŝut'i flar'tabak'o'n sur la pian'o'n. La kor'aĵ'o'n de la afer'o ni pov'is bon'e imag'i; nur la franĝ'o'j est'as mister'a'j. Per neni'a grand'a streĉ'o de la imag'o pov'as kun'lig'i la hom'a mens'o flar'tabak'o'n kaj diamant'o'j'n kaj vaks'o'n kaj dis'met'it'a'j'n meĥanik'aĵ'o'j'n.”
”Mi kred'as, ke mi vid'as la inter'lig'o'n,” dir'is la pastr'o. ”Tiu ĉi Glengyle mal'am'is eĉ frenez'e la Franc'a'n Revoluci'o'n. Li est'is entuziasm'ul'o pri l’ancien régime kaj li est'is pen'ant'a plen'e tra'viv'i de'nov'e la famili'a'n viv'o'n de la last'a'j Bourbon’oj. Li hav'is flar'tabak'o'n ĉar ĝi est'is dek'ok'jar'cent'a luks'aĵ'o; vaks'kandel'o'j'n, ĉar ili est'is dek'ok'jar'cent'a'j lum'ig'il'o'j; la meĥanism'a'j pec'o'j da fer'o prezent'as la serur'ist'a'n krom'okup'o'n de Louis XVI; la diamant'o'j la diamant'a'n kol'ĉen'o'n de Marie Antoinette.”
Ambaŭ ali'a'j vir'o'j rigard'eg'is li'n per rond'a'j okul'o'j. ”Kia tut'e krom'ordinar'a ide'o!” kri'is Flambeau. ”Ĉu ver'e vi kred'as, ke tio est'as la ver'o?”
”Mi est'as cert'a, ke ne,” respond'is Pastr'o Brown, ”sed vi dir'is, ke neni'u pov'as kun'lig'i flar'tabak'o'n kun diamant'o'j kaj meĥanik'aĵ'o'j kaj kandel'o'j. Mi tuj klar'ig'as tiu'n kun'lig'o'n. La efektiv'a ver'o, mi est'as cert'a, trov'iĝ'as mult'e pli profund'e.”
Li paŭz'is moment'o'n kaj aŭskult'is la ĝem'ad'o'n de la vent'o ĉirkaŭ la tur'et'o'j. Tiam li dir'is, ”La mort'int'a Lord'o Glengyle est'is ŝtel'ist'o.
Li viv'is du'a'n kaj pli sekret'a'n viv'o'n kiel ĉio'n'risk'ant'a dom'rab'ist'o. Li ne hav'is kandel'ing'o'j'n ĉar li uz'is nur tiu'j'n ĉi mal'long'e tranĉ'it'a'j'n kandel'o'j'n en la mal'grand'a lantern'o, kiu'n li port'is. La flar'tabak'o'n li uz'is, kiel la plej furioz'a'j franc'a'j krim'ul'o'j uz'is pipr'o'n: por ĝi'n subit'e ĵet'i je dens'a'j kvant'o'j al la vizaĝ'o de kapt'int'o aŭ persekut'ant'o.
Sed la fin'a pruv'o trov'iĝ'as ĉe la kurioz'a koincid'o pri diamant'o'j kaj la ŝtal'rad'o'j. Ĉu tio ne klar'ig'as ĉio'n al vi? Diamant'o'j kaj et'a'j ŝtal'rad'o'j est'as la sol'a'j il'o'j per kiu'j oni pov'as el'tranĉ'i vitr'a'n panel'o'n.”
Branĉ'o de romp'it'a pin'arb'o vip'iĝ'is fort'e pro la vent'eg'o kontraŭ la fenestr'o mal'antaŭ ili, kvazaŭ parodi'ant'e dom'rab'ist'o'n, sed ili ne turn'iĝ'is. Ili'a'j okul'o'j est'is glu'at'a'j al Pastr'o Brown.
”Diamant'o'j kaj et'a'j rad'o'j,” re'dir'is Craven medit'ant'e. ”Ĉu tio est'as ĉio kio ig'as vi'n opini'i tio'n la ver'a klar'ig'o?”
”Mi ne opini'as, ke tio est'as la ver'a klar'ig'o,” respond'is seren'e la pastr'o; ”sed vi dir'is, ke neni'u pov'as kun'lig'i tiu'j'n kvar afer'o'j'n. La ver'o kompren'ebl'e est'as mult'e pli banal'a. Glengyle trov'is, aŭ kred'is, ke li est'as trov'int'a juvel'ŝton'o'j'n en si'a bien'o. Iu ruz'tromp'is li'n per tiu'j ne'munt'it'a'j briliant'o'j, dir'ant'e, ke ili est'as trov'it'a'j en la kastel'a'j kavern'o'j. La et'a'j rad'o'j est'as i'a'j diamant'polur'il'o'j. Li dev'is far'i la afer'o'n tre krud'e, help'at'e de kelk'a'j paŝt'ist'o'j aŭ krud'ul'o'j de tiu'j ĉi mont'et'o'j. Flar'tabak'o est'as la sol'a luks'aĵ'o de tia'j skot'a'j paŝt'ist'o'j; ĝi est'as la sol'a rimed'o por sub'aĉet'i ili'n. Ili ne hav'is kandel'ing'o'j'n ĉar tiu'j'n ili ne bezon'is; ili ten'is la kandel'o'j'n en'man'e dum ili esplor'is la kavern'o'j'n.”
”Ĉu tio est'as ĉio?” demand'is Flambeau post long'a paŭz'o. ”Ĉu ni do fin'e ating'is la banal'a'n ver'o'n?”
”Ho, ne,” dir'is Pastr'o Brown.
Dum la vent'o for'mort'is en la plej mal'proksim'a'j pin'arb'ar'o'j kvazaŭ mok'ad'e kun long'e'daŭr'a ulul'o, daŭr'ig'is Pastr'o Brown, li'a vizaĝ'o tut'e sen'emoci'a: ”Mi nur propon'is tio'n ĉar vi dir'is, ke oni ne pov'as kred'ind'e kun'lig'i flar'tabak'o'n kun meĥanik'aĵ'o'j aŭ kandel'o'j'n kun bril'o'ŝton'o'j. Dek fals'a'j filozof'o'j taŭg'as por klar'ig'i la univers'o'n; dek fals'a'j teori'o'j taŭg'as por klar'ig'i la Kastel'o'n Glengyle. Sed ni postul'as la ver'a'n klar'ig'o'n pri la kastel'o kaj la univers'o. Ĉu tamen ne est'as ali'a'j montr'aĵ'o'j?”
Craven rid'is kaj Flambeau lev'iĝ'is rid'et'ant'e kaj ir'is laŭ'long'e la flank'o'n de la long'a tabl'o.
”Er'o'j kvin, ses, sep, ktp.,” li dir'is, ”est'as ja pli divers'a'j ol inform'a'j.
Kurioz'a kolekt'o ne da grafit-krajon'o'j sed da grafit'o el grafit-krajon'o'j, Sen'signif'a bambu'a stang'o, la fin'aĵ'o iom'et'e fend'it'a. Pov'us est'i la il'o de la krim'o. Sed, ne est'as iu ajn krim'o. Krom'e, la sol'a'j pli'a'j afer'o'j est'as kelk'a'j antikv'a'j mes'libr'o'j kaj mal'grand'a'j katolik'a'j bild'o'j, kiu'j'n konserv'is la Ogilvie’an'o'j supoz'ebl'e el la Mez'epok'o—ili'a famili'a fier'ec'o est'as pli fort'a ol ili'a Puritan'ism'o. Ni al'don'is ili'n al la muze'o nur ĉar ili ŝajn'e est'as strang'e tranĉ'et'it'a'j kaj difekt'it'a'j.”
La flug'ant'a tempest'o ekster'e pel'is trans Glengyle’on terur'a'n nub'amas'o'n kaj mal'lum'ig'is la long'a'n ĉambr'o'n dum Pastr'o Brown pren'is la mal'grand'a'j'n ornam'it'a'j'n paĝ'o'j'n por ekzamen'i ili'n. Antaŭ ol preter'pas'is la nigr'a blov'aĵ'o li ek'parol'is, sed la voĉ'o est'is kiel de vir'o tut'e nov'a.
”S-ro Craven,” li dir'is, parol'ant'e kiel vir'o dek jar'o'j'n pli jun'a, ”vi hav'as leĝ'a'n mandat'o'n, ĉu ne, por supr'e'n'ir'i kaj ekzamen'i tiu'n tomb'o'n? Ju pli sen'prokrast'e ni tio'n far'as des pli bon'e; ni esplor'u tiu'n ĉi afer'o'n ĝis'fund'e. Se mi est'us vi, mi tuj ek'ir'us.”
”Nun?” re'dir'is la detektiv'o mir'ig'it'e, ”kial nun?”
”Ĉar est'as grav'e,” respond'is Brown; ”tio ĉi ne est'as dis'ŝut'it'a flar'tabak'o aŭ dis'met'it'a'j ŝton'et'o'j, kiu'j pov'us trov'iĝ'i pro cent kaŭz'o'j.
Ekzist'as nur unu sol'a kaŭz'o, kial tio ĉi est'as far'it'a; kaj tiu kaŭz'o de'ven'as de la pra'radik'o'j de la mond'o. Tiu'j ĉi religi'a'j bild'o'j ne est'as nur mal'pur'ig'it'a'j aŭ ŝir'it'a'j aŭ kovr'it'a'j de skrib'aĉ'o, kiu'n far'us dum sen'okup'ec'o aŭ pro bigot'ec'o, infan'o'j aŭ Protest'ant'o'j. Tiu'j'n ĉi oni tre zorg'e trakt'is—kaj tre strang'e. Ĉie kie aper'as la grand'a ornam'it'a nom'o de Di'o en la mal'nov'a'j manuskript'o'j ĝi est'as tre zorg'e for'pren'it'a. La sol'a ali'a aĵ'o for'pren'it'a est'as la nimb'o ĉirkaŭ la kap'o de la Infan'a Jesuo. Tial mi dir'as, ni pren'u ni'a'n mandat'o'n kaj ni'a'n fos'il'o'n kaj ni'a'n hak'il'o'n kaj supr'e'n'ir'u por dis'romp'i tiu'n ĉerk'o'n.”
”Kio'n vi vol'as dir'i?” demand'is la Londona oficir'o.
”Mi vol'as dir'i,” respond'is la mal'grand'a pastr'o, kaj li'a voĉ'o ŝajn'is iom'et'e pli'fort'iĝ'i en la uragan'a muĝ'ad'o, ”mi vol'as dir'i, ke la potenc'a diabl'o de la univers'o ebl'e sid'as je la nun'a moment'o sur la plej supr'a pint'o de tiu ĉi kastel'o, tiel grand'a kiel cent elefant'o'j kaj muĝ'eg'ant'e kiel la Apokalips'o. Nigr'a magi'o trov'iĝ'as ie profund'e en tiu ĉi afer'o.”
”Nigr'a magi'o,” re'dir'is Flambeau per voĉ'o mal'laŭt'a, ĉar li est'is vir'o tro kler'a por ne kon'i tia'j'n afer'o'j'n; ”sed kio'n pov'as signif'i tiu'j ĉi ali'a'j afer'o'j?”
”Ho, i'o'n satan'a'n, mi supoz'as,” respond'is Brown sen'pacienc'e.
”Kiel mi sci'u? Kiel mi pov'as diven'i ĉiu'j'n ili'a'j'n mal'supr'a'j'n labirint'o'j'n? Ebl'e oni pov'as far'i tortur'o'n el flar'tabak'o kaj bambu'o. Ebl'e frenez'ul'o'j avid'as al vaks'o kaj ŝtal'fajl'aĵ'o'j. Ebl'e ekzist'as frenez'ig'a drog'o el grafit-krajon'o'j! Ni'a plej mal'long'a voj'o al la mister'o konduk'as supr'e'n la mont'o'n al ia tomb'o.”
Li'a'j kun'ul'o'j apenaŭ sci'is, ke li'n ili obe'is kaj sekv'is, ĝis ek'blov'eg'o de la nokt'a vent'o preskaŭ ter'e'n ĵet'is ili'n en la ĝarden'o. Ili tamen est'is li'n obe'int'a'j kiel aŭtomat'aĵ'o'j; ĉar Craven trov'is en si'a man'o hak'il'o'n, kaj la mandat'o'n en si'a poŝ'o; Flambeau port'is la pez'a'n fos'il'o'n de la strang'a ĝarden'ist'o; Pastr'o Brown port'is la or'um'it'a'n libr'et'o'n el kiu est'is ŝir'it'a la nom'o de Di'o.
La voj'et'o supr'e'n la mont'et'o'n al la preĝ'ej'kort'o est'is kurb'a sed mal'long'a; nur pro la prem'o de la vent'o ĝi ŝajn'is mal'facil'a kaj long'a.
Tiom mal'proksim'e'n kiom pov'is vid'i la okul'o, pli kaj pli mal'proksim'e'n dum ili supr'e'n'ir'is la dekliv'o'n, est'is ocean'o'j preter ocean'o'j da pin'o'j, tiam ĉiu'j klin'it'a'j laŭ unu direkt'o pro la vent'o. Kaj tiu universal'a gest'o ŝajn'is tiel van'a kiel ĝi est'is vast'a, tiel van'a kiel kvazaŭ ĝi sibl'us ĉirkaŭ iu sen'hom'a kaj sen'cel'a planed'o. Tra la tut'o de tiu sen'fin'a kresk'aĵ'o el griz'blu'a'j arb'ar'o'j kant'ad'is, fajf'e kaj alt'e, tiu antikv'a mal'ĝoj'o kiu est'as ĉe la kor'o de ĉiu'j pagan'a'j aĵ'o'j. Oni pov'is imag'i, ke la voĉ'o'j el la infer'o de ne'penetr'ebl'a foli'ar'o, est'as la kri'o'j de perd'it'a'j kaj vag'ant'a'j pagan'di'o'j; di'o'j kiu'j ir'is vag'ad'e en tiu'n ne'raci'a'n arb'ar'o'n, kaj kiu'j neniam re'trov'os la voj'o'n al ĉiel'o. ”Vi kompren'u,” dir'is Pastr'o Brown en mal'laŭt'a sed facil'a ton'o, ”Skot'o'j, antaŭ ol eĉ Skot'land'o ekzist'is, est'is kurioz'a ar'o. Efektiv'e ili ankoraŭ est'as kurioz'a ar'o. Sed en pra'histori'a'j temp'o'j mi imag'as, ke ili ver'e ador'is demon'o'j'n. Jen,” li al'don'is bon'humor'e, ”tial ili pret'e al'pren'is la puritan'a'n teologi'o'n kiam ĝi aper'is.”
”Amik'o mi'a,” dir'is Flambeau, si'n turn'ant'e pro ia furioz'ec'o, ”kio'n signif'as ĉiom da tiu flar'tabak'o?”
”Amik'o mi'a,” respond'is Brown, egal'e serioz'e, ”ĉiu'j sincer'a'j religi'o'j port'as unu sign'o'n: material'ism'o. Satan'ism'o, nu, est'as religi'o tut'e sincer'a.”
Ili est'is ven'int'a'j supr'e'n ĝis la herb'a skalp'o de la mont'et'o, unu el la mal'mult'a'j kalv'a'j lok'o'j, kiu'j star'is el la krak'eg'ant'a kaj muĝ'ant'a pin'arb'ar'o. Kaduk'a en'ferm'aĵ'o, part'e el lign'o, part'e el drat'o, klak'ad'is en la ŝtorm'o, dir'ant'e al ili pri la lim'o de la tomb'ej'o. Kiam Inspektor'o Craven ĝis'ating'is la angul'o'n de la tomb'o, kaj Flambeau en'ŝov'is si'a'n fos'il'o'n, la pint'o mal'supr'e'n, kaj si'n apog'is al ĝi, ili ambaŭ est'is preskaŭ tiel ŝancel'it'a'j kiel la trem'ant'a lign'o kaj drat'o. Ĉe la fin'o de la tomb'o kresk'is grand'a'j alt'a'j kard'o'j, griz'a'j kaj arĝent'a'j, velk'int'a'j. Du-tri'foj'e, kiam bul'o da kard'sem'o'j dis'blov'iĝ'is pro la vent'o kaj preter'flug'is li'n, Craven ek'salt'et'is, kvazaŭ ĝi est'us sag'o.
Flambeau en'pel'is la plat'aĵ'o'n de si'a fos'il'o inter la sibl'ant'a'n herb'o'n en la sub'a'n mal'sek'a'n argil'o'n. Tiam li ŝajn'is halt'i kaj si'n apog'is al ĝi kvazaŭ al baston'o.
”Daŭr'ig'u,” dir'is la pastr'o tre mild'e. ”Ni nur prov'as el'serĉ'i la ver'o'n. Pro kio vi tim'as?”
”Mi tim'as ĝi'n trov'i,” dir'is Flambeau.
La londona detektiv'o ek'parol'is subit'e per alt'a voĉ'o kiel kok'kri'o, kiu'n li intenc'is est'i amik'ec'a kaj gaj'a. ”Mi sci'vol'as, kial ver'e li tiel si'n kaŝ'is. Pro io aĉ'a, mi supoz'as; ĉu li est'is lepr'o?”
”Io pli mal'bon'a ol tio,” dir'is Flambeau.
”Kaj kio'n vi imag'as,” demand'is la ali'a, ”kio est'us pli mal'bon'a ol lepr'o?”
”Tio'n mi ne imag'as,” dir'is Flambeau.
Li fos'ad'is dum kelk'a'j terur'plen'a'j minut'o'j silent'e, kaj tiam dir'is per sufok'it'a voĉ'o, ”Mi tim'as, ke li ne hav'os la ĝust'a'n form'o'n.”
”Nek tia est'is tiu pec'o de paper'o, vi memor'as,” kviet'e dir'is Pastr'o Brown, ”kaj eĉ tiu'n pec'o'n de paper'o ni post'viv'is.”
Flambeau daŭr'ig'is fos'ad'i per blind'a energi'o. Sed la tempest'o est'is jam for'puŝ'int'a la sufok'ig'a'j'n griz'nub'o'j'n, kiu'j al'kroĉ'iĝ'is al la mont'et'o'j kiel fum'o, kaj jam mal'kaŝ'int'a griz'a'j'n kamp'o'j'n da mal'fort'a stel'o'lum'o, antaŭ ol li vid'ig'is la form'o'n de krud'a lign'a ĉerk'o, kaj iel ĝi'n klin'is sur la herb'o'n. Craven paŝ'is antaŭ'e'n kun si'a hak'il'o; tuf'et'o tuŝ'is li'n kaj li de'tir'iĝ'is. Tiam li ek'star'is pli decid'em'e kaj hak'is kaj tord'is per energi'o kia tiu de Flambeau, ĝis la kovr'il'o est'as de'ŝir'it'a, kaj la tut'o da tio, kio tie trov'iĝ'is, kuŝ'is lum'et'ant'a sub la griz'a stel'lum'o.
”Ost'o'j,” dir'is Craven; kaj post'e al'don'is, ”sed ja est'as hom'o,” kvazaŭ tio est'us io ne'atend'it'a.
”Ĉu li... ,” demand'is Flambeau per voĉ'o kiu strang'e lev'iĝ'is kaj mal'lev'iĝ'is, ”Ĉu li est'as en ord'o?”
”Ŝajn'as, ke jes,” dir'is la oficir'o raŭk'e, klin'iĝ'ant'e super la mal'klar'a'n kaj polv'iĝ'ant'a'n skelet'o'n en la skatol'eg'o. ”Atend'u moment'o'n.”
La kolos'a figur'o de Flambeau el'ig'is ĝem'eg'o'n. ”Kaj nun, kiam mi ĉio'n pri'pens'as,” li kri'is, ”kial, je diabl'o, kial ĉio ne est'u en ord'o ĉe li? Kio hom'o'n kapt'as sur tiu'j ĉi mal'varm'a'j, mal'ben'it'a'j mont'o'j? Mi kred'as, ke est'as la nigr'a sen'signif'a ripet'ad'o; tiu'j ĉi arb'ar'o'j kaj super ĉio la antikv'a terur'o de sen'konscienc'o. Est'as kiel la inkub'o de ateist'o. Pin'arb'o'j kaj pin'arb'o'j kaj milion'o'j pli da pin'arb'o'j——”
”Di'o!” kri'is la vir'o apud la ĉerk'o, ”Sed li ne hav'as kap'o'n.”
Dum la ali'a'j rest'is rigid'a'j, la pastr'o por la unu'a foj'o ek'salt'is pro tim'ig'it'a koncern'o.
”Ne kap'o'n!” li ripet'is. ”Ne kap'o'n?” kvazaŭ li preskaŭ atend'is i'a'n ali'a'n mank'o'n.
Du'on'frenez'a'j vizi'o'j pri sen'kap'a infan'o nask'it'a al Glengyle, pri sen'kap'a jun'ul'o si'n kaŝ'ant'a en la kastel'o, pri sen'kap'a vir'o tra'paŝ'ant'e tiu'j'n antikv'a'j'n koridor'o'j'n aŭ tiu'n grandioz'a'n ĝarden'o'n, si'n prezent'is panoram'e al ili'a'j imag'o'j. Sed eĉ en tiu rigid'ig'a moment'o la afer'o ne al'kroĉ'iĝ'is al ili'a'j cerb'o'j kaj ŝajn'e en'hav'is neni'a'n raci'ec'o'n.
Ili star'is aŭskult'ant'e la laŭt'a'j'n arb'ar'o'j'n kaj kri'eg'ant'a'n ĉiel'o'n tut'e stult'e, kiel el'lac'ig'it'a'j best'o'j. Pens'o'pov'o ŝajn'is io grand'eg'a, kio est'is subit'e glit'int'a for de ili'a ten'ad'o.
”Trov'iĝ'as tri sen'kap'a'j vir'o'j,” dir'is Pastr'o Brown, ”star'ant'a'j ĉirkaŭ tiu ĉi mal'ferm'it'a tomb'o.”
La pal'a detektiv'o el Londono mal'ferm'is la buŝ'o'n por parol'i, kaj ĝi'n las'is mal'ferm'it'a kiel kamp'ar'a stult'ul'o, dum long'e'daŭr'a vent'a kri'eg'o dis'ŝir'is la ĉiel'o'n; tiam li rigard'is la hak'il'o'n en si'a'j man'o'j, kvazaŭ ĝi ne aparten'us al li, kaj las'is ĝi'n fal'i.
”Pastr'o,” dir'is Flambeau per tiu infan'ec'a kaj pez'a voĉ'o, kiu'n li tre mal'oft'e uz'is, ”kio'n ni far'u?”
La respond'o de li'a amik'o ven'is kun la tuj'ec'o de paf'il'a eksplod'o.
”Dorm'u!” kri'is Pastr'o Brown. ”Dorm'u! Ni ĝis'ating'is la fin'o'n de la voj'o. Ĉu vi sci'as, kio est'as dorm'ad'o? Ĉu vi sci'as, ke ĉiu kiu dorm'as kred'as al Di'o? Ĝi est'as sakrament'o; ĉar ĝi est'as ag'o de fid'o, kaj ĝi est'as nutr'aĵ'o. Kaj ni bezon'as sakrament'o'n, se nur natur'a'n. Io est'as fal'int'a sur ni'n, kio fal'as tre mal'oft'e sur hom'o'j'n; ebl'e la plej mal'bon'a aĵ'o, kiu pov'as fal'i sur ili'n.”
La lip'o'j de Craven kun'iĝ'is por dir'i, ”Kio'n vi vol'as dir'i?”
La pastr'o est'is turn'int'a la vizaĝ'o'n al la kastel'o dum li respond'is: ”Ni trov'is la ver'o'n; kaj la ver'o hav'as neni'a'n raci'a'n signif'o'n.”
Li mal'supr'e'n'ir'is la voj'et'o'n antaŭ ili per paŝ'o'j long'a'j kaj sen'zorg'a'j, tre mal'oft'a'j ĉe li, kaj kiam ili ating'is de'nov'e la kastel'o'n, li si'n ĵet'is al dorm'o kun la simpl'ec'o de hund'o.
Malgraŭ li'a mistik'a laŭd'o pri dorm'ad'o, Pastr'o Brown lev'iĝ'is pli fru'e ol iu ali'a krom la silent'a ĝarden'ist'o; kaj fum'is si'a'n pip'eg'o'n kaj observ'is tiu'n spert'ul'o'n far'i si'a'n sen'vort'a'n labor'a'n en la legom'ĝarden'o. Antaŭ tag'iĝ'o la ŝancel'ant'a ŝtorm'o est'is fin'iĝ'int'a per pel'ant'a pluv'ad'o kaj la tag'o ven'is kun kurioz'a freŝ'ec'o. Ŝajn'e la ĝarden'ist'o est'is eĉ inter'parol'int'a, sed vid'int'e la detektiv'o'j'n li mal'afabl'e ŝov'is si'a'n fos'il'o'n en bed'o'n, kaj dir'ant'e i'o'n pri maten'manĝ'o mov'is si'n for laŭ la lini'o'j de brasik'o'j, kaj si'n en'ferm'is en la kuir'ej'o.
”Valor'a vir'o, tiu,” dir'is Pastr'o Brown. ”Li pri'zorg'as la ter'pom'o'j'n mir'ind'e. Tamen,” li al'don'is, kun sen'parti'a indulg'o, ”li hav'as mank'o'j'n; kiu el ni ne hav'as? Li ne tut'e rekt'e fos'as tiu'n ĉi sulk'o'n. Tie ekzempl'e,” kaj li pied'bat'is subit'e sur unu lok'o'n. ”Mi ver'e dub'as pri tiu ter'pom'o.”
”Kaj kial?” demand'is Craven, amuz'at'e pri la nov'a krom'okup'o de la mal'grand'a vir'o.
”Mi dub'as pri ĝi,” dir'is la ali'a, ”ĉar mal'jun'a Gow mem dub'is pri ĝi. Li en'ŝov'is la fos'il'o'n ord'e en ĉiu'n lok'o'n krom tiu'n ĉi. Nepr'e est'as tie ĉi eg'e bon'a ter'pom'o.”
Flambeau el'tir'is la fos'il'o'n kaj impuls'e pel'is ĝi'n en la lok'o'n. Li lev'is, sub ŝarĝ'o da grund'o, i'o'n, kio ne aspekt'is kiel ter'pom'o, sed pli'mult'e kiel monstr'a sfer'a agarik'o. Sed kun kling'a klak'et'o ĝi frap'is kontraŭ la fos'il'o, ĝi rul'iĝ'is renvers'e kiel pilk'o kaj de mal'supr'e rid'et'aĉ'is al ili.
”La Lord'o Glengyle,” dir'is Brown mal'ĝoj'e, kaj rigard'is solid'e mal'supr'e'n al la krani'o.
Tiam post moment'a medit'ad'o, li ek'pren'is la fos'il'o'n de Flambeau kaj dir'ant'e ”Ni dev'as ĝi'n kaŝ'i de'nov'e,” met'is la krani'o'n firm'e en la ter'o'n. Tiam li apog'is si'a'n mal'grand'a'n korp'o'n kaj vast'a'n kap'o'n sur la grand'a'n ten'il'o'n de la fos'il'o, kiu rigid'e el'star'is en la ter'o, kaj li'a'j okul'o'j est'is mal'plen'a'j, kaj li'a frunt'o plen'a je sulk'o'j. ”Se oni nur pov'us koncept'i,” li murmur'is, ”la signif'o'n de tiu ĉi last'a monstr'aĵ'o.” Kaj si'n apog'ant'e al la grand'a ten'il'o, li kovr'is la frunt'o'n per la man'o'j, kiel hom'o'j far'as en preĝ'ej'o'j.
Ĉiu'j part'o'j de la ĉiel'o pli'lum'iĝ'is ĝis blu'o kaj arĝent'o; la bird'o'j klak'et'ad'is sur et'a'j ĝarden'a'j arb'o'j; tiel laŭt'e ke ŝajn'is, ke la arb'o'j mem parol'as. Sed la tri vir'o'j est'is sufiĉ'e silent'a'j.
”Nu, mi rezign'as pri ĉio tio ĉi,” fin'e dir'is Flambeau tumult'e.
”Mi'a cerb'o kaj tiu ĉi mond'o ne agord'iĝ'as; jen ĉio. Flar'tabak'o, difekt'it'a'j preĝ'libr'o'j kaj la intern'aĵ'o'j de muzik'o'skatol'o'j—kio—.”
Brown ek'klin'is mal'antaŭ'e'n la kap'o'n, montr'ant'e si'a'n perpleks'it'a'n brov'o'n kaj frap'is la ten'il'o'n de la fos'il'o kun ne'toler'em'o tut'e fremd'a al li. ”Ho, ne, ne, ne,” li kri'is. ”Ĉio tio est'as vid'ebl'a kiel lanc'o'stang'o. Mi kompren'is la flar'tabak'o'n, la meĥanik'aĵ'o'j'n, k.t.p., kiam mi unu'e mal'ferm'is la okul'o'j'n hodiaŭ maten'e. Kaj inter'temp'e mi est'as ĉio'n el'diskut'int'a kun mal'jun'a Gow, la ĝarden'ist'o, kiu est'as nek tiel surd'a nek tiel stult'a, kiel li ŝajn'ig'as. Ĉio pri la dis'met'it'a'j aĵ'o'j est'as en bon'a ord'o. Mi erar'is pri la ŝir'it'a mes'libr'o, ankaŭ; ne est'as io mal'bon'a pri tio. Sed tem'as pri tiu ĉi last'a afer'o. Profan'i tomb'o'j'n kaj for'ŝtel'i kap'o'j'n de mort'int'o'j... nepr'e est'as tio mal'bon'a. Ĉu ne nepr'e tem'as pri nigr'a sorĉ'ad'o rilat'e al tio? Tio ne akord'iĝ'as kun la tut'e simpl'a histori'o pri la flar'tabak'o kaj la kandel'o'j.”
Kaj de'nov'e paŝ'ant'e tie'n kaj re'e'n li fum'ad'is mal'seren'e.
”Mi'a amik'o,” dir'is Flambeau kun sever'a humor'o, ”vi dev'as konsider'em'e pri'trakt'i mi'n, kaj memor'u, ke mi iam est'is krim'ul'o. La super'ec'o pri tiu stat'o est'is, ke mi mem ĉiam konstru'is la histori'o'n, kaj ag'is tiel rapid'e kiel plaĉ'is al mi. Tiu ĉi detektiv'a atend'ad'o tro streĉ'as mi'a'n franc'a'n sen'pacienc'o'n. Mi'a'n tut'a'n viv'o'n, bon'e mal'bon'e, mi tuj efektiv'ig'is afer'o'j'n; mi ĉiam duel'is la post'a'n maten'o'n; mi ĉiam pag'is kalkul'o'j'n sen'prokrast'e; mi neniam eĉ prokrast'is vizit'i dent'ist'o'n . . .”
La pip'o de Pastr'o Brown fal'is de li'a buŝ'o kaj romp'iĝ'is en tri pec'o'j'n sur la gruz'a voj'et'o. Li star'is rul'ant'e la okul'o'j'n, perfekt'a bild'o de idiot'o. ”Je Di'o, kia nap'o mi!” li ripet'ad'is. ”Je Di'o, kia nap'o.” Tiam iel mal'sobr'e li komenc'is rid'i.
”La dent'ist'o.” li ripet'is. ”Ses hor'o'j'n en spirit'a abism'o kaj mi neniam pens'is pri la dent'ist'o! Tia simpl'a, tia bel'a kaj pac'a pens'o. Amik'o'j, ni pas'ig'is nokt'o'n en infer'o; sed nun la sun'o est'as lev'iĝ'int'a, la bird'o'j kant'as, kaj la hel'a figur'o de dent'ist'o konsol'as la mond'o'n.”
”Mi ja ĉerp'os iom da senc'o el tio ĉi,” kri'is Flambeau, paŝ'ant'e antaŭ'e'n, ”eĉ se mi dev'os uz'i la turment'o'j'n de la Inkvizici'o.”
Pastr'o Brown rezist'is al kio ŝajn'e est'is moment'a inklin'o danc'i sur la jam sun'lum'at'a razen'ej'o kaj kri'is kor'tuŝ'e kiel infan'o, ”Ho, las'u mi'n est'i mal'serioz'a iom'et'e. Vi ne sci'as kiel mizer'a mi est'is. Kaj nun mi sci'as, ke est'is en tiu ĉi afer'o neni'u ajn profund'a pek'o. Nur iom da frenez'ec'o ebl'e... kaj kiu mal'ŝat'us tio'n?”
Li ek'turn'is si'n kaj al'vizaĝ'is al ili tre serioz'e.
”Tiu ĉi ne est'as rakont'o pri krim'o,” li dir'is; ”pli ĝust'e ĝi est'as rakont'o pri strang'a kaj mal'rekt'a honest'ec'o. Ni trakt'as kun iu, ebl'e la sol'a hom'o sub la sun'o, kiu ne pren'is pli ol li rajt'is. Est'as stud'o pri la sovaĝ'a kaj viv'ant'a logik'o, kiu est'is la religi'o de tiu ĉi ras'o.
”Tiu antikv'a lok'a rim'o pri la an'o'j de Glengyle . . .
Kiel verd'a suk’ por arb'o somer'a Est'as ruĝ'a or’ por Ogilvie fier'a.
est'is ver'a kaj laŭ'vort'e kaj metafor'e. Ĝi ne nur signif'is, ke la Glengyle’oj serĉ'is riĉ'ec'o'n; est'is ankaŭ ver'e, ke ili efektiv'e kolekt'is or'o'n; ili posed'is eg'a'n kolekt'o'n da ornam'aĵ'o'j kaj uj'o'j el tiu metal'o. Ili est'is efektiv'e avar'ul'o'j kies mani'o est'is tia. En la lum'o de tiu fakt'o, konsider'u ĉiu'j'n afer'o'j'n, kiu'j'n ni trov'is en la kastel'o. Diamant'o'j sen si'a'j or'a'j ring'o'j; kandel'o'j sen si'a'j or'a'j ing'o'j; flar'tabak'o sen la or'a'j skatol'o'j; krajon-grafit'o sen or'a'j krajon'ing'o'j; baston'o sen si'a or'a supr'aĵ'o; horloĝ'o-radar'o sen la or'a'j horloĝ'o'j... aŭ pli ĝust'e poŝ'horloĝ'o'j. Kaj, kvankam ŝajn'as frenez'e, ĉar la nimb'o'j kaj nom'o de Di'o en la antikv'a'j mes'libr'o'j est'is el ver'a or'o; ili ankaŭ est'is for'pren'it'a'j.”
La ĝarden'o ŝajn'e pli'hel'iĝ'is; la herb'o far'iĝ'is pli gaj'a sub la fort'iĝ'ant'a sun'o, dum la frenez'a ver'o est'is rakont'at'a. Flambeau ek'brul'ig'is cigared'o'n dum li'a amik'o daŭr'ig'is.
”Est'is for'pren'it'a'j,” daŭr'ig'is Pastr'o Brown; ”est'is for'pren'it'a'j... sed ne ŝtel'it'a'j. Ŝtel'ist'o'j ne est'us post'las'int'a'j tiu'n ĉi mister'o'n. Ŝtel'ist'o'j est'us pren'int'a'j la or'a'j'n skatol'et'o'j'n, kun tabak'o kaj ĉio; la or'a'j'n krajon'ing'o'j'n, kun grafit'o kaj ĉio. Tem'as pri vir'o kun strang'a konscienc'o, sed konscienc'o sen'dub'a. Mi trov'is tiu'n mani'a'n moral'ist'o'n hodiaŭ maten'e en la ĝarden'o tie kaj mi aŭd'is la tut'a'n afer'o'n.
”La mort'int'a Archibald Ogilvie simil'is al virt'a vir'o pli ol iu nask'it'a en Glengyle. Sed li'a amar'a virt'ec'o far'iĝ'is mizantrop'a; li mal'gaj'e medit'is pri la mal'honest'ec'o de si'a'j pra'av'o'j, de tio li iel indukt'is la mal'honest'ec'o'n de ĉiu'j hom'o'j. Apart'e li mal'fid'is al filantropi'o aŭ liber'a donac'ad'o; kaj li ĵur'is, ke se li pov'us trov'i unu sol'a'n hom'o'n, kiu pren'is preciz'e tiom kiom li rajt'is, tiu posed'u la tut'a'n or'o'n de Glengyle. El'don'int'e tiu'n ĉi defi'o'n al la hom'ar'o li ŝlos'is si'n for, tut'e ne atend'ant'e, ke ĝi ricev'os respond'o'n. Unu tag'o'n tamen, iu surd'a kaj ŝajn'e stult'a knab'o el mal'proksim'a vilaĝ'o al'port'is al li prokrast'it'a'n telegram'o'n; kaj Glengyle, kun si'a ironi'a bon'humor'o don'is al li nov'a'n kvar'on'penc'o'n. Almenaŭ li kred'is tio'n far'i, sed kiam li ekzamen'is si'a'n mon'o'n li trov'is ankoraŭ tie la nov'a'n kvar'on'penc'o'n, kaj for'est'is or'a pund'o. La erar'o mal'ferm'is al li la perspektiv'o'j'n de cinik'a konjekt'ad'o. Ambaŭ'okaz'e la knab'o mal'kaŝ'us la avid'a'n avar'ec'o'n de si'a spec'o. Li aŭ mal'aper'us, ŝtel'ist'o ŝtel'ant'e mon'er'o'n; aŭ li ramp'us re'e'n virt'aĉ'e, snob'o serĉ'ant'a rekompenc'o'n. Mez'e de la nokt'o, iu frap'ant'e ĉe la pord'o lev'ig'is de li'a lit'o lord'o'n Glengyle— ĉar li loĝ'is sol'a, kaj li dev'is mal'ferm'i la pord'o'n al la surd'a idiot'o. La idiot'o kun'port'is kun si, ne la or'a'n pund'o'n, sed preciz'e dek naŭ ŝiling'o'j'n, dek unu penc'o'j'n kaj tri kvar'on'o'j'n, kiel ŝanĝ'mon'o.
”Tiam la strang'a preciz'ec'o de tiu ĉi ag'o ek'ten'is la imag'o'n de la frenez'a lord'o kiel fajr'o. Li ĵur'is, ke li est'as Diogen'o, ke jam long'e li serĉ'as honest'a'n vir'o'n kaj, ke fin'e li est'as tia'n trov'int'a. Li akcept'is la preciz'a'n jun'ul'o'n en si'a'n vast'a'n, neglekt'it'a'n dom'o'n kaj eduk'is li'n est'i li'a sol'a serv'ist'o kaj—laŭ strang'a manier'o—li'a hered'ont'o. Kaj kio'n ajn tiu strang'a kre'it'aĵ'o kompren'as, li kompren'is plen'e ambaŭ obsed'o'j'n de si'a lord'a mastr'o; unu'e, ke la liter'o de la leĝ'o est'as antaŭ ĉio grav'a; kaj du'e, ke li mem hav'u la or'o'n de Glengyle. Ĝis tio, ĉio est'as simpl'a. Li for'ig'is la tut'o'n de la or'o en la dom'o, kaj ne pren'is er'o'n, kiu ne est'is or'a; eĉ ne er'o'n da flar'tabak'o. Li lev'is or'foli'o'n de sur antikv'a ornam'it'a libr'o, tut'e kred'ant'e, ke li las'as la rest'aĵ'o'n ne'difekt'it'a. Ĉio'n tio'n mi kompren'is; sed tiu'n ĉi afer'o'n pri la krani'o mi ne pov'is kompren'i. Mi ver'e mal'trankvil'iĝ'is pri tiu hom'a kap'o en'ter'ig'it'a inter la ter'pom'o'j. Ĝi sufer'ig'is mi'n ... ĝis Flambeau dir'is la vort'o'n.
”Est'os bon'e. Li re'met'os la krani'o'n en la tomb'o'n, kiam li est'os pren'int'a la or'o'n el la dent'o.”
Kaj efektiv'e, kiam Flambeau trans'ir'is la mont'et'o'n tiu'n maten'o'n, li vid'is tiu'n strang'a'n kre'it'aĵ'o'n, la just'a'n avar'ul'o'n, fos'ant'a'n ĉe la profan'it'a tomb'o, la plejd'o ĉirkaŭ li'a kol'o flirt'ant'a en la mont'a vent'o; la serioz'a cilindr'o sur'kap'e.
Kelk'a'j el la grand'a'j voj'o'j, kiu'j konduk'as nord'e'n el Londono, etend'iĝ'as mal'proksim'e'n en la kamp'ar'o'n, kiel ia mal'dens'a kaj inter'romp'it'a fantom'o de strat'o, kun larĝ'a'j breĉ'o'j inter la konstru'aĵ'o'j, sed ten'ant'e la lini'o'n. Jen trov'iĝ'as ar'o da butik'o'j, sekv'at'a de ĉirkaŭ'barit'a kamp'et'o, ebl'e kun ĉeval'o'j, fam'a gast'ej'o, tiam ebl'e legom'ĝarden'o aŭ flor'kultur'ej'o kaj jen grand'a privat'a dom'o, kaj post'e plu'a kamp'o kaj de'nov'e gast'ej'o, kaj tiel plu. Se iu marŝ'us laŭ unu el tiu'j voj'o'j, li pas'us dom'o'n, kiu kred'ebl'e kapt'us li'a'n okul'o'n, kvankam li ebl'e ne pov'us klar'ig'i al si ĝi'a'n al'log'o'n. Ĝi est'as long'a, mal'alt'a dom'o, paralel'a laŭ la voj'o, kolor'ig'it'a plej'part'e blank'e kaj hel'verd'e, kun verand'o kaj markez'o'j kaj portik'o'j ĉapel'it'a'j per tiu'j strang'spec'a'j kupol'o'j kvazaŭ lign'a'j ombrel'o'j, kia'j'n oni vid'as sur iu'j mal'modern'a'j dom'o'j. Efektiv'e ĝi est'as mal'modern'a dom'o, tre angl'a kaj tre antaŭ'urb'a, sed antaŭ'urb'a laŭ la manier'o de la mal'nov'a'j riĉ'ul'a'j dom'o'j de Clapham. Tamen, malgraŭ tio, ŝajn'as, ke la dom'o est'as special'e konstru'it'a por la varm'a veter'o. Rigard'ant'e ĝi'a'j'n blank'a'n kolor'aĵ'o'n kaj markez'o'j'n, oni ek'pens'as mal'preciz'e pri hind'a'j vent'um'il'o'j kaj eĉ pri palm'o'j. Mi ne pov'as sekv'i tiu'n sent'o'n ĝis ĝi'a radik'o; ebl'e la konstru'aĵ'o est'as far'it'a de angl'o el Hind'uj'o.
Ĉiu preter'pas'ant'o, mi dir'as, est'us ne'pri'skrib'ebl'e log'it'a de la dom'o; sent'us, jen lok'o pri kiu oni pov'as i'o'n rakont'i. Kaj li prav'us, kiel vi baldaŭ konstat'os. Ĉar jen est'as la rakont'o... la rakont'o pri la strang'a'j afer'o'j, kiu'j ver'e okaz'is tie dum Pentekost'o en la jar'o 18—.
Preter'pas'ant'e la dom'o'n je la ĵaŭd'o antaŭ Pentekost'o, proksim'um'e je la kvar'a kaj du'on'o ptm. oni est'us vid'int'a mal'ferm'iĝ'i la ĉef'a'n pord'o'n, kaj el'ir'i Pastr'o'n Brown de la mal'grand'a preĝ'ej'o de Sankt'a Mung'o, fum'ant'e grand'a'n pip'o'n kaj akompan'at'e de tre alt'a franc'a amik'o si'a, nom'it'a Flambeau, kiu fum'is tre mal'grand'a'n cigared'o'n. Tiu'j ĉi person'o'j ebl'e aŭ ebl'e ne interes'as la leg'ant'o'n sed est'as la ver'o, ke ili ne est'is la sol'a'j interes'aĵ'o'j, kiu'j montr'iĝ'is kiam mal'ferm'iĝ'is la ĉef'pord'o de la blank'a kaj verd'a dom'o. Pri tiu ĉi dom'o est'as plu'a'j strang'aĵ'o'j, kiu'j dev'as est'i pri'skrib'at'a'j komenc'e, ne nur por ke la leg'ant'o kompren'u tiu'n ĉi tragedi'a'n rakont'o'n sed ankaŭ por ke li sci'u kio'n mal'kaŝ'is la mal'ferm'iĝ'o de la pord'o.
La tut'a dom'o est'is konstru'it'a en la form'o de liter'o T sed tem'is pri T kun tre long'a trab'o kaj tre mal'long'a fost'o. La long'a trab'o est'is la fasad'o kiu flank'is al la strat'o, kun la ĉef'pord'o en la mez'o; ĝi hav'is du etaĝ'o'j'n kaj en'hav'is preskaŭ ĉiu'j'n el la grav'a'j ĉambr'o'j. La mal'long'a fost'o, kiu el'star'is mal'antaŭ'e, tut'e kontraŭ la ĉef'pord'o, est'is unu'etaĝ'a kaj konsist'is el du long'a'j ĉambr'o'j, unu konduk'ant'a al la ali'a. La unu'a el tiu'j ĉi du ĉambr'o'j est'is la skrib'o'ĉambr'o en kiu la fam'kon'at'a sinjor'o Quinton verk'is si'a'j'n fantazi'a'j'n orient'a'j'n poem'o'j'n kaj roman'o'j'n. La ĉambr'o pli mal'proksim'a est'is vitr'a kultur'ej'o, plen'a de tropik'a'j flor'o'j tut'e unik'e kaj preskaŭ monstr'e bel'a'j, kaj dum tia'j post'tag'mez'o'j radi'ant'a'j pro bril'o'bel'a sun'lum'o. Tial kiam la ĉef'pord'o mal'ferm'iĝ'is, mult'a'j preter'pas'ant'o'j kutim'e halt'is por rigard'eg'i kaj spasm'o'spir'i; ĉar ili rigard'is tra perspektiv'o de luks'a'j apartament'o'j al io, kio ver'e simil'is al la trans'form'iĝ'a scen'o en fe'teatr'aĵ'o: purpur'a'j nub'o'j kaj or'a'j sun'o'j kaj punc'a'j stel'o'j, kiu'j est'is sam'temp'e brul'ant'e bril'eg'a'j sed tra'vid'ebl'a'j kaj mal'proksim'a'j.
Leon'ard Quinton, la poet'o, mem est'is tre zorg'e aranĝ'int'a tiu'n ĉi efekt'o'n; kaj est'as dub'e ĉu li tiel bon'e esprim'is si'a'n person'ec'o'n per iu ajn el si'a'j poem'o'j. Li est'is vir'o, kiu trink'is kaj si'n ban'is en kolor'o'j kiu sat'ig'is si'a'n avid'o'n al kolor'o neglekt'ant'e form'o'n. . . eĉ konven'a'j'n formal'aĵ'o'j'n. Est'is tio, kio tiel plen'e turn'is li'a'n geni'ec'o'n al orient'a art'o kaj figur'ad'o; al tiu'j konfuz'ig'a'j tapiŝ'o'j aŭ blind'ig'a'j brod'aĵ'o'j, en kiu'j ŝajn'e ĉiu'j kolor'o'j est'as kun'fal'int'a'j en feliĉ'a'n ĥaos'o'n, hav'ant'a'j neni'o'n por simbol'ig'i aŭ instru'i. Li est'is prov'int'a, ebl'e ne kun plen'e art'a sukces'o sed kun agnosk'it'a imag'o kaj el'pens'o'pov'o, verk'i epos'o'j'n kaj am'rakont'o'j'n re'spegul'ant'a'j'n la tumult'o'n de per'fort'em'a kaj eĉ kruel'a kolor'o; rakont'o'j pri tropik'a'j ĉiel'o'j el flam'ant'a or'o aŭ el sang'o'ruĝ'a kupr'o; pri orient'a'j hero'o'j, kiu'j rajd'is kun dek-du-tavol'a'j turban'o'j sur elefant'o'j pentr'it'a'j purpur'e aŭ pav'o'verd'e; pri gigant'a'j gem'o'j, kiu'j'n port'i ne pov'is cent nigr'ul'o'j, sed kiu'j bril'ad'is per antikv'a'j kaj strang'kolor'a'j fajr'o'j.
Mal'long'e (por esprim'i la afer'o'n de pli ordinar'a vid'punkt'o), li mult'e pri'trakt'is orient'a'j'n paradiz'o'j'n, iom'et'e pli mal'bon'a'j'n ol la pli'mult'o da okcident'a'j infer'o'j; orient'a'j'n monark'o'j'n, kiu'j'n ebl'e ni nom'us mani'ul'o'j; kaj orient'a'j'n gem'o'j'n, kiu'j'n ebl'e Bond Strat'a juvel'ist'o, (okaz'e ke cent ŝancel'iĝ'ant'a'j nigr'ul'o'j ili'n port'us en li'a'n butik'o'n) ne taks'us kiel ver'a'j. Quinton est'is ja geni'ul'o, eĉ se mens'e mal'san'a geni'ul'o; kaj eĉ li'a mal'san'ec'o montr'iĝ'is pli'mult'e en li'a viv'o ol en li'a'j verk'o'j. Temperament'e li est'is mal'fort'a kaj vesp'ec'a kaj li'a korp'san'ec'o mult'e sufer'is pro orient'a'j eksperiment'o'j kun opi'o. Li'a edz'in'o... bel'eg'a, labor'em'a kaj efektiv'e tro-labor'ant'a vir'in'o... mal'aprob'is la opi'o'n sed mal'aprob'is mult'e pli mult'e viv'ant'a'n hind'a'n ermit'o'n en blank'a'j kaj flav'a'j rob'o'j, kiu'n gast'ig'i dum tut'a'j monat'a'j insist'is ŝi'a edz'o, Vergilon por gvid'i tra la paradiz'o'j kaj infer'o'j de la Orient'o li'a'n spirit'o'n.
El'paŝ'is el tiu ĉi art'ist'a dom'o sur la peron'o'n Pastr'o Brown kaj li'a amik'o; kaj laŭ indik'o de ili'a'j vizaĝ'o'j, el'paŝ'ant'e ili perd'is grand'a'n ŝarĝ'o'n. Flambeau est'is kon'int'a Quinton dum sen'respond'ec'a'j student-tag'o'j en Parizo, kaj dum la semajn'fin'o ili re'kon'at'iĝ'is; sed malgraŭ la nov'a kaj pli serioz'a evolu'ad'o de Flambeau, li ne tre glat'e rilat'is kun la poet'o. Si'n'sufok'i per opi'o kaj skrib'i sur velen'o'n volupt'a'j'n strof'et'o'j'n, ne est'is laŭ li'a opini'o taŭg'a manier'o por sinjor'o ir'i al la diabl'o. Dum ili ambaŭ paŭz'is sur la sojl'o, antaŭ ol promen'i en la ĝarden'o, la ĝarden'a krad'pord'o est'is abrupt'e kaj per'fort'e mal'fermat'a, kaj jun'ul'o kun melon'ĉapel'o sur la mal'antaŭ'a part'o de la kap'o, fal'et'ant'e kur'eg'is supr'e'n la ŝtup'o'j'n pro si'a rapid'em'a fervor'o. Li est'is diboĉ'em'aspekt'a jun'a vir'o kun bel'eg'a ruĝ'a kravat'o tut'e dis'ord'ig'it'a, kvazaŭ li est'us en'lit'iĝ'int'a ĝi'n port'ant'e, kaj li ne ĉes'is mov'et'i kaj vip'et'i ĉio'n per unu el tiu'j mal'grand'a'j artik'a'j kan'o'j.
”Nu do,” li dir'is sen'spir'e, ”Mi vol'as vid'i o'ĉj'o'n Quinton. Mi dev'as li'n vid'i. Ĉu li est'as for?”
”S-ro Quinton est'as hejm'e, mi kred'as,” dir'is Pastr'o Brown pur'ig'ant'e si'a'n pip'o'n, ”sed mi ne sci'as ĉu vi pov'as li'n vid'i. La kurac'ist'o est'as nun'temp'e kun li.”
La jun'ul'o, kiu ŝajn'e ne est'is tut'e sobr'a, ŝancel'iĝ'is en la vestibl'o'n; kaj je la sam'a moment'o el'ir'is la kurac'ist'o el la skrib'o'ĉambr'o de Quinton, ferm'ant'e la pord'o'n kaj komenc'ant'e sur'tir'i la gant'o'j'n.
”Vid'i sinjor'o'n Quinton?” dir'is la kurac'ist'o kviet'e, ”Ne, mi tim'as, ke ne. Efektiv'e vi dev'as ne vid'i li'n, pro iu ajn kaŭz'o. Est'as permes'at'e al neni'u li'n vid'i; mi ĵus don'is al li dorm'ig'aĵ'o'n.”
”Nu vid'u do, amikĉjo,” dir'is la jun'ul'o kun la ruĝ'a kravat'o, prov'ant'e dorlot'e kapt'i la kurac'ist'o'n je la re'fald'o de li'a surtut'o. ”Vid'u do, mi est'as terur'e sen'mon'a. Mi asert'as. Mi...”
”Ne util'as, sinjor'o Atkinson,” dir'is la kurac'ist'o ig'ant'e li'n mal'antaŭ'e'n paŝ'i; ”kiam vi pov'os ŝanĝ'i la sekv'o'j'n de drog'o, mi ŝanĝ'os mi'a'n decid'o'n,” kaj al'met'ant'e la ĉapel'o'n li el'paŝ'is en la sun'lum'o'n kun la du ali'a'j. Li est'is taŭr'o'kol'a, bon'humor'a vir'et'o, kun mal'grand'a lip'har'ar'o, ne'pri'skrib'ebl'e ordinar'a, sed don'ant'a impres'o'n de kapabl'ec'o.
La jun'ul'o kun la melon'ĉapel'o, kiu ŝajn'e tut'e ne posed'is takt'a'n talent'o'n por pri'trakt'i person'o'j'n, krom la ĝeneral'a ide'o ek'ten'i ili'a'j'n vest'aĵ'o'j'n, star'is ekster la pord'o, mir'ig'it'e kvazaŭ li est'us korp'e el'ĵet'it'a, kaj silent'e observ'is la ali'a'j'n for'ir'i kun'e tra la ĝarden'o.
”Tio est'is ja fortik'a mensog'o, kio'n mi ĵus dir'is,” dir'is la medicin'ul'o rid'ant'e. ”Fakt'e, kompat'ind'a Quinton ne ricev'os ĝis post preskaŭ du'on'hor'o si'a'n dorm'ig'aĵ'o'n. Sed cert'e mi ne las'os li'n est'i ĝen'at'a de tiu aĉ'ul'o, kiu nun vol'as prunt'e'pren'i mon'o'n, kiu'n li ne re'pag'us, eĉ se li pov'us. Jen fripon'aĉ'o, kvankam li est'as frat'o de sinjor'in'o Quinton, kaj ŝi est'as tia bon'ul'in'o kia iam spir'is.
”Jes,” dir'is Pastr'o Brown. ”Ŝi est'as bon'ul'in'o.”
”Tial do mi propon'as rest'ad'i en la ĝarden'o ĝis post ol li est'os mal'aper'int'a for,” daŭr'ig'is la kurac'ist'o, ”kaj tiam mi en'ir'os al Quinton kun la medikament'o. Atkinson ne pov'os en'ir'i ĉar mi ŝlos'is la pord'o'n.”
”Tiu'okaz'e, d-ro Harris,” dir'is Flambeau, ”ni pov'as bon'e promen'i al la mal'antaŭ'a part'o de la vitr'a plant'ej'o. Trov'iĝ'as tie neni'a en'ir'ej'o, sed ĝi est'as bon'e vid'ind'a, eĉ de ekster'e.”
”Jes, kaj ebl'e mi pov'os kaŝ'e vid'et'i mi'a'n pacient'o'n,” rid'is la kurac'ist'o, ”ĉar li prefer'as kuŝ'i sur kanap'o tut'e en la fund'o de la plant'ej'o inter ĉiu'j tiu'j punc'flor'o'j; baldaŭ terur'ig'us mi'n. Sed kio'n vi far'as?”
Pastr'o Brown est'is halt'int'a unu moment'o'n kaj pren'int'a el la long'a herb'o, kie ĝi kuŝ'is preskaŭ tut'e kaŝ'it'a, strang'a'n, mal'rekt'a'n orient'a'n tranĉ'il'o'n, mozaik'it'a bel'eg'e per kolor'ŝton'o'j kaj metal'o'j.
”Kio est'as tio ĉi?” demand'is Pastr'o Brown, al'rigard'ant'e ĝi'n kun iom da mal'ŝat'o.
”Ho, al Quinton, mi supoz'as,” dir'is d-ro Harris sen'zorg'e; ”li hav'as ĉi'a'j'n hind'a'j'n bagatel'aĵ'o'j'n en la dom'o. Aŭ ebl'e ĝi aparten'as al tiu mild'a hind'o li'a, kiu'n li gard'as kvazaŭ per ten'ŝnur'o.”
”Kiu hind'o?” demand'is Pastr'o Brown, ankoraŭ rigard'eg'ant'e la ponard'o'n en si'a man'o.
”Ho, iu hind'a ĵongl'ist'o,” dir'is la kurac'ist'o frivol'e; ”tromp'ul'o kompren'ebl'e.”
”Ĉu vi kred'as al magi'o?” demand'is Pastr'o Brown ne supr'e'n'rigard'ant'e.
”Ho Di'o! Magi'o?” dir'is la kurac'ist'o.
”Ĝi est'as tre bel'a,” dir'is la pastr'o per mal'laŭt'a, rev'em'a voĉ'o; ”la kolor'o'j est'as tre bel'a'j. Sed ĝi hav'as mal'ĝust'a'n form'o'n.”
”Por kio?” demand'is Flambeau rigard'eg'ant'e.
”Por io ajn. Tem'as pri mal'ĝust'a form'o abstrakt'e. Ĉu vi neniam sent'as tio'n pri orient'a art'o? La kolor'o'j est'as ebri'ig'e bel'a'j; sed la form'o'j est'as hont'ind'a'j kaj mal'bon'a'j... intenc'e hont'ind'a'j kaj mal'bon'a'j. Mi vid'is pek'a'j'n afer'o'j'n en turk'a tapiŝ'o.”
”Mon Dieu!” kri'is Flambeau, rid'ant'e.
”Tio est'as liter'o'j kaj simbol'o'j de lingv'o kiu'n mi ne kon'as; sed mi sci'as, ke ili reprezent'as mal'bon'a'j'n vort'o'j'n,” daŭr'ig'is la pastr'o, li'a voĉ'o far'iĝ'ant'e pli kaj pli mal'laŭt'a. ”La lini'o'j intenc'e erar'vag'as... kiel serpent'o'j si'n turn'ant'a'j por liber'iĝ'i.”
”Je Diabl'o, kio'n vi pri'parol'as?” dir'is la kurac'ist'o kun laŭt'a rid'o.
Respond'e Flambeau al'parol'is al li kviet'e. ”La Pastr'o kelk'foj'e absorb'iĝ'as en tia mistik'ul'a nub'o,” li dir'is; ”sed mi bon'e avert'os vi'n, ke mi re'memor'as neniam, kiam tio okaz'is, kaj mal'bon'o ne trov'iĝ'is tre apud'e.”
”Ho, sen'senc'aĵ'o tio,” dir'is la scienc'ist'o.
”Nu, rigard'u ĝi'n do,” kri'is Pastr'o Brown, ten'ant'e la kurb'a'n tranĉ'il'o'n per etend'it'a brak'o, kvazaŭ ĝi est'us bril'et'ant'a serpent'o. ”Ĉu vi ne vid'as, ke ĝi hav'as mal'ĝust'a'n form'o'n? Ĝi ne indik'as, kiel lanc'o.
Ĝi ne sving'ir'as kiel falĉ'il'o. Ĝi ne aspekt'as kiel batal'il'o. Ĝi aspekt'as kiel turment'il'o.”
”Nu, ĉar vi ĝi'n ŝajn'e ne ŝat'as,” dir'is la bon'humor'a Harris, ”pli bon'e ĝi est'u re'don'at'a al si'a posed'ant'o. Ĉu ni ankoraŭ ne al'ven'is al la fin'o de tiu ĉi mal'ben'it'a plant'ej'o? Tiu ĉi dom'o hav'as mal'ĝust'a'n form'o'n, mi konsent'as pri tio.”
”Vi ne kompren'as,” dir'is Pastr'o Brown sku'ant'e la kap'o'n. ”La form'o de tiu ĉi dom'o est'as kurioz'a... ĝi est'as eĉ pri'rid'ebl'a. Sed est'as pri ĝi neni'o mal'ĝust'a.”
Dum ili parol'is, ili ir'is ĉirkaŭ la vitr'a kurb'aĵ'o per kiu fin'iĝ'is la plant'ej'o, kurb'aĵ'o ne'inter'romp'it'a, ĉar trov'iĝ'is nek pord'o nek fenestr'o, tra kiu en'ir'i. La vitr'o tamen est'is tra'vid'ebl'a kaj la sun'o ankoraŭ est'is bril'a kvankam ĵus komenc'iĝ'ant'a sub'ir'i; kaj ili pov'is vid'i ne nur la torĉ'o'simil'a'j'n flor'aĵ'o'j'n intern'e, sed ankaŭ la mal'fortik'a'n figur'o'n de la poet'o en brun'velur'a jak'o, mal'energi'e sur la kanap'o kuŝ'ant'a'n, ŝajn'e ek'dorm'iĝ'int'a'n super libr'o. Li est'is pal'a mal'gras'eg'a vir'o, kun mal'dens'a, kaŝtan'kolor'a har'ar'o kaj barb'a franĝ'o kiu est'is la paradoks'o de li'a vizaĝ'o, ĉar la barb'o don'is al li mien'o'n mal'pli vir'ec'a'n.
Tiu'j ĉi trajt'o'j est'is jam bon'e kon'at'a'j de ĉiu'j tri; sed eĉ se ne est'us tiel, est'as dub'e ĉu ĝust'e tiam ili est'us al'rigard'int'a'j al Quinton. Ili'a'j okul'o'j est'is fiks'at'a'j al ali'a objekt'o.
Tut'e en ili'a voj'ir'o, tuj ekster la rond'a fin'aĵ'o de la vitr'a konstru'aĵ'o, star'is alt'a vir'o, kies drapir'aĵ'o'j fal'is al la pied'o'j sen'makul'e blank'e, kaj kies nud'a, brun'a krani'o, vizaĝ'o kaj kol'o bril'is en la sun'sub'ir'a lum'o kiel bel'a bronz'o. Li al'rigard'is la dorm'ant'o'n tra la vitr'o, kaj li est'is pli sen'mov'a ol mont'o.
”Kiu est'as tiu?” kri'is Pastr'o Brown, paŝ'ant'e mal'antaŭ'e'n kun sibl'a en'spir'o.
”Ho, jen nur tiu hind'a fripon'o,” grumbl'is Harris; ”sed mi ne sci'as kio'n li far'as tie ĉi.”
”Ŝajn'as kiel hipnot'ism'o,” dir'is Flambeau mord'ant'e la nigr'a'j'n lip'har'ar'o'j'n.
”Kial vi ne'medicin'a'j hom'o'j ĉiam parol'ad'as sen'senc'aĵ'o'n pri hipnot'ism'o?” kri'is la kurac'ist'o. ”Mult'e pli simil'as al dom'rab'ad'o.”
”Nu, ni al'parol'u li'n do almenaŭ,” dir'is Flambeau, kiu ĉiam est'is pret'a por ag'ad'o. Per unu long'a paŝ'o li ating'is la lok'o'n kie star'is la hind'o. Klin'iĝ'ant'e de si'a grand'a alt'ec'o, kiu super'is eĉ tiu'n de la orient'ul'o, li dir'is kun kviet'a impertinent'ec'o; ”Bon'a'n vesper'o'n, sinjor'o. Ĉu i'o'n vi dezir'as?”
Tut'e mal'rapid'e, kiel grand'a ŝip'o turn'iĝ'ant'e en haven'o'n, turn'iĝ'is la grand'a flav'a vizaĝ'o kaj rigard'is fin'e super si'a blank'a ŝultr'o. Ili mir'is vid'ant'e, ke la flav'a'j palpebr'o'j est'as tut'e kun'sigel'it'a'j kvazaŭ pro dorm'ad'o. ”Dank'o'n,” dir'is la vizaĝ'o bon'stil'e angl'a'lingv'e. ”Mi dezir'as neni'o'n.” Tiam du'on'e mal'ferm'ant'e la palpebr'o'j'n, tiel vid'ig'ant'e fend'et'o'n da opal'ec'a okul'glob'o, li re'dir'is, ”Mi dezir'as neni'o'n.” Tiam li larĝ'e mal'ferm'is la okul'o'j'n kun terur'ig'a rigard'eg'o kaj dir'is, ”Mi dezir'as neni'o'n!” kaj ir'is susur'e for en la rapid'e mal'lum'iĝ'ant'a'n ĝarden'o'n.
”Krist'an'o est'as pli modest'a,” murmur'is Pastr'o Brown; ”li dezir'as almenaŭ i'o'n.”
”Kio'n ajn li far'is?” demand'is Flambeau, sulk'ig'ant'e la nigr'a'j'n brov'o'j'n kaj mal'laŭt'ig'ant'e la voĉ'o'n.
”Mi ŝat'us parol'i kun vi pli post'e,” dir'is Pastr'o Brown.
La sun'lum'o ankoraŭ est'is real'ec'a, sed est'is la ruĝ'a lum'o de vesper'o kaj la plej'part'o de la ĝarden'a'j arb'o'j kaj arbust'o'j far'iĝ'is kontraŭ ĝi pli kaj pli nigr'a'j. Ili ĉirkaŭ'ir'is la fin'aĵ'o'n de la plant'ej'o kaj marŝ'is silent'e laŭ la ali'a flank'o por ating'i la ĉef'pord'o'n. Dum ili ir'is, ili ŝajn'e vek'is i'o'n, kiel oni surpriz'as bird'o'n, en la pli profund'a angul'o inter la skrib'o'ĉambr'o kaj la pli grand'a konstru'aĵ'o; kaj de'nov'e ili vid'is la blank'rob'a'n fakir'o'n el'glit'i el la ombr'o kaj kaŝ'ir'i al la ĉef'pord'o. Ili surpriz'iĝ'is tamen vid'ant'e, ke li ne est'is sol'a. Ili si'n trov'is abrupt'e halt'ig'at'a'j kaj ig'at'a'j for'pel'i si'a'n konfuz'iĝ'o'n pro la aper'o de sinjor'in'o Quinton, kun ŝi'a pez'a or'a har'ar'o kaj kvadrat'a pal'a vizaĝ'o, al'proksim'iĝ'ant'a al ili el la krepusk'o. Ŝi mien'is iom'et'e sever'e tamen est'is tut'e afabl'a.
”Bon'a'n vesper'o'n, d-ro Harris,” est'is ĉio, kio'n ŝi dir'is.
”Bon'a'n vesper'o'n, sinjor'in'o Quinton,” dir'is la mal'grand'a kurac'ist'o tut'kor'e. ”Mi est'as tuj don'ont'a al vi'a edz'o li'a'n dorm'ig'il'o'n.”
”Jes,” ŝi dir'is per klar'a voĉ'o. ”Mi opini'as, ke jam est'as la temp'o.”
Kaj ŝi rid'et'is al ili kaj marŝ'is en la dom'o'n.
”Tro streĉ'at'a est'as tiu vir'in'o,” dir'is Pastr'o Brown; ”jen tia vir'in'o plen'um'as si'a'j'n dev'o'j'n du'dek jar'o'j'n kaj tiam far'as i'o'n terur'a'n.”
La mal'grand'a kurac'ist'o rigard'is li'n por la unu'a foj'o kun interes'o. ”Ĉu vi iam stud'is medicin'o'n?” li demand'is.
”Vi dev'as iom sci'i pri la korp'o kaj krom'e ankaŭ pri la mens'o,”
respond'is la pastr'o; ”Ni dev'as iom sci'i pri la mens'o kaj krom'e pri la korp'o.”
”Nu,” dir'is la kurac'ist'o, ”mi ir'u don'i al Quinton li'a'n aĵ'o'n.”
Ili est'is preter'pas'int'a'j la angul'o'n de la antaŭ'a fasad'o kaj al'proksim'iĝ'is al la ĉef'pord'o. Dum ili en'ir'is tra tio, ili vid'is por la tri'a foj'o la vir'o'n en la blank'a rob'o. Li ir'is tiel rekt'e al la ĉef'pord'o, ke ŝajn'is tut'e ne'kred'ebl'e, ke li ne est'as ĵus ven'int'a el la skrib'o'ĉambr'o kontraŭ ĝi. Ili sci'is tamen, ke la pord'o de la skrib'o'ĉambr'o est'as ŝlos'it'a.
Pastr'o Brown kaj Flambeau tamen konserv'is al si mem tiu'n ĉi strang'a'n konflikt'aĵ'o'n kaj d-ro Harris ne est'is tia hom'o kia mal'ŝpar'us si'a'n pens'o'pov'o'n pens'ant'e pri ne'ebl'aĵ'o'j. Li las'is el'ir'i la ĉie-est'ant'a'n azi'ul'o'n kaj tiam en'paŝ'is vigl'e en la vestibl'o'n. Tie li trov'is iu'n, kiu'n li jam forges'is. La vant'a Atkinson ankoraŭ rest'ad'is sen'okup'e vag'ant'e, zum'ant'e kaj puŝ'et'ant'e afer'o'j'n per si'a tuber'a kan'o. La vizaĝ'o de la kurac'ist'o montr'is spasm'o'n de abomen'o kaj decid'em'o kaj li flustr'is rapid'e al si'a kun'ul'o: ”Mi dev'os re'ŝlos'i la pord'o'n, ali'e en'ir'os tiu ĉi rat'o. Sed mi el'ven'os post du minut'o'j.”
Li rapid'e mal'ŝlos'is la pord'o'n kaj ĝi'n ŝlos'is de'nov'e post si, apenaŭ evit'ant'e kap'antaŭ'a'n ek'kur'eg'o'n de la jun'ul'o kun la melon'a ĉapel'o. La jun'ul'o si'n ĵet'is sen'pacienc'e en seĝ'o'n. Flambeau ekzamen'is iran'an ornam'aĵ'o'n sur la mur'o; Pastr'o Brown kiu ŝajn'e est'is iel mens'konfuz'it'a, mal'vigl'e rigard'ad'is la pord'o'n. Post proksim'um'e kvar minut'o'j mal'ferm'iĝ'is de'nov'e la pord'o. Ĉi foj'e Atkinson ag'is pli rapid'e. Li salt'is antaŭ'e'n, mal'ferm'e ten'is la pord'o'n por sekund'o kaj kri'is; ”Ho, aŭskult'u do Quinton, mi bezon'as...”
Ven'is de la ali'a flank'o de la skrib'o'ĉambr'o la klar'a voĉ'o de Quinton, du'on'e osced'o, du'on'e ek'kri'o de lac'ec'a rid'ad'o.
”Ho, mi sci'as kio'n vi bezon'as. Pren'u ĝi'n do, kaj las'u mi'n en trankvil'o. Mi verk'as kant'o'n pri pav'o'j.”
Antaŭ ol ferm'iĝ'is la pord'o, el'ven'is flug'ant'e tra la apertur'o or'a mon'er'o; kaj Atkinson antaŭ'e'n stumbl'ant'e ĝi'n kapt'is kun krom'ordinar'a lert'ec'o.
”Do tio est'as fin'it'a,” dir'is la kurac'ist'o, kaj sovaĝ'e ŝlos'ant'e la pord'o'n, li konduk'is ili'n en la ĝarden'o'n.
”Kompat'ind'a Leon'ard pov'as nun ĝu'i iom da pac'o,” li al'don'is al Pastr'o Brown; ”li est'as en tie ŝlos'at'a tut'e sol'a por unu du hor'o'j.”
”Jes,” respond'is la pastr'o, ”kaj li'a voĉ'o ŝajn'is sufiĉ'e gaj'a kiam ni las'is li'n.” Tiam li rigard'is serioz'e ĉirkaŭ'e al la ĝarden'o kaj ek'vid'is la mal'preciz'a'n figur'o'n de Atkinson star'ant'a kaj tint'ig'ant'a la mon'er'o'n en la poŝ'o, kaj preter'e, en la purpur'a krepusk'o, la figur'o'n de la hind'o, sid'ant'a tut'e vertikal'e sur herb'kovr'it'a dekliv'o la vizaĝ'o turn'it'a al la sub'ir'ant'a sun'o. Tiam li dir'is abrupt'e, ”Kie est'as sinjor'in'o Quinton?”
”Ŝi est'as supr'e'n'ir'int'a al si'a ĉambr'o,” dir'is la kurac'ist'o. ”Jen ŝi'a ombr'o sur la kovr'il'o.”
Pastr'o Brown supr'e'n'rigard'is kaj brov'sulk'iĝ'ant'e ekzamen'ad'is la nigr'a'n kontur'o'n en la gas'lum'it'a fenestr'o.
”Jes,” li dir'is, ”tio est'as ŝi'a ombr'o,” kaj li far'is unu du paŝ'o'j'n kaj si'n ĵet'is sur benk'o'n.
Flambeau ek'sid'is ĉe flank'o; sed la kurac'ist'o est'is unu el tiu'j energi'plen'a'j person'o'j, kiu'j viv'as natur'e sur la krur'o'j. Li marŝ'is for, fum'ant'e, en la krepusk'o'n kaj ambaŭ amik'o'j est'is las'at'a'j kun'e.
”Patr'o mi'a,” dir'is Flambeau franc'e, ”kio est'as ĉe vi?”
Pastr'o Brown est'is silent'a dum du'on'minut'o, kaj tiam li dir'is; ”Superstiĉ'o est'as mal'religi'a, sed est'as io en la aer'o de tiu ĉi lok'o. Mi kred'as, ke tem'as pri tiu hind'o... almenaŭ part'e.”
Li profund'iĝ'is en silent'ad'o'n kaj observ'is la mal'proksim'a'n kontur'o'n de la hind'o, kiu sid'is ankoraŭ rigid'a kvazaŭ preĝ'ant'e. Unu'a'rigard'e li ŝajn'is sen'mov'a, sed dum Pastr'o Brown li'n observ'ad'is li vid'is, ke la vir'o sving'iĝ'as, sed nur iom'et'e kun ritm'a mov'ad'o, kiel ankaŭ sving'iĝ'is nur iom'et'e la nigr'a'j arb'pint'o'j pro la vent'et'o, kiu ŝtel'e vag'ad'is laŭ la mal'hel'a'j ĝarden'a'j voj'et'o'j kaj puŝ'et'is la fal'int'a'j'n foli'o'j'n.
La pejzaĝ'o far'iĝ'is rapid'e mal'lum'a, kvazaŭ pro ŝtorm'o, sed ili pov'is ankoraŭ vid'ad'i ĉiu'j'n figur'o'j'n en ili'a'j divers'a'j lok'o'j. Atkinson si'n apog'is al arb'o kun vizaĝ'o sen'esprim'a; la edz'in'o de Quinton ankoraŭ est'is ĉe si'a fenestr'o; la kurac'ist'o est'is promen'int'a for'e'n ĉirkaŭ la plant'ej'o'n; ili pov'is vid'i ties cigar'o'n kia vag'lum'o; kaj la fakir'o ankoraŭ sid'is rigid'e sen sving'iĝ'ant'e, dum super'e la arb'o'j komenc'is sving'iĝ'i kaj preskaŭ muĝ'i. Ŝtorm'o est'is nepr'e ven'ont'a.
”Kiam tiu hind'o al'parol'is ni'n,” daŭr'ig'is Brown kun babil'ad'a sub'voĉ'o, ”mi vid'is i'a'n vizi'o'n, vizi'o'n pri li kaj la tut'o de li'a univers'o. Sed li dir'is nur la sam'a'j'n vort'o'j'n tri foj'o'j'n. Kiam unu'a'foj'e li dir'is, ‘Mi dezir'as neni'o'n’, ĝi signif'is nur, ke li est'as ne'penetr'ebl'a, ke Azi'o ne mal'kaŝ'as si'a'j'n sekret'o'j'n. Tiam li dir'is de'nov'e, ‘Mi dezir'as neni'o'n’, kaj mi ek'sci'is, ke tio signif'as, ke li por si mem sufiĉ'as, kiel kosm'o, ke li bezon'as neniu'n Di'o'n, nek konfes'as ajn'a'j'n pek'o'j'n. Kaj kiam la tri'a'n foj'o'n li dir'is, ‘Mi dezir'as neni'o'n’, li ĝi'n dir'is kun flam'ant'a'j okul'o'j. Kaj mi ek'sci'is, ke li vol'as dir'i laŭ'vort'e kio'n li dir'is; ke neni'o est'as li'a dezir'o kaj li'a hejm'o; ke li lac'iĝ'as avid'e al neni'o kiel ali'ul'o al vin'o; ke neni'iĝ'o, la nur'a eksterm'o de ĉio aŭ io...”
Fal'is du gut'o'j da pluv'o; kaj ial Flambeau ek'salt'et'is kaj ek'rigard'is supr'e'n, kvazaŭ li est'us pik'it'a de tio. Kaj la sam'a'n moment'o'n la kurac'ist'o, mal'proksim'e apud la plant'ej'o, ek'kur'is en ili'a'n direkt'o'n, kri'ant'e i'o'n dum li kur'is.
Dum li ven'is inter ili'n kiel obus'o, okaz'is, ke Atkinson promen'is pli proksim'e al la antaŭ'a part'o de la dom'o; kaj la kurac'ist'o ek'ten'is li'n je la kol'um'o per konvulsi'a fort'o. ”Fi'ag'o!” li kri'is, ”Kio'n vi far'is al li, vi hund'aĉ'o?”
La pastr'o est'is rekt'e ek'star'int'a kaj hav'is la ŝtal'a'n voĉ'o'n de komand'ant'a oficir'o.
”Ne barakt'u,” li kri'is kviet'e; ”ni sufiĉ'as por ten'i iu'n se ni dezir'as.
Kio est'as, doktor'o?”
”Ĉio ne est'as en bon'a ord'o ĉe Quinton,” dir'is la kurac'ist'o tut'e pal'a. ”Mi pov'is vid'et'i li'n tra la vitr'o, kaj li'a kuŝ'o tim'ig'as mi'n. Almenaŭ ne tiel mi las'is li'n.”
”Ni en'ir'u al li,” dir'is Pastr'o Brown mal'long'e. ”Ne neces'as ten'i sinjor'o'n Atkinson. Mi vid'ad'is li'n de kiam ni aŭd'is la voĉ'o'n de Quinton.”
”Mi rest'u tie ĉi por li'n observ'i,” rapid'e dir'is Flambeau. ”Vi en'ir'u kaj konstat'u.”
La kurac'ist'o kaj la pastr'o flug'rapid'is al la pord'o de la skrib'o'ĉambr'o, mal'ŝlos'is ĝi'n kaj fal'is en la ĉambr'o'n. Tio'n far'ant'e ili preskaŭ fal'is sur la grand'a'n mahagon'a'n tabl'o'n, en la mez'o, kie kutim'e skrib'is la poet'o; ĉar la lok'o est'is lum'ig'at'a nur de mal'grand'a fajr'o, brul'ant'a por la mal'san'ul'o. En la mez'o de tiu ĉi tabl'o trov'iĝ'is sol'a paper'foli'o, mem'evident'e tie intenc'e las'it'a. La kurac'ist'o ek'ten'is ĝi'n, rigard'et'is ĝi'n, trans'don'is ĝi'n al Pastr'o Brown, kaj kri'ant'e, ”Bon'a Di'o, rigard'u tio'n!” si'n ĵet'is en la vitr'a'n ĉambr'o'n preter'a'n, kie la terur'a'j tropik'a'j flor'o'j ŝajn'e ankoraŭ ten'is memor'o'n de la sun'sub'ir'o.
Pastr'o Brown leg'is tri foj'o'j'n la vort'o'j'n antaŭ ol li de'met'is la paper'o'n. La vort'o'j est'is jen'a'j ”Mi mort'as propr'a'man'e; sed mi mort'as murd'it'e.” Tio est'is en la tut'e ne'imit'ebl'a, eĉ ne'leg'ebl'a man'skrib'o de Leon'ard Quinton.
Tiam Pastr'o Brown, ankoraŭ ten'ant'e la paper'o'n en la man'o, paŝ'is al la plant'ej'o, sed nur traf'is si'a'n kurac'ist'a'n amik'o'n re'ven'ant'a kun vizaĝ'o cert'ig'a kaj kolaps'a. ”Li far'is tio'n,” dir'is Harris.
Ili ir'is kun'e tra la grandioz'a'n ne'natur'a'n bel'ec'o'n, kakt'a kaj azale'a, kaj trov'is Leon'ard Quinton, poet'o kaj romantik'ist'o, kun la kap'o pend'ant'a renvers'e de sur li'a divan'o kaj li'a'j ruĝ'a'j bukl'o'j bala'ant'a'j la plank'o'n. Li'a mal'dekstr'a flank'o est'is tra'pik'it'a de la strang'a ponard'o, kiu'n ili trov'is en la ĝarden'o kaj li'a sen'fort'a man'o ankoraŭ kuŝ'is sur ĝi'a ten'il'o.
Ekster'e la ŝtorm'o est'is al'ven'int'a per unu paŝ'o, kaj la ĝarden'o kaj la vitr'a tegment'o est'is mal'lum'ig'at'a'j de pel'ant'a pluv'o. Pastr'o Brown ŝajn'e atent'is pli pri la paper'o ol pri la kadavr'o; li ĝi'n ten'is antaŭ la okul'o'j kaj ŝajn'is prov'i ĝi'n leg'i en la krepusk'o. Tiam li ten'is ĝi'n kontraŭ la mal'fort'a lum'o kaj dum li tio'n far'is, fulm'o rigard'eg'is al ili dum unu sekund'o tiel blank'e, ke la paper'o kontrast'e ŝajn'is nur nigr'a.
Mal'lum'o plen'a de tondr'ad'o sekv'is, kaj post la tondr'ad'o, dir'is el la mal'lum'o la voĉ'o de Pastr'o Brown; ”Doktor'o, tiu ĉi paper'o hav'as mal'ĝust'a'n form'o'n.”
”Kio'n vi vol'as dir'i?” demand'is D-ro Harris, kun brov'sulk'a rigard'eg'o.
”Ĝi ne est'as kvadrat'a,” respond'is Brown. ”Ĉi hav'as la angul'o'n for'tond'it'a. Kio'n signif'as tio?”
”Je Diabl'o, kiel mi sci'u?” grumbl'is la kurac'ist'o. ”Ĉu pli bon'e ni mov'u tiu'n ĉi kompat'ind'ul'o'n? Li est'as tut'e sen'viv'a.”
”Ne,” respond'is la pastr'o; ”ni dev'as li'n las'i kiel li est'as kaj ven'ig'i la polic'an'o'j'n.” Sed li ankoraŭ el'ekzamen'is la paper'o'n.
Dum ili re'ir'is tra la skrib'o'ĉambr'o li halt'is ĉe la tabl'o kaj pren'is mal'grand'a'n ung'o'tond'il'o'n. ”Ha,” li dir'is, kun ia mal'ŝarĝ'iĝ'o, ”jen per tio li ĝi'n far'is. Sed malgraŭ...” Kaj li sulk'ig'is la brov'o'n.
”Ho, ĉes'u lud'aĉ'i kun tiu paper'et'o,” dir'is la kurac'ist'o emfaz'e.
”Est'is kapric'o li'a. Da tia'j li hav'is cent'o'j'n. Tiel li tranĉ'is ĉiom da si'a paper'o,” dum li montr'is amas'o'n da foli'et'o'j, ankoraŭ ne uz'it'a'j, sur ali'a kaj mal'pli grand'a tabl'o. Pastr'o Brown al'paŝ'is al ĝi kaj lev'is foli'o'n. Ĝi hav'is la sam'a'n ne'simetri'a'n form'o'n.
”Tut'e tiel,” li dir'is. ”Kaj tie ĉi mi vid'as la angul'o'j'n, kiu'j est'as for'tond'it'a'j.” Kaj kio indign'ig'is li'a'n koleg'o'n, li komenc'is tiu'j'n nombr'i.
”Tio est'as en bon'a ond'o,” li dir'is kun pardon'pet'em'a rid'et'o. ”Du'dek tri foli'o'j tond'it'a'j, kaj du'dek du angul'o'j for'tond'it'a'j. Kaj ĉar mi vid'as, ke vi est'as sen'pacienc'a, ni al'iĝ'u al la ali'a'j.”
”Kiu dir'os al li'a edz'in'o?” demand'is d-ro Harris. ”Ĉu vi supr'e'n'ir'os nun por dir'i al ŝi, dum mi send'as serv'ist'o'n por la polic'an'o'j?”
”Kiel vi vol'as,” dir'is Pastr'o Brown indiferent'e. Kaj li el'ir'is al la ĉef'pord'o.
Ankaŭ tie ĉi li trov'is dram'o'n, kvankam de pli grotesk'a spec'o.
Montr'iĝ'is neni'o mal'pli grav'a ol li'a grand'a amik'o Flambeau en poz'o dum long'a temp'o ne'kutim'a ĉe li, dum'e sur la voj'et'o antaŭ la ŝtup'ar'o est'is stern'it'a, la bot'o'j en la aer'o, la am'ind'a Atkinson, la melon'a ĉapel'o kaj kan'o ĵet'it'a'j flug'e en kontraŭ'a'j'n direkt'o'j'n laŭ la voj'et'o. Atkinson est'is fin'e ted'iĝ'int'a pri la preskaŭ patr'a zorg'ad'o de Flambeau, kaj est'is prov'int'a li'n per'fort'e fal'ig'i, kio est'is neniel facil'a lud'o por lud'i kun la Ro'i des Apaches, eĉ post la abdik'o de tiu monark'o.
Flambeau est'is salt'ont'a sur si'a'n kontraŭ'ul'o'n por li'n fiks'i de'nov'e, kiam la pastr'o li'n frap'et'is afabl'e sur'ŝultr'e.
”Re'pac'iĝ'u kun sinjor'o Atkinson, mi'a amik'o,” li dir'is. ”Pet'u reciprok'e pardon'o'n kaj dir'u ‘Bon'a'n nokt'o'n’. Ni dev'as ne plu li'n de'ten'i.” Tiam, dum Atkinson iom'et'e dub'e lev'iĝ'is kaj kolekt'is si'a'j'n ĉapel'o'n kaj kan'o'n kaj ir'is al la krad'pord'o, dir'is Pastr'o Brown per voĉ'o pli serioz'a; ”Kie est'as tiu hind'o?”
Ĉiu'j tri (ĉar la kurac'ist'o est'is al'iĝ'int'a al ili) ne'vol'e turn'iĝ'is al la ne'klar'a herb'a dekliv'o inter la tumult'a'j arb'o'j purpur'a'j pro krepusk'o, kie last'foj'e ili vid'is la brun'a'n vir'o'n pendol'ant'a dum si'a'j strang'a'j preĝ'o'j. La hind'o est'is for.
”Mal'ben'u li'n,” kri'is la kurac'ist'o, furioz'e pied'bat'ant'e. ”Nun mi sci'as, ke tio'n far'is tiu nigr'ul'aĉ'o.”
”Mi opini'is, ke vi ne kred'as al magi'o,” dir'is Pastr'o Brown tut'e kviet'e.
”Efektiv'e ne,” dir'is la kurac'ist'o, turn'ant'e la okul'o'j'n. ”Mi nun sci'as, ke mi mal'am'eg'is tiu'n flav'a'n diabl'o'n kiam mi kred'is, ke li est'as tromp'a magi'ist'o. Kaj des pli mi mal'am'eg'os li'n se mi konvink'iĝ'os, ke li est'as ver'a magi'ist'o.”
”Nu, li'a eskap'o est'as neni'o,” dir'is Flambeau. ”Ĉar ni est'us pov'int'a'j nek pruv'i nek far'i i'o'n kontraŭ li. Apenaŭ oni pov'as al'vok'i la lok'a'n polic'an'ar'o'n pro rakont'o pri si'n'mort'ig'o efektiv'ig'it'a per magi'ad'o aŭ mem'sugesti'ad'o.”
Dum'e Pastr'o Brown est'is trov'int'a la voj'o'n al la dom'o kaj ir'is por mal'kaŝ'i la nov'aĵ'o'n al la edz'in'o de la mort'int'o.
Kiam li de'nov'e el'ir'is li mien'is iom'et'e pal'e kaj tragedi'e, sed kio pas'is inter ili dum tiu intervju'o neniam sci'iĝ'is, eĉ kiam ĉio sci'iĝ'is.
Flambeau, kiu parol'is mal'laŭt'e kun la kurac'ist'o, surpriz'iĝ'is vid'ant'e aper'i tiel baldaŭ si'a'n amik'o'n ĉe si'a kubut'o; sed Brown tut'e ne atent'is kaj nun konduk'is la kurac'ist'o'n iom'et'e for'e'n. ”Vi jam al'vok'is la polic'an'o'j'n, ĉu ne?” li demand'is.
”Jes,” respond'is Harris. ”Ili nepr'e al'ven'os post dek minut'o'j.”
”Ĉu vi favor'os mi'n?” dir'is la pastr'o kviet'e. ”La ver'o est'as, ke mi far'as kolekt'o'n de tiu'j ĉi kurioz'a'j afer'o'j, kiu'j oft'e en'hav'as, kiel pri ni'a hind'a amik'o, detal'o'j'n kiu'j apenaŭ pov'as est'is pri'trakt'at'a'j en polic'a raport'o. Nu, mi dezir'as, ke vi skrib'u raport'o'n pri tiu ĉi afer'o por mi'a propr'a privat'a uz'ad'o. Vi'a est'as lert'a meti'o,” li dir'is al'rigard'ant'e la kurac'ist'o'n serioz'e kaj firm'e en la vizaĝ'o'n. ”Kelk'foj'e mi kred'as, ke vi kon'as iu'j'n detal'o'j'n pri tiu ĉi afer'o, kiu'j'n vi taks'is kiel ne konven'e menci'ebl'a'j. Mi'a est'as konfidenc'a meti'o kiel vi'a kaj mi pri'trakt'os sever'e konfidenc'e i'o'n kio'n vi skrib'os por mi. Nur skrib'u la tut'o'n.”
La kurac'ist'o, kiu dum la tut'a temp'o aŭskult'is kun la kap'o iom'et'e klin'it'a, al'rigard'is unu moment'o'n la pastr'o'n rekt'e en la vizaĝ'o'n kaj dir'is, ”Nu bon'e,” kaj en'ir'is en la skrib'o'ĉambr'o'n, ferm'ant'e post si la pord'o'n.
”Flambeau,” dir'is Pastr'o Brown, ”jen est'as long'a benk'o sub la verand'o kie ni pov'as fum'i for de la pluv'o. Vi est'as la sol'a amik'o mi'a en la mond'o kaj mi dezir'as parol'i kun vi. Aŭ, ebl'e silent'i kun vi.”
Ili instal'is si'n komfort'e en la verand'a seĝ'o; Pastr'o Brown, malgraŭ si'a kutim'o, akcept'is bon'a'n cigar'o'n kaj fum'is ĝi'n trankvil'e en silent'o dum klak'is kaj sibl'is la pluv'o sur la tegment'o de la verand'o.
”Mi'a amik'o,” fin'e li dir'is, ”tem'as pri tre strang'a afer'o. Tre strang'a afer'o.”
”Tia mi kred'as, ke ĝi cert'e est'as,” dir'is Flambeau kun io kio tre simil'is al ek'trem'o.
”Vi nom'as ĝi'n strang'a kaj mi nom'as ĝi'n strang'a,” dir'is la ali'a, ”tamen ni ambaŭ vol'as esprim'i tut'e mal'a'j'n ide'o'j'n. Modern'a mens'o ĉiam konfuz'iĝ'as inter du mal'sam'a'j ide'o'j; mister'o, laŭ la senc'o de tio kio est'as mir'ind'a, kaj mister'o laŭ la senc'o de tio kio est'as mal'simpl'a. Tio est'as du'on'o de la mal'facil'ec'o pri mirakl'o'j. Mirakl'o est'as mir'ig'a; sed ĝi est'as simpl'a. Ĝi est'as simpl'a ĉar ĝi est'as mirakl'o. Ĝi est'as potenc'o ven'ant'a sen'per'e de Di'o (aŭ de la diabl'o), anstataŭ per'e de natur'o aŭ hom'a'j vol'o'j. Nu, vi vol'as dir'i, ke tiu ĉi afer'o est'as mir'ig'a, ĉar ĝi est'as mirakl'a, ĉar ĝi est'as sorĉ'ad'o far'it'a de fi'a fakir'o. Kompren'u do, ke mi ne asert'as, ke ĝi ne est'as spirit'a aŭ diabl'a. Nur ĉiel'o kaj infer'o sci'as per kia'j ĉirkaŭ'a'j influ'o'j en'ir'is strang'a'j pek'o'j en la viv'o'j'n de hom'o'j. Sed nun mi'a asert'o est'as jen'e; se ĝi est'is pur'a sorĉ'ad'o, kiel vi opini'as, tia'okaz'e ĝi est'as mir'ind'a; sed ĝi ne est'as mister'a... tio est'as, ĝi ne est'as mal'simpl'a. La ec'o de mirakl'o est'as mister'a, sed la manier'o de ĝi'a plen'um'o est'as simpl'a. Nu, la manier'o de tiu ĉi afer'o est'as la mal'o de simpl'ec'o.”
La ŝtorm'o kiu est'is iom'et'e mal'fort'iĝ'int'a, ŝajn'e komenc'is pli'fort'iĝ'i, kaj ven'is pez'a'j mov'ad'o'j kvazaŭ de mal'proksim'a tondr'ad'o.
Pastr'o Brown las'is fal'i la cindr'o'n de si'a cigar'o kaj daŭr'ig'is: ”Montr'iĝ'is pri tiu ĉi epizod'o,” li dir'is, ”tord'a, mal'bel'a, mal'simpl'a ec'o, kiu aparten'as ne al la rekt'a'j frap'o'j de ĉiel'o aŭ infer'o. Kiel oni kon'as la serpent'um'a'n post'sign'o'n de helik'o, mi kon'as la serpent'um'a'n post'sign'o'n de hom'o.”
La blank'a fulm'o mal'ferm'is si'a'n grand'eg'a'n okul'o'n kun unu sol'a palpebr'um'o, la ĉiel'o ferm'iĝ'is de'nov'e kaj la pastr'o daŭr'ig'is: ”El la tut'o de tiu'j ĉi mal'rekt'a'j aĵ'o'j, la plej mal'rekt'a est'is la form'o de tiu paper'foli'o. Tio est'is pli mal'rekt'a ol la ponard'o, kiu mort'ig'is li'n.”
”Vi parol'as pri la paper'o sur kiu Quinton konfes'is si'a'n si'n'mort'ig'o'n,” dir'is Flambeau.
”Mi parol'as pri la paper'o sur kiu Quinton skrib'is ‘Mi mort'as propr'a'man'e’,” respond'is Pastr'o Brown. ”La form'o de tiu paper'o, amik'o mi'a, est'is form'o mal'ĝust'a; form'o mal'ĝust'a se tio'n mi iam vid'is en tiu ĉi mal'virt'a mond'o.”
”Ĝi hav'is nur angul'o'n for'tond'it'a'n,” dir'is Flambeau, ”kaj mi kred'as, ke la tut'o da ties paper'o est'as tiel tond'it'a.”
”Tre strang'a manier'o,” dir'is la ali'a, ”kaj tre mal'bon'a manier'o, laŭ mi'a gust'o kaj imag'o. Vid'u do, Flambeau, ĉi tiu Quinton... Di'o akcept'u li'a'n anim'o'n... est'is ebl'e kelk'rilat'e hund'aĉ'o, sed li ver'e est'is art'ist'o, per krajon'o tiel ankaŭ per plum'o. Li'a man'skrib'aĵ'o, kvankam mal'facil'e leg'ebl'a, est'is fort'a kaj bel'a. Mi ne pov'as pruv'i kio'n mi asert'as; neni'o'n mi pov'as pruv'i. Sed mi dir'as al vi, sub'ten'at'a de mi'a plen'a konvink'o, ke tut'e ne li est'us pov'int'a for'tond'i de paper'foli'o tia'n mal'ind'e avar'a'n pec'et'o'n. Se li est'us vol'int'a de'tranĉ'i paper'o'n por iu bind'ad'a aŭ al'ĝust'ig'a cel'o li est'us far'int'a tut'e mal'sam'a'n ek'tranĉ'o'n per la tond'il'o'j. Ĉu vi memor'as la form'o'n? Ĝi est'is avar'aĉ'a form'o. Ĝi est'is mal'ĝust'a form'o. Kiel jen'e. Ĉu vi ne memor'as?”
Kaj li sving'is si'a'n brul'ant'a'n cigar'o'n antaŭ si en la mal'lum'o, skrib'ant'e ne'regul'a'j'n kvadrat'o'j'n tiel rapid'e, ke ŝajn'is al Flambeau ver'e, ke li vid'as ili'n kiel fajr'a'j'n hieroglif'o'j'n sur la mal'lum'o... hieroglif'o'j tia'j kia'j'n li'a amik'o pri'parol'is, kiu'j ne est'as deĉifr'ebl'a'j, sed bon'a'n signif'o'n ne pov'as hav'i.
”Tamen,” dir'is Flambeau, dum la pastr'o re'met'is de'nov'e la cigar'o'n en la buŝ'o'n kaj mal'antaŭ'e'n klin'iĝ'is rigard'eg'ant'e al la supr'aĵ'o. ”Supoz'u, ke iu ali'a efektiv'e uz'is la tond'il'o'n. Kiel iu ali'a for'tond'ant'e pec'o'j'n de li'a skrib'paper'o, ig'us Quinton si'n'mort'ig'i?”
Pastr'o Brown ankoraŭ klin'iĝ'is mal'antaŭ'e'n, kaj rigard'eg'is la supr'aĵ'o'n, sed li pren'is la cigar'o'n el si'a buŝ'o kaj dir'is: ”Efektiv'e Quinton ne si'n'mort'ig'is.”
Flambeau rigard'is li'n. ”Nu, mal'ben'u ĉio'n.” li kri'is, ”kial do li konfes'is si'n'mort'ig'o'n?”
La pastr'o antaŭ'e'n klin'iĝ'is de'nov'e, kuŝ'ig'is la kubut'o'j'n sur la genu'o'j'n, rigard'is la ter'o'n kaj dir'is per mal'laŭt'a, klar'a voĉ'o; ”Li neniam konfes'is si'n'mort'ig'o'n.”
Flambeau de'met'is si'a'n cigar'o'n. ”Vi vol'as dir'i,” li dir'is, ”ke la skrib'aĵ'o est'is fals'it'a?”
”Ne,” dir'is Pastr'o Brown. ”Quinton cert'e ĝi'n skrib'is.”
”Jen tiel do,” dir'is la agac'it'a Flambeaŭ; ”Quinton skrib'is, ‘Mi mort'as propr'a'man'e,’ per la propr'a man'o sur ordinar'a'n foli'o'n.”
”De mal'ĝust'a form'o,” dir'is kviet'e la pastr'o.
”Ho, la form'o est'u mal'ben'at'a,” kri'is Flambeau. ”Kiel tem'as pri la form'o?”
”Trov'iĝ'is du'dek tri tranĉ'it'a'j foli'a'j,” daŭr'ig'is Brown ne'ŝancel'it'e, ”kaj nur du'dek du pec'et'o'j for'tranĉ'it'a'j. Tial unu el la pec'et'o'j est'is detru'it'a, kred'ebl'e tiu de la skrib'hav'a foli'o. Ĉu tio sugest'as i'o'n al vi?”
Hel'iĝ'is la vizaĝ'o de Flambeau kaj li dir'is; ”Est'is io ali'a skrib'it'a de Quinton, iu'j ali'a'j vort'o'j. ‘Oni dir'os al vi, ke mi mort'as propr'a'man'e,’ aŭ ‘Ne kred'u, ke...’”
”Pli varm'e, kiel dir'is la infan'o'j,” dir'is li'a amik'o. ”Sed la pec'o est'is larĝ'a apenaŭ du'on'col'o'n; sufiĉ'e da spac'o por unu vort'o ne est'is, des mal'pli por kvin. Ĉu vi pov'as pri'pens'i i'o'n, apenaŭ pli grand'a ol kom'o, kiu'n vir'o kun infer'o ĉe la kor'o dev'is for'ŝir'i ĉar ĝi est'is atest'o kontraŭ li?”
”Mi pov'as pri'pens'i neni'o'n,” fin'e dir'is Flambeau.
”Kio'n pri cit'il'o'j?” dir'is la pastr'o kaj ĵet'is la cigar'o'n mal'proksim'e'n en la mal'lum'o'n kia fal'ant'a stel'o.
Ĉiu'j vort'o'j for'las'is la lang'o'n de la ali'a vir'o, kaj Pastr'o Brown dir'is, kiel iu re'ven'ant'a al fundament'aĵ'o'j; ”Leon'ard Quinton est'is roman'ist'o kaj est'is verk'ant'a roman'o'n pri magi'o kaj hipnot'ism'o. Li...”
Je tiu moment'o abrupt'e mal'ferm'iĝ'is mal'antaŭ ili la pord'o, kaj el'ven'is la kurac'ist'o, la ĉapel'o sur'kap'e. Li trans'don'is en la man'o'j'n de la pastr'o long'a'n kovert'o'n.
”Jen la dokument'o, kiu'n vi dezir'is,” dir'is li. ”Kaj mi dev'as hejm'e'n'ir'i. Bon'a'n nokt'o'n.”
”Bon'a'n nokt'o'n,” dir'is Pastr'o Brown dum la kurac'ist'o paŝ'is vigl'e al la krad'pord'o. Li est'is las'int'a mal'ferm'it'a la pord'o'n, tiel, ke radi'o de gas'lum'o fal'is sur ili'n. En tiu lum'o mal'ferm'is Brown la kovert'o'n kaj leg'is la sekv'ant'a'j'n vort'o'j'n: Estim'at'a Pastr'o BROWN,—Vicisti Galilæe. Ali'e est'u mal'ben'it'a'j vi'a okul'o'j, kiu'j est'as cert'e tre penetr'em'a'j. Ĉu est'as ebl'e, ke ver'e post ĉio, io trov'iĝ'as en tut'a tiu sen'senc'aĵ'o vi'a?
”Mi est'as vir'o, kiu de jun'aĝ'o kred'is al natur'o kaj ĉiu'j natur'a'j funkci'o'j kaj instinkt'o'j, ĉu hom'o'j nom'as tiu'j'n moral'a'j aŭ mal'moral'a'j. Long'e antaŭ ol mi far'iĝ'is kurac'ist'o, kiam mi ankoraŭ est'is lern'ej'a bub'o zorg'ant'e pri mus'o'j kaj arane'o'j, mi kred'is, ke est'is bon'a best'o est'as la plej bon'a cel'o en la mond'o. Sed nur nun'temp'e mi est'is ŝancel'it'a; mi est'as kred'int'a al la Natur'o; sed ŝajn'as, ke la Natur'o pov'as perfid'i hom'o'n. Ĉu est'as ebl'e, ke trov'iĝ'as io en vi'a sen'senc'aĵ'o? Mi far'iĝ'as ver'e mens'e mal'san'a.
”Mi am'is la edz'in'o'n de Quinton. Kio est'is mal'bon'a pri tio? La natur'o dir'is al mi, kaj la am'o impuls'as la mond'o'n. Mi ankaŭ pens'is tut'e sincer'e, ke ŝi est'os pli feliĉ'a, kun pur'a best'o kiel mi, ol kun tiu turment'ig'a sen'senc'ul'o. Kio est'as mal'bon'a pri tio? Mi simpl'e kalkul'is la fakt'o'j'n kiel scienc'ul'o. Ŝi est'us pli feliĉ'a.
”Laŭ mi'a propr'a kred'ar'o mi liber'e est'us pov'int'a mort'ig'i Quinton, kio est'is la plej bon'a afer'o por ĉiu, eĉ li mem. Sed kiel san'a best'o mi tut'e ne intenc'is mort'ig'i mi'n. Mi decid'is tial, ke tio'n mi neniam far'os ĝis mi ek'vid'os okaz'o'n, kiu las'us mi'n tut'e liber'a. Tiu'n okaz'o'n mi ek'vid'is hodiaŭ maten'e.
”En'tut'e mi en'ir'is la skrib'o'ĉambr'o'n de Quinton tri foj'o'j'n hodiaŭ. La unu'a'n foj'o'n kiam mi en'ir'is li vol'is pri'parol'i neni'o'n krom la strang'eg'a rakont'o, nom'it'a ‘La Mal'ben'o de Sankt'ul'o’, kiu'n li verk'is, kiu rakont'as kiel iu hind'a ermit'o ig'is angl'a'n kolonel'o'n si'n'mort'ig'i, sen'ĉes'e pens'ant'e pri li. Li montr'is al mi la fin'a'j'n tri foli'o'j'n kaj eĉ leg'is al mi la last'a'n paragraf'o'n, kiu est'is kiel jen'e: ‘La vink'int'o de la Punĝab, nur'a flav'a skelet'o, sed ankoraŭ gigant'a, iel si'n lev'is sur la kubut'o kaj spasm'e flustr'is en la orel'o'n de si'a nev'o; ‘mi mort'as propr'a'man'e, sed mi mort'as murd'it'e.’” Tiel okaz'is per unu ŝanc'o el cent, ke tiu'j fin'a vort'o'j est'is skrib'it'a'j ĉe la komenc'o de nov'a foli'o.
Mi el'ir'is el la ĉambr'o kaj ir'is en la ĝarden'o'n ebri'ig'it'e de la terur'ig'e favor'a okaz'o.
”Ni promen'is ĉirkaŭ la dom'o; kaj okaz'is du afer'o'j plu, kiu'j est'is favor'a'j al mi. Vi suspekt'is hind'o'n kaj vi trov'is ponard'o'n, kiu'n plej kred'ebl'e uz'us la hind'o. Kapt'ant'e la okaz'o'n ĝi'n ŝov'i en la poŝ'o'n mi re'ir'is al la skrib'o'ĉambr'o de Quinton, ŝlos'is la pord'o'n, kaj don'is al li la dorm'ig'aĵ'o'n. Li vol'is tut'e ne respond'i al Atkinson, sed mi instig'is al li laŭt'vok'i por kviet'ig'i la jun'ul'o'n, ĉar mi bezon'is nepr'a'n pruv'o'n, ke Quinton viv'is kiam mi por la du'a foj'o las'is la ĉambr'o'n. Mi'a'j man'o'j est'as sufiĉ'e lert'a'j kaj rapid'o'j kaj post minut'o kaj du'on'o mi est'is far'int'a kio'n mi vol'is. Mi est'is ŝut'int'a en la fajr'o'n la unu'a'n part'o'n de la roman'o de Quinton, kie ĝi brul'is ĝis cindr'o'j. Tiam mi ek'vid'is, ke la cit'il'o'j ja ne taŭg'as, tial tiu'j'n mi for'tond'is, kaj por ke ŝajn'u pli kred'ebl'e, tiel tond'is la tut'o'n. Tiam mi el'ir'is sci'ant'e, ke kuŝ'as sur la tabl'o la si'n'mort'ig'a konfes'o de Quinton, dum Quinton mem kuŝ'as viv'ant'e sed dorm'ant'e en la preter'a plant'ej'o.
”La last'a ag'o est'is sovaĝ'a; vi pov'as diven'i ĝi'n: mi ŝajn'ig'is est'is vid'int'a Quinton sen'viv'a, kaj kur'eg'is en ties ĉambr'o'n. Mi halt'ig'is vi'n per la paper'o kaj; est'ant'e lert'a pri la man'o'j, mort'ig'is Quinton dum vi leg'is li'a'n si'n'mort'ig'o-konfes'o'n. Li du'on'e dorm'is, est'ant'e sub la influ'o de la drog'o, kaj mi met'is li'a'n propr'a'n man'o'n al la tranĉ'il'o kaj puŝ'is ĝi'n en li'a'n korp'o'n. La tranĉ'il'o hav'is tia'n strang'a'n form'o'n, ke neni'u krom operaci'ist'o est'us pov'int'a taks'i la direkt'o'n por traf'i li'a'n kor'o'n. Mi sci'vol'as ĉu vi rimark'is tio'n.
”Kiam mi est'is tio'n far'int'a, okaz'is ekster'ordinar'a afer'o. La Natur'o for'las'is mi'n. Mi sent'is mi'n mal'san'a. Mi sent'is kvazaŭ mi est'as far'int'a i'o'n mal'bon'a'n. Mi kred'as, ke mi'a cerb'o dis'kaduk'iĝ'as; mi sent'as i'a'n sen'esper'a'n plezur'o'n, pens'ant'e, ke mi pri'dir'is la afer'o'n al iu; ke mi ne dev'os rest'i sol'a kun ĝi, se mi edz'iĝ'os kaj hav'os infan'o'j'n. Kio est'as ĉe mi? Frenez'iĝ'o... aŭ ĉu iu pov'as sent'i si'n'riproĉ'o'n, kiel en la poem'o'j de Byron. Skrib'i plu mi ne pov'as.
JAMES ERSKINE HARRIS.”
Pastr'o Brown zorg'e fald'is la leter'o'n kaj ĝi'n met'is en si'a'n brust'poŝ'o'n ĝust'e kiam ven'is laŭt'a tint'ad'o de la sonor'il'o ĉe la krad'pord'o kaj bril'is la mal'sek'a'j pluv'o'ŝirm'il'o'j de plur'a'j polic'an'o'j en la voj'o ekster'a.
Kiam Flambeau pren'is si'a'n unu'monat'a'n liber'temp'o'n for de si'a ofic'ej'o en Westminster li pas'ig'is ĝi'n en mal'grand'a vel'boat'o, tiel mal'grand'a, ke dum la plej grand'a part'o de la temp'o ĝi est'is rem'boat'o. Plu'e, li pas'ig'is ĝi'n en la mal'grand'a'j river'o'j de la orient'a'j graf'land'o'j; river'o'j tiel mal'larĝ'a'j, ke la boat'o aspekt'is kiel magi'a boat'o vetur'ant'e sur'ter'e tra herb'ej'o'j kaj gren'kamp'o'j. Ĝi est'is sufiĉ'e komfort'a por du person'o'j; rest'is nur sufiĉ'e da spac'o por neces'aĵ'o'j kaj Flambeau est'is proviz'int'a ĝi'n je tia'j aĵ'o'j, kia'j'n li'a apart'a filozofi'o postul'is. Ŝajn'e tiu'j ĉi neces'aĵ'o'j est'is kvar, nom'e, skatol'o'j de salm'o, se li vol'us manĝ'i; ŝarg'it'a'j revolver'o'j, se li vol'us batal'i; botel'o da brand'o, supoz'ebl'e por la okaz'o, se li sven'os; kaj pastr'o, supoz'ebl'e por la okaz'o, se li mort'os. Kun tiu'j ĉi mal'pez'a'j vojaĝ'aĵ'o'j li ramp'is laŭ la mal'grand'a'j Norfolkaj river'o'j, intenc'ant'e fin'fin'e ating'i la lag'o'j'n, sed dum'e ĝu'ant'e la super'pend'ant'a'j'n ĝarden'o'j'n kaj herb'ej'o'j'n, la spegul'it'a'j'n dom'eg'o'j'n aŭ vilaĝ'o'j'n, mal'rapid'ant'e por kapt'i fiŝ'o'j'n en la lag'et'o'j kaj angul'o'j, kaj iom ten'ant'e la bord'o'n.
Kiel ver'a filozof'o, Flambeau en si'a liber'temp'o hav'is pretekst'o'n.
Li hav'is i'a'n du'on-cel'o'n, kiu'n li konsider'is ĝust'e tiel serioz'e, ke ĝi'a sukces'o est'us la kron'o de la liber'temp'o, sed ĝust'e tiel mal'grav'e, ke ĝi'a mal'sukces'o ne ig'us ĝi'n van'a. Antaŭ mult'a'j jar'o'j, kiam li est'is rab'ist'a reĝ'o kaj la plej fam'kon'at'a person'o en Parizo, li oft'e ricev'is sen'respond'ec'a'j'n komunik'aĵ'o'j'n, aprob'a'j'n, mal'aprob'a'j'n, kaj eĉ am'esprim'ant'a'j'n; sed iu el ili apart'e iel rest'ad'is en li'a memor'o. Tio konsist'is nur el vizit'kart'o en kovert'o port'ant'e angl'a'n poŝt'stamp'o'n.
Sur la mal'antaŭ'a part'o de la kart'o est'is franc'e skrib'it'a per verd'a ink'o; ”Se vi iam eks'iĝ'os kaj far'iĝ'os respekt'ind'a, ven'u mi'n vizit'i. Mi vol'as renkont'i vi'n, ĉar mi est'as renkont'int'a ĉiu'j'n ali'a'j'n eminent'ul'o'j'n de mi'a epok'o. Tiu ruz'o vi'a, ig'i unu detektiv'o arest'i ali'a'n est'is la plej grandioz'a scen'o el la tut'a franc'a histori'o.” Sur la antaŭ'a part'o de la kart'o est'is gravur'it'a laŭ la formal'a manier'o, ”La Princ'o Saradine, Junk'a Dom'o, Junkinsulo, Norfolko.”
Tiu'temp'e li ne tro ĝen'is si'n pri la princ'o, krom el'serĉ'i, ke li est'is bril'ant'a kaj laŭ'mod'a ul'o en Sud-Ital'uj'o. Dum li'a jun'ec'o, oni'dir'e, li am'for'kur'is kun alt'rang'a edz'in'o; al li'a societ'a mond'o la petol'aĵ'o est'is apenaŭ mir'ig'a, ĝi tamen fiks'iĝ'is en ĉies memor'o pro ali'a tragedi'o; la laŭ'dir'a si'n'mort'ig'o de la mal'honor'it'a edz'o, kiu ŝajn'e si'n ĵet'is de krut'aĵ'o en Sicilio. Post'e, iom'a'n temp'o'n la princ'o loĝ'is en Vieno, sed li'a'j'n plej last'a'j'n jar'o'j'n li ŝajn'e pas'ig'is per sen'ĉes'a kaj sen'ripoz'a vetur'ad'o. Kiam tamen Flambeau, kiel la princ'o mem, for'las'is eŭrop'a'n eminent'ec'o'n kaj ek'loĝ'is en Angl'uj'o, ven'is en li'a'n mens'o'n vizit'i sen'anonc'e tiu'n ĉi eminent'a'n ekzil'it'o'n en la Norfolkjaj lag'o'j. Ĉu li trov'os la lok'o'n aŭ ne li tut'e ne sci'is; kaj ĝi efektiv'e est'is sufiĉ'e mal'grand'a kaj forges'it'a. Okaz'is tamen, ke li ĝi'n trov'is mult'e pli fru'e ol li atend'is.
Iu'n nokt'o'n ili est'is al'lig'int'a'j si'a'n boat'o'n sub rif'o vual'it'a de alt'kresk'a'j herb'o'j kaj sen'kap'ig'it'a'j arb'o'j. Dorm'o, post fort'a rem'ad'o, est'is tre fru'e fal'int'a sur ili'n, kaj pro tio ankaŭ ili vek'iĝ'is antaŭ ol lum'o aper'is. Parol'ant'e pli preciz'e, ili vek'iĝ'is antaŭ ol tag'lum'o aper'is; ĉar grand'a citron'a lun'o est'is nur ĵus sub'ir'ant'a en la dens'aĵ'o el alt'kresk'a herb'o super ili'a'j kap'o'j, kaj la ĉiel'o est'is bril'ant'a purpur'blu'e, nokt'ec'a sed hel'a. Ambaŭ vir'o'j sam'temp'e spert'is re'memor'o'n pri infan'ec'o, pri la kobold'a aventur'plen'a temp'o kiam alt'kresk'a'j herb'aĉ'o'j kaŝ'as ni'n kiel arb'ar'o'j. Tiel star'ant'e kontraŭ la larĝ'a ŝveb'ant'a lun'o, la lekant'et'o'j ŝajn'is ver'e est'i gigant'ul'a'j lekant'et'o'j, la leontod'o'j gigant'ul'a'j leontod'o'j. Iel tio re'memor'ig'is ili'n pri la bord'o de infan'ej'a tapet'o. La mal'alt'a nivel'o de la river'o sufiĉ'is por mal'lev'i ili'n ĝis sub la radik'o'j de ĉiu'j arbust'o'j kaj flor'o'j kaj dev'ig'is ili'n supr'e'n rigard'ad'i al la herb'o.
”Je l’di'o'j,” dir'is Flambeau, ”est'as kvazaŭ est'i en fe'land'o.”
Patr'o Brown ek'sid'is rekt'e en la boat'o kaj far'is kruc'sign'o'n. Ties mov'o est'is tiel abrupt'a, ke li'a amik'o demand'is, mild'e mir'ig'it'a, kio est'as.
”La hom'o'j, kiu'j verk'is la mez'epok'a'j'n balad'o'j'n,” respond'is la pastr'o, ”sci'is pli'mult'e pri fe'o'j ol vi. Ne nur agrabl'aĵ'o'j okaz'as en fe'land'o.”
”Ho sen'senc'aĵ'o,” dir'is Flambeau. ”Nur agrabl'aĵ'o'j pov'us okaz'i sub tia sen'kulp'a lun'o. Mi propon'as tuj antaŭ'e'n'ir'i kaj konstat'i tio'n kio ver'e okaz'os. Ni ebl'e mort'os kaj putr'iĝ'os antaŭ ol iam de'nov'e ni vid'os tia'n lun'o'n aŭ tia'n humor'o'n.”
”Bon'e,” dir'is Pastr'o Brown. ”Mi neniam dir'is, ke est'as ĉiam kulp'e en'ir'i fe'land'o'n. Mi nur dir'is, ke est'as ĉiam danĝer'e.”
Ili si'n puŝ'is mal'rapid'e kontraŭ la flu'o de la lum'iĝ'ant'a river'o; la radi'ant'a purpur'o de la ĉiel'o kaj la pal'a or'o de la lun'o far'iĝ'is pli kaj pli mal'fort'a'j kaj mal'aper'is en tiu'n larĝ'a'n sen'kolor'a'n kosm'o'n, kiu antaŭ'ir'as la kolor'o'j'n de la tag'iĝ'o. Kiam la unu'a'j mal'fort'a'j stri'o'j ruĝ'a'j kaj or'a'j kaj griz'a'j fend'is la horizont'o'n de unu fin'o ĝis la ali'a, ili est'is inter'romp'at'a'j de la nigr'a amas'o de urb'et'o aŭ vilaĝ'o, kiu sid'is sur la river'o proksim'e antaŭ ili. Kiam ili al'ven'is sub la super'pend'ant'a'j tegment'rand'o'j kaj pont'o'j de tiu ĉi river'bord'a vilaĝ'et'o, jam est'is sufiĉ'e fort'a lum'o, per kiu ĉio est'is vid'ebl'a. La dom'o'j, kun ili'a'j long'a'j, mal'lev'iĝ'int'a'j kaj klin'iĝ'a'j tegment'o'j ŝajn'is ir'i por trink'i ĉe la river'o, kiel kolos'a'j griz'a'j kaj ruĝ'a'j bov'o'j. La larĝ'iĝ'ant'a kaj blank'iĝ'ant'a tag'iĝ'o est'is jam far'iĝ'int'a la ver'a labor'instig'ant'a tag'lum'o antaŭ ol ili ek'vid'is ajn'a'n viv'ant'a'n kre'it'aĵ'o'n sur la kaj'o'j kaj pont'o'j de tiu silent'a urb'o. Fin'e ili vid'is tre seren'a'n kaj prosper'a'n vir'o'n sen jak'o kaj nud'brak'a, kun vizaĝ'o tiel rond'a kiel la ĵus sub'ir'int'a lun'o, kaj kun radi'o'j el ruĝ'a'j barb'har'o'j sub li'a mal'supr'a ark'o, kiu apog'is si'n al fost'o super la mal'rapid'a tajd'o. Pro impuls'o ne'klar'ig'ebl'a, Flambeau lev'iĝ'is ĝis si'a plej'a alt'ec'o en la sving'iĝ'ant'a boat'o kaj laŭt'kri'is al la vir'o, demand'ant'e ĉu li kon'as Junkinsulon aŭ Junk'a'n Dom'o'n. La rid'et'o de la prosper'a vir'o far'iĝ'is iom'et'e pli larĝ'a kaj li nur etend'is la brak'o'n kaj el'montr'is laŭ'long'e de la river'o ĝi'a'n pli'proksim'a'n kurb'o'n. Flambeau antaŭ'e'n'ir'is sen plu'a parol'ad'o.
La boat'o ĉirkaŭ'ir'is mult'a'j'n herb'a'j'n angul'o'j'n kaj sekv'is mult'a'j'n tia'j'n junk'kovr'it'a'j'n kaj silent'a'j'n etend'aĵ'o'j'n de l’river'o; sed antaŭ ol la serĉ'ad'o est'is far'iĝ'int'a ted'a ili ŝveb'is ĉirkaŭ apart'e abrupt'a'n angul'o'n kaj en'ir'is la silent'o'n de ia lagun'o aŭ lag'et'o, kies ek'vid'o tuj halt'ig'is ili'n. Ĉar mez'e de tiu ĉi pli larĝ'a etend'aĵ'o de akv'o, ĉiu'flank'e bord'it'a de junk'o'j, kuŝ'is long'a mal'alt'a insul'et'o, laŭ kies bord'o est'is long'a mal'alt'a dom'o aŭ bangal'o konstru'it'a el bambu'o aŭ iu fort'a tropik'a kan'o. La vertikal'a'j bambu'a'j stang'o'j el kiu'j konsist'is la mur'o'j est'is pal-flav'a'j, la klin'iĝ'a'j verg'o'j el kiu'j la tegment'o est'is far'it'a, est'is pli mal'pal'e ruĝ'a'j aŭ brun'a'j; krom'e la dom'o est'is aĵ'o de ripet'ad'o kaj unu'ton'ec'o. La fru'maten'a vent'et'o susur'ig'is la akv'o'herb'o'j'n ĉirkaŭ la insul'o kaj kant'is en la strang'a rip'hav'a dom'o kvazaŭ en gigant'a ŝal'mar'o.
”Je Georg'o,” kri'is Flambeau, ”jen ĝi, tamen. Jen tie ĉi est'as Junkinsulo, se iam tia ekzist'is. Tie ĉi est'as Junk'a Dom'a, se ĝi ie est'as. Mi kred'as, ke tiu dik'ul'o kun la vang'har'o'j est'is fe'o.”
”Ebl'e,” dir'is Pastr'o Brown ne'parti'e. ”Se tia li est'is, li est'is mal'bon'a fe'o.”
Tamen eĉ dum li parol'is la impuls'em'a Flambeau est'is al'ter'ig'int'a si'a'n boat'o'n inter la klak'ant'a'j junk'o'j, kaj ili star'is sur la long'a strang'a insul'et'o, apud la kurioz'a kaj silent'a dom'o.
La dom'o star'is tiel ke ĝi'a mal'antaŭ'a part'o al'rigard'is al la river'o kaj la sol'a al'ter'iĝ'ej'o; la ĉef'a en'ir'ej'o trov'iĝ'is ĉe la ali'a flank'o kaj al'rigard'is laŭ'long'e la long'a'n insul'a'n ĝarden'o'n. La vizit'ant'o'j tial al'proksim'iĝ'is ĝi'n per mal'larĝ'a voj'et'o ĉirkaŭ'ant'a preskaŭ tri flank'o'j'n de la dom'o, sub la mal'alt'a'j tegment'rand'o'j. Tra tri mal'sam'a'j fenestr'o'j, ĉe tri mal'sam'a'j flank'o'j, ili en'rigard'is al la sam'a long'a, bon'e lum'it'a ĉambr'o, panel'it'a per pal'a lign'o, kun grand'a nombr'o da spegul'o'j kaj aranĝ'it'a kvazaŭ por elegant'a tag'manĝ'o. La antaŭ'a pord'o, kiam ili fin'e ating'is ĝi'n, hav'is ambaŭ'flank'e turkis-blu'a'n kresk'aĵ'uj'o'n. Ĝi est'is mal'fermat'a de ĉef'lake'o de la pli mal'gaj'a spec'o—long'a, mal'dik'a, griz'a kaj mal'verv'a kiu—murmur'is, ke la Princ'o Saradine est'as nun'temp'e for, oni atend'as tamen li'a'n al'ven'o'n en iu ajn hor'o; la dom'o est'as pret'a por li kaj li'a'j gast'o'j. El'montr'o de la kart'o kun la verd'ink'a skrib'aĉ'o el'vok'is sign'o'n de viv'o sur la pergamen'a vizaĝ'o de tiu ĉi mal'gaj'a serv'ist'o, kaj est'is kun iu trem'em'a ĝentil'ec'o, ke li propon'is, ke la fremd'ul'o'j rest'u. ”Li'a Moŝt'o ebl'e al'ven'os nun iu'n ajn minut'o'n” li dir'is, ”kaj hav'us ĉagren'o'n se li ĵus preter'las'us sinjor'o'n kiu'n li invit'is. Oni ordon'is, ke ni hav'u ĉiam pret'a iom da mal'varm'a tag'mang'aĵ'o por li kaj li'a'j amik'o'j kaj mi est'as cert'a, ke li dezir'us, ke ĝi est'u prezent'at'a.”
Instig'it'e de sci'vol'em'ec'o al tiu ĉi ne'grav'a aventur'o Flambeau bon'vol'e konsent'is kaj sekv'is la mal'jun'ul'o'n, kiu li'n ceremoni'e en'konduk'is en la long'a'n, pal'e panel'it'a'n ĉambr'o'n. Pri ĝi est'is neni'o tre rimark'ind'a, krom la iom'et'e ne'kutim'a altern'ad'o de mult'a'j larĝ'a'j fenestr'o'j inter mult'a'j larĝ'a'j mal'alt'a'j oblong'o'j el spegul-vitr'o, kiu'j don'is al ĝi strang'a'n aspekt'o'n de lum'ec'o kaj sen'substanc'ec'o. Est'is kvazaŭ tag'manĝ'i sub'ĉiel'e. Unu aŭ du bild'o'j de ne'el'star'ant'a spec'o pend'is en la angul'o'j, unu grand'a griz'a fotograf'aĵ'o de tre jun'a vir'o en uniform'o, ali'a ru ̧kreta skiz'o de du long'har'a'j knab'o'j. Respond'e al demand'o de Flambeau, ĉu la person'o kun la milit'ist'a aspekt'o est'as la princ'o, la serv'ist'o abrupt'e dir'is, ke ne; tio est'as la pli jun'a frat'o de l’princ'o, Kapitan'o Stefano Saradine. Kaj sekv'e de tio la mal'jun'ul'o ŝajn'e subit'e perd'is ĉiu'n dezir'o'n por plu'a inter'parol'ad'o.
Post ol la tag'manĝ'o est'is fin'iĝ'int'a per kaf'o kaj likvor'o'j el la plej bon'a'j, oni kon'at'ig'is al la gast'o'j la ĝarden'o'n, la leg'o-ĉambr'o'n kaj la dom'intendant'in'o'n—nigr'et'a, bel'eg'a sinjor'in'o, de neni'a mal'grand'a majest'ec'o, kaj iel simil'a al pluton'a Madon'o. Montr'iĝ'is, ke ŝi kaj la serv'ist'o est'as la sol'a'j rest'ant'o'j el la original'a fremd'ul'a serv'ist'ar'o de l’princ'o; la ali'a'j serv'ist'o'j est'is ĉiu'j nov'a'j kaj est'is kolekt'it'a'j en Norfolk de la intendant'in'o. Ĉi ties nom'o est'i sinjor'in'o Anthony; ŝi tamen parol'is per iom'et'e ital'a akcent'ad'o kaj Flambeau ne dub'is, ke Anthony est'as Norfolka form'o de iu pli latin'id'a nom'o. S-ro Paŭlo, la serv'ist'o, ankaŭ hav'is apenaŭ rimark'ebl'a'n fremd'ul'a'n mien'o'n; laŭ lingv'o kaj eduk'ad'o tamen li est'is angl'a, kiel mult'a'j el la plej rafin'it'a'j serv'ist'o'j de la kosmopolit'a nobel'ar'o.
Bel'et'a kaj unik'a, la lok'o hav'is tamen strang'a'n lum'a'n mal'gaj'ec'o'n. Hor'o'j for'pas'is en ĝi kiel tag'o'j. La long'a'j bon'e fenestr'it'a'j ĉambr'o'j est'is plen'a'j je tag'lum'o, tamen sen'viv'a tag'lum'o. Kaj tra ĉiu'j ali'a bru'o'j, la son'o de parol'ad'o, la tint'ad'o de glas'o'j aŭ la preter'pas'ant'a'j pied'o'j de serv'ist'o'j, ili pov'us aŭd'ad'i de ĉiu'j flank'o'j de la dom'o la melankoli'a'n bru'o'n de la river'o.
”Ni pren'is mal'ĝust'a'n voj'o'n kaj est'as ven'int'a'j al mal'ĝust'a lok'o,”
dir'is Pastr'o Brown, rigard'ant'e tra la fenestr'o al la griz-verd'a'j kareks'o'j kaj la arĝent'a flu'o. ”Ne grav'as; oni oft'e pov'as far'i bon'ag'o'n, est'ant'e la taŭg'a person'o ĉe la mal'ĝust'a lok'o.” Pastr'o Brown, kvankam kutim'e silent'a est'is apart'e sent'em'a vir'et'o, kaj dum tiu'j mal'mult'a'j sed sen'fin'a'j hor'o'j li sen'konsci'e absorb'iĝ'is pli profund'e en la sekret'o'j'n de Junkdomo ol si'a profesi'a amik'o. Li posed'is tiu'n lert'o'n de simpati'a silent'o kiu est'as tiel neces'a por babil'ad'o; kaj dir'ant'e apenaŭ unu vort'o'n li kred'ebl'e el'tir'is el si'a'j nov'a'j kon'at'ul'o'j ĉio'n, kio'n ili iel dir'us. La serv'ist'o est'is laŭ'natur'e ne'babil'em'a. Li montr'is mal'afabl'a'n kaj preskaŭ best'a'n am'o'n al si'a mastr'o; kiu'n, li asert'is, oni tre mal'bon'e pri'trakt'is. La el'star'ant'a kulp'ul'o ŝajn'e est'is la frat'o de Li'a Moŝt'o, kies nur'a nom'o pli'long'ig'is la mal'gras'a'j'n vang'o'j'n de la mal'jun'ul'o kaj rikan'e sulk'ig'is li'a'n papag'a'n naz'o'n. Kapitan'o Stefano est'is sen'taŭg'ul'o ŝajn'e, kaj est'is for'pren'int'a de si'a bon'vol'a frat'o cent'o'j'n kaj mil'o'j'n da pund'o'j; ig'is li'n for'flug'i de la laŭ'mod'a viv'ad'o kaj pas'ig'i li'a'j'n tag'o'j'n en tiu ĉi trankvil'a azil'o. Tio est'is ĉio, kio'n Paŭlo la serv'ist'o intenc'is dir'i, kaj Paŭlo vid'ebl'e est'is parti'ul'o.
La ital'a intendant'in'o est'is iom'et'e pli inform'em'a, est'ant'e, Brown imag'is, iom'et'e mal'pli kontent'a. Tio, kio'n ŝi dir'is pri si'a mastr'o, est'is iom'et'e acid'a kvankam ne sen iom de tim'o. Flambeau kaj li'a amik'o star'is en la spegul'a ĉambr'o ekzamen'ant'e la ruĝ'a'n skiz'o'n de la du knab'o'j, kiam en'rapid'eg'is la intendant'in'o pro iu mastr'um'a komisi'o. Est'is propr'a karakteriz'o de tiu ĉi bril'ant'a, de vitr'o panel'it'a ĉambr'o, ke iu ajn ĝi'n en'ir'ant'e far'iĝ'is re'spegul'at'a en kvar aŭ kvin spegul'o'j sam'temp'e; kaj Pastr'o Brown si'n ne turn'int'e, halt'is mez'e de fraz'o de pri'famili'a kritik'o. Flambeau tamen, kies vizaĝ'o est'is apud la bild'o, est'is jam laŭt'voĉ'e dir'ant'e, ”La frat'o'j Saradine, supoz'ebl'e. Ili ambaŭ aspekt'as sufiĉ'e sen'kulp'a'j. Est'us mal'facil'e dir'i kiu est'as la bon'a frat'o kaj kiu la mal'bon'a.” Tiam, konstat'int'e la ĉe'est'o'n de la sinjor'in'o, li ŝanĝ'is la inter'parol'ad'o'n al iu banal'aĵ'o kaj el'ir'is promen'i en la ĝarden'o'n. Pastr'o Brown tamen ankoraŭ fiks'e rigard'ad'is la ru ̧kretan skiz'o'n; kaj sinjor'in'o Anthony ankoraŭ fiks'e rigard'ad'is Pastr'o'n Brown.
Ŝi hav'is grand'a'j'n kaj tragedi'plen'a'j'n brun'okul'o'j'n kaj ŝi'a oliv'a vizaĝ'o mal'hel'e ard'is de iu strang'a kaj dolor'a sci'vol'ec'o—kiel de iu kiu dub'as pri la ident'ec'o aŭ intenc'o de fremd'ul'o. Ĉu la vest'aĵ'o'j kaj religi'o de la mal'grand'a pastr'o tuŝ'is iu'j'n sud'a'j'n memor'o'j'n pri konfes'ad'o, aŭ ĉu ŝi imag'is, ke li sci'as pli ol li efektiv'e sci'is, ŝi dir'is al li per mal'laŭt'a voĉ'o, kvazaŭ al kun'ul'o de la sam'a komplot'o, ”Li est'as prav'a pri io, vi'a amik'o. Li asert'as, ke est'us mal'facil'e disting'i inter la bon'a kaj la mal'bon'a frat'o. Ho, ja est'us mal'facil'e, est'us eg'e mal'facil'e elekt'i la bon'a'n.”
”Mi vi'n ne kompren'as,” dir'is Pastr'o Brown kaj komenc'is for'mov'iĝ'i.
La vir'in'o far'is unu paŝ'o'n al li kun mal'hel'iĝ'ant'a'j brov'o'j kaj ia sovaĝ'a klin'iĝ'o, kiel bov'o mal'lev'ant'a si'a'j'n korn'o'j'n.
”Ne eĉ unu est'as bon'a,” ŝi sibl'is. ”Est'is sufiĉ'e da mal'bon'o ĉe la kapitan'o por pren'i tiom da mon'o, sed mi kred'as, ke ne est'is mult'e da bon'o ĉe la princ'o kiu don'is ĝi'n. Ne est'as nur la kapitan'o kiu hav'as kulp'o'j'n.”
Far'iĝ'is lum'o sur la for'turn'it'a vizaĝ'o de la pastr'o kaj li'a buŝ'o form'is silent'e la vort'o'n ”ĉantaĝ'o”. Eĉ dum li tio'n far'is la vir'in'o turn'is si'a'n blank'a'n vizaĝ'o'n abrupt'e super si'a'n ŝultr'o'n kaj preskaŭ fal'is. La pord'o est'is sen'bru'e mal'ferm'it'a kaj la pal'a Paŭlo star'is kiel fantom'o en la el'ir'ej'o. Per la strang'a artifik'o de la reflekt'ant'a'j mur'o'j ŝajn'is kvazaŭ kvin Paŭloj est'as en'ven'int'a'j tra kvin pord'o'j sam'temp'e.
”Li'a Moŝt'o,” li dir'is, ”est'as ĵus al'ven'int'a.”
En la sam'a moment'o la figur'o de vir'o est'is preter'pas'int'a ekster la unu'a fenestr'o, trans'ir'ant'e la sun'lum'a'n vitr'aĵ'o'n kiel lum'ig'it'a'n scen'ej'o'n. Unu moment'o'n post'e li pas'is ĉe la du'a fenestr'o kaj la mult'nombr'a'j spegul'o'j re'pentr'is en la sekv'ant'a'j kadr'o'j la sam'a'n agl'o'simil'a'n profil'o'n kaj marŝ'ant'a'n figur'o'n. Li est'is rekt'a kaj vigl'a, sed li'a har'ar'o est'is blank'a kaj li'a viz'a ̧koloro de strang'a ebur'a flav'o. Li hav'is tia'n mal'long'a'n kurb'it'a'n roman'a'n naz'o'n kia est'as plej oft'e akompan'at'a de long'a'j, mal'dik'a'j vang'o'j kaj menton'o, tiu'j ĉi tamen est'is kaŝ'at'a'j iom'et'e de lip'har'o'j kaj vang'har'ar'o. La lip'har'o'j est'is mult'e pli nigr'a'j ol la barb'o, kaj la efekt'o est'is iom'et'e teatr'a. Li est'is vest'it'a laŭ la sam'a dand'a stil'o, port'ant'e blank'a'n cilindr'o'n, orkide'o'n buton'tru'e, flav'a'n veŝt'o'n kaj flav'a'j'n gant'o'j'n, kiu'j'n li sving'is kaj bat'is dum li marŝ'is. Kiam li est'is ĉirkaŭ'ir'int'a ĝis la ĉef'a pord'o ili aŭd'is la rigid'a'n Paŭlon ĝi'n mal'ferm'ant'a kaj aŭd'is la ĵus'al'ven'int'o'n gaj'e dir'ant'a, ”Nu vi vid'as, mi est'as al'ven'int'a.” La rigid'a sinjor'o Paŭlo klin'iĝ'is kaj respond'is laŭ si'a ne'aŭd'ebl'a manier'o; dum kelk'a'j minut'o'j ili'a'n inter'parol'ad'o'n oni ne pov'is aŭd'i. Tiam dir'is la serv'ist'o, ”Ĉio est'as je vi'a dispon'o,” kaj la gant-sving'ant'a Princ'o Saradine gaj'e en'ir'is la ĉambr'o'n por salut'i ili'n. Ankoraŭ unu'foj'e ili vid'is tiu'n fantom'a'n vid'aĵ'o'n—kvin princ'o'j'n en'ir'ant'a'j ĉambr'o'n kun kvin pord'o'j.
La princ'o met'is la blank'a'n ĉapel'o'n kaj flav'a'j'n gant'o'j'n sur la tabl'o'n kaj tut'e kor'e man'prem'is.
”Tre ĝoj'as vi'n vid'i tie ĉi, sinjor'o Flambeau,” li dir'is. ”Bon'e vi'n kon'as de reputaci'o, se tio ne est'as mal'diskret'a dir'o.”
”Tut'e ne,” respond'is Flambeau rid'et'ant'e. ”Mi ne est'as ofend'iĝ'em'a. Tre'eg'e mal'mult'a'j reputaci'o'j far'iĝ'as el sen'makul'a virt'ec'o.”
La princ'o ĵet'is al li vigl'a'n rigard'o'n por konstat'i ĉu la re'dir'o hav'as cel'o'n ĉe li; post'e li ankaŭ rid'is kaj indik'is seĝ'o'j'n por ĉiu'j, si mem inkluziv'e.
”Agrabl'a lok'o tiu ĉi, mi opini'as,” li dir'is apart'ec'e. ”Ne est'as mult'e da distr'aĵ'o'j, mi tim'as; la fiŝ'kapt'ad'o tamen est'as ver'e bon'a.”
La pastr'o, kiu est'is rigard'ant'a li'n kun la serioz'a rigard'eg'o de beb'o, est'is hant'at'a de iu imag'a bild'o, kiu evit'is preciz'ig'o'n. Li rigard'is la griz'a'n, zorg'e friz'it'a'n har'ar'o'n, flav'blank'a'n vizaĝ'o'n kaj svelt'a'n, iom'et'e dand'a'n tali'o'n. Tiu'j ĉi ne est'is ne'natur'a'j, kvankam ebl'e iom'et'e tro'el'star'ant'a'j, kiel la vest'aĵ'ar'o de figur'o mal'antaŭ la scen'ej'lum'o'j. La sen'nom'a interes'o trov'iĝ'is ĉe io ali'a, ĉe la lini'o'j mem de la vizaĝ'o; Brown est'is turment'at'a de du'on-re'memor'o, ke li vid'is ĝi'n ie antaŭ'e. La vir'o ŝajn'is est'i iu ali'vest'it'a mal'nov'a amik'o li'a. Subit'e li re'memor'is la spegul'o'j'n kaj dir'is al si, ke li'a imag'o est'as ia psikologi'a sekv'o de tiu mult'nombr'iĝ'o de hom'a'j mask'o'j.
Princ'o Saradine dis'don'is si'a'j'n societ'a'j'n atent'o'j'n inter si'a'j gast'o'j kun grand'a gaj'ec'o kaj takt'o. Trov'int'e, ke la detektiv'o hav'as sport'a'j'n inklin'o'j'n kaj dezir'as plen'um'i si'a'n liber'temp'o'n, li gvid'is Flambeau kaj la boat'o'n de Flambeau al la plej bon'a lok'o por fiŝ'kapt'ad'o, kaj est'is re'ven'int'a per si'a propr'a kanot'o post du'dek minut'o'j por kun'iĝ'i kun Pastr'o Brown en la leg'o-ĉambr'o kaj si'n'tremp'i egal'e afabl'e en la pli filozof'a'j plezur'o'j de la pastr'o. Li ŝajn'e sci'is mult'e kaj pri fiŝ'kapt'ad'o kaj pri libr'o'j, kvankam el tiu'j ĉi ne la plej edif'a'j'n; li sci'pov'is parol'i kvin aŭ ses lingv'o'j'n, tamen en ĉiu precip'e la slang'o'n. Evident'e li est'is loĝ'int'a en divers'a'j urb'o'j kaj inter la divers'aĉ'a'j hom'spec'o'j, ĉar kelk'a'j el li'a'j plej rid'ig'a'j rakont'o'j est'is pri aĉ'a'j vet'lud'ej'o'j kaj opi'fum'ej'o'j, aŭstrali'a'j rab'ist'o'j aŭ ital'a'j bandit'o'j. Pastr'o Brown sci'is, ke la iam'e fam'kon'at'a Saradine est'is pas'ig'int'a si'a'j'n last'a'j'n kelk'jar'o'j'n per preskaŭ sen'ĉes'a vojaĝ'ad'o; li tamen ne est'is diven'int'a, ke la vojaĝ'o'j est'is tiel hont'ind'a'j aŭ tiel amuz'a'j.
Efektiv'e, malgraŭ la tut'o de si'a mond'a dign'o, Princ'o Saradine dis'radi'is al tia'j impres'iĝ'em'a'j observ'ant'o'j kia la pastr'o, iu'n etos'o'n mal'trankvil'a'n kaj eĉ mal'fid'ind'ec'a'n. Li'a vizaĝ'o est'is elegant'a, la okul'o'j tamen tiu'j de sovaĝ'a best'o; li hav'is nerv'em'a'j'n kutim'et'o'j'n, kiel vir'o ŝancel'it'a de drink'ad'o aŭ de drog'o'j, kaj li nek estr'is nek pretend'is estr'i la dom'mastr'um'ad'o'n. Tio en'tut'e est'is la afer'o de la du mal'nov'a'j serv'ist'o'j, precip'e Paŭlo, kiu vid'ebl'e est'is la centr'a apog'il'o de la dom'o. S-ro Paŭlo efektiv'e ne est'is ver'a serv'ist'o, pli'ĝust'e li est'is ia intendant'o aŭ eĉ ĉambelan'o; li vesper'manĝ'is sol'a, sed kun preskaŭ tiom de solen'ec'o kiom si'a mastr'o; li est'is tim'at'a de ĉiu'j serv'ist'o'j; kaj li konsil'iĝ'is kun la princ'o dec'e—iom'et'e kvazaŭ li est'us la princ'a notari'o. La mal'gaj'a intendant'in'o est'is kompar'e nur'a ombr'o; efektiv'e ŝi ŝajn'e si'n for'tir'is kaj serv'is nur la ĉef'serv'ist'o'n, kaj Brown aŭd'is neniu'j'n plu da tiu'j vulkan'a'j flustr'o'j, kiu'j du'on'e dir'is al li pri la pli jun'a frat'o, kiu ĉantaĝ'is la pli'aĝ'a'n. Ĉu la princ'o ver'e est'as rabat'a de la for'est'ant'a kapitan'o, li ne pov'is cert'iĝ'i; est'is tamen io ne'firm'a kaj kaŝ'em'a pri Saradine kio ig'is tio'n neniel ne'kred'ebl'a.
Kiam ili de'nov'e en'ir'is la long'a'n ĉambr'eg'o'n kun la fenestr'o'j kaj la spegul'o'j, la flav'a vesper'o komenc'is fal'i super la akv'o'j kaj salik'a'j bord'o'j; kaj botaŭr'o sonor'is en la mal'proksim'o kiel kobold'o sur si'a elf'a tambur'o. Tiu sam'a strang'a sent'o pri iu mal'gaj'a mal'bon'a fe'land'o de'nov'e trans'ir'is la mens'o'n de la pastr'o kiel griz'a nub'et'o. ”Ke Flambeau est'u re'ven'int'a,” li murmur'is.
”Ĉu vi kred'as al Sort'o?” demand'is subit'e la sen'trankvil'a princ'o.
”Ne,” respond'is li'a gast'o. ”Mi kred'as al la Tag'o de Sort'o.”
La Princ'o si'n turn'is de la fenestr'o kaj rigard'eg'is li'n strang'e, kun vizaĝ'o en la ombr'o'j kontraŭ la sun'sub'ir'o. ”Kio'n vi vol'as dir'i?”
”Mi vol'as dir'i, ke tie ĉi ni est'as ĉe la mal'ĝust'a flank'o de la tapet'o,” respond'is Pastr'o Brown. ”La okaz'o'j, kiu'j tie ĉi okaz'as ŝajn'e neni'o'n signif'as; ili signif'as i'o'n ie ali'e. Ie ali'e la pun'o al'ven'os sur la ver'a'n pek'int'o'n. Tie ĉi ĝi oft'e ŝajn'e fal'as sur la mal'ĝust'a'n person'o'n.”
La princ'o el'ig'is ne'klar'ig'ebl'a'n bru'o'n kiel best'o; en li'a ombr'it'a vizaĝ'o strang'e ek'bril'is la okul'o'j. Nov'a kaj sagac'a pens'o eksplod'is silent'e en la mens'o de la ali'a. Ĉu est'as ali'a signif'o en la miks'aĵ'o de sprit'o kaj abrupt'o kiu trov'iĝ'is ĉe Saradine? Ĉu la princ'o—ĉu li est'as tut'e cerb'san'a? Li est'is re'dir'ant'a, ”La mal'ĝust'a'n person'o'n—la mal'ĝust'a'n person'o'n” pli mult'a'j'n foj'o'j'n ol est'as natur'e en societ'a inter'parol'ad'o.
Tiam mal'fru'e Pastr'o Brown konstat'is du'a'n ver'aĵ'o'n. En la spegul'o'j antaŭ li, li pov'is vid'i la silent'a'n pord'o'n mal'ferm'it'a, kaj la silent'a'n sinjor'o'n Paŭlon star'ant'a en ĝi'a kadr'o kun li'a kutim'a pal'a sen'emoci'ec'o.
”Mi opini'is, ke est'us pli bon'e tuj anonc'i,” li dir'is, kun la sam'a rigid'a respekt'o de mal'nov'a famili'a notari'o, ”ke boat'o rem'at'a de ses vir'o'j est'as ĵus al'ven'int'a al la kaj'o, kaj sinjor'o sid'as en mal'antaŭ'a part'o.”
”Boat'o!” re'dir'is la princ'o; ”sinjor'o?” kaj li star'iĝ'is.
Est'is tim'ig'a silent'o punkt'at'a nur de la strang'a bru'o de la bird'o en la kareks'o; kaj tiam, antaŭ ol iu pov'is parol'i de'nov'e, nov'a vizaĝ'o kaj figur'o pas'is profil'e ĉirkaŭ la tri sun'lum'a'j fenestr'o'j, kiel pas'is la princ'o antaŭ unu aŭ du hor'o'j. Tamen krom la koincid'o, ke ambaŭ vizaĝ'o'j est'is agl'o'simil'a'j, ili est'is neniel kompar'ebl'a'j. Anstataŭ la nov'a blank'a cilindr'o de Saradine vid'iĝ'is nigr'a de mal'modern'a aŭ ali'land'a form'o; sub ĝi est'is jun'a kaj tre serioz'a vizaĝ'o, raz'it'a, blu'a sub la firm'a menton'o kaj port'ant'a mal'fort'a'n sugest'o'n de jun'a Napoleono. La kun'lig'iĝ'o est'is help'at'a de io antikv'a kaj strang'a pri la tut'a kostum'o, kvazaŭ de vir'o kiu est'as neniam si'n ĝen'int'a ŝanĝ'i la mod'o'j'n de si'a'j patr'o'j. Li port'is mal'freŝ'a'n blu'a'n frak'o'n, ruĝ'a'n kaj soldat'aspekt'a'n veŝt'o'n, kaj spec'o'n de krud'e teks'it'a blank'a pantalon'o kutim'a ĉe la fru'a'j Viktori'an'o'j, hodiaŭ tamen strang'e ne'akord'a.
El tiu ĉi ar'o de mal'nov'a'j vest'aĵ'o'j el'star'is li'a oliv'a vizaĝ'o, strang'e jun'a kaj monstr'e sincer'a.
”Diabl'o!” dir'is la princ'o kaj al'met'ant'e si'a'n blank'a'n cilindr'o'n li mem ir'is al la pord'o, mal'ferm'ĵet'ant'e ĝi'n al la sun'sub'ir'a ĝarden'o.
Jam la ĵus'al'ven'int'o kaj ali'a'j sekv'ant'o'j est'is si'n ord'ig'int'a'j kiel mal'grand'a scen'ej'a arme'o sur la razen'ej'o. La ses rem'ist'o'j est'is tren'int'a'j la boat'o'n el la akv'o sur la bord'o'n kaj gvardi'is ĝi'n preskaŭ minac'e, ten'ant'e si'a'j'n rem'il'o'j'n vertikal'e kiel lanc'o'j. Ili est'is nigr'et'a'j vir'o'j kaj kelk'a'j el ili port'is orel'ring'o'j'n. Sed unu el ili star'is antaŭ'e apud la oliv-vizaĝ'a jun'ul'o kun la ruĝ'a veŝt'o, kaj kun'hav'is grand'a'n nigr'a'n valiz'o'n de ne'kutim'a form'o.
”Vi'a nom'o,” dir'is la jun'ul'o, ”est'as Saradine?”
Saradine jes'is iom'et'e mal'atent'e.
La nov'ul'o hav'is sen'bril'a'j'n, hund'simil'a'j'n brun'a'j'n okul'o'j'n, tiel mal'simil'a'j kiel ebl'e al la ĉiam vigl'a'j kaj bril'ant'a'j griz'okul'o'j de la princ'o. Sed de'nov'e Pastr'o Brown est'is turment'at'a de la pens'o, ke li est'as ie vid'int'a kopi'o'n de la vizaĝ'o; kaj de'nov'e li memor'is la ripet'ad'o'j'n de la vitr'e panel'it'a ĉambr'o kaj klar'ig'is al si la koincid'o'n per tio. ”Mal'ben'o'n sur tiu'n ĉi kristal'a'n palac'o'n,” li murmur'is. ”Oni ĉio'n vid'as tro mult'a'j'n foj'o'j'n. Est'as kiel sonĝ'o.”
”Se vi est'as Princ'o Saradine,” dir'is la jun'ul'o, ”mi pov'as dir'i al vi ke mi'a nom'o est'as Antonelli.”
”Antonelli,” re'dir'is la princ'o mal'vigl'e. ”Mi iel re'memor'as tiu'n nom'o'n.”
”Permes'u al mi mi'n prezent'i,” dir'is la jun'a Ital'o.
Per la mal'dekstr'a man'o li ĝentil'e de'met'is si'a'n mal'modern'a'n cilindr'o'n; per la dekstr'a man'o li tiel krak'e frap'is la vang'o'n de Princ'o Saradine, ke la blank'a cilindr'o rul'iĝ'is mal'supr'e'n la ŝtup'ar'o'n kaj unu el la blu'a'j flor'uj'o'j balanc'iĝ'is sur si'a sokl'o.
La princ'o, kia ajn ul'o li est'is, evident'e ne est'is mal'kuraĝ'ul'o; li si'n ĵet'is al la gorĝ'o de si'a mal'amik'o kaj mal'antaŭ'e'n puŝ'is li'n preskaŭ ĝis la herb'o. Sed li'a mal'amik'o si'n el'tir'is kun strang'e mal'taŭg'a mien'o de rapid'em'a ĝentil'ec'o.
”Est'as bon'e,” li dir'is, spir'eg'ant'e, kaj hezit'ant'e en la angl'a lingv'o. ”Mi est'as insult'int'a. Mi kvit'ig'os mi'n. Mark'o, mal'ferm'u la valiz'o'n.”
La vir'o ĉe li'a flank'o kun la orel'ring'o'j kaj la grand'a nigr'a valiz'o tiam mal'ŝlos'is ĝi'n. Li el'pren'is el ĝi du long'a'j'n ital'a'j'n rapir'o'j'n, kun bel'a'j ŝtal'a'j ten'il'o'j kaj kling'o'j, kiu'j'n li star'ig'is vertikal'e, la pint'o'j mal'supr'e en la herb'o'n. La strang'a jun'ul'o star'ant'a al'vizaĝ'ant'e la en'ir'ej'o'n kun si'a flav'a kaj venĝ'em'a vizaĝ'o, la du glav'o'j star'ant'a'j el la razen'ej'o kiel du kruc'o'j en en'ter'ig'ej'o, la vic'o da ord'ig'it'a'j rem'ist'o'j mal'antaŭ'e, don'is strang'a'n impres'o'n, kvazaŭ ĝi est'us iu barbar'a juĝ'ej'o. Ĉio krom'e tamen est'is ne'ŝanĝ'it'a, tiel subit'a est'is la inter'romp'o. La sun'sub'ir'a or'o ankoraŭ bril'is sur la razen'ej'o, kaj la botaŭr'o ankoraŭ profund'e son'ad'is, kvazaŭ anonc'ant'e iu'n mal'grand'a'n tamen terur'a'n sort'o'n.
”Princ'o Saradine,” dir'is la vir'o nom'it'a Antonelli, ”kiam mi est'is infan'o en la lul'il'o vi mort'ig'is mi'a'n patr'o'n kaj for'ŝtel'is mi'a'n patr'in'o'n; mi'a patr'o est'is la pli bon'ŝanc'a. Vi ne honest'e mort'ig'is li'n kiel mi vi'n est'as tuj mort'ig'ont'a. Vi kaj mi'a mal'virt'a patr'in'o vetur'ig'is li'n al sol'ec'a krut'ej'o en Sicilio, mal'supr'e'n'ĵet'is li'n kaj for'ir'is laŭ vi'a propr'a voj'o. Mi pov'us vi'n imit'i se mi tiel elekt'us, sed imit'i vi'n est'us tro abomen'e. Mi vi'n sekv'is ĉi'e'n tra la tut'a mond'o kaj vi ĉiam for'kur'is de mi. Tie ĉi tamen est'as la fin'o de la mond'o—kaj de vi. Nun mi kapt'is vi'n kaj mi don'as al vi la okaz'o'n, kiu'n vi neniam don'is al mi'a patr'o. Elekt'u unu el tiu'j glav'o'j.”
Princ'o Saradine, kun sulk'ig'it'a'j brov'o'j, ŝajn'e hezit'is unu moment'o'n, sed li'a'j orel'o'j ankoraŭ zum'ad'is pro la frap'o kaj li antaŭ'e'n salt'is kaj ek'pren'is unu el la ten'il'o'j. Pastr'o Brown ankaŭ est'is antaŭ'e'n salt'int'a, prov'ant'e pac'ig'i la kverel'o'n; sed baldaŭ li ek'kon'is, ke li'a person'a ĉe'est'o nur pli'mal'bon'ig'is la afer'o'n. Saradine est'is franc'a framason'o kaj feroc'a ateist'o kaj pastr'o influ'is li'n laŭ la regul'o de mal'ec'o. Kaj pri la ali'a vir'o, nek pastr'o nek laik'ul'o iel influ'is li'n. Tiu ĉi jun'ul'o kun la Bonapart'a vizaĝ'o kaj brun'a'j okul'o'j est'is iu mult'e pli sever'a ol puritan'o—pagan'o. Li est'is simpl'a mort'ig'ant'o el la pra'temp'o'j de la mond'o; vir'o de la ŝton'epok'o—vir'o el ŝton'o.
Unu esper'o rest'is, al'vok'i la dom'loĝ'ant'o'j'n, kaj pastr'o Brown re'e'n kur'is al la dom'o. Li el'trov'is tamen, ke la sub'serv'ist'o'j ĉiu'j for'est'as liber'temp'e de la insul'o laŭ la ordon'o'j de la aŭtokrat'o Paŭlo kaj, ke nur la mal'gaj'a sinjor'in'o Anthony paŝ'ad'as mal'trankvil'e tra la long'a'j ĉambr'o'j. Sed tuj kiam ŝi montr'is al li si'a'n terur'plen'a'n vizaĝ'o'n, li solv'is unu el la enigm'o'j de la dom'o spegul'a. La mal'hel'a'j brun'okul'o'j de Antonelli est'is la mal'hel'a'j brun'okul'o'j de sinjor'in'o Anthony; kaj tuj li kompren'is du'on'o'n de la histori'o.
”Vi'a fil'o est'as ekster'e,” li dir'is ne mal'ŝpar'ant'e vort'o'j'n; ”aŭ li aŭ la princ'o est'as mort'ig'ot'a. Kie est'as sinjor'o Paŭlo?”
”Li est'as ĉe la kaj'o,” dir'is la vir'in'o mal'fort'e. ”Li signal'as al'vok'i— al'vok'i help'o'n.”
”S-in'o Anthony,” dir'is Pastr'o Brown serioz'e, ”ne est'as temp'o por bagatel'o'j. Mi'a amik'o hav'as si'a'n boat'o'n ie laŭ la river'o, fiŝ'kapt'ant'e. La boat'o de vi'a fil'o est'as gvardi'at'a de la vir'o'j de vi'a fil'o. Rest'as nur tiu ĉi kanot'o; kio'n far'as sinjor'o Paŭlo per ĝi?”
”Santa Maria! Mi ne sci'as,” ŝi dir'is, kaj sven'is si'a'n tut'a'n long'ec'o'n sur la plank'o'n.
Pastr'o Brown lev'is ŝi'n sur kanap'o'n, ĵet'is sur ŝi'n kruĉ'o'n da akv'o, kri'is por help'o kaj tiam kur'eg'is mal'supr'e'n al la kaj'o de la mal'grand'a insul'o. Sed la kanot'o est'is jam en la mez'o de la river'o kaj mal'jun'a Paŭlo est'is rem'ant'a ĝi'n tir-puŝ'e per energi'o ne'kred'ebl'a ĉe iu de li'a aĝ'o.
”Mi sav'os mi'a'n mastr'o'n!” li kri'is, la okul'o'j frenez'e bril'eg'ant'a'j.
”Eĉ nun mi sav'os li'n!”
Pastr'o Brown pov'is neni'o'n far'i krom rigard'i la boat'o'n dum ĝi batal'is kontraŭ la flu'o kaj preĝ'i, ke la mal'jun'ul'o vek'u sufiĉ'e fru'e la urb'et'o'n.
”Duel'o est'as sufiĉ'e mal'bon'a,” li murmur'is, frot'ant'e si'a'n mal'glat'a'n polv'kolon'a'n har'ar'o'n, ”sed est'as io mal'ĝust'a pri tiu ĉi duel'o, eĉ kiel duel'o. Tio'n mi nepr'e sent'as. Sed kio ĝi pov'as est'i?”
Dum li tie star'is rigard'eg'ant'e la akv'o'n, trem'ant'a'n spegul'o'n de sun'sub'ir'o, li aŭd'is de la ali'a flank'o de la insul'a ĝarden'o mal'fort'a'n sed tuj kon'ebl'a'n son'o'n—la mal'varm'a'n tint'ad'o'n de ŝtal'o frap'at'a. Li for'turn'is la kap'o'n.
For sur la plej mal'proksim'a kab'o aŭ promontor'o de la long'a insul'et'o, sur stri'o de herb'o preter la last'a roz'vic'o, la duel'ant'o'j est'is jam kruc'ig'int'a'j glav'o'j'n. La vesper'o super ili est'is kupol'o de virg'a or'o, kaj malgraŭ ke mal'proksim'e ili trov'iĝ'is, ĉiu detal'o est'is klar'e vid'ebl'a. Ili est'is de'met'int'a'j la jak'o'j'n sed la flav'a veŝt'o kaj blank'a har'ar'o de Saradine, la ruĝ'a veŝt'o kaj blank'a pantalon'o de Antonelli bril'ad'is en la horizontal'iĝ'ant'a lum'o kiel la kolor'o'j de du danc'ant'a'j pup'o'j. Ambaŭ glav'o'j fajr'er'ad'is de la pint'o'j ĝis la buton'o'j kiel du diamant'a'j pingl'o'j. Est'is io terur'a pri kiel la du figur'o'j ŝajn'is tiel mal'grand'a'j kaj tiel gaj'a'j. Ili aspekt'is kiel du papili'o'j prov'ant'a'j per pingl'o tra'pik'i unu la ali'a'n al kork'o.
Pastr'o Brown kur'is kiel ebl'e plej rapid'e, li'a'j mal'long'a'j krur'o'j kvazaŭ rad'o. Sed kiam li al'ven'is al la batal'kamp'o li el'trov'is ke li est'as kaj tro fru'a kaj tro mal'fru'a—tro mal'fru'a por ĉes'ig'i la batal'ad'o'n, sub la ombr'o de sever'a'j Sicili'an'o'j, si'n'apog'ant'a'j al si'a'j rem'il'o'j, kaj tro fru'a por el'trov'i i'a'n katastrof'a'n sekv'o'n.
La du vir'o'j apart'e taŭg'e kontraŭ'star'is unu la ali'a'n, la princ'o util'ig'ant'e si'a'n lert'ec'o'n kun ia cinik'a mem'fid'o, la Sicili'an'o la si'a'n kun mort'ig'vol'a zorg'o. Mal'mult'a'j pli bon'a'j skerm'konkurs'o'j pov'as est'i iam vid'it'a'j en hom'plen'a aren'o ol tiu, kiu tint'ad'is kaj fajr'er'ad'is sur tiu forges'it'a insul'o en la junk'bord'it'a river'o. La kap'turn'a batal'o tiel long'e ekvilibr'is ke esper'o komenc'is viv'i de'nov'e en la protest'ant'a pastr'o; laŭ normal'a probabl'ec'o Paŭlo dev'us tre baldaŭ re'ven'i kun la polic'an'o'j. Est'us bon'e se eĉ Flambeau re'ven'us de si'a fiŝ'kapt'ad'o, ĉar Flambeau, rilat'e al font'ec'o valor'is kvar ali'a'j'n vir'o'j'n. Tamen est'is neni'a sign'o de Flambeau, kaj kio est'is mult'e pli strang'a, neni'a sign'o de Paŭlo aŭ la polic'an'o'j. Neni'a ali'a flos'o aŭ lign'aĵ'o rest'is per kiu flos'i; en tiu perd'it'a insul'o en tiu vast'a sen'nom'a lag'et'o, ili est'is tiel izol'it'a'j kiel su'n rok'o en la Pacifik'o.
Jam dum li tiel pens'is la tint'ad'o de la rapir'o'j rapid'iĝ'is ĝis klak'ad'o, la brak'o'j de la princ'o ĵet'iĝ'is supr'e'n kaj la pint'o el'kur'is de inter li'a'j skapol'o'j. Li de'fal'is per grand'a kirl'a mov'o, kvazaŭ du'on'o de cirkl'o'salt'o. La glav'o for'flug'is de li'a man'o kiel fal'ant'a stel'o kaj fal'is en la mal'proksim'a'n river'o'n. Kaj li mem mal'lev'iĝ'is tiel pez'e kaj ter'trem'ig'e, ke per si'a korp'o li romp'is grand'a'n roz'arbust'o'n kaj lev'is al la ĉiel'o nub'o'n da ruĝ'a polv'o—kiel la fum'o de iu pagan'a ofer'aĵ'o. La Sicili'an'o est'is far'int'a sang'o-ofer'o'n al la spirit'o de si'a patr'o.
Tuj la pastr'o est'is sur'genu'e apud la kadavr'o; sed nun por konstat'i, ke ĝi est'as ja kadavr'o. Dum li ankoraŭ far'is kelk'a'j'n fin'a'j'n sen'esper'a'j'n prov'o'j'n li ek'aŭd'is por la unu'a foj'o voĉ'o'j'n de la river'o kaj vid'is la polic'boat'o'n rapid'i al la kaj'o kun la polic'estr'o'j kaj ali'a'j grav'ul'o'j, la ekscit'it'a Paŭlo inkluziv'e. La mal'grand'a pastr'o lev'iĝ'is kun vid'ebl'e dub'plen'a grimac'o.
”Nu, kial je ĉiel'o,” li murmur'is, ”kial je ĉiel'o ili ne antaŭ'e ven'is?”
Post ĉirkaŭ sep minut'o'j la insul'o est'is invad'at'a de urb'an'o'j, kaj tiu'j ĉi est'is pren'int'a'j la venk'int'a'n duel'int'o'n, laŭr'it'e re'memor'ig'ant'e al li, ke io ajn kio'n li dir'os, est'os uz'at'a kontraŭ li.
”Mi dir'os neni'o'n,” dir'is la monomani'ul'o, kun mir'ig'a kaj pac'o'plen'a vizaĝ'o. ”Mi neniam dir'os i'o'n plu. Mi est'as tre feliĉ'a kaj mi dezir'as nur est'i pend'ig'at'a.”
Tiam li ferm'is la buŝ'o'n dum oni for'konduk'is li'n, kaj est'as strang'a sed cert'a ver'aĵ'o, ke li neniam de'nov'e mal'ferm'is ĝi'n sur tiu ĉi ter'o, krom por dir'i ”Kulp'a” en la juĝ'ej'o.
Pastr'o Brown est'is rigard'eg'int'a la subit'e hom'plen'ig'it'a'n ĝarden'o'n, la arest'o'n de la vir'o de sang'o, la for'port'o'n de la kadavr'o post ol la kurac'ist'o ekzamen'is ĝi'n, iom'et'e kiel oni al'rigard'as la dis'iĝ'o'n de iu mal'bel'a sonĝ'o; li est'is sen'mov'a kiel vir'o dum inkub'o. Li don'is si'a'j'n nom'o'n kaj adres'o'n kiel atest'ant'o, rifuz'is tamen la propon'o'n re'ir'i per boat'o kaj rest'is sol'a en la insul'a ĝarden'o, rigard'eg'ant'e la romp'it'a'n roz'uj'o'n kaj la tut'a'n verd'a'n teatr'o'n de tiu rapid'a kaj ne'klar'ig'ebl'a tragedi'o. La lum'o for'mort'is laŭ la river'o; nebul'o lev'iĝ'is en la marĉ'a'j bord'o'j; kelk'a'j mal'fru'ig'it'a'j bird'o'j intermit'e trans'e'n flug'et'ad'is.
Fiks'it'a obstin'e en li'a sub'konsci'a mens'o (kiu est'is apart'e vigl'a) est'is ne'esprim'ebl'a cert'ec'o, ke rest'as io ankoraŭ ne klar'ig'it'a. Tiu ĉi ide'o, kiu est'is kun li la tut'a'n tag'o'n ne est'is en'tut'e klar'ig'ebl'a per li'a imag'o pri ”spegul-land'o”. Iel li est'is vid'int'a ne la ver'a'n histori'o'n, sed iu'n lud'o'n aŭ dram'a'n spektakl'o'n. Hom'o'j tamen si'n ne pend'ig'as aŭ tra'pik'as de rapir'o'j nur pro ŝarad'o.
Dum li sid'is sur la kaj'a'j ŝtup'o'j medit'ant'e li konsci'iĝ'is pri alt'a, mal'hel'a stri'o de vel'o al'proksim'iĝ'ant'a silent'e laŭ la bril'ant'a river'o kaj ek'star'is kun ek'flu'o da sent'o'j tiom fort'a ke li preskaŭ ek'plor'is.
”Flambeau,” li kri'is kaj man'prem'is si'a'n amik'o'n per du man'o'j foj'o'n post foj'o, kiu kaŭz'is al tiu sport'em'ul'o grand'a'n mir'o'n, dum li al'ter'iĝ'is kun si'a'j fiŝ'kapt'il'o'j. ”Flambeau,” li dir'is, ”vi do ne est'as mort'ig'it'a?”
”Mort'ig'it'a!” re'dir'is la fiŝ'kapt'int'o fort'e mir'ig'it'a. ”Kaj kial mi est'u mort'ig'it'a?”
”Ho, ĉar preskaŭ ĉiu krom'e jam est'as,” dir'is li'a kun'ul'o iom'et'e sen'pri'pens'e. ”Saradine far'iĝ'is murd'it'a kaj Antonelli vol'as est'i pend'ig'at'a, kaj li'a patr'in'o est'as sven'int'a kaj mi mem ne bon'e sci'as ĉu mi est'as en tiu ĉi mond'o aŭ en la ven'ont'a. Sed dank’al Di'o vi est'as en la sam'a.” Kaj li pren'is la brak'o'n de la konfuz'it'a Flambeau.
Dum ili turn'iĝ'is for de la kaj'o ili al'ven'is sub la tegment'rand'o'j de la mal'alt'a bambu'a dom'o kaj en'rigard'is tra la fenestr'o'j kiel ili far'is je si'a unu'a al'ven'o. Ili ek'vid'is lamp'lum'it'a'n intern'aĵ'o'n bon'e atent'ig'a'n. La tabl'o en la long'a man ̧ĉambro est'is jam prepar'it'a por vesper'manĝ'o kiam la detru'ont'o de Saradine fal'is kiel fulm'o sur la insul'o'n. Kaj la vesper'manĝ'o est'is antaŭ'e'n'ir'ant'a. S-in'o Anthony sid'is iom'et'e mal'gaj'e ĉe la fund'o de l’tabl'o, dum trov'iĝ'is ĉe la ĉe'flok'o Sin'o Paŭlo la major-dom'o, manĝ'ant'e kaj trink'ant'e el la plej bon'a'j plad'o'j; la blu'et'a'j nebul'it'a'j okul'o'j strang'e el'star'ant'a'j el la vizaĝ'o, la mal'gras'eg'a fizionomi'o ne'penetr'ebl'a, tamen neniel sen sign'o de kontent'ec'o.
Kun gest'o de fort'a sen'pacienc'o Flambeau klak'ig'is la fenestr'o'n, per'fort'e mal'ferm'is ĝi'n kaj en'puŝ'is en la lamp'lum'it'a'n ĉambr'o'n indign'a'n kap'o'n.
”Do!” li kri'is. ”Mi kompren'as, ke vi ebl'e bezon'as manĝ'aĵ'o'j'n, sed ja ŝtel'i la vesper'manĝ'o'n de vi'a mastr'o dum li kuŝ'as murd'it'a en la ĝarden'o——”
”Mi jam ŝtel'is mult'a'j'n aĵ'o'j'n dum long'a kaj feliĉ'a viv'o,” respond'is la strang'a mal'jun'ul'o seren'e; ”tiu ĉi vesper'manĝ'o est'as unu el la mal'mult'a'j aĵ'o'j kiu'j'n mi ne ŝtel'is. Okaz'as ke tiu ĉi vesper'manĝ'o kaj tiu ĉi dom'o aparten'as al mi.”
Pens'o frap'is Flambeau. ”Vi vol'as dir'i,” li komenc'is, ”ke la testament'o de Princ'o Saradine——”
”Mi est'as Princ'o Saradine,” dir'is la mal'jun'ul'o, maĉ'ant'e sal'it'a'n migdal'o'n.
Pastr'o Brown, kiu rigard'is la bird'o'j'n ekster'e, ek'salt'is kvazaŭ paf'it'a, kaj en'ŝov'is ĉe la fenestr'o pal'a'n viz'ag'o'n nap'simil'a'n.
”Vi est'as kio?” li re'dir'is per akr'a voĉ'o.
”Paŭlo, Princ'o Saradine, à vos ordres,” dir'is la respekt'ind'a person'o ĝentil'e, lev'ant'e glas'o'n da ŝere'o. ”Mi loĝ'as tie ĉi tre trankvil'e est'ant'e ul'o kun hejm'a'j inklin'o'j; kaj pro modest'ec'o mi est'as nom'at'a Paŭlo, por mi'n disting'i de mi'a mal'feliĉ'a frat'o sinjor'o Stephen. Li mort'is, laŭ tio kio'n mi aŭd'is, antaŭ ne'long'e en la ĝarden'o. Kompren'ebl'e ne est'as mi'a kulp'o se li'a'j mal'amik'o'j sekv'is li'n al tiu ĉi lok'o. La kial'o por tio est'as la bedaŭr'ind'a mal'rekt'ec'o de li'a viv'o. Li ne est'is hom'o de hejm'a'j inklin'o'j.”
Li far'iĝ'is silent'a kaj daŭr'ig'is rigard'ad'i la kontraŭ'a'n mur'o'n super la klin'it'a kaj mal'gaj'a kap'o de la vir'in'o. Ili klar'e vid'is la famili'a'n simil'ec'o'n kiu obsed'is ili'n ĉe la mort'int'o. Tiam li'a'j ŝultr'o'j komenc'is lev'iĝ'i kaj trem'i iom'et'e, kvazaŭ li sufok'iĝ'us, la vizaĝ'o tamen ne ŝanĝ'iĝ'is.
”Di'o mi'a!” kri'is Flambeau post paŭz'o, ”li rid'as!”
”Ven'u,” dir'is Pastr'o Brown, kiu est'is tut'e pal'a. ”Ven'u for de tiu ĉi diabl'a dom'o. Ni en'ir'u ankoraŭ unu foj'o'n honest'a'n boat'o'n.”
Nokt'o est'is fal'int'a sur junk'o'j'n kaj river'o'n kiam ili for'puŝ'is si'n de la insul'o kaj flos'ad'is kun la flu'o en la mal'lum'o, si'n varm'ig'ant'e de du grand'a'j cigar'o'j, kiu'j lum'is kiel punc'a'j ŝip'lantern'o'j. Pastr'o Brown el'pren'is la cigar'o'n el si'a bus'o kaj dir'is: ”Mi supoz'as, ke nun vi pov'as diven'i la tut'a'n afer'o'n? Fin'fin'e est'as primitiv'a rakont'o. Vir'o hav'is du mal'amik'o'j'n. Li est'is saĝ'ul'o. Kaj tial li el'trov'is, ke du mal'amik'o'j est'as pli bon'a'j ol nur unu.”
”Tio'n mi ne el'kompren'as,” respond'is Flambeau.
”Ho, est'as ver'e tre simpl'a,” al'don'is li'a amik'o. ”Simpl'a, sed sen'kulp'a, cert'e ne. La Saradine’oj est'is ambaŭ fripon'o'j, sed la princ'o, la pli'aĝ'a, est'as tia fripon'o kia grimp'as al la supr'o, kaj la pli jun'a, la kapitan'o, est'is fripon'o de tiu spec'o kiu nur fund'e'n'iĝ'as. Tiu ĉi aĉ'a oficir'o, de mon'pet'ant'o far'iĝ'is ĉantaĝ'ant'o, kaj iu'n mal'feliĉ'a'n tag'o'n li'a man'o fal'is sur li'a'n frat'o'n la princ'o'n. Mem'evident'e ne est'is pro ne'grav'a afer'o, ĉar Princ'o Paŭlo Saradine est'is ne'kaŝ'e diboĉ'em'a kaj rilat'e al la nur'a'j pek'o'j de societ'o hav'is neni'a'n reputaci'o'n por perd'i. Efektiv'e est'is afer'o de mort'pun'o kaj Stephen efektiv'e ten'is la ŝnur'eg'o'n ĉirkaŭ la kol'o de si'a frat'o. Li est'is iel el'trov'int'a la ver'aĵ'o'n pri la Sicilia afer'o kaj pov'is pruv'i, ke Paul est'as murd'int'a la mal'jun'ul'o'n Antonelli sur la mont'o'j. La kapitan'o en'rast'is grand'kvant'e dum dek jar'o'j la silent'ig'mon'o'n, ĝis kiam eĉ la bel'eg'a riĉ'aĵ'o de la princ'o komenc'is far'iĝ'i iom'et'e bagatel'a.
”Princ'o Saradine tamen port'is ali'a'n ŝarĝ'o'n krom li'a sang'suĉ'ant'a frat'o. Li sci'is, ke la fil'o de Antonelli, nur'a infan'o kiam okaz'is la murd'o, est'as eduk'it'a al sovaĝ'a sicilia lojal'ec'o kaj viv'as nur por venĝ'i si'a'n patr'o'n, ne per la pend'ig'il'o (ĉar mank'is al li la laŭ'leĝ'a pruv'o kia'n hav'is Stephen) sed per la antikv'a'j metod'o'j de vendet'o. La knab'o est'is far'iĝ'int'a spert'a pri arm'il'o'j ĝis mort'ig'a preciz'ec'o, kaj proksim'um'e kiam li far'iĝ'is sufiĉ'e aĝ'a por uz'i ili'n Princ'o Saradine komenc'is, laŭ kio'n dir'is la societ'a'j ĵurnal'o'j, vojaĝ'ad'i. Fakt'e li komenc'is for'kur'i por si'n sav'i, pas'ant'e de unu lok'o al ali'a kiel post'ĉas'at'a krim'ul'o; sekv'at'a tamen de unu sen'kompat'a vir'o. Tia est'is la pozici'o de Princ'o Paŭlo kaj ja neniel komfort'a. Ju pli da mon'o li el'spez'is por evit'i Antonelli des mal'pli li hav'is por silent'ig'i Stephen. Ju pli mult'e li don'is por silent'ig'i Stephen des mal'pli grand'a'n oportun'o'n li hav'is por fin'e evit'i Antonelli. Tiam li si'n montr'is grand'a hom'o— hom'o geni'o kia Napoleon.
”Anstataŭ kontraŭ'star'i si'a'j'n du mal'amik'o'j'n, li subit'e si'n ced'is al ili ambaŭ. Li ĉes'is, kiel japan'a lukt'ist'o, kaj li'a'j mal'amik'o'j sen'fort'iĝ'is antaŭ li. Li ĉes'ig'is la kur'ad'o'n tra la mond'o, li don'is si'a'n adres'o'n al jun'a Antonelli; kaj tiam li for'don'is ĉio'n al si'a frat'o. Li send'is al Stephen sufiĉ'e da mon'o por bel'a'j vest'aĵ'o'j kaj facil'a vojaĝ'o, kun leter'o dir'ant'e proksim'um'e tio'n ĉi: ‘Jen ĉio, kio rest'as la mi'a. Vi el'suĉ'is mi'n. Mi ankoraŭ hav'as dom'et'o'n en Norfolk, kun serv'ist'o'j kaj kel'o kaj se vi i'o'n plu dezir'as de mi, tio'n vi dev'as pren'i. Ven'u do, ek'posed'i ĝi'n se vi vol'as kaj mi tie loĝ'os trankvil'e kiel vi'a amik'o, aŭ intendant'o aŭ io ajn.’ Li sci'is, ke la Sicili'an'o est'as neniam vid'int'a la frat'o'j'n Saradine, krom ebl'e per'bild'e; li sci'is, ke ili ambaŭ est'as iom'et'e simil'a'j, ambaŭ hav'ant'e griz'a'j'n pint'a'j'n barb'o'j'n. Tiam li raz'is si'a'n propr'a'n vizaĝ'o'n kaj atend'is. La kapt'il'o bon'e funkci'is. La mal'feliĉ'a kapitan'o en si'a'j nov'a'j vest'aĵ'o'j en'ir'is la dom'o'n kiel princ'o kaj marŝ'is sur la sabr'o'n de la Sicili'an'o.
”Est'as unu mal'traf'o, kaj ĝi est'as al la honor'o de hom'a natur'o.
Mal'bon'a'j spirit'o'j kia Saradine oft'e erar'as, neniam atend'ant'e la virt'o'j'n de la hom'ar'o. Li supoz'is, ke la frap'o de la Ital'o, kiam ĝi al'ven'os, est'os kaŝ'it'a, per'fort'a kaj sen'nom'a, kiel ankaŭ la frap'o kiu'n ĝi venĝ'os; ke la viktim'o est'os tra'pik'at'a dum la nokt'o, aŭ paf'at'a de mal'antaŭ heĝ'o kaj tial mort'os sen'vort'e. Est'is mal'bon'a moment'o por Princ'o Paul kiam la kavalir'ec'o de Antonelli propon'is formal'a'n duel'o'n kun ĉiu'j ĝi'a'j klar'ig'o'j. Est'is tiam, ke mi trov'is li'n for'ŝov'ant'a la boat'o'n kun terur'plen'a'j okul'o'j. Li est'is for'kur'ant'e nud'a'kap'e, en ne'kovr'it'a boat'o antaŭ ol Antonelli pov'us sci'iĝ'i pri kiu li est'as.
”Sed kiom ajn ekscit'it'a, li ne est'is sen'esper'a. Li kon'is la aventur'ist'o'n kaj li kon'is la fanatik'ul'o'n. Est'is tut'e ver'ŝajn'e ke Stephen, la aventur'ist'o, silent'os, pro si'a nur'a aktor'a plezur'o lud'i rol'o'n, si'a dezir'o al'kroĉ'ig'i al si'a nov'a komfort'a loĝ'ej'o, si'a fripon'a fid'o al bon'sort'o, kaj si'a bon'eg'a skerm'ad'o. Est'is cert'e, ke Antonelli la fanatik'ul'o, silent'os kaj far'iĝ'os mort'pun'at'a ne rakont'int'e pri'famili'a'j'n afer'o'j'n.
Paŭlo pas'ig'is la temp'o'n sur la river'o ĝis li sci'is, ke la batal'o est'as fin'iĝ'int'a. Tiam li al'vok'is la tut'a'n urb'o'n, ven'ig'is la polic'an'o'j'n, vid'is si'a'j'n du mal'amik'o'j'n for'port'at'a'j por ĉiam, kaj sid'iĝ'is rid'et'ant'e al vesper'manĝ'o.”
”Rid'ant'e! Di'o help'u ni'n!” dir'is Flambeau kun fort'a ek'trem'o. ”Ĉu ili ĉerp'as tia'j'n ide'o'j'n de Satan'o?”
”Li ĉerp'is tiu'n ide'o'n de vi,” respond'is la pastr'o.
”Je Di'o, ne!” en'ĵet'is Flambeau. ”De mi? Kio'n vi vol'as dir'i?”
La pastr'o pren'is la vizit'kart'o'n el si'a poŝ'o kaj ten'is ĝi'n apud la mal'fort'a lum'o de si'a cigar'o; ĝi sur'hav'is verd'ink'a'n skrib'aĵ'aĉ'o'n.
”Ĉu vi ne memor'as ties unu'a'n invit'o'n al vi?” li demand'is, ”kaj la kompliment'o'n pri vi'a krim'a aventur'o? ‘Tiu ruz'o vi'a,’ li skrib'is, ‘kaŭz'i unu detektiv'o'n arest'i ali'a'n.’ Li nur imit'is vi'a'n ruz'o'n. Kun mal'amik'o ĉiu'flank'e, li facil'e for'glit'is kaj las'is ili'n kolizi'i kaj mort'ig'i unu la ali'a'n.”
Flambeau ŝir'is la kart'o'n de Princ'o Saradine el la man'o'j de la pastr'o kaj sovaĝ'e dis'ŝir'is ĝi'n ĝis mal'grand'a'j pec'o'j.
”Jen la fin'o de tiu fi'ul'o,” li dir'is dum li dis'ĵet'is la pec'o'j'n sur la mal'lum'a'j'n kaj mal'aper'ant'a'j'n ond'o'j'n de la river'et'o; ”sed mi kred'as, ke tio venen'os la fiŝ'o'j'n.”
La last'a bril'et'o de blank'a kart'aĵ'o kaj verd'a ink'o dron'is kaj mal'hel'iĝ'is; mal'fort'a kaj trem'ant'a kolor'o kvazaŭ de tag'iĝ'o ŝanĝ'is la ĉiel'o'n kaj la lun'o mal'antaŭ la herb'o'j far'iĝ'is pli pal'a. Ili flos'ad'is silent'e.
”Patr'o,” dir'is Flambeau subit'e, ”Ĉu vi kred'as ke ĉio tio est'is sonĝ'o?”
La pastr'o balanc'is la kap'o'n aŭ ne'e aŭ agnostik'e, sed rest'is silent'a. Odor'o de kratag'o kaj frukt'arb'ej'o'j al'ŝveb'is al ili tra la mal'lum'o, dir'ant'e al ili, ke la vent'o vek'iĝ'as; proksim'a'n moment'o'n ĝi balanc'is ili'a'n boat'et'o'n kaj ŝvel'ig'is ili'a'n vel'o'n kaj vetur'ig'is ili'n antaŭ'e'n laŭ la serpent'ant'a river'o al pli feliĉ'a'j lok'o'j kaj al la hejm'o'j de sen'ofend'a'j hom'o'j.
La mal'grand'a vilaĝ'o Bohun Beacon star'is sur mont'et'o tiel krut'a, ke la alt'a turp'int'o de ĝi'a preĝ'ej'o ŝajn'is nur kiel la pint'o de mal'grand'a mont'o. Iom'et'e mal'supr'e de la preĝ'ej'o star'is la forĝ'ej'o, kutim'e ruĝ'ig'it'a de fajr'o, kie ĉiam vid'ebl'is martel'eg'o'j kaj fer'a'j pec'o'j, sen'ord'e dis'ĵet'it'a'j. Apud'e, trans la kruc'ej'o de du krud'e pavi'meti'a voj'et'o'j trov'iĝ'is la ”Blu'a Apr'o”, la sol'a gast'ej'o en la lok'o. Iu'n griz'arĝent'a'n tag'iĝ'o'n en tiu ĉi strat'o sur la voj'kruc'ej'o renkont'iĝ'is kaj inter'parol'is du frat'o'j; unu el ili tiam komenc'is si'a'n tag'o'n sed la ali'a est'is nur fin'ant'a la si'a'n.
La Honor'ind'a Sinjor'o Pastr'o Wilfred Bohun, tre pi'a vir'o, est'is ir'ant'a al ia sever'a tag'iĝ'a preĝ'ad'o aŭ medit'ad'o. La Honor'ind'a Kolonel'o Norm'a'n Bohun, ties pli aĝ'a frat'o, est'is neniel pi'a, kaj li sid'is sur benk'o antaŭ la ”Blu'a Apr'o”, trink'ant'e i'o'n kio'n filozof'em'a observ'ant'o pov'us nom'i aŭ la last'a glas'o de mard'o aŭ la unu'a de merkred'o. Tio tamen en'tut'e ne ĝen'is la kolonel'o'n.
La Bohunanoj est'is unu el tiu'j tre mal'oft'a'j famili'o'j, kiu'j ver'e de'ven'as de la mez'epok'o; ili'a standard'o efektiv'e est'is en Palestino.
Tamen est'us grand'a erar'o supoz'i, ke tia'j famili'o'j star'as iel ajn alt'e en la rang'o'j de kavalir'ec'o tradici'o. Krom mal'riĉ'ul'o'j, mal'mult'a'j konserv'as tradici'o'j'n. Alt'rang'ul'o'j ne viv'ad'as laŭ tradici'o'j sed laŭ mod'o'j.
Sed kiel pli ol unu el la ver'a'j antikv'a'j famili'o'j dum la du last'a'j jar'cent'o'j, ili est'is pli kaj pli kaduk'iĝ'int'a'j, kaj fin'e far'iĝ'is nur ebri'em'ul'o'j kaj mod'sekv'ant'a'j degener'ul'o'j, tiel ke oni eĉ flustr'is pri frenez'ec'o.
Cert'e est'is io apenaŭ hom'a en la kvazaŭ lup'a plezur'persekut'ad'o de la kolonel'o kaj li'a ne'ŝancel'ebl'a decid'o, neniam hejm'e'n'ir'i antaŭ fru'a maten'o, kio en'hav'is iom de la terur'a klar'ec'o de sen'dorm'ec'o.
Li est'is alt'a, simil'a al bel'aspekt'a best'o, mal'jun'et'a kun la har'ar'o ankoraŭ mir'ig'e flav'a. Krom la blu'a'j okul'o'j li ŝajn'is nur blond'a kaj kiel leon'o, sed tiu'j est'is tiel profund'iĝ'int'a'j en la kap'o'n, ke ŝajn'e ili est'is nigr'a'j. Ili est'is ankaŭ tre proksim'a'j unu al la ali'a. Li hav'is long'a'j'n flav'a'j'n lip'har'o'j'n; ĉe ĉiu flank'o est'is sulk'o, de la naz'o ĝis la makzel'o'j, tiel ke la vizaĝ'o ŝajn'is ĉiam rikan'i... . Super la vesper'vest'aĵ'o'j li port'is strang'a'n flav'a'n surtut'o'n kaj sur'kap'e ekster'ordinar'a'n larĝ'rand'a'n hel'verd'a'n kask'o'n, mem'evident'e ia hazard'e akir'it'a orient'aĵ'o. Li fier'is port'ad'i tia'j'n ne'akord'a'j'n vest'aĵ'o'j'n... fier'is pro la fakt'o, ke li ĉiam don'is al ili akord'a'n aspekt'o'n.
Li'a frat'o, la pastr'o, ankaŭ hav'is flav'a'n har'ar'o'n kaj la elegant'ec'o'n, sed li est'is buton'um'it'a ĝis la menton'o en nigr'a'j vest'aĵ'o'j, la vizaĝ'o est'is sen'har'a, kler'a kaj iom'et'e nerv'a. Ŝajn'e li viv'is nur pro religi'o; est'is tamen kelk'a'j kiu'j asert'is (precip'e la forĝ'ist'o, kiu est'is presbiterian'o), ke tio montr'as, ke li am'as la got'a'n arkitektur'o'n pli ol Di'o'n, kaj ke li'a'j kvazaŭ fantom'a'j vizit'ad'o'j al la preĝ'ej'o est'as neni'o krom ali'a, pli pur'a spec'o de la preskaŭ mal'san'a soif'o al bel'ec'o, kiu turment'ad'as li'a'n frat'o'n ĝis frenez'ec'o pri vin'o kaj vir'in'o'j. Tiu akuz'o est'is dub'a, sed li'a pi'ec'o est'is ekster'dub'a. Efektiv'e la akuz'o est'is precip'e mal'kler'a mis'kompren'o pri li'a am'o al sol'ec'o kaj mal'kaŝ'a preĝ'ad'o, kaj de'ven'is de la fakt'o, ke oni oft'e li'n trov'is preĝ'ant'a, ne apud la altar'o sed en strang'a'j lok'o'j en la preĝ'ej'o, oft'e en la kript'o'j aŭ galeri'o'j, eĉ en la tur'o. Li est'is nun'moment'e en'ir'ont'a en la preĝ'ej'o'n, tra la for ̧korto, sed li halt'is kaj sulk'ig'et'is la frunt'o'n vid'ant'e la kavern'a'j'n okul'o'j'n de si'a frat'o tie'n al'rigard'ant'a'j. Pri la hipotez'o, ke la kolonel'o interes'as si'n pri la preĝ'ej'o, li'a frat'o ne mal'ŝpar'is konjekt'o'j'n. Rest'is nur la forĝ'ej'o, kaj kvankam la forĝ'ist'o est'is puritan'o kaj neniel de li'a'j kun'ul'o'j, tamen Wilfred Bohun est'is efektiv'e i'o'n skandal'a'n pri'aŭd'int'a pri bel'a kaj iom'et'e fam'kon'at'e edz'in'o.
Suspekt'em'e li rigard'et'is preter la kaban'o'n al la kolonel'o, kiu rid'ant'e lev'iĝ'is por parol'i kun li.
”Bon'a'n maten'o'n, Wilfred,” li dir'is; ”kiel bon'a land'sinjor'o mi sen'dorm'e pri'zorg'as mi'a'n popol'o'n. Mi nun ir'as vizit'i la forĝ'ist'o'n.”
Wilfred rigard'is ter'e'n kaj dir'is, ”La forĝ'ist'o ne est'as hejm'e. Li est'as en Greenford.” ”Tio'n mi ja sci'as,” respond'is la ali'a rid'ant'e silent'e, ”tial mi propon'as li'n vizit'i.”
”Norm'a'n,” dir'is la pastr'o, la okul'o'j fiks'e rigard'ant'a'j ŝton'et'o'n sur la voj'o, ”ĉu vi iam ek'tim'as pri fulm'aĵ'o?”
”Kio'n vi vol'as dir'i,” demand'is la kolonel'o, ”ĉu vi'a ŝat'okup'o est'as veter'stud'ad'o?”
”Mi vol'as dir'i,” respond'is Wilfred, la okul'o'j ankoraŭ mal'lev'it'a'j, ”ĉu vi iam pri'pens'is, ke Di'o mem frap'us vi'n kiam vi est'as sur la strat'o?”
”Mi pet'as pardon'o'n,” dir'is la kolonel'o, ”evident'e vi'a ŝat'okup'o est'as folklor'o.”
”Mi ja sci'as, ke la vi'a est'as blasfem'ad'o,” ek're'dir'is la pi'ul'o, vund'it'e en la sol'a viv'ant'a part'o de si'a anim'o. ”Tamen, se vi ne tim'as al Di'o vi hav'as bon'a'n kaŭz'o'n tim'i al hom'o'j.”
La pli aĝ'a komplez'em'e lev'is la brov'o'j'n, ”Tim'i al hom'o'j?” li dir'is.
”La forĝ'ist'o est'as la plej grand'a kaj fort'a vir'o en la lim'o de ses'dek kilo'metr'o'j de tie ĉi,” dir'is la pastr'o sever'e, ”efektiv'e mi sci'as, ke vi est'as neni'a tim'em'ul'o aŭ mal'fort'ul'o, sed li pov'us ĵet'i vi'n trans la mur'o'n.” Tio, est'ant'e ver'a, tuj frap'is li'n kaj li'a vizaĝ'o mal'hel'iĝ'is kaj far'iĝ'is minac'a. Dum unu moment'o li star'is pez'e, rikan'ant'e. Sed tre baldaŭ Kolonel'o Bohun akir'is de'nov'e si'a'n propr'a'n kruel'a'n bon'humor'ec'o'n kaj ek'rid'is, montr'ant'e sub la flav'a'j lip'har'o'j du kvazaŭ hund'a'j'n dent'o'j'n, ”Tiu'okaz'e, mi'a kar'a Wilfred,” li dir'is tut'e sen'zorg'e, ”est'as saĝ'o'plen'a ide'o, ke la last'a Bohunano est'u part'e vest'it'a en arm'aĵ'o.” Kaj li de'met'is la strang'a'n rond'a'n verd'kovr'it'a'n ĉapel'o'n, montr'ant'e, ke ĝi en'hav'as ŝtal'a'n intern'aĵ'o'n. Wilfred efektiv'e tuj re'kon'is ĝi'n kiel mal'pez'a japan'a aŭ ĥin'a kask'o, de'pren'it'a de trofe'o en la mal'nov'a famili'a salon'eg'o ”Ĝi est'is la unu'a ĉapel'o kiu ven'is al mi'a'j man'o'j,” facil'e dir'is la frat'o kiel klar'ig'o, ”ĉiam la plej proksim'a ĉapel'o... kaj la plej proksim'a vir'in'o.”
”La forĝ'ist'o for'est'as en Greenford,” dir'is Wilfred trankvil'e, ”je kiom'a hor'o li re'ven'os est'as dub'e.”
Tio'n dir'int'e li si'n turn'is, la kap'o klin'it'a, kaj en'ir'is en la preĝ'ej'o'n, si'n kruc'sign'ant'e kvazaŭ li vol'is for'pel'i de si mal'bon'a'n spirit'o'n. Li dezir'is forges'i tiu'n mal'delikat'ec'o'n en la mal'varm'a du'on'lum'o de si'a'j got'a'j peristil'o'j; tamen tiu'n maten'o'n est'is destin'it'e, ke li'a'j pi'a'j praktik'o'j est'u ĉiam inter'romp'at'a'j per mal'grand'a'j surpriz'o'j. Kiam li en'ir'is la preĝ'ej'o'n, kutim'e mal'plen'a je tia hor'o, genu'iĝ'ant'a figur'o rapid'e lev'iĝ'is kaj ven'is al la hel'a tag'lum'o de la pord'eg'o. Kiam la par'o ̨estro ek'vid'is ĝi'n li halt'is pro surpriz'o. Ĉar la fru'maten'a preĝ'ant'o est'is neni'u krom la vilaĝ'a idiot'o, nev'o de l’forĝ'ist'o, kiu nek pov'is nek vol'is zorg'i pri la preĝ'ej'o aŭ pri io ajn. Oni ĉiam nom'is li'n ”Frenez'a Joĉjo”, ŝajn'e li hav'is neni'a'n ali'a'n nom'o'n; li est'is nigr'et'a, fort'a, mal'rekt'e si'n'ten'ant'a knab'o, kun pez'a blank'a vizaĝ'o, nigr'a har'ar'o kaj la buŝ'o ĉiam mal'ferm'it'a. Kiam li preter'pas'is la pastr'o'n li'a idiot'a vizaĝ'o montr'is neniu'n sign'o'n pri tio, kio'n li pri'pens'as aŭ est'as far'int'a. Antaŭ'e oni neniam rimark'is, ke li preĝ'as. Kia'j'n preĝ'o'j'n li nun preĝ'is? Ekster'ordinar'a'j'n preĝ'o'j'n sen'dub'e.
Wilfred Bohun star'is kvazaŭ glu'it'a al la ter'o sufiĉ'e long'e por vid'i la idiot'o'n el'ir'i en la sun'lum'o'n kaj eĉ vid'i si'a'n diboĉ'em'a'n frat'o'n al'vok'i li'n ŝerc'e. Fin'e li vid'is la kolonel'o'n ĵet'ant'a penc'o'j'n al la mal'ferm'it'a buŝ'o de Joĉjo, ŝajn'e cel'ant'a ĝi'n traf'i. Tiu ĉi sun'lum'it'a mal'bel'a bild'o de la stult'ec'o kaj kruel'ec'o de la mond'o fin'e ir'ig'is la asket'o'n al li'a preĝ'ad'o por serĉ'i pur'ig'o'n kaj nov'a'j'n pens'o'j'n. Li supr'e'n'ir'is ĝis preĝ'benk'o en la galeri'o kaj sur'genu'iĝ'is sub kolor'vitr'a fenestr'o kiu'n li apart'e am'is ĉar ĝi ĉiam pov'is trankvil'ig'i li'a'n anim'o'n; blu'a fenestr'o kun anĝel'o kiu port'is lili'o'j'n. Tie li komenc'is mal'pli pens'ad'i pri si'a mal'bon'a frat'o, paŝ'ant'a ekster'e kiel mal'gras'a leon'o kun li'a terur'a mal'sat'o. Pli kaj pli li profund'iĝ'is en tiu'j'n mal'varm'a'j'n kaj dolĉ'a'j'n kolor'o'j'n... arĝent'a'j flor'o'j kaj safir'a ĉiel'o.
Tie ĉi post du'on'hor'o, Gibbs, la vilaĝ'a ŝu'ist'o, kiu'n oni send'is por el'serĉ'i li'n kiel ebl'e plej baldaŭ, li'n trov'is. Li rapid'e lev'iĝ'is, ĉar li sci'is, ke cert'e neni'a mal'grav'a afer'o pov'us ir'ig'i li'n al tia lok'o. Kiel mult'a'j vilaĝ'a'j ŝu'ist'o'j li est'is ateist'o kaj li'a aper'o en la preĝ'ej'o est'is eĉ pli ekster'ordinar'a ol tiu de Frenez'a Joĉjo. Est'is maten'o de teologi'a'j enigm'o'j.
”Kio est'as?” demand'is Wilfred Bohun iom'et'e formal'e sed prem'ant'e si'a'n ĉapel'o'n per man'o trem'ant'a.
La ateist'o parol'is per tia voĉ'o, kia ven'ant'a de li est'is mir'ig'e respekt'o'plen'a kaj eĉ raŭk'e kompat'em'a.
”Vi dev'as sen'kulp'ig'i mi'n, sinjor'o,” li dir'is raŭk'e kaj flustr'e, ”sed mi kred'is, ke ne est'us dec'e ne tuj sci'ig'i al vi. Mi tim'as, ke io terur'a okaz'is, sinjor'o. Mi tim'as, ke vi'a frat'o... .”
Wilfred kun'prem'is la mal'fort'a'j'n man'o'j'n. ”Kio'n aĉ'a'n li nun far'is?” li ek'kri'is pro ne'vol'a koler'o.
”Nu, sinjor'o,” tuŝ'is la ŝu'ist'o, ”mi tim'as, ke li far'is neni'o'n ajn kaj far'os ja neni'o'n. Mi tim'as, ke ĉe li ĉio est'as jam fin'it'a. Vi ver'e dev'as mal'supr'e'n'ir'i, sinjor'o.”
La vikari'o sekv'is la ŝu'ist'o'n mal'supr'e'n laŭ la mal'long'a tord'a ŝtup'ar'o, kiu konduk'is ili'n al en'ir'ej'o iom'et'e pli alt'a ol la strat'o. Bohun tuj ek'vid'is la tragedi'o'n, tie sub'e, kvazaŭ sur map'o. En la for ̧korto star'is kvin aŭ ses vir'o'j, plej'part'e nigr'e vest'it'a'j, unu kiel polic'estr'o.
Jen est'is la kurac'ist'o, la presbiteria pastor'o kaj la pastr'o de la katolik'a preĝ'ej'et'o, al kiu al'iĝ'is la edz'in'o de la forĝ'ist'o. La sacerdot'o parol'is kun ŝi, efektiv'e tre rapid'e kaj mal'laŭt'e, dum ŝi, bel'aspekt'a vir'in'o kun ru ̧-or'a har'ar'o sid'ant'e sur benk'o, blind'e plor'eg'is kaj ĝem'is. Inter ĉi tiu'j grup'o'j kaj apud la plej grand'a amas'o de martel'eg'o'j kuŝ'is frak'e vest'it'a vir'o, stern'it'a kun vizaĝ'o al la ter'o. De si'a alt'a vid'punkt'o Wilfred re'kon'is ĉi'a'n detal'o'n de ties vest'aĵ'o kaj aspekt'o, eĉ la Bohunajn ring'o'j'n sur la fingr'o'j; sed la krani'o ŝajn'is nur kiel terur'a verŝ'it'aĵ'o, simil'e al nigr'a kaj sang'a stel'o.
Wilfred Bohun moment'o'n rigard'is kaj mal'supr'e'n'kur'is al la kort'o. La kurac'ist'o, kiu est'is la famili'a kurac'ist'o de la Bohunanoj, salut'is li'n, sed li ŝajn'e apenaŭ rimark'is tiu'n. Li pov'is neni'o'n far'i krom balbut'i, ”Mi'a frat'o mort'is. Kio'n signif'as? Kio est'as tiu ĉi terur'a mister'o?” Sekv'is mal'feliĉ'a silent'o kaj post'e la ŝu'ist'o, la plej grand'a parol'em'ul'o el la ĉe'est'ant'o'j, respond'is: ”Sufiĉ'e da terur'o, sinjor'o,”
li dir'is, ”sed ne mult'e da mister'o.”
”Kio'n vi vol'as dir'i?” demand'is Wilfred, la vizaĝ'o tut'e pal'a.
”Est'as sufiĉ'e klar'e,” respond'is Gibbs. ”Est'as nur unu vir'o en la lim'o de ses'dek kilo'metr'o'j, kiu tiel pov'us frap'i, kaj tiu est'as la vir'o kiu hav'is la plej fort'a'n motiv'o'n tio'n far'i.”
”Ni dev'as ne antaŭ'juĝ'i iu'n,” inter'romp'is la kurac'ist'o, alt'a kaj nigr'e barb'it'a vir'o, iom'et'e nerv'e; ”Sed kiel kurac'ist'o mi pov'as sub'ten'i kio'n sinjor'o Gibbs dir'is pri la fort'o de la frap'o, est'is ne'kred'ebl'a frap'o. S-ro Gibbs asert'is, ke nur unu hom'o el la tut'a region'o pov'us tio'n far'i. Mi mem dir'us, ke neni'u pov'us tio'n far'i.”
Ek'trem'o superstiĉ'a tra'pas'is tra la mal'gras'a korp'o de la vikari'o.
”Mi pov'as apenaŭ kompren'i,” li dir'is.
”S-ro Bohun,” dir'is la kurac'ist'o mal'laŭt'e, ”Metafor'o'j ja mank'as al mi. Ne est'as sufiĉ'e, dir'i ke la krani'o est'is frakas'it'a en pec'o'j'n kiel ov'ŝel'o. Pec'o'j da ost'o est'as pel'it'a'j en la ter'o'n kaj la korp'o'n kiel kugl'o'j en kot'a'n mur'o'n. Est'is la man'o de gigant'o.”
Dum unu moment'o li silent'is, rigard'ant'e mal'afabl'e tra la okul'vitr'o'j, post'e li al'don'is, ”La afer'o hav'as unu avantaĝ'o'n... plej'mult'a'j hom'o'j est'as tuj sen'kulp'ig'at'a'j. Se vi aŭ mi aŭ iu ajn normal'e far'it'a vir'o en la land'o est'us akuz'at'a pri tiu ĉi krim'o, oni mal'kondamn'us li'n kiel oni mal'kondamn'us infan'et'o'n akuz'it'a'n pri la for'ŝtel'o de la Nelson Monument'o.”
”Ankaŭ mi tiel opini'as,” obstin'e re'dir'is la ŝu'ist'o, ”est'as nur unu vir'o kiu pov'us far'i tio'n kaj tiu est'as la vir'o kiu vol'us far'i tio'n. Kie est'as Simeon Barnes la forĝ'ist'o?”
”Li est'as for en Greenford,” balbut'is la vikari'o.
”Pli kred'ebl'e li est'as en Franc'uj'o,” murmur'is la ŝu'ist'o.
”Ne; li est'as nek en Greenford nek en Franc'uj'o,” dir'is mal'laŭt'a kaj sen'kolor'a voĉ'o, kiu ven'is de la mal'grand'a katolik'a pastr'o, ĵus al'iĝ'int'a al la grup'o. ”Je tiu ĉi moment'o fakt'e li al'proksim'iĝ'as laŭ la voj'o.”
La mal'grand'a pastr'o ne ŝajn'is est'i interes'a vir'o, hav'ant'e mal'long'a'n brun'har'ar'o'n kaj rond'a'n mal'vigl'a'n vizaĝ'o'n. Tamen se li est'us eĉ tiel bel'aspekt'a kiel Apolon'o neni'u al'rigard'us li'n en tiu moment'o. Ĉiu si'n turn'is kaj fiks'e rigard'ad'is la voj'et'o'n kiu serpent'um'is trans la mal'proksim'a'n eben'aĵ'o'n kaj laŭ kiu marŝ'is la forĝ'ist'o Simeon, per si'a'j grand'eg'a'j paŝ'o'j, kun martel'o sur'ŝultr'e. Li est'is ost'ec'a kaj grand'eg'a vir'o, la okul'o'j profund'a'j, mal'hel'a'j kaj mal'afabl'a'j kaj sur la menton'o li hav'is nigr'et'a'n barb'o'n. Li marŝ'is kaj mal'laŭt'e parol'is kun du ali'a'j vir'o'j; kvankam li neniam ŝajn'is apart'e gaj'a, tiam tamen li aspekt'is almenaŭ sen ia ajn ĝen'o.
”Je Di'o,” kri'is la ateist'a ŝu'ist'o, ”jen la martel'o per kiu li far'is ĝi'n.”
”Ne,” dir'is la polic'estr'o, prudent'aspekt'a vir'o kun sabl'o'kolor'a'j lip'har'o'j, parol'ant'e por la unu'a foj'o. ”La martel'o per kiu li far'is ĝi'n est'as tie apud la preĝ'ej'a mur'o. Ni tuŝ'is nek ĝi'n nek la kadavr'o'n.”
Ĉiu ĉirkaŭ'e'n'rigard'et'is kaj la mal'grand'a pastr'o trans'ir'is kaj mal'supr'e'n'rigard'is al la il'o, silent'e kie ĝi kuŝ'is. Ĝi est'is unu el la plej mal'pez'a'j martel'o'j kaj ĝi ne est'us traf'int'a la okul'o'n se ne trov'iĝ'is sur ĝi'a fer'a rand'o sang'o kaj flav'a'j har'o'j.
Post iom da silent'o la mal'grand'a pastr'o parol'is ne supr'e'n'rigard'ant'e, kaj est'is en li'a mal'akr'a voĉ'o nov'a son'o. ”S-ro Gibbs est'is apenaŭ prav'a,” li dir'is, ”kiam li asert'is, ke est'as neni'u mister'o. Almenaŭ est'as la mister'o pri kial tia grand'a vir'o prov'us far'i tia'n grand'a'n frap'o'n per tia mal'grand'a martel'o.”
”Ne pri'zorg'u tio'n,” ek'kri'is Gibbs febr'e, ”Kio'n ni dev'as far'i pri Simeon Barnes?”
”Ne ĝen'u vi'n pri li,” trankvil'e respond'is la pastr'o. ”Li ven'os tie'n ĉi per si mem. Mi kon'as la du vir'o'j'n kiu'j marŝ'as kun li. Ili est'as bon'ul'o'j de Greenford kaj ili al'ven'as tie'n ĉi por pri'trakt'i i'o'n pri la presbiteria preĝ'ej'et'o.”
Eĉ dum li parol'is la alt'a forĝ'ist'o al'ven'is sving'e marŝ'ant'e ĉirkaŭ la angul'o de la preĝ'ej'o kaj paŝ'is en si'a'n propr'a'n kort'o'n. Tiam li tie star'is sen'mov'e kaj la martel'o de'fal'is el li'a'j man'o'j. La polic'estr'o, kiu ĉiam konserv'is ne'agit'ebl'a'n dec'ec'o'n tuj al'proksim'iĝ'is al li.
”Mi ne demand'os al vi,” li dir'is, ”ĉu vi sci'as i'o'n pri kio okaz'is tie ĉi. Ne est'as dev'ig'e al vi dir'i. Mi esper'as, ke vi ne sci'as kaj ke tio'n vi pov'os pruv'i. Tamen mi dev'as formal'e arest'i vi'n en la nom'o de la Reĝ'o, pro la murd'o de Kolonel'o Bohun.”
”Vi ne est'as dev'ig'at'a iom dir'i,” kri'is la ŝu'ist'o, kun oficial'em'a ekscit'iĝ'o. ”Oni dev'as pruv'i ĉio'n. Oni ankoraŭ ne pruv'is, ke tem'as efektiv'e pri Kolonel'o Bohun, la kap'o est'as tiel frakas'it'a.”
”Tio ne traf'as,” dir'is la kurac'ist'o mal'laŭt'e al la pastr'o. ”Tio de'ven'as el la detektiv'a'j rakont'o'j. Mi est'is la kurac'ist'o de la Kolonel'o kaj mi kon'is ties korp'o'n pli bon'e ol li mem. La unu'a fingr'o est'is tiel long'a kiel la du'a. Est'as la kolonel'o sen'dub'e.”
Li rigard'et'is la sen'cerb'ig'it'a'n korp'o'n kuŝ'ant'a sur'ter'e kaj la fer'a'j okul'o'j de l’forĝ'ist'o sekv'is li'a'n rigard'o'n kaj ankaŭ rest'is tie.
”Ĉu Kolonel'o Bohun mort'is?” dir'is la forĝ'ist'o tre kviet'e, ”Do, li est'as kondamn'it'a.”
”Ne dir'u i'o'n. Ho, ne dir'u i'o'n,” kri'is la ateist'a ŝu'ist'o, ĉirkaŭ'danc'ant'e pro ekstaz'o de admir'o al la angl'a le ̧sistemo. Ĉar neni'u est'as tiel leĝ'em'ul'o kiel bon'a sekular'ist'o... .
La forĝ'ist'o si'n turn'is al li, montr'ant'e super la ŝultr'o majest'a'n vizaĝ'o'n de fanatik'ul'o.
”Vi mal'fidel'ul'o'j pov'as bon'e glit'i tie'n kaj tie'n ĉi kiel vulp'o'j ĉar la leĝ'o'j de la mond'o est'as favor'a'j al vi,” li dir'is, ”sed Di'o pri'zorg'as Si'a'j'n propr'a'j'n infan'o'j'n kvazaŭ en Si'a poŝ'o, kiel hodiaŭ vi vid'os.”
Tiam li indik'is la Kolonel'o'n kaj dir'is, ”Kiam mort'is tiu ĉi hund'o en si'a'j pek'o'j?”
”Moder'ig'u vi'a'j'n vort'o'j'n,” dir'is la kurac'ist'o.
”Moder'ig'u la vort'o'j'n de l’bibli'o, kaj mi moder'ig'os la mi'a'j'n. Kiam li mort'is?”
”Mi vid'is li'n viv'ant'a hodiaŭ je la ses'a,” balbut'is Wilfred Bohun.
”Di'o est'as bon'a,” dir'is la forĝ'ist'o. ”S-ro polic'estr'o, mi volont'e konsent'as est'i arest'at'a. Est'as vi mem kiu ebl'e mal'konsent'os arest'i mi'n. Mi ne mal'konsent'as el'ir'i el la juĝ'ej'o sen'makul'e. Sed ebl'e vi ne ŝat'os el'ir'i el ĝi kun mal'bon'a mal'help'o al vi'a karier'o.”
La fortik'a polic'estr'o por la unu'a foj'o rigard'is la forĝ'ist'o'n viv'ec'okul'e; tiel ankaŭ far'is ĉiu, krom la mal'alt'a strang'a pastr'o, kiu ankoraŭ rigard'ad'is mal'supr'e'n al la mal'grand'a martel'o per kiu okaz'is la terur'a frap'o.
”Star'as ekster tiu ĉi labor'ej'o du vir'o'j,” daŭr'ig'is la forĝ'ist'o kun pez'eg'a klar'ec'o, ”bon'a'j komerc'ist'o'j el Greenford, kiu'j'n vi ĉiu'j kon'as, kiu'j ĵur'os, ke ili vid'ad'is mi'n de antaŭ nokt'o'mez'o ĝis tag'iĝ'o kaj dum long'a temp'o post'e en la Komitat'ej'o de ni'a Re'viv'ig'a Misi'o, kiu kun'sid'is la tut'a'n nokt'e'n ĉar ni tiel amas'e sav'as anim'o'j'n. En Greenford est'as eĉ du'dek hom'o'j kiu'j pov'us ĵur'i pri mi'a ĉe'est'o dum tiu tut'a temp'o. Se mi est'us pagan'o, mi las'us vi'n ir'i al vi'a ruin'iĝ'o, sinjor'o polic'estr'o. Kiel Krist'an'o tamen mi sent'as, ke mi dev'as don'i al vi el'ir'o'n kaj demand'as, ĉu vi prefer'as aŭd'i mi'a'n alibi'o'n nun aŭ en la juĝ'ej'o.”
La polic'estr'o por la unu'a foj'o ŝajn'is mal'trankvil'a kaj li dir'is, ”Kompren'ebl'e plaĉ'us al mi tuj sen'kulp'ig'i vi'n.”
La forĝ'ist'o el'ir'is el si'a propr'a kort'o per long'a'j kaj facil'a'j paŝ'o'j kiel antaŭ'e kaj re'ir'is al si'a'j du amik'o'j el Greenford, kiu'j efektiv'e est'is amik'o'j de preskaŭ ĉiu'j ĉe'est'ant'o'j. Ĉiu el ili dir'is kelk'a'j'n vort'o'j'n, kiu'j'n neni'u eĉ pri'pens'is mal'kred'i. Kiam ili fin'iĝ'is la sen'kulp'ec'o de Simeon el'star'is tiel fortik'e kiel la grand'a preĝ'ej'o supr'e.
Frap'is la grup'o'n unu el tiu'j silent'o'j, kiu'j est'as pli strang'a'j kaj pli ne'toler'ebl'a'j ol ia ajn parol'o. Sen'zorg'e, nur por far'i inter'parol'ad'o'n la vikari'o dir'is al la katolik'a pastr'o.
”Ŝajn'e vi tre interes'iĝ'as pri tiu martel'o, Pastr'o Brown.”
”Jes, tre,” dir'is Pastr'o Brown; ”kial ĝi est'as tia mal'grand'a martel'o?”
La kurac'ist'o sen'hezit'e si'n turn'is al li.
”Je Sankt'a Georg'o! Vi est'as prav'a,” li ek'kri'is, ”Kiu ajn uz'us tia'n mal'grand'a'n martel'o'n kiam dek pli grand'a'j martel'o'j apud'kuŝ'as?”
Tiam li mal'laŭt'ig'is la voĉ'o'n kaj flustr'is en la orel'o'n de la vikari'o, ”Nur tia hom'o kia ne pov'us lev'i pez'a'n martel'o'n. Ne est'as afer'o de fort'ec'o aŭ kuraĝ'o de la seks'o'j. Nur grav'as la lev'pov'o de l’ŝultr'o'j.
Mal'tim'em'a vir'in'o pov'us mort'ig'i dek person'o'j'n per mal'pez'a martel'o sen tro'a ĝen'o. Ŝi ne pov'us mort'ig'i eĉ blapt'o'n per pez'a martel'o.”
Wilfred Bohun rigard'ad'is li'n fiks'e, kvazaŭ hipnot'iz'it'e de terur'o, dum Pastr'o Brown atent'e aŭskult'is, la kap'o iom'et'e klin'it'a, kaj ver'e interes'it'e. La kurac'ist'o daŭr'ig'is pli sibl'e emfaz'ant'e: ”Kial tiu'j ĉi idiot'o'j ĉiam supoz'as, ke la sol'a person'o kiu mal'ŝat'as la am'ant'o'n de edz'in'o, est'as ŝi'a edz'o? Naŭ foj'o'j'n el dek, kiu pli mal'ŝat'as la edz'in'am'ant'o'n, est'as la edz'in'o mem. Kiu sci'as kia'n insult'o'n aŭ perfid'o'n li ebl'e far'is al ŝi? Rigard'u tie'n.”
Li far'is gest'et'o'n al la ru ̧hara vir'in'o sid'ant'a sur la benk'o. Fin'e ŝi lev'is la kap'o'n kaj la larm'o'j est'is sek'iĝ'ant'a'j sur si'a bel'eg'a vizaĝ'o. Sed ŝi'a'j okul'o'j fiks'e rigard'ad'is la kadavr'o'n kun elektr'a bril'ec'o kiu vid'ig'is iom da idiot'ec'o.
S-ro Pastr'o Bohun far'is mal'fort'a'n gest'o'n kvazaŭ li vol'is for'pus'i ĉi'a'n dezir'o'n sci'iĝ'i; sed Pastr'o Brown, for'bros'ant'e de sur si'a manik'o kelk'a'j'n cindr'o'j'n blov'int'a'j'n el la for ̧fajro ek'parol'is kvazaŭ ne interes'it'e.
”Vi est'as simil'a al mult'a'j kurac'ist'o'j,” li dir'is; ”Vi'a mens'a scienc'o est'as cert'e sugest'o'plen'a. Est'as vi'a fizik'a scienc'o, kiu est'as tut'e mal'prav'a. Mi konsent'as pri tio, ke la vir'in'o dezir'us mort'ig'i la am'ant'o'n, pli ol si'a edz'o. Mi ankaŭ konsent'as, ke vir'in'o em'us en'man'ig'i mal'grand'a'n martel'o'n anstataŭ grand'a'n. Sed la mal'facil'aĵ'o est'as la fizik'a mal'ebl'ec'o. Neni'u vir'in'o el la tut'a mond'o pov'us tiel eben'ig'i vir'a'n krani'o'n.” Post paŭz'o li al'don'is pens'ant'e; ”Ĉi tiu'j vir'o'j ankoraŭ ne tut'e kompren'as la afer'o'n. La mort'int'o efektiv'e port'is fer'a'n kask'o'n kaj la frap'o dis'frakas'is ĝi'n kiel romp'it'a vitr'o. Rigard'u do tiu'n vir'in'o'n. Rigard'u ŝi'a'j'n brak'o'j'n.”
Silent'o de'nov'e ek'ten'is ili'n kaj post'e la kurac'ist'o iom'et'e mal'bon'humor'e dir'is; ”Nu, ebl'e mi mal'prav'as; ekzist'as fakt'o'j kontraŭ ĉio ajn. Tamen mi ankoraŭ ten'as la ĉef'a'n detal'o'n. Neni'u, krom idiot'o, elekt'us tiu'n mal'pez'a'n martel'o'n se li pov'us uz'i pli pez'a'n martel'o'n.”
Tio dir'it'a Wilfred Bohun lev'is la delikat'a'j'n kaj trem'ant'a'j'n man'o'j'n al la kap'o kaj ŝajn'e ek'ten'is si'a'n ne'mult'a'n har'ar'o'n. Post sekund'o ili mal'lev'iĝ'is kaj li kri'is; ”Tiu'n vort'o'n mi serĉ'is; vi dir'is la vort'o'n.”
Li daŭr'ig'is, venk'ant'e si'a'n mal'trankvil'ec'o'n; ”La vort'o'j, kiu'j'n vi el'parol'is est'is tiu'j ĉi, ‘Neni'u, krom idiot'o, elekt'us la mal'pez'a'n martel'o'n.’”
”Jes,” dir'is la kurac'ist'o. ”Nu, kio'n?”
”Nu,” dir'is la par'o ̨estro, ”efektiv'e neni'u krom idiot'o far'is tio'n.”
La ali'a'j fiks'e rigard'is li'n, la okul'o'j tut'e kapt'it'a'j kaj al'ten'it'a'j. Li daŭr'ig'is kun febr'a kaj kvazaŭ vir'in'a mal'kviet'o.
”Mi est'as pastr'o,” li dir'is ebri'e, ”kaj pastr'o dev'as ne el'verŝ'ig'i sang'o'n. M... Mi vol'as dir'i, ke li dev'as ne send'i iu'n al la eŝafod'o. Kaj mi dank'don'as al Di'o, ĉar mi nun klar'e vid'as la krim'ul'o'n... ĉar li est'as krim'ul'o, kiu'n oni ne pov'as send'i al la eŝafod'o.”
”Vi ne denunc'os li'n?” demand'is la kurac'ist'o.
”Oni ne pend'ig'us li'n eĉ se mi denunc'us li'n,” respond'is Wilfred, kun strang'e feliĉ'a rid'et'o. Kiam mi en'ir'is en la preĝ'ej'o'n hodiaŭ maten'e, mi tie trov'is frenez'ul'o'n preĝ'ant'a... tiu kompat'ind'a Joĉjo, kiu dum si'a tut'a viv'o est'as frenez'a. Di'o mem sci'as kiel li preĝ'is; sed ĉe tia'j strang'a'j hom'o'j, ne est'as ne'kred'ebl'e supoz'i, ke ili'a'j preĝ'o'j est'as tut'e renvers'it'a'j. Est'as kred'ebl'e, ke frenez'ul'o preĝ'us antaŭ ol mort'ig'i iu'n. Mi last'foj'e vid'is kompat'ind'a'n Joĉjon kun mi'a frat'o.
Mi'a frat'o mok'is li'n.”
”Je Di'o!” kri'is la kurac'ist'o, ”fin'e est'as kompren'ebl'e. Tamen kiel vi pov'as klar'ig'i... .”
Sinjor'o Pastr'o Bohun est'is preskaŭ trem'ant'a de ekscit'o pro si'a ek'vid'o al la ver'o. ”Ĉu vi ne pov'as kompren'i? Ĉu vi ne pov'as kompren'i?” li kri'is febr'e; ”Tiu est'as la sol'a teori'o, kiu klar'ig'as ambaŭ strang'a'j'n afer'o'j'n, kiu don'as la respond'o'n por ambaŭ enigm'o'j. La du enigm'o'j est'as la mal'grand'a martel'o kaj la grand'a frap'o. La forĝ'ist'o pov'us don'i la grand'a'n frap'o'n, sed li ne elekt'us la mal'grand'a'n martel'o'n. Li'a edz'in'o elekt'us la mal'grand'a'n martel'o'n, sed ŝi ne pov'us far'i la fort'a'n frap'o'n. La frenez'ul'o tamen pov'us ambaŭ far'i. Pri la mal'grand'a martel'o... nu, li est'as frenez'a kaj em'us ek'pren'i i'o'n ajn.
Kaj pri la grand'a frap'o... ĉu vi neniam aŭd'is, sinjor'o kurac'ist'o, ke mani'ul'o en si'a paroksism'o pov'as hav'i dek'vir'a'n fort'ec'o'n?”
La kurac'ist'o profund'e en'spir'is kaj post'e dir'is, ”Je Di'o, mi kred'as, ke vi jam mal'kaŝ'is la ver'o'n.”
Pastr'o Brown fiks'e rigard'is la parol'int'o'n tiom long'e kaj sen'mov'e, kiom montr'is, ke li'a'j larĝ'a'j kaj griz'a'j okul'o'j simil'a'j al bov'okul'o'j, ne est'as tiel ne'rimark'ind'a'j kiel li'a vizaĝ'o. Kiam silent'is li dir'is apart'e respekt'plen'e; ”S-ro Bohun, la vi'a est'as la sol'a teori'o, ĝis nun propon'it'a, kiu ŝajn'as est'i ĉiel tut'e prav'a kaj kiu est'as esenc'e tut'e ne'atak'ebl'a. Tial mi opini'as, ke mi dev'as sci'ig'i al vi, laŭ mi'a cert'a sci'o, ke ĝi ne est'as la ver'a teori'o.” Tiel dir'int'e la mal'grand'a mal'jun'ul'o marŝ'is for kaj ankoraŭ unu'foj'e rigard'is la martel'o'n.
”Ŝajn'e li sci'as pli mult'e ol li dev'us sci'i pri la afer'o,” plend'em'e la kurac'ist'o flustr'is al Wilfred. ”Tiu'j pap'a'j pastr'o'j est'as ruz'aĉ'a'j.”
”Ne, ne,” dir'is Bohun, kun ia sovaĝ'a lac'ec'o, ”Est'is la frenez'ul'o, est'is la frenez'ul'o.”
Ambaŭ pastr'o'j kaj la kurac'ist'o ir'is iom'et'e for de la pli oficial'a grup'o, kiu en'hav'is la polic'estr'o'n kaj la vir'o'n, kiu'n li kapt'is. Nun dis'iĝ'int'a'j, ili ek'aŭd'is la voĉ'o'j'n de la ali'a'j. La pastr'o lev'is okul'o'j'n kaj post'e mal'lev'is ili'n aŭd'ant'e la forĝ'ist'o'n dir'i laŭt'e: ”Esper'ebl'e mi konvink'is vi'n, sinjor'o Polic'estr'o. Mi est'as fort'ul'o, kiel vi mem dir'is, sed mi ne pov'us ĵet'i mi'a'n martel'o'n de Greenford ĝis tie ĉi, tut'e ne. Mi'a martel'o ne hav'as flug'il'o'j'n, per kiu'j ĝi pov'us al'ven'i flug'ant'e du'on'kilo'metr'o'n super heĝ'o'j kaj kamp'o'j.”
La polic'estr'o rid'is amik'ec'e kaj dir'is: ”Ne, mi'a'opini'e ni pov'as sen'kulp'ig'i vi'n, tamen jen unu el la plej strang'a'j koincid'o'j, kiu'j'n mi iam renkont'is. Mi ne pov'as i'o'n far'i krom pet'i vi'n, ke vi don'u al ni help'o'n el'trov'i vir'o'n tiel fort'a'n kaj tiel grand'a'n kiel vi mem. Je Sankt'a Georg'o, vi ebl'e util'us se nur por li'n ten'i. Mi sci'vol'as ĉu vi mem pov'as far'i konjekt'o'n pri la kulp'ul'o?”
”Mi pov'as diven'i tio'n,” dir'is la pal'a forĝ'ist'o, ”sed ne est'is vir'o.”
Tiam vid'int'e ĉies tim'o'plen'a'j'n okul'o'j'n turn'iĝ'i al li'a edz'in'o sur la benk'o, li met'is pez'a'n man'o'n sur ŝi'a'n ŝultr'o'n kaj dir'is.
”Nek vir'in'o est'is.”
”Kio'n vi vol'as dir'i?” gaj'e demand'is la polic'estr'o. ”Vi ne kred'as, ke bov'in'o'j uz'as martel'o'j'n, ĉu?”
”Mi kred'as, ke neni'o karn'a pren'is tiu'n martel'o'n,” dir'is la forĝ'ist'o per voĉ'o sufok'it'a; ”mi kred'as, ke neni'u viv'ant'a ĉe'est'is la mort'ig'o'n de tiu hom'o.”
”Ĉu vi vol'as dir'i, Barnes,” ek'son'is la akr'a voĉ'o de la ŝu'ist'o, ”ke la martel'o per si mem supr'e'n'salt'is kaj bat'eg'is li'n?”
”Ho, vi sinjor'o'j pov'as rigard'ad'i kaj mok'rid'et'i,” kri'is Simeon; ”vi pastr'o'j kiu'j dir'as dimanĉ'e al ni per kia silent'o la Sinjor'o frap'is Sanĥaribon. Mi kred'as, ke Tiu, Kiu ne'vid'ebl'e tra'pas'as ĉiu'n dom'o'n defend'is hodiaŭ la honor'o'n de la mi'a, kaj mort'frap'is la mal'pur'ig'ant'o'n ĉe ĝi'a pord'o. Mi kred'as, ke la fort'o de tiu frap'o est'is la fort'o per kiu ter'trem'o'j okaz'as, kaj neni'a mal'pli grand'a fort'o.”
Wilfred dir'is per voĉ'o tut'e ne pri'skrib'ebl'a; ”Mi mem konsil'is al Norm'a'n, ke li si'n gard'u kontraŭ la fulm'o'fajr'o.”
”Tiu pov'o est'as ekster mi'a fak'o,” dir'is la polic'estr'o rid'et'ant'e.
”Vi ne est'as ekster la Li'a,” respond'is la forĝ'ist'o; ”kaj gard'u vi'n mem pri tio,” kaj turn'ant'e larĝ'a'n dors'o'n al ili, li re'ir'is en si'a'n dom'o'n.
Pastr'o Brown for'konduk'is la sku'it'a'n Wilfred, kaj kiel ĉiam, montr'is amik'ec'a'n kaj komplez'em'a'n manier'o'n. ”For'ir'u ni de tiu ĉi terur'a lok'o, sinjor'o Bohun,” li dir'is. ”Ĉu mi pov'as en'ir'i en vi'a'n preĝ'ej'o'n? Oni dir'is al mi, ke ĝi est'as unu el la plej mal'nov'a'j preĝ'ej'o'j en Angl'uj'o. Mi iom'et'e interes'iĝ'as, efektiv'e,” li al'don'is kun komik'a grimac'o, ”pri antikv'a'j angl'a'j preĝ'ej'o'j.”
Wilfred Bohun ne rid'et'is, ĉar sprit'aĵ'o'j neniam ŝajn'is li'n tuŝ'i. Tamen li kun iom da entuziasm'o kap'klin'is, dezir'eg'ant'e klar'ig'i al iu ajn pli simpati'a ol la presbiterian'a forĝ'ist'o aŭ la ateist'a ŝu'ist'o, la got'a'j'n bel'aĵ'o'j'n.
”Kun plezur'o,” li dir'is; ”ni en'ir'u ĉe tiu ĉi flank'o.” Kaj li en'konduk'is li'n tra la flank'e'n'ir'ej'o je la kap'o de la ŝtup'ar'o. Pastr'o Brown komenc'is supr'e'n'ir'i la ŝtup'ar'o'n por li'n sekv'i, kiam li sent'is man'o'n sur la ŝultr'o kaj si'n turn'is vid'ant'e la mal'pal'a'n kaj mal'dik'a'n figur'o'n de la kurac'ist'o, la vizaĝ'o ankoraŭ pli mal'pal'a pro suspekt'em'o.
”Sinjor'o,” dir'is la kurac'ist'o akr'e, ”ŝajn'e vi sci'as kelk'a'j'n sekret'o'j'n pri tiu ĉi mal'ben'it'a afer'o. Ĉu mi pov'as demand'i al vi, ĉu vi intenc'as konserv'i ili'n por vi mem?”
”Nu, sinjor'o doktor'o,” respond'is la pastr'o agrabl'e rid'et'ant'e, ”ekzist'as unu grav'a kial'o por iu de mi'a meti'o rest'i silent'a pri afer'o'j kiu'j'n li ne cert'e sci'as. Tiu kial'o est'as, ke li dev'as ĉiam silent'i pri ili, kiam li ne hav'as i'a'n ajn dub'o'n pri ili'a ver'ec'o. Tamen, se vi opini'as, ke mi est'is ne'ĝentil'e mal'parol'em'a al vi aŭ al iu, mi daŭr'ig'os ĝis mi'a kutim'a lim'o. Mi don'os al vi du signif'o'plen'a'j'n sugest'et'o'j'n.”
”Mi aŭskult'as, sinjor'o,” li dir'is mal'gaj'e.
”Unu'e,” trankvil'e dir'is Pastr'o Brown, ”est'as afer'o de vi'a fak'o.
Est'as afer'o de fizik'a scienc'o. La forĝ'ist'o mal'prav'as, ne kiam li asert'as, ke est'is di'a frap'o, sed kiam li asert'as, ke ĝi okaz'is per mirakl'o.
Ne tem'as pri iu mirakl'o, doktor'o, krom kiom la hom'o'j mem est'as mirakl'o'j, kun strang'a'j kaj pek'a'j kvankam du'on'e hero'a'j kor'o'j. La potenc'o kiu frakas'is tiu'n krani'o'n est'as potenc'o bon'e kon'at'a inter scienc'ul'o'j... unu el la plej mult'e diskut'it'a'j natur'leĝ'o'j.”
La kurac'ist'o, kiu rigard'is li'n atent'e sulk'ig'ant'e la brov'o'j'n, nur dir'is; ”Kaj la ali'a sugest'et'o?”
”Jen la ali'a sugest'et'o,” dir'is la pastr'o. ”Ĉu vi memor'as, ke la forĝ'ist'o, kvankam li kred'as al mirakl'o'j, tamen parol'is mok'e pri la fe'rakont'a ne'ebl'ec'o de tio, ke li'a martel'o pov'us pren'i flug'il'o'j'n kaj flug'i kilo'metr'o'n trans kamp'o'j'n?”
”Jes,” respond'is la kurac'ist'o, ”tio'n mi memor'as.”
”Nu,” al'don'is Pastr'o Brown, larĝ'e rid'et'ant'e, ”tiu fe'rakont'o est'as pli ver'a ol io ajn kio'n oni est'as hodiaŭ dir'int'a.” Kaj tio'n dir'int'e li mal'rapid'e grimp'is la ŝtup'ar'o'n, sekv'ant'e la vikari'o'n.
Sinjor'o Pastr'o Bohun, kiu atend'is li'n sen'pacienc'e kaj kun pal'a vizaĝ'o, kvazaŭ la prokrast'o li'n est'us mal'kviet'ig'int'a, tuj konduk'is Brown al si'a plej prefer'at'a lok'o en la preĝ'ej'o; tie'n en la galeri'o, pli proksim'e al la ĉiz'it'a supr'aĵ'o, kaj lum'ig'at'a de la mir'ind'a anĝel'a fenestr'o. La latin'a pastr'o esplor'is kaj admir'is sen'escept'e ĉiu'n detal'o'n, la tut'a'n temp'o'n gaj'e sed mal'laŭt'e parol'ant'a. Kiam dum la esplor'ad'o li trov'is la flank'e'n'ir'ej'o'n kaj tord'a'n ŝtup'ar'o'n per kiu Wilfred mal'supr'e'n'kur'is kaj trov'is si'a'n mort'ig'it'a'n frat'o'n, Pastr'o Brown ne mal'supr'e'n sed supr'e'n kur'is, kun kvazaŭ simi'a facil'ec'o kaj li'a klar'aŭd'ebl'a voĉ'o ven'is de ekster'a balkon'o supr'e.
”Ven'u tie'n ĉi, sinjor'o Bohun,” li vok'is. ”La aer'o re'san'ig'os vi'n.”
Bohun li'n sekv'int'e, el'ir'is sur i'a'n ŝton'a'n balkon'o'n ekster la konstru'aĵ'o, de kie li pov'is vid'i la sen'lim'a'n eben'aĵ'o'n en kies mez'o star'is ili'a mont'et'o. Ĝi est'is arb'kovr'it'a ĝis la purpur'a horizont'o kaj punkt'it'a de vilaĝ'o'j kaj bien'o'j. Klar'e kaj kvadrat'e sub ili sed tut'e mal'grand'e vid'iĝ'is la for ̧korto, kie ankoraŭ star'is la polic'estr'o skrib'ant'e en kajer'et'o'n, kaj la kadavr'o ankoraŭ kuŝ'is tie kiel ek'prem'it'a muŝ'o.
”Pov'us est'i map'o de la ter'o, ĉu ne?” dir'is Pastr'o Brown.
”Jes,” dir'is Bohun, tre serioz'e, kaj kap'klin'is.
Ĉirkaŭ ili kaj sub'e la lini'o'j de la got'a konstru'aĵ'o plonĝ'is en la mal'plen'aĵ'o'n kun la kap'turn'ig'a rapid'ec'o de si'n'mort'ig'o. Trov'iĝ'as en la konstru'manier'o de l’mez'epok'o iu Titan'a energi'o, kiu de ĉiu'j vid'punkt'o'j ŝajn'as ĉiam for'kur'eg'i, kiel la fortik'a dors'o de furioz'a ĉeval'o. Tiu ĉi preĝ'ej'o est'is skulpt'it'a el antikv'a'j kaj silent'a'j ŝton'o'j, barb'it'a'j de fung'o'j kaj makul'it'a'j de bird'nest'o'j. Kiam ili ĝi'n vid'is de mal'supr'e, ĝi salt'is kiel fontan'o al la stel'o'j, kaj nun vid'at'e de supr'e ĝi si'n verŝ'is kiel kaskad'o en la silent'a'n abism'o'n. Ĉar tiu'j ĉi du vir'o'j sur la tur'o est'is sol'a'j kun la plej terur'ig'a aspekt'o de got'a arkitektur'o; la monstr'a mal'long'ig'o kaj mal'proporci'o, la kap'turn'ig'a'j perspektiv'o'j, la ek'vid'o de grand'a'j afer'o'j mal'grand'ig'it'a'j, kaj mal'grand'a'j afer'o'j grand'ig'it'a'j, la mez'epok'a renvers'ad'o de ŝton'o'j. Ŝton'a'j ĉiz'it'aĵ'o'j, grand'eg'it'a'j pro proksim'ec'o, vid'iĝ'is sur fon'o el kamp'o'j kaj farm'bien'o'j, mal'grand'eg'it'a'j pro mal'proksim'ec'o. Skulpt'it'a bird'o aŭ best'o ĉe angul'o ŝajn'is kiel gigant'a drak'o paŝ'ant'e aŭ flug'ant'e tie mal'supr'e, detru'ant'e herb'ej'o'j'n kaj vilaĝ'o'j'n... . La tut'a atmosfer'o est'is kap'turn'ig'a kaj danĝer'a, kvazaŭ'i hom'o'j est'us sub'ten'at'a'j en la aer'o inter la turb'ir'ant'a'j flug'il'o'j de kolos'a'j geni'o'j; kaj la tut'o de tiu antikv'a preĝ'ej'o, tiel alt'a kaj riĉ'a kiel katedral'o, ŝajn'e sid'is sur la sun'lum'a kamp'ar'o kiel pez'a pluv'nub'o.
”Mi opini'as, ke star'i en tiu'j ĉi alt'ej'o'j est'as iom danĝer'e, eĉ por preĝ'i,” dir'is Pastr'o Brown. ”Alt'aĵ'o'j est'as far'it'a'j por ke oni al'rigard'u al ili, ne por ke oni pov'u de'rigard'i de ili.”
”Ĉu vi vol'as dir'i, ke oni em'us fal'i mal'supr'e'n,” demand'is Wilfred.
”Mi vol'as dir ke la anim'o pov'us fal'i, eĉ se la korp'o ne fal'us,” la ali'a pastr'o dir'is.
”Rigard'u do tiu'n forĝ'ist'o'n, ekzempl'e,” daŭr'ig'is Pastr'o Brown per kviet'a voĉ'o; ”bon'ul'o li est'as sed ne Krist'an'o... mal'ced'em'a, tiran'ec'a, mal'pardon'em'a. Nu, hom'o'j kiu'j preĝ'is sur mont'o'j kaj krut'ej'o'j far'is li'a'n skot'a'n religi'o'n kaj ili kutim'iĝ'is de'rigard'i sur la mond'o'n, pli ol al'rigard'i al la ĉiel'o. Humil'ec'o est'as la patr'in'o de gigant'o'j. Oni vid'as grand'a'j'n aĵ'o'j'n de la val'o, sed nur mal'grand'a'j'n de la pint'o.”
”Sed li... li ne far'is tio'n,” dir'is Bohun trem'ant'e.
”Ne,” dir'is la ali'a per strang'a voĉ'o, ”ni sci'as, ke li ne far'is tio'n.”
Post unu moment'o li daŭr'ig'is el'rigard'ant'e trans la eben'aĵ'o'n per pal'griz'a'j okul'o'j. ”Mi kon'is iu'n,” li dir'is, ”kiu komenc'e ador'is antaŭ la altar'o kun ali'a'j hom'o'j, sed li post'e am'is preĝ'ad'i en la alt'a'j kaj sol'ec'a'j lok'o'j, en angul'o'j kaj niĉ'o'j de la tur'o. Kaj unu foj'o'n, en tia kap'turn'ig'a lok'o, kie ŝajn'is, ke la tut'a mond'o turn'iĝ'as sub li kiel rad'o, li'a mens'o ankaŭ turn'iĝ'is kaj li imag'is, ke li est'as Di'o. Tiel, kvankam li est'is bon'a vir'o li far'is grand'a'n krim'o'n.”
La vizaĝ'o de Wilfred est'is turn'it'a for, sed li'a'j delikat'a'j man'o'j, prem'ant'a'j la ŝton'a'n parapet'o'n, blu'iĝ'is kaj blank'iĝ'is.
”Li kred'is, ke est'as al li, juĝ'i la mond'o'n kaj frap'i la pek'int'o'n.
Neniam li est'us tiel pens'int'a, se li est'us genu'ant'a sur la ter'o kun la ali'a'j hom'o'j. Sed li vid'is ĉiu'j'n kiel insekt'o'j'n. Li vid'is iu'n apart'e, kiu arogant'e paŝ'is sub li kaj est'is vid'ebl'a pro hel'verd'a ĉapel'o... kiel venen'a insekt'o.”
Frugileg'o'j grak'is ĉirkaŭ la angul'o'j de la tur'o; sed aŭd'iĝ'is neni'u ali'a son'o ĝis daŭr'ig'is Pastr'o Brown.
”Tio ankaŭ tent'is li'n, ke li hav'is en la man'o unu el la plej terur'a'j natur'a'j potenc'o'j... la gravit'o'n, tiu furioz'a kaj akcel'ig'a potenc'o, per kiu ĉio de la ter'o, kiam ĝi far'iĝ'as liber'a tuj re'e'n flug'as al ĝi'a kor'o. Se mi de'ĵet'us ŝton'o'n de tiu ĉi parapet'o, ĝi est'us kiel kugl'o kiam ĝi traf'us li'n. Se mi fal'ig'us martel'o'n... eĉ mal'grand'a'n martel'o'n,...”
Wilfred Bohun lev'is krur'o'n super la parapet'o'n kaj Pastr'o Brown tuj ek'ten'is li'n per la kol'um'o.
”Ne ir'u tra tiu pord'o,” dir'is li tut'e mild'e, ”tiu pord'o konduk'as al infer'o.”
Bohun ŝancel'iĝ'is re'e'n ĝis la mur'o kaj rigard'eg'is li'n per terur'plen'a'j okul'o'j.
”Kiel vi tiom sci'as?” li kri'is, ”ĉu vi est'as diabl'o?”
”Mi est'as hom'o,” serioz'e respond'is Pastr'o Brown, ”kaj tial mi hav'as ĉi'a'j'n diabl'o'j'n en la kor'o. Aŭskult'u mi'n,” li dir'is post mal'long'a paŭz'o. ”Mi sci'as kio'n vi far'is almenaŭ mi pov'as diven'i la plej grav'a'n part'o'n. Kiam vi for'ir'is de vi'a frat'o, ek'ten'is vi'n ne'mal'just'a koler'eg'o, tiel, ke vi eĉ pren'is mal'grand'a'n martel'o'n, du'on'intenc'ant'e mort'ig'i li'n kun la mal'pur'ec'o sur li'a'j lip'o'j. Naŭz'it'e, vi anstataŭ'e kaŝ'is ĝi'n sub vi'a buton'um'it'a surtut'o kaj rapid'is en la preĝ'ej'o'n. Furioz'e vi preĝ'is en mult'a'j lok'o'j, sub la anĝel'fenestr'o sur la supr'a balkon'o, kaj sur balkon'o eĉ pli alt'a de kie vi pov'is vid'i la ĥin'a'n ĉapel'o'n de la kolonel'o, kiel la dors'o de verd'a ramp'ant'a skarab'o.
Tiam io en vi'a anim'o romp'iĝ'is kaj vi fal'ig'is la fulm'o'fajr'o'n de Di'o.”
Wilfred al'kap'e lev'is mal'fort'a'n man'o'n kaj demand'is mal'laŭt'e.
”Kiel vi sci'is, ke la kask'o ŝajn'is kiel verd'a skarab'o?”
”Ho, tio,” dir'is la ali'a kun rid'et'o, ”tio est'is ordinar'a sagac'o. Do, aŭskult'u plu. Mi dir'as, ke mi tiom sci'as, sed neni'u krom'e ek'sci'os ĝi'n. La est'ont'o est'as al vi, mi ne far'os i'o'n plu; mi sigel'os tio'n per la konfes'o'sigel'o. Se vi demand'os, kial, est'as mult'a'j kial'o'j, sed nun unu tuŝ'as vi'n. Mi las'as la afer'o'n al vi, ĉar vi ankoraŭ ne tre erar'is, kiel murd'int'o'j erar'as. Vi ne prov'is kulp'ig'i la forĝ'ist'o'n, kiam est'us facil'e; nek li'a'n edz'in'o'n, kiam ankaŭ tio est'us facil'a. Vi prov'is kulp'ig'i la idiot'o'n ĉar vi sci'is, ke li ne pov'as sufer'i. Tio est'us unu el tiu'j lum'radi'o'j, kiu'j'n trov'i ĉe murd'int'o'j est'as mi'a meti'o. Kaj nun mal'supr'e'n'ir'u en la vilaĝ'o'n kaj marŝ'u sur vi'a propr'a voj'o, liber'e kiel la vent'o, ĉar pri tio mi jam dir'is mi'a'n fin'a'n vort'o'n.”
Tut'e silent'e ili mal'supr'e'n'ir'is per la tord'a ŝtup'ar'o kaj el'ir'is en la sun'lum'o'n apud la forĝ'ej'o. Wilfred Bohun zorg'e mal'ferm'is la lign'a'n krad'pord'o'n de la kort'o kaj al'ir'int'e al la polic'estr'o li dir'is: ”Mi vol'as mi'n ced'i: mi mort'ig'is mi'a'n frat'o'n.”
Tiu ne'ordinar'a, fum'a bril'et'ad'o, sam'temp'e mal'klar'a kaj tra'vid'ebl'a, kiu est'as la strang'a sekret'o de la River'o Tamiz'o, pli kaj pli hel'iĝ'is de si'a griz'ec'o ĝis bril'ec'o dum la sun'o lev'iĝ'is al la zenit'o super Westminster, kaj du vir'o'j trans'ir'is Westminster Pont'o'n. Unu el ili est'is tre alt'a kaj la ali'a tre mal'alt'a; oni pov'us fantazi'e kompar'i ili'n kun la arogant'a horloĝ'tur'o de la parlament'ej'o kaj la humil'a'j ĝib'ŝultr'o'j de la abat'ej'o, ĉar la mal'alt'ul'o est'is vest'it'a kiel pastr'o.
La oficial'a pri'skrib'o pri la alt'ul'o est'is Monsieur Hercule Flambeau, privat'a detektiv'o, kaj li ir'is al si'a nov'a ofic'ej'o en ĵus konstru'it'a ĉambr'ar'o kontraŭ la en'ir'ej'o de la abat'ej'o. La oficial'a pri'skrib'o de la mal'alt'ul'o est'is Pastr'o J. Brown de la preĝ'ej'o de S. Francisko Ksaviero en Camberwell, kaj li ven'is de mort'lit'o en Camberwell por vid'i la nov'a'n ofic'ej'o'n de si'a amik'o. La konstru'aĵ'o est'is uson'aspekt'a pro si'a grand'eg'a alt'ec'o, kaj uson'a ankaŭ pro la oleum'it'a mal'simpl'ec'o de si'a telefon'a kaj lift'a maŝin'ar'o. Tamen ĝi est'is apenaŭ komplet'a kaj ankoraŭ ne en'hav'is la tut'a'n ofic'ist'ar'o'n; nur tri lu'ant'o'j loĝ'is tie; la ofic'ej'o super tiu de Flambeau est'is okup'at'a, tiu sub ĝi ankaŭ; la du supr'a'j kaj la tri mal'supr'a'j etaĝ'o'j est'is tut'e sen loĝ'ant'o'j. Tamen de la unu'a ek'rigard'o al la nov'a ĉambr'ar'tur'o io mult'e pli rimark'ind'a est'is vid'ebl'a. Krom kelk'a'j trab'ar'a'j rest'aĵ'o'j la sol'a el'star'aĵ'o trov'iĝ'is ekster la ofic'ej'o super tiu de Flambeau. Ĝi est'is grand'eg'a or'a figur'aĵ'o de hom'a okul'o ĉirkaŭ'it'a de or'a'j radi'o'j kaj kaŝ'ant'a du aŭ tri fenestr'o'j'n.
”Ho, kio est'as tio?” demand'is Pastr'o Brown kaj halt'is.
”Nur nov'a religi'o,” respond'is Flambeau rid'ant'e, ”unu el tiu'j nov'a'j religi'o'j kiu'j pardon'as pek'o'j'n, dir'ant'e ke vi neniam far'is ili'n.
Simil'e al Krist'an'a Scienc'o mi opini'as. Fakt'e, iu kiu nom'as si'n Kal'o'n (mi ne sci'as li'a'n ver'a'n nom'o'n sed ĝi ne pov'as est'i Kal'o'n), lu'is la ĉambr'o'j'n super mi'a'j. Est'as du skrib'maŝin'ist'in'o'j sub mi kaj ĉi tiu entuziasm'a ĉarlatan'o supr'e. Li nom'as si'n la Nov'a Sacerdot'o de Apolon'o, kaj li ador'as la sun'o'n.”
”Li gard'u si'n,” dir'is Pastr'o Brown. ”La sun'o est'is la plej kruel'a el ĉiu'j di'o'j. Tamen kio'n signif'as tiu grand'eg'a okul'o?”
”Laŭ mi'a kompren'o est'as ili'a teori'o, ke iu pov'us toler'i kaj tra'viv'i ĉio'n ajn se la mens'o est'us tut'e firm'a,” respond'is Flambeau. ”Ili'a'j du ĉef'a'j simbol'o'j est'as la sun'o kaj la mal'ferm'it'a okul'o, ĉar ili asert'as, ke se hom'o est'us ver'e san'a li pov'us rigard'i fiks'e eĉ la sun'o'n.”
”Se hom'o est'us ver'e san'a,” dir'is Pastr'o Brown, ”li ne si'n ĝen'us rigard'i ĝi'n.”
”Tiom do mi sci'as pri la nov'a religi'o,” daŭr'ig'is Flambeau. ”Ĝi asert'as ankaŭ kompren'ebl'e, ke ĝi pov'as venk'i ĉiu'j'n fizik'a'j'n mal'san'o'j'n.”
”Ĉu ĝi pov'as venk'i la sol'a'n spirit'a'n mal'san'o'n?” demand'is Pastr'o Brown kun serioz'a sci'vol'em'ec'o.
”Kaj kio est'as la sol'a spirit'a mal'san'o?” demand'is Flambeau rid'et'ant'e.
”Ho, kred'i, ke oni tut'e bon'san'as,” dir'is li'a amik'o.
Flambeau pli interes'iĝ'is pri la modest'a ofic'ej'et'o sub la si'a, ol pri la flam'ant'a templ'o supr'e. Li est'is klar'pens'em'a sudano, kiu neniel pov'is imag'i si'n krom kiel katolik'o aŭ ateist'o; kaj nov'a'j religi'o'j, feliĉ'ig'a'j aŭ mal'ĝoj'a'j, ne al'log'is li'n. La hom'ar'o tamen ĉiam al'log'is li'n, precip'e kiam ĝi est'is bel'aspekt'a; pli'e, la mal'supr'a'j fraŭl'in'o'j hav'is propr'a'j'n karakteriz'o'j'n. Du frat'in'o'j pri'zorg'is la ofic'ej'o'n; ambaŭ est'is mal'dik'a'j kaj nigr'et'a'j kaj unu el ili est'is alt'a kaj impres'a. Tiu hav'is avid'a'n kaj hok'form'a'n vizaĝ'o'n simil'e al la preciz'e difin'it'a rand'o de ia batal'il'o. Ŝi ŝajn'is tra'hak'i voj'o'n tra la viv'o. Ŝi hav'is okul'o'j'n mir'ig'e bril'a'j'n, sed est'is la bril'ec'o de ŝtal'o pli ol la bril'ec'o de diamant'o'j; kaj ŝi'a mal'dik'a figur'o est'is iom'et'e tro ne'fleks'ebl'a por hav'i svelt'ec'o'n. Ŝi'a pli jun'a frat'in'o est'is kiel ŝi'a mal'long'ig'it'a ombr'o, iom'et'e pli griz'a, pli pal'a kaj pli sen'impon'a. Ili ambaŭ port'is ofic'ej'taŭg'a'j'n nigr'a'j'n kostum'o'j'n kun et'a'j vir'a'j man'um'o'j kaj kol'um'o'j.
Est'as mil'o'j da tia'j labor'em'a'j vir'in'o'j en la Londonaj ofic'ej'o'j, sed ĉi tiu'j est'is interes'a'j pro ili'a ver'a, pli ol ili'a ŝajn'a stat'o.
Ĉar Pauline Stacey, la pli'aĝ'a, est'is fakt'e hered'ont'in'o de blazon'o kaj du'on'o de graf'land'o, ankaŭ de grand'a riĉ'ec'o; antaŭ ol ia mal'varm'a furioz'ec'o (kia'n nur la modern'a vir'in'o hav'as) al'ig'is ŝi'n al tio, kio ŝi'a'opini'e est'as pli mal'mol'a kaj pli nobel'a viv'manier'o, ŝi pas'ig'is si'a'n jun'ec'o'n en kastel'o'j kaj ĝarden'o'j. Efektiv'e ŝi ne ced'is si'a'n mon'o'n; en tio est'us roman'ec'a aŭ monaĥ'a mal'zorg'ec'o tut'e fremd'a al ŝi'a super'reg'a util'ism'o. Ŝi dir'is ĉiam, ke ŝi ten'as si'a'j'n riĉ'aĵ'o'j'n por al'met'i ili'n al praktik'a'j soci'a'j afer'o'j. Per part'o de ĝi ŝi star'ig'is model'a'n skrib'maŝin'ej'o'n, iom ŝi dis'don'is al divers'a'j asoci'o'j kaj mov'ad'o'j por la antaŭ'e'n'ig'o de soci'a labor'ad'o inter vir'in'o'j. Kiom Joan, ŝi'a frat'in'o kaj kun'labor'ant'o, part'o'pren'is en ĉi tiu iom'et'e proz'a ideal'ism'o neni'u pov'is cert'iĝ'i. Tamen ŝi sekv'is si'a'n estr'in'o'n kun hund'fidel'a am'o, kiu iel est'is pli al'log'a, kun ĝi'a et'a tragedi'em'o, ol la mal'ced'em'a kaj viv'ec'a energi'o de ŝi'a pli aĝ'a frat'in'o. Pauline Stacey hav'is neniu'n em'o'n al tragedi'o; oni dir'is ke ŝi ne'as ĝi'a'n ekzist'o'n.
Ŝi'a ne'fleks'ebl'a rapid'ec'o kaj mal'varm'a mal'pacienc'o tre amuz'is al Flambeau kiam por la unu'a foj'o li en'ir'is la ĉambr'ar'o'n. Li est'is atend'ant'a ekster la lift'o en la en'ir'ej'o la knab'o'n, kiu kutim'e konduk'is fremd'ul'o'j'n al la divers'a'j etaĝ'o'j. Sed tiu ĉi bril'okul'a falk'in'o tut'e rifuz'is toler'i oficial'a'n mal'rapid'ec'o'n. Akr'e ŝi dir'is, ke ŝi ĉio'n sci'as pri la lift'o kaj, ke ŝi ne de'pend'as de knab'o'j... nek de vir'o'j. Kvankam ŝi'a'j ĉambr'o'j trov'iĝ'is en la tri'a etaĝ'o, tamen dum la kelk'sekund'a supr'e'n'ir'o, prosper'is al ŝi sen'hezit'e klar'ig'i al Flambeau mult'a'j'n el ŝi'a'j fundament'a'j opini'o'j; mal'long'e tiu'j signif'is, ke ŝi est'as modern'a labor'ant'in'o kaj ke ŝi am'as modern'a'j'n maŝin'o'j'n. Ŝi'a'j hel'nigr'a'j okul'o'j ek'bril'is pro abstrakt'a koler'o kontraŭ tiu'j, kiu'j kontraŭ'parol'as la maŝin'scienc'o'n kaj kiu'j pet'as la re'ven'o'n de romantik'o. Ŝi'a'opini'e, ĉiu dev'as sci'pov'i man'reg'i maŝin'o'j'n, kiel ŝi man'reg'as la lift'o'n. Ŝajn'e ŝi preskaŭ mal'konsent'is kiam Flambeau mal'ferm'is por ŝi la lift'o'pord'o'n, kaj tiu sinjor'o supr'e'n'ir'is al si'a'j propr'a'j ĉambr'o'j rid'et'ant'e pro iom'et'e miks'it'a'j sent'o'j pri la memor'o de tia bril'ant'a sen'de'pend'ec'o.
Ŝi hav'is temperament'o'n iel abrupt'a'n kaj ag'em'ec'a'n; la gest'o'j de ŝi'a'j delikat'a'j kaj elegant'a'j man'o'j est'is subit'a'j kaj eĉ detru'vol'a'j. Iam Flambeau en'ir'is en ŝi'a'n ĉambr'o'n por pri'trakt'i kelk'a'j'n afer'o'j'n pri maŝin'skrib'ad'o kaj el'trov'is, ke ŝi ĵus ĵet'is la okul'vitr'o'j'n de si'a frat'in'o en la mez'o'n de la ĉambr'o kaj pied'prem'as ili'n. Ŝi est'is jam en la rapid'o'j de etik'a riproĉ'parol'ad'o pri la ”naŭz'a'j medicin'a'j ide'o'j” kaj la mal'san'a si'n'don'o al mal'fort'ec'o, kiu'n tia'j help'il'o'j signif'as. Ŝi defi'is si'a'n frat'in'o'n en'port'i ankoraŭ unu'foj'e tia'n art'e'far'it'a'n mal'san'a'n sen'util'aĵ'o'n en la ofic'ej'o'n. Ŝi demand'is, ĉi ŝi port'u lign'a'j'n krur'o'j'n aŭ peruk'o'n aŭ vitr'a'j'n okul'o'j'n; kaj dum ŝi parol'is ŝi'a'j okul'o'j ek'flam'is kiel la terur'a kristal'o.
Flambeau, tut'e konfuz'it'e pro tiu ĉi fanatik'ec'o, ne pov'is ne demand'i al fraŭl'in'o Pauline (kun si'a franc'a logik'o), kial okul'vitr'o'j est'as sign'o de mal'fort'ec'o pli ol lift'o'j, kaj kial, se la scienc'o pov'as help'i al ni pri la unu klopod'o, ĝi ne pov'as help'i al ni ankaŭ pri la ali'a.
”Tio est'as tut'e mal'sam'a,” fier'e dir'is Pauline Stacey, ”Bateri'o'j kaj aŭt'o'j kaj tia'j afer'o'j est'as sign'o'j de hom'a fort'ec'o... jes, sinjor'o Flambeau, kaj de vir'in'a fort'ec'o ankaŭ. Ni lud'os ni'a'n rol'o'n je tiu'j ĉi maŝin'o'j kiu'j venk'as spac'o'n kaj temp'o'n. Tio est'as alt'cel'a kaj grandioz'a... tio est'as ver'a scienc'o. Sed tiu'j ĉi aĉ'a'j sub'ten'il'o'j kaj plastr'o'j, kiu'j'n la kurac'ist'o'j vend'as... nu, ili nur est'as la sign'o'j de ĉarlatan'ec'o. Kurac'ist'o'j al'glu'as krur'o'j'n kaj brak'o'j'n kvazaŭ ni est'as kripl'ul'o'j kaj mal'san'a'j servut'ul'o'j de ni'a nask'iĝ'o. Sed mi de mi'a nask'iĝ'o est'as liber'a, sinjor'o Flambeau! Hom'o'j bezon'as tiu'j'n aĵ'o'j'n ĉar ili est'is eduk'it'a'j en tim'o, anstataŭ en fort'o kaj kuraĝ'o, sam'e kiel stult'a'j vart'ist'in'o'j konsil'as al infan'o'j ne rigard'ad'i la sun'o'n, tial ili ne pov'as rigard'ad'i ĝi'n sen'palpebr'um'e. Kial, inter la stel'o'j est'u nur unu stel'o, kiu'n ni ne pov'as vid'i? La sun'o ne est'as mi'a super'reg'ant'o kaj mi mal'ferm'os mi'a'j'n okul'o'j'n kaj rigard'ad'os ĝi'n kiam ajn mi vol'os.”
”Vi'a'j okul'o'j,” dir'is Flambeau, fremd'stil'e klin'iĝ'ant'e, ”super'bril'us eĉ la sun'o'n.” Plaĉ'is al li kompliment'i ĉi tiu'n strang'a'n, ne'fleks'ebl'a'n bel'ul'in'o'n, part'e pro tio ke tio'n far'i iom'et'e mal'ekvilibr'ig'is ŝi'n. Tamen dum li supr'e'n'ir'is al si'a etaĝ'o li profund'e en'spir'is kaj ek'fajf'is al si dir'ant'e: ”Do, tiu ĉarlatan'o supr'e kun la or'a okul'o kapt'is ŝi'n.”
Ĉar, kvankam li ne mult'e sci'is pri la nov'a religi'o de Kal'o'n, li jam aŭd'is pri li'a apart'a ide'o de sun'rigard'ad'o.
Baldaŭ li trov'is, ke la spirit'a kun'lig'o inter la du etaĝ'o'j est'as fort'a kaj pli'fort'iĝ'ant'a. Tiu hom'o, kiu si'n nom'is Kal'o'n est'is bel'eg'a kre'it'o, ind'a laŭ fizik'a vid'punkt'o est'i la pontifik'o de Apolon'o. Li est'is preskaŭ tiel alt'a kiel Flambeau, kaj mult'e pli bel'aspekt'a ol li, kun or'kolor'a barb'o, fort'a'j blu'a'j okul'o'j, kaj har'ar'eg'o mal'antaŭ'e'n komb'it'a kiel leon'har'ar'o. Li'a statur'o est'is tiu de la Neitzsche’a blond'a best'o, sed li'a best'a bel'ec'o est'is pli'ig'it'a, hel'ig'it'a kaj mol'ig'it'a per ver'a intelekt'o kaj spirit'ec'o. Se li aspekt'is kiel unu el la fam'a'j saksaj reĝ'o'j, li aspekt'is kiel unu el tiu'j reĝ'o'j kiu'j ankaŭ est'is sankt'ul'o'j, kaj tio est'is spit'e al la Londona ne'akord'ec'o de li'a'j ĉirkaŭ'aĵ'o'j; la fakt'o ke li hav'is mez'etaĝ'a'n ofic'ej'o'n en Viktoria Strat'o; ke li'a skrib'ist'o (ne'rimark'ind'a jun'ul'o port'ant'a man'um'o'j'n kaj kol'um'o'j'n) sid'is en la ekster'a ĉambr'o, inter li kaj la koridor'o; ke li'a nom'o est'is sur latun'afiŝ'o, kaj or'um'it'a emblem'o de li'a kred'o pend'is super la strat'o kiel okul'ist'reklam'aĵ'o. La tut'o de ĉi tiu vulgar'ec'o ne pov'is de'pren'i de la hom'o nom'it'a Kal'o'n la potenc'a'n sub'prem'o'n kaj inspir'em'o'n kiu ven'is de li'a anim'o kaj korp'o. Ĉio dir'it'e, kiam en la ĉe'est'o de ĉi tiu ĉarlatan'o oni sent'is est'i en la ĉe'est'o de eminent'ul'o. Eĉ vest'it'a en la tol'jak'o kiu'n li port'is kiel labor'vest'aĵ'o en la ofic'ej'o, li est'is en'sorĉ'a kaj tim'ig'a figur'o; kaj kiam li sur'met'is la blank'a'j'n rob'o'j'n kaj la or'a'n diadem'o'n, en kiu'j li ĉiu'tag'e salut'is la sun'o'n, li jam tiom bel'eg'e aspekt'is, ke la mok'rid'o'j de la preter'pas'ant'o'j for'mort'is sur ili'a'j lip'o'j. Tri'foj'o'j'n ĉiu'tag'e el'ir'is la modern'a sun'ador'ant'o sur si'a'n balkon'et'o'n en la ĉe'est'o de ĉiu'j Westminsteranoj, por deklam'i i'a'n litani'o'n al si'a bril'a di'o: je tag'iĝ'o, je sun'sub'ir'o kaj je la tag'mez'a ek'son'eg'o ĉiu'tag'e. Kaj dum la tag'mez'a ek'son'eg'o ankoraŭ trem'et'is de la parlament'a'j kaj preĝ'ej'a'j tur'o'j, Pastr'o Brown, la amik'o de Flambeau, unu'e supr'e'n'rigard'is kaj ek'vid'is la blank'a'n sacerdot'o'n de Apolon'o.
Flambeau jam vid'is sufiĉ'foj'e ĉi tiu'j'n ĉiu'tag'a'j'n sun'salut'ad'o'j'n, kaj li tuj rapid'is en la en'ir'ej'o'n de la alt'a konstru'aĵ'o, sen si'n turn'i por cert'iĝ'i ĉu li'a amik'o sekv'os. Sed Pastr'o Brown, aŭ de profesi'a interes'iĝ'o pri rit'o'j aŭ de fort'a individu'a interes'iĝ'o pri mal'saĝ'aĵ'o'j, halt'is kaj supr'e'n'rigard'is la balkon'o'n de la sun'ador'ant'o, sam'e kiel li halt'us por supr'e'n'rigard'i pulĉinel'o'n. La profet'o Kal'o'n jam est'is star'ant'a en si'a'j rob'o'j arĝent'blank'a'j kun la man'o'j supr'e'n'lev'it'a'j, kaj la son'o de li'a strang'a voĉ'o aŭd'iĝ'is ĉie en la okup'at'a strat'o, el'parol'ant'e li'a'n sun'litani'o'n. Ĝi'a'n mez'o'n li jam ating'is: li'a'j okul'o'j fiks'e rigard'is la flam'ant'a'n disk'o'n. Est'as dub'e ĉu li vid'is i'o'n aŭ iu'n sur ĉi tiu ter'o; est'as tut'e cert'e, ke li ne rimark'is du'on'kresk'int'a'n, rond'vizaĝ'a'n pastr'o'n, kiu en la mal'supr'a hom'amas'o palpebr'um'ant'e rigard'is li'n.
Ebl'e tio est'is la plej mir'ig'a mal'sam'aĵ'o inter ĉi tiu'j du tre mal'sam'a'j hom'o'j. Pastr'o Brown ne pov'is i'o'n rigard'i sen'palpebr'um'e; sed la sacerdot'o de Apolon'o pov'is rigard'ad'i eĉ la tag'mez'a'n sun'o'n sen ia ajn palpebr'a ek'trem'et'o.
”Ho, sun'o,” kri'is la profet'o. ”Ho, stel'o kiu est'as tro grand'a est'i inter la stel'o'j. Ho, fontan'o kiu silent'e flu'ad'as en tiu'n sekret'ej'o'n kiu'n ni nom'as la spac'o'n. Blank'a patr'o de ĉiu'j sen'lac'a'j kre'it'aĵ'o'j, hel'a'j flam'o'j, hel'a'j flor'o'j, kaj hel'a'j mont'supr'o'j. Patr'o, kiu est'as pli sen'kulp'a ol iu el ci'a'j plej sen'kulp'a'j kaj kviet'a'j infan'o'j; pra'pur'ec'o, en kies pac'o... .”
Ek'bru'o, kvazaŭ kur'eg'a kaj krak'eg'a, kiel la bru'o de renvers'it'a raket'o est'is tra'hak'at'a per akr'a kaj sen'ĉes'a ek'kri'ad'o. Kvin hom'o'j en'kur'is la pord'o'n de la ĉambr'ar'o dum tri el'kur'is, kaj dum unu sekund'o ĉiu surd'ig'is la ali'a'n. La sent'o de iu tut'e subit'a terur'o ŝajn'is dum moment'o plen'ig'i du'on'o'n de la strat'o je mal'bon'a nov'aĵ'o...
mal'bon'a nov'aĵ'o, kiu est'is des pli mal'bon'a ĉar neni'u sci'is kio est'as.
Du hom'o'j rest'is sen'mov'e post la tumult'a ek'bru'o; la bel'a apolon'a sacerdot'o sur la balkon'o tie supr'e, kaj sub li la mal'bel'a sacerdot'o de Krist'o.
Fin'e aper'is en la pord'o la alt'kresk'a figur'o kaj titan'a energi'o de Flambeau, kaj super'reg'is la amas'o'n. Kiel siren'o laŭt'eg'e parol'ant'e li ordon'is al iu ven'ig'i ĥirurg'o'n, kaj dum li re'ir'is en la mal'hel'a'n kaj hom'plen'iĝ'ant'a'n en'ir'ej'o'n li'a amik'o Pastr'o Brown mal'trud'e sekv'is li'n. Eĉ dum li tra'puŝ'is si'n tra la amas'o li pov'is ankoraŭ aŭd'i la bel'eg'a'n melodi'o'n kaj unu'ton'ec'o'n de la sun'sacerdot'o ankoraŭ al'vok'ant'a la feliĉ'a'n di'o'n, kiu est'as la amik'o de fontan'o'j kaj flor'o'j.
Pastr'o Brown ek'trov'is Flambeau kaj ses'kelk'a'j'n ali'a'j'n ĉirkaŭ'star'ant'a'j la en'ferm'it'a'n spac'o'n en kiu kutim'e la lift'o mal'supr'e'n'ven'is. Sed la lift'o ne est'is ven'int'a. Io ali'a est'is ven'int'a; io kiu dev'us est'i ven'int'a per lift'o. Dum la pas'int'a'j kvar minut'o'j Flambeau est'is rigard'int'a ĝi'n stern'it'a ter'e; li vid'is la el'cerb'it'a'n kaj el'sang'ad'ant'a'n korp'o'n de tiu bel'a vir'in'o kiu ne'is la ekzist'ad'o'n de tragedi'o. Neniam li dub'is, ke est'as Pauline Stacey; kaj kvankam li ven'ig'is kurac'ist'o'n li ne dub'is, ke ŝi jam mort'is.
Li ne pov'is memor'i cert'e ĉu li ŝat'is ŝi'n aŭ mal'ŝat'is ŝi'n; est'is tiom por ŝat'i kaj tiom por mal'ŝat'i. Sed al li ŝi est'is person'o, kaj la ne'toler'ebl'a patos'o de detal'o'j kaj kutim'o pik'vund'eg'is li'n per ĉiu'j ponard'et'o'j de amik'perd'o. Li memor'is ŝi'a'n bel'et'a'n vizaĝ'o'n kaj stult'a'j'n parol'ad'o'j'n kun subit'a, sekret'a klar'ec'o, kiu est'as la mort'amar'ec'o.
En unu moment'o, kiel fulm'o el la blu'a ĉiel'o, kiel fulm'o-fajr'o de neni'e ven'int'a, tiu bel'a kaj spit'em'a korp'o est'is de'ĵet'it'a tra la mal'ferm'it'a lift'put'o al mort'o ĉe ĝi'a fund'o. Ĉu est'is si'n'mort'ig'o? Ĉe tia arogant'a optimist'o tio ŝajn'is ne'ebl'a. Ĉu est'is murd'o? Sed kiu est'as en ĉi tiu preskaŭ sen'loĝ'ant'a ĉambr'ar'o kiu vol'us iu'n murd'i? Per ek'flu'o da raŭk'a'j vort'o'j kiu'j'n li intenc'is far'i fort'a'j sed kiu'j subit'e mal'fort'iĝ'is, li demand'is, kie est'as tiu vir'o Kal'o'n. Voĉ'o, laŭ'kutim'e pez'a, mal'laŭt'a kaj profund'son'a cert'ig'is al li, ke Kal'o'n for'est'is dum la pas'int'a'j dek kvin minut'o'j tie supr'e sur si'a balkon'o, ador'ant'e si'a'n di'o'n. Kiam Flambeau ek'aŭd'is la voĉ'o'n kaj sent'is la man'o'n de Pastr'o Brown, li turn'is si'a'n nigr'et'a'n vizaĝ'o'n kaj abrupt'e dir'is, ”Se li est'is supr'e dum la tut'a temp'o, kiu do far'is tio'n?”
”Ebl'e,” dir'is la ali'a, ”ni pov'us supr'e'n'ir'i kaj el'trov'i. Ni hav'as du'on'hor'o'n antaŭ ol la polic'an'o'j ag'os.”
Las'int'e la korp'o'n de la mort'ig'it'a hered'ont'in'o, Flambeau supr'e'n'rapid'is ĝis la skrib'maŝin'ej'o, tie ek'trov'is neniu'n kaj tuj daŭr'ig'is ĝis si'a ofic'ej'o. En'ir'int'e ĝi'n, li tuj ir'is re'turn'e al si'a amik'o, kun vizaĝ'o ŝanĝ'iĝ'int'a kaj pal'a.
”Ŝi'a frat'in'o,” li dir'is kun ne'agrabl'a serioz'ec'o, ”ŝi'a frat'in'o ŝajn'e el'ir'is promen'i.”
Pastr'o Brown kap'jes'is. ”Aŭ pov'as est'i, ke ŝi supr'e'n'ir'is al la ofic'ej'o de tiu sun'ul'o,” li dir'is. ”Se mi est'us vi, mi cert'iĝ'us pri tio, kaj post'e ni pri'parol'u la tut'a'n afer'o'n en vi'a ofic'ej'o. Ne,” li al'don'is subit'e, kvazaŭ li memor'is i'o'n, ”ĉu mi iam venk'os mi'a'n stult'ec'o'n? Kompren'ebl'e, en ili'a ofic'ej'o mal'supr'e.”
Flambeau rigard'is: tamen li sekv'is la mal'grand'a'n pastr'o'n mal'supr'e'n ĝis la mal'plen'a ĉambr'ar'o de la Stacey’oj, kie tiu ne'penetr'ebl'a pastr'o pren'is grand'a'n ruĝ'led'e rembur'it'a'n seĝ'o'n kaj sid'iĝ'is en la en'ir'ej'o, de kie li pov'is vid'i la ŝtup'ar'o'n kaj plat'aĵ'o'j'n... kaj atend'is.
Sed li ne tre long'e atend'is. Ĉirkaŭ kvar minut'o'j post'e tri hom'o'j mal'supr'e'n'ven'is la ŝtup'ar'o'n, simil'a'j nur pro ili'a solen'ec'o. La unu'a est'is Joan Stacey, frat'in'o de la mort'int'in'o... vid'ebl'e ŝi est'is supr'e en la por'temp'a templ'o de Apolon'o; la du'a est'is la sacerdot'o de Apolon'o mem, si'a'n litani'o'n fin'int'e majest'e mal'supr'e'n'ir'ant'a la larĝ'a'n ŝtup'ar'o'n en tut'a grandioz'ec'o... iel, pro si'a'j blank'a'j rob'o'j, barb'o kaj divid'it'a har'ar'o, li aspekt'is kiel Krist'o el'ir'ant'e la Pretor'ej'o'n en la pentr'aĵ'o de Doré; la tri'a est'is Flambeau kun brov'o'j mal'hel'a'j kaj iom'et'e konfuz'it'e.
Fraŭl'in'o Joan Stacey, nigr'et'a, la vizaĝ'o mal'gras'a kaj la har'ar'o tro'fru'e griz'iĝ'int'a, rekt'e marŝ'is al si'a skrib'tabl'o kaj ord'ig'is si'a'j'n paper'o'j'n kun ag'em'ec'a gest'o. Ĉi tiu nur'a ek'far'o tuj re'cerb'san'ig'is ĉiu'n. Se fraŭl'in'o Joan Stacey est'is krim'ul'in'o ŝi est'is aplomb'a krim'ul'in'o. Pastr'o Brown rigard'is ŝi'n dum iom da temp'o kun strang'et'a rid'et'o kaj post'e ankoraŭ rigard'ant'e ŝi'n al'parol'is ali'a'n.
”Profet'o,” li dir'is ŝajn'e al'parol'ant'e al Kal'o'n, ”mi vol'as, ke vi dir'u al mi mult'o'n pri vi'a religi'o.”
”Fier'ig'as mi'n tio'n far'i,” dir'is Kal'o'n klin'ant'e si'a'n ankoraŭ kron'it'a'n kap'o'n, ”sed mi ne est'as cert'a, ĉu vi kompren'os.”
”Nu, est'as ĉi tiel,” dir'is Pastr'o Brown en si'a ne'kaŝ'em'a dub'plen'a manier'o: ”Oni instru'as ni'n, ke se hom'o hav'as mal'bon'a'j'n fundament'a'j'n princip'o'j'n, la kulp'o pri tio dev'as est'i part'e al li mem.
Tamen, malgraŭ tio, ni pov'as iom'e diferenc'ig'i hom'o'n, kiu insult'as si'a'n tut'e klar'a'n konscienc'o'n, de hom'o kiu hav'as konscienc'o'n pli aŭ mal'pli per sofism'o mal'klar'ig'it'a'n. Nu, ĉu vi ver'e kred'as, ke murd'i iu'n est'as iel kulp'e?”
”Ĉu tio est'as akuz'aĵ'o?” demand'is Kal'o'n tre trankvil'e.
”Ne,” respond'is Pastr'o Brown egal'e trankvil'e kiel li, ”est'as parol'ad'o por la akuz'it'o,”
En la long'a kaj ek'tim'ig'a silent'o de la ĉambr'o lev'iĝ'is mal'rapid'e la apolon'a profet'o; kaj ver'e est'is kvazaŭ la sun'o lev'iĝ'is. Li plen'ig'is la ĉambr'o'n per si'a lum'o kaj viv'o tiel, ke oni sent'is, ke li egal'e facil'e pov'us plen'ig'i la eben'aĵ'o'n ĉirkaŭ Salisbury. Li'a rob'it'a figur'o ŝajn'e drapir'is la tut'a'n ĉambr'o'n per klasik'a'j vest'aĵ'o'j; li'a epope'a gest'o ŝajn'e etend'ig'is ĝi'n al pli grandioz'a'j perspektiv'o'j, ĝis la mal'grand'a nigr'a figur'o de la modern'a pastr'o ŝajn'is est'i difekt'o kaj en'trud'aĵ'o, rond'a nigr'a makul'o sur la Helas'a bril'ec'o.
”Ho, Kajafaso, fin'e ni renkont'iĝ'as,” dir'is la profet'o. ”Vi'a eklezi'o kaj la mi'a est'as la sol'a'j real'aĵ'o'j sur ĉi tiu ter'o. Mi ador'as la sun'o'n, kaj vi la mal'hel'iĝ'o'n de la sun'o; vi est'as la pastr'o de la mort'ant'a, mi de la viv'ant'a Di'o. Vi'a nun'a suspekt'a kaj kalumni'a labor'o est'as ind'a je vi'a uniform'o kaj kred'o. Vi'a tut'a eklezi'o est'as neni'o, krom nigr'a polic'o; vi est'as nur detektiv'o'j kaj spion'o'j, prov'ant'a'j de'ŝir'i de hom'o'j kulp'konfes'o'j'n, aŭ per perfid'o aŭ per tortur'o. Vi konvink'as hom'o'j'n de krim'o'j, mi vol'us konvink'i ili'n de sen'kulp'ec'o. Vi konvink'as ili'n de mal'virt'ec'o, mi vol'us konvink'i ili'n de virt'ec'o.
”Leg'ant'o de la libr'o'j de mal'bon'ec'o, ankoraŭ unu vort'o antaŭ ol mi por ĉiam for'blov'os vi'a'j'n sen'baz'a'j'n inkub'o'j'n. Ne eĉ mal'klar'e, vi pov'us kompren'i kiom mal'mult'e mi ĝen'as mi'n pri tio, ĉu vi pov'os kondamn'ig'i mi'n aŭ ne. Tiu'j aĵ'o'j, kiu'j'n vi nom'as hont'iĝ'o kaj terur'a pend'ig'o, ne est'as al mi pli terur'a'j, ol la monstr'o el infan'a lud'libr'o est'as al plen'kresk'ul'o. Vi dir'is, ke vi parol'as pro la akuz'it'o. Tiom mal'mult'e mi estim'as ĉi tiu'n nebul'land'a'n viv'o'n, ke mi al'don'as la prokuror'parol'ad'o'n kontraŭ la akuz'it'o. Est'as nur unu er'o el ĉi tiu afer'o, kiu est'as asert'ebl'a kontraŭ mi, kaj tio'n mi mem dir'os. Ŝi kiu mort'is est'is mi'a am'ant'in'o kaj mi'a edz'in'o, ne kiel vi'a'j lad'a'j preĝ'et'o'j nom'as kiel laŭ'leĝ'a, sed laŭ pli pur'a kaj pli sever'a leĝ'o ol vi iam ek'kompren'os. Ŝi kaj mi kun'marŝ'is en mal'sam'a mond'o ol la vi'a, kaj ni tra'ir'is kristal'a'j'n palac'o'j'n dum vi labor'ir'ad'is tra brik'a'j tunel'o'j kaj koridor'o'j. Nu, mi sci'as, ke polic'an'o'j, teologi'a'j kaj ali'a'j, konstant'e opini'as, ke kie est'as est'int'a am'o, baldaŭ nepr'e ek'ven'os mal'am'o; do, vi jam aŭd'is la unu'a'n prokuror'o'n. Tamen la du'a est'as pli grav'a; mi ne kondut'os mi'n ŝpar'e. Est'as ver'e, ne nur ke Pauline am'is mi'n, sed ankaŭ est'as ver'e, ke hodiaŭ... hodiaŭ maten'e, antaŭ ol ŝi mort'is, skrib'is ŝi ĉe tiu tabl'o testament'o'n, laŭ kiu, mi kaj mi'a nov'a eklezi'o ricev'os du'on'milion'o'n da funt'o'j. Ven'u, kie est'as la katen'o'j? Ĉu vi opini'as, ke ĝen'as mi'n, kiu'j'n mal'saĝ'aĵ'o'j'n vi far'os pri mi? Pun'servut'o ŝajn'os al mi nur kvazaŭ mi atend'us ŝi'n sur laŭ'voj'a staci'o.
Per eŝafod'o mi ir'os al ŝi kiel per rapid'eg'a ĉar'o.”
Li parol'is kun la cerb'sku'ig'a aŭtoritat'o de orator'o, kaj Flambeau kaj Joan Stacey rigard'is li'n kun mir'eg'a admir'o. La vizaĝ'o de Pastr'o Brown ŝajn'is esprim'i neni'o'n krom ekstrem'a aflikt'iĝ'o. Li plank'e'n rigard'ad'is, unu dolor'plen'a sulk'et'o sur la frunt'o. La sun'profet'o facil'e apog'is si'n al la kamen'o kaj daŭr'ig'is: ”Per mal'mult'a'j vort'o'j mi prezent'is al vi la tut'a'n cirkonstanc'ar'o'n, efektiv'e la sol'a'n cirkonstanc'ar'o'n, kontraŭ mi. Per ankoraŭ pli mal'mult'a'j vort'o'j mi tut'e for'blov'os ĝi'n, tiel ke eĉ unu post'sign'et'o ne rest'os. Ĉu mi far'is ĉi tiu'n krim'o'n? Pauline Stacey de'fal'is de ĉi tiu etaĝ'o je kvin minut'o'j post tag'mez'o. Cent hom'o'j atest'os en juĝ'ej'o, ke mi el'star'is sur la balkon'o de mi'a'j propr'a'j ĉambr'o'j iom antaŭ la tag'mez'a ek'son'ar'o, kaj dum la post'a kvar'on'hor'o... la kutim'a'n period'o'n de mi'a publik'a preĝ'ad'o. Mi'a skrib'ist'o (respekt'ind'a jun'ul'o de Clapham, neniel kun'lig'it'a al mi'a'j afer'o'j) ĵur'us, ke li sid'is en mi'a ekster'a ofic'ej'o dum la tut'a maten'o, kaj ke neni'a komunik'aĵ'o tra'pas'is. Li ĵur'us, ke mi al'ven'is dek minut'o'j'n antaŭ la dek'du'a... dek minut'o'j'n antaŭ ol eĉ flustr'o pri la tragedi'o... kaj, ke mi ne for'est'is la ofic'ej'o'n aŭ la balkon'o'n dum la tut'a temp'o. Neni'u iam hav'is tia'n komplet'a'n alibi'o'n. Mi pov'us ĉe'est'ordon'i du'on'o'n de la Westminsteranoj atest'i tio'n pri mi. Mi kred'as, ke vi dev'as re'met'i la katen'o'j'n.”
”Tamen, fin'fin'e por ke rest'u neni'a post'sign'o de ĉi tiu stult'a suspekt'o, mi dir'os al vi ĉio'n, kio'n vi vol'as sci'i. Mi kred'as, ke mi ja sci'as kiel mi'a mal'feliĉ'a amik'in'o renkont'is si'a'n mort'o'n. Vi pov'os, se vi tiel vol'us, kulp'ig'i mi'n pri tio, aŭ almenaŭ mi'a'n fid'o'n kaj filozofi'o'n; sed vi cert'e ne pov'us mal'liber'ig'i mi'n. Est'as bon'e kon'at'e inter ĉiu'j lern'ant'o'j de la pli alt'a'j ver'aĵ'o'j, ke laŭ histori'o iu'j adept'o'j kaj illuminati ating'is la ebl'ec'o'n de lev'iĝ'o, tio est'as, de si'n lev'i sen'sub'ten'aĵ'e, spit'e de gravit'o. Tio est'as nur er'o el tiu ĝeneral'a venk'ad'o de materi'o, kiu est'as la ĉef'aĵ'o de ni'a okult'a saĝ'ec'o. Kompat'ind'a Pauline est'is impuls'em'a kaj ambici'a. Ver'dir'e, mi opini'as, ke ŝi kred'is, ke ŝi est'as pli lert'a en la mister'o'j ol ŝi fakt'e est'is; kaj ŝi oft'e dir'is al mi, dum ni kun'e en la lift'o mal'supr'e'n'ir'is, ke, se oni hav'us sufiĉ'e fort'a'n vol'o'n, oni pov'us mal'supr'e'n'ŝveb'i kiel plum'o sen'danĝer'e. Mi solen'e kred'as, ke en ia ekstaz'o de nobl'a'j pens'o'j, ŝi prov'is efektiv'ig'i la mirakl'o'n. Ŝi'a vol'o aŭ fid'o for'las'is ŝi'n en la kriz'moment'o, kaj la pli mal'alt'a materi'a leĝ'o terur'e venĝ'is si'n sur ŝi. Tio, sinjor'o'j, est'as la tut'o, tre mal'ĝoj'a, kaj vi'a'opini'e tre arogant'a kaj pek'a, sed cert'e ne est'as krim'a, aŭ iel rilat'as al mi. Laŭ la stenograf'manier'o de la polic'a'j juĝ'ej'o'j oni dev'as nom'i ĝi'n si'n'mort'ig'o. Mi mem ĉiam rigard'os ĝi'n kiel hero'a mal'sukces'aĵ'o en la scienc'a antaŭ'e'n'marŝ'ad'o, kaj la mal'rapid'a supr'e'n'ramp'ad'o al la ĉiel'o.”
Por la unu'a foj'o Flambeau vid'is Pastr'o'n Brown venk'it'a. Li ankoraŭ sid'is rigard'ant'e ter'e'n kvazaŭ hont'ig'it'a, kun la brov'o dolor'plen'a kaj sulk'ig'it'a. Est'is ne'ebl'e evit'i la sent'o'j'n, kiu'j'n la flug'il'a'j vort'o'j de la profet'o vent'um'is, ke jen mal'bon'humor'a, laŭ'profesi'a hom'suspekt'ant'o, venk'it'a per pli fier'a kaj pli pur'a spirit'o de natur'a liber'ec'o kaj san'o. Fin'e li ek'dir'is, palpebr'um'ant'e, kvazaŭ korp'e aflikt'it'a: ”Nu, sinjor'o, se est'as tiel, vi dev'as neni'o'n far'i, krom pren'i la testament'a'n paper'o'n, pri kiu vi parol'is, kaj for'ir'i. Mi sci'vol'us kie la kompat'ind'a fraŭl'in'o las'is ĝi'n.”
”Ĝi est'as tie, sur ŝi'a skrib'tabl'o, apud la pord'o, mi kred'as,” dir'is Kal'o'n, kun tiu fortik'a sen'kulp'a manier'o, kiu ŝajn'e tut'e mal'kondamn'is li'n. ”Ŝi dir'is al mi, ke ŝi nepr'e skrib'os ĝi'n hodiaŭ maten'e, kaj fakt'e mi vid'is ŝi'n, ĝi'n skrib'ant'a dum mi supr'e'n'ir'is al mi'a ĉambr'o en la lift'o.”
”Ĉu tiam ŝi'a pord'o est'is mal'ferm'it'a,” demand'is la pastr'o, rigard'ant'e angul'o'n de la mat'o.
”Jes,” dir'is Kal'o'n trankvil'e.
”Ha, de tiam, ĝi ĉiam est'is mal'ferm'it'a,” respond'is la ali'a kaj daŭr'ig'is si'a'n silent'a'n stud'ad'o'n de la mat'o.
”Est'as paper'o ĉi tie,” dir'is la tim'ig'a fraŭl'in'o Joan, per iom'et'e strang'ton'a voĉ'o. Ŝi est'is trans'ir'int'a al la skrib'tabl'o de si'a frat'in'o kaj manten'is grand'a'n paĝ'o'n de blu'a paper'o. Ŝi est'is mal'dolĉ'e rid'et'ant'a je manier'o ne'taŭg'a al tia scen'o aŭ okaz'aĵ'o, kaj Flambeau rigard'is ŝi'n kun mal'hel'iĝ'ant'a brov'o.
La profet'o Kal'o'n de'turn'is si'n de la paper'o, kun tiu reĝ'a ne'konsci'ec'o kiu dum la tut'a temp'o sub'ten'is li'n. Sed Flambeau pren'is ĝi'n el la fraŭl'in'a man'o kaj tra'leg'is ĝi'n kun plej'a mir'eg'o. Ĝi ja komenc'is laŭ la kutim'a testament'a manier'o, sed post la vort'o'j ”Mi don'as kaj testament'as ĉio'n, kio'n mi je mort'o posed'os” la skrib'o abrupt'e fin'iĝ'is, post'e est'is nun grat'aĵ'o'j kaj neni'a sign'o de hered'ont'a nom'o.
Mir'eg'ant'e, Flambeau trans'don'is ĉi tiu'n tra'tranĉ'it'a'n testament'o'n al si'a pastr'a amik'o, kiu ek'rigard'is ĝi'n kaj silent'e don'is ĝi'n al la sun'sacerdot'o.
Sekund'o'n post'e tiu pontifik'o, port'ant'a si'a'j'n grandioz'a'j'n vest'aĵ'o'j'n, trans'ir'is la ĉambr'o'n per du grand'eg'a'j paŝ'o'j kaj kiel tur'o super'star'is Joan, li'a'j blu'a'j okul'o'j el'star'ant'a'j de la kap'o.
”Kia'j'n fi'ruz'o'j'n vi far'is?” li ek'kri'is. ”Ĉi tiu ne est'as ĉio, kio'n Pauline skrib'is.”
Ili mir'eg'is kiam ili aŭd'is li'n parol'ant'a per tut'e nov'a voĉ'o kiu en'hav'is iu'n uson'a'n akr'ec'o'n; li'a pomp'ec'a kaj bon'stil'a angl'a parol'manier'o est'is tut'e de'fal'int'a de li kiel mantel'o.
”Krom'e est'as neni'o sur la skrib'tabl'o,” dir'is Joan, kaj kontraŭ'star'is li'n, mal'bon'e rid'et'ant'e.
Subit'e li ek'parol'is blasfem'e en katarakt'o da ne'kred'em'a'j vort'o'j.
Io ŝok'a est'is en la de'fal'o de li'a mask'o, est'is kvazaŭ oni vid'as hom'o'n kies ver'a vizaĝ'o de'fal'as.
”Rigard'u ĉi tio'n,” li kri'is uson'stil'e, kiam li de blasfem'ad'o sen'spir'iĝ'is, ”ebl'e mi est'as aventur'ist'o, sed mi diven'as, ke vi est'as murd'ist'in'o. Jes, sinjor'o'j, ĉi tie vi hav'as la kial'o'n de la mort'o, kaj sen ia ajn lev'iĝ'o. La kompat'ind'a knab'in'o skrib'as testament'o'n, favor'a'n al mi, kaj ŝi'a mal'ben'it'a frat'in'o ven'as, batal'as por ek'ten'i la plum'o'n, tir'as ŝi'n al la lift'put'o kaj de'ĵet'as ŝi'n antaŭ ol ŝi pov'as fin'i ĝi'n. Je diabl'o!
Ŝajn'as, ke post ĉio ni bezon'as katen'o'j'n.”
”Kiel vi ver'e dir'as,” respond'is Joan, kun mal'bel'a trankvil'ec'o, ”vi'a skrib'ist'o est'as tre respekt'ind'a jun'ul'o, kiu sci'as kia est'as ĵur'o; kaj li ĵur'us en ĉiu juĝ'ej'o ajn, ke mi est'is supr'e en vi'a ofic'ej'o pri'takt'ant'a i'a'n skrib'aĵ'o'n de kvin minut'o'j antaŭ mi'a frat'in'o de'fal'is, ĝis kvin minut'o'j post'e. Sinjor'o Flambeau dir'os al vi, ke li trov'is mi'n tie.”
Est'is silent'o.
”Do,” kri'is Flambeau, ”Pauline est'is sol'a, kiam ŝi de'fal'is, kaj tem'as pri si'n'mort'ig'o.”
”Ŝi est'is sol'a kiam ŝi fal'is,” dir'is Pastr'o Brown, ”sed tio ne est'is si'n'mort'ig'o.”
”Kiel do ŝi mort'is?” Flambean demand'is sen'pacienc'e.
”Oni murd'is ŝi'n.”
”Sed ŝi est'is tut'e sol'a,” mal'konsent'is la detektiv'o.
”Oni murd'is ŝi'n kiam ŝi est'is tut'e sol'a,” respond'is la pastr'o.
La ali'a'j ĉiu'j rigard'is li'n, sed li rest'is kiel antaŭ'e, sid'ant'a mal'kuraĝ'ig'at'a kun sulk'o sur la rond'a brov'o kaj kun ŝajn'o de ne'person'a hont'o kaj mal'ĝoj'o; li'a voĉ'o est'is mal'emfaz'a kaj mal'feliĉ'a.
”Mi vol'as sci'i,” Kal'o'n kri'is kun blasfem'o, ”kiam la polic'an'o'j al'ven'os por for'pren'i ĉi tiu'n sang'a'n kaj mal'virt'a'n frat'in'o'n. Ŝi mort'ig'is si'a'n propr'a'n karn'o'n kaj sang'o'n; ŝi for'rab'is de mi du'on'milion'o'n, kiu est'is tiel sankt'e la mi'a, kiel...”
”Nu, nu, profet'o,” inter'ĵet'is Flambeau, kun ia rikan'o, ”re'memor'u, ke ĉi tiu ter'o est'as nur nebul'land'o.”
La sacerdot'o de la sun'o klopod'is re'grimp'i sur si'a'n piedestal'o'n.
”Ne est'as nur la mon'o,” li kri'is, ”kvankam tiu sufiĉ'us star'ig'i la mov'ad'o'n tra la tut'a mond'o. Est'as ankaŭ la vol'o de mi'a am'ant'in'o.
Al Pauline ĉio el ĉi tio est'is sankt'a. En la okul'o'j de Pauline... .”
Subit'e Pastr'o Brown rekt'e ek'star'is, tiel, ke li'a seĝ'o fal'is ter'e'n mal'antaŭ li. Li est'is mort'pal'a, tamen li'a'j okul'o'j bril'eg'is.
”Tio ĝi est'as,” li ek'kri'is per klar'a voĉ'o. ”Tiel vi dev'as komenc'i. En la okul'o'j de Pauline... .”
La alt'a profet'o mal'antaŭ'e'n'kur'is de la mal'grand'a pastr'o en preskaŭ frenez'a konfuz'iĝ'o. ”Kio'n signif'as? Kiel vi kuraĝ'as?” li kri'ad'is.
”En la okul'o'j de Pauline,” re'dir'is Pastr'o Brown, la li'a'j ankoraŭ pli bril'eg'ant'a'j. ”Daŭr'ig'u... je l’di'a nom'o... daŭr'ig'u. La plej abomen'a krim'o, kiu'n diabl'o'j iam instig'is, post konfes'o mal'pez'iĝ'as; kaj mi pet'eg'as ke vi konfes'u. Daŭr'ig'u, daŭr'ig'u... En la okul'o'j de Pauline.”
”Liber'ig'u mi'n, vi diabl'o,” tondr'is Kal'o'n lukt'ant'e kiel gigant'o en katen'o'j.
”Ĉu mi kapt'u li'n?” demand'is Flambeau, salt'int'e al la el'ir'ej'o, ĉar Kal'o'n est'is jam mal'ferm'int'a la pord'o'n.
”Ne, las'u li'n preter'pas'i,” dir'is Pastr'o Brown kun strang'a profund'a ek'ĝem'o, kiu ŝajn'e de'ven'is el la profund'ej'o'j de la univers'o, ”las'u Kain preter'pas'i, ĉar li aparten'as al Di'o,”
Ek'fal'is long'a silent'o en la ĉambr'o post li'a el'ir'o. Tio est'is al la mal'kviet'em'a anim'o de Flambeau long'eg'a dolor'eg'o pri'demand'a.
Fraŭl'in'o Joan Stacey tre'eg'e trankvil'e ord'ig'is la paper'o'j'n sur si'a tabl'o.
”Patr'o,” fin'e dir'is Flambeau, ”est'as mi'a dev'o, ne nur mi'a sci'vol'em'ec'o—est'as mi'a dev'o, se ebl'e, el'serĉ'i, kiu far'is la krim'o'n.”
”Kiu'n krim'o'n?” demand'is Pastr'o Brown.
”Kompren'ebl'e tiu'n, kiu'n ni pri'trakt'as,” respond'is li'a sen'pacienc'a amik'o.
”Ni pri'trakt'as du krim'o'j'n,” dir'is Brown, ”krim'o'j de tut'e mal'sam'a grav'ec'o—kaj krim'o'j far'it'a'j de tut'e mal'sam'a'j krim'ul'o'j.”
Fraŭl'in'o Joan Stacey, kiu jam kolekt'is kaj en'met'is si'a'j'n paper'o'j'n en la tir'kest'o'n, ŝlos'is ĝi'n. Pastr'o Brown daŭr'ig'is, rimark'ant'e ŝi'n tiom mal'mult'e kiom ŝi rimark'is li'n.
”La du krim'o'j'n,” li dir'is, ”oni far'is pro la sam'a mal'fort'ec'o de la sam'a person'o, dum lukt'ad'o akir'i ŝi'a'n mon'o'n. La far'int'o de la pli grav'a krim'o trov'is, ke la pli mal'grav'a krim'o mal'help'as li'n; la far'int'o de la mal'grav'a krim'o akir'is la mon'o'n.”
”Ho, ne daŭr'ig'u kiel preleg'ant'o,” ĝem'is Flambeau, ”parol'u per mal'mult'a'j vort'o'j.”
”Mi pov'as el'parol'i ĝi'n per unu vort'o,” respond'is li'a amik'o.
Fraŭl'in'o Joan Stacey, rigard'ant'e si'n en spegul'et'o kun nigr'a sulk'ig'o, sur'met'is kaj fiks'is per pingl'o si'a'n nigr'a'n ofic'ej'taŭg'a'n ĉapel'o'n; kaj dum la inter'parol'ad'o daŭr'is, pren'is si'a'n man'sak'et'o'n kaj ombrel'o'n je ne rapid'ig'it'a manier'o, kaj el'ir'is la ĉambr'o'n.
”La ver'o est'as en unu vort'o; kaj en unu mal'long'a vort'o,” dir'is Pastr'o Brown. ”Pauline Stacey est'is blind'a.”
”Blind'a!” ripet'is Flambeau, kaj lev'iĝ'is mal'rapid'e ĝis si'a plej'a alt'ec'o.
”Blind'ec'o est'is en la sang'o de ŝi'a famili'o,” Brown daŭr'ig'is. ”Ŝi'a frat'in'o est'us el'port'int'a okul'vitr'o'j'n se Pauline est'us permes'int'a tio'n al ŝi; sed est'is ŝi'a apart'a filozofi'o aŭ kapric'o, ke oni dev'as ne help'i tia'j'n mal'san'o'j'n per si'n'ced'o al ili. Ŝi ne vol'is konfes'i, ke la nub'o ekzist'as; aŭ ŝi vol'is dis'ig'i ĝi'n per vol'fort'ec'o. Tiel ŝi'a'j okul'o'j pli mal'san'iĝ'ad'is pro long'a pen'ad'o vid'i; tamen la plej mal'bon'a pen'ad'o est'is ven'ont'a. Ĝi al'ven'is kun la kar'a profet'ul'o, aŭ kiel ajn li si'n nom'as, kiu instru'is al ŝi rigard'ad'i la flam'ant'a'n sun'o'n nud'okul'e. Li nom'is tio'n ‘akcept'i Apolon'o'n’. Ha! se ĉi tiu'j nov'a'j idol'serv'ant'o'j nun far'iĝ'us kiel la antikv'a'j idol'serv'ant'o'j, ili est'us iom pli saĝ'a'j. La antikv'a'j idol'an'o'j sci'is, ke nur'a nud'a natur'ador'ad'o nepr'e hav'os si'a'n kruel'a'n flank'o'n. Ili sci'is, ke la okul'o de Apolon'o pov'as velk'ig'i kaj blind'ig'i.”
Est'is paŭz'o kaj la pastr'o daŭr'ig'is per mild'a kaj eĉ trem'ant'a voĉ'o.
”Ĉu tiu diabl'o intenc'e blind'ig'is ŝi'n aŭ ne, est'as neni'a dub'o pri tio, ke li intenc'e mort'ig'is ŝi'n per'e de ŝi'a blind'ec'o. La nur'a simpl'ec'o de la krim'o est'as naŭz'ig'a. Vi sci'as, ke li kaj ŝi supr'e'n kaj mal'supr'e'n'ir'ad'is per tiu'j lift'o'j sen oficial'a help'o; vi ankaŭ sci'as kiel facil'e kaj sen'bru'e la lift'o'j glit'as. Kal'o'n ir'ig'is la lift'o'n ĝis ŝi'a plat'aĵ'o kaj tra la mal'ferm'it'a pord'o, vid'is ŝi'n skrib'ant'a'n en si'a mal'rapid'a, sen'vid'ant'a manier'o, la testament'o'n, kiu'n ŝi promes'is don'i al li. Li ĝoj'e al'vok'is ŝi'n, dir'ant'e, ke li al'ven'ig'is la lift'o'n por ŝi, kaj ke ŝi el'ir'u kiam ŝi est'os pret'a. Tiam li en'prem'is la elektr'a'n buton'o'n kaj supr'e'n'glit'is sen'bru'e ĝis si'a propr'a etaĝ'o, tra'paŝ'is si'a'n ofic'ej'o'n kaj sen'danĝer'e est'is preĝ'ant'a antaŭ la hom'plen'a strat'o kiam la kompat'ind'a knab'in'o, si'a'n labor'o'n fin'int'e, goj'e el'kur'is kie'n am'ant'o kaj lift'o est'as pret'a'j akcept'i ŝi'n, kaj antaŭ'e'n'paŝ'is——”
”Ĉes'u!” ek'kri'is Flambeau.
”Li akir'us du'on'milion'o'n da funt'o'j per la en'prem'o de tiu buton'o,” daŭr'ig'is la mal'grand'a pastr'o, kun tiu sen'kolor'a voĉ'o, per kiu li pri'parol'is tia'j'n terur'aĵ'o'j'n. ”Tamen tiu fuŝ'is—fuŝ'is ĉar est'is ali'a person'o kiu ankaŭ sci'is pri la blind'ec'o de kompat'ind'a Pauline. Pri tio est'is io, kio'n mi kred'as, neni'u rimark'is; kvankam la testament'o est'is ne'fin'it'a kaj sen sub'skrib'o, la ali'a fraŭl'in'o Stacey kaj iu serv'ist'in'o ŝi'a jam sub'skrib'is ĝi'n kiel atest'ant'o'j. Joan unu'e sub'skrib'is, dir'ant'e kun tip'a vir'in'a mal'estim'o al laŭ'leĝ'ec'o, ke Pauline pov'as fin'i ĝi'n post'e. Tiel, Joan vol'is, ke ŝi'a frat'in'o sub'skrib'u la testament'o'n sen ver'a'j atest'ant'o'j. Kial? Mi pri'pens'is la blind'ec'o'n kaj ŝajn'is al mi kiel cert'e, ke ŝi dezir'is, ke Pauline sub'skrib'u ĝi'n en sol'ec'o, ĉar ŝi dezir'is, ke Pauline tut'e ne sub'skrib'u ĝi'n.
”Hom'o'j kiel la Stacey’oj ĉiam uz'as font'plum'o'j'n; sed est'is apart'e natur'e al Pauline tiel far'i. Per kutim'o kaj pro ŝi'a fort'a vol'o kaj memor'o ŝi pov'is tiel bon'e skrib'i kvazaŭ ŝi vid'us; tamen ŝi ne pov'is sci'i kiam la plum'o bezon'as est'i tremp'at'a en la ink'uj'o'n. Tial ŝi'a frat'in'o zorg'e plen'ig'is ŝi'a'j'n font'plum'o'j'n, krom ĉi tiu'n font'plum'o'n; ĉi tiu'n la frat'in'o zorg'e ne plen'ig'is; la rest'aĵ'o de la ink'o sufiĉ'is skrib'i kelk'a'j'n lini'o'j'n kaj post'e tut'e ĉes'is. Kaj la profet'o perd'is kvin cent mil funt'o'j'n, kaj sen avantaĝ'o far'is unu el la plej lert'a'j kaj kruel'a'j murd'o'j, kiu'j iam okaz'is.”
Flambeau ir'is al la mal'ferm'it'a pord'o kaj aŭd'is la oficial'a'j'n polic'an'o'j'n supr'e'n'ven'ant'a'j'n la ŝtup'ar'o'n. Li si'n turn'is kaj dir'is: ”Vi ja dev'is diabl'e atent'e sekv'i ĉio'n por kulp'ig'i Kal'o'n dum nur dek minut'o'j.”
Pastr'o Brown ek'trem'et'is.
”Ho! li'n,” li dir'is, ”Ne, mi dev'is atent'e pri'pens'i por el'trov'i la afer'o'n de Fraŭl'in'o Joan kaj la font'plum'o. Tamen mi jam sci'is, ke Kal'o'n est'as la krim'ul'o antaŭ ol mi eĉ en'ir'is la konstru'aĵ'o'n.”
”Vi ja ŝerc'as!” ek'kri'is Flambeau.
”Tut'e ne,” respond'is la pastr'o. ”Mi asert'as, ke mi sci'is, ke li far'is ĝi'n antaŭ ol mi eĉ sci'is kio'n li far'is.”
”Sed kiel?”
”Ĉi tiu'j pagan'a'j stoik'ul'o'j,” pri'pens'e dir'is Pastr'o Brown, ”ĉiam mal'sukces'as pro si'a fort'ec'o. Ek'ven'is krak'eg'o kaj ek'kri'o en la strat'o'n kaj la apolon'a pastr'o ne ek'trem'is nek ĉirkaŭ'e'n'rigard'is. Mi ne sci'is kio ĝi est'is. Tamen mi sci'is, ke li atend'is ĝi'n.”
La mil brak'o'j de la arb'ar'o est'is griz'a'j kaj ĝi'a'j milion'o'j da fingr'o'j est'is arĝent'a'j. En ĉiel'o mal'hel'a kaj verd'blu'a kiel ardez'o la stel'o'j mal'varm'ig'e bril'ad'is kiel frakas'it'a glaci'o. La tut'o de tiu dens'e arb'kovr'it'a kaj preskaŭ sen'hom'a kamp'ar'o est'is rigid'a pro fort'eg'a kaj fend'ant'a frost'o. La nigr'a'j kav'aĵ'o'j inter la arb'trunk'o'j aspekt'is kiel ne'kalkul'ebl'a mal'varm'ec'o. La kvadrat'a ŝton'a tur'o de la preĝ'ej'o aspekt'is nord'a eĉ ĝis pagan'ec'o, kvazaŭ ĝi est'us barbar'a tur'o inter la mar'rok'o'j de Islando. Est'is strang'a spec'o de nokt'o por esplor'i preĝ'ej'a'n kort'o'n. Tamen ali'flank'e, ebl'e ĝi est'is esplor'ind'a.
Ĝi abrupt'e lev'iĝ'is el la cindr'a'j dezert'ej'o'j de la arb'ar'o kiel ia ĝib'o aŭ ŝultr'o el verd'a razen'o kiu aspekt'is griz'e en la lun'lum'o. La tomb'o'j plej'mult'e klin'iĝ'is sur la flank'o de la mont'et'o kaj la voj'et'o, kiu al'konduk'is al la preĝ'ej'o, est'is tiel krut'a kiel ŝtup'ar'o. Sur la supr'aĵ'o de la mont'et'o, el'star'ant'e sur la sol'a eben'aĵ'o, star'is la monument'o pro kiu la lok'o est'is fam'kon'at'a. Ĝi strang'e kontrast'is kontraŭ la sen'trajt'a'j tomb'o'j ĉirkaŭ'e, ĉar ĝi est'is la far'aĵ'o de unu el la plej grand'a'j skulpt'ist'o'j el modern'a Eŭrop'o; sed ties renom'o tuj forges'iĝ'is pro la renom'o de la vir'o kies figur'aĵ'o'n li est'is far'int'a. Tuŝ'at'a de la arĝent'a'j radi'et'o'j de stel'lum'o montr'iĝ'is la pez'eg'a metal'a figur'o de kuŝ'ant'a milit'ist'o, kies fort'a'j man'o'j est'is kun'prem'it'a'j en sen'ĉes'a ador'ad'o, kies grand'a kap'o kuŝ'is sur paf'il'eg'o. Tiu grand'aĝ'a vizaĝ'o port'is barb'o'n aŭ pli ĝust'e vang'har'o'j'n laŭ la mal'nov'a serioz'a mod'o.
La uniform'o, kvankam esprim'it'a per la mal'mult'a'j lini'o'j de simpl'ec'o, est'is la uniform'o de modern'a milit'ad'o. Ĉe ties dekstr'a flank'o kuŝ'is glav'o kies pint'o est'is for'romp'it'a; mal'dekstr'e kuŝ'is Bibli'o. Somer'e, dum la bril'a'j post'tag'mez'o'j, al'ven'is tie'n vetur'il'o'j plen'a'j je uson'an'o'j kaj kultur'it'a'j antaŭ'urb'an'o'j por vid'i la tomb'o'n; sed eĉ tiam ili sent'is, ke la vast'a arb'ar'lok'o kun ĝi'a sol'a ĝib'a kupol'o el preĝ'ej'o kaj preĝ'ej'a kort'o est'as lok'o strang'e mut'a kaj for'las'it'a. En ĉi tiu frost'a mal'lum'o de mez'vintr'o oni kred'us, ke li est'us las'it'a sol'a kun la stel'o'j. Tamen en la silent'o de tiu'j rigid'a'j arb'ar'o'j krad'pord'o knar'is, kaj du mal'klar'a'j figur'o'j nigr'e vest'it'a'j supr'e'n'grimp'is la voj'et'o'n al la tomb'o.
Tiel mal'fort'a est'is tiu glaci'a stel'lum'o, ke oni neniel pov'us vid'i, kia'j vir'o'j ili est'as, escept'e ke kvankam ili ambaŭ est'as nigr'e vest'it'a'j, unu est'as tre'eg'e grand'a kaj la ali'a (ebl'e de kontrast'o) preskaŭ mir'ig'e mal'grand'a. Ili supr'e'n'ir'is al la grand'a tomb'o de la histori'a milit'ist'o kaj star'is dum kelk'a'j minut'o'j ĝi'n rigard'eg'ant'e. Ekzist'is neni'a hom'a, ebl'e neni'a viv'ant'a kre'it'aĵ'o en larĝ'a cirkl'o ĉirkaŭ ili; kaj mal'san'a imag'o kred'ebl'e sci'vol'us ĉu ili mem est'as hom'a'j. Al ĉiu ajn la komenc'o de ili'a inter'parol'ad'o aŭd'iĝ'us strang'e. Post la unu'a silent'o la mal'long'a vir'o dir'is al la ali'a; ”Kie saĝ'ul'o kaŝ'as ŝton'et'o'n?”
Kaj la alt'a vir'o respond'is mal'laŭt'e. ”Sur la mar'bord'o.”
La mal'alt'a vir'o kap'jes'is kaj post kelk'sekund'a silent'o dir'is: ”Kie saĝ'ul'o kaŝ'as foli'o'n?”
Kaj la ali'a respond'is, ”En la arb'ar'o.”
Silent'is ankoraŭ unu'foj'e kaj tiam la alt'ul'o daŭr'ig'is, ”Ĉu vi vol'as dir'i, ke kiam saĝ'ul'o dev'as kaŝ'i diamant'o'n okaz'is, ke li kaŝ'is ĝi'n inter fals'a'j diamant'o'j?”
”Ne, ne,” dir'is la mal'alt'a hom'o rid'ant'e, ”ni forges'u for'pas'int'a'j'n afer'o'j'n.”
Li frap'is la ter'o'n per si'a'j mal'varm'a'j pied'o'j unu du moment'o'j'n kaj tiam dir'is, ”Mi tut'e ne pri'pens'as tio'n sed i'o'n ali'a'n; i'o'n iom'et'e strang'a'n. Ek'brul'ig'u do alumet'o'n, mi pet'as.”
La grand'a vir'o fuŝ'palp'ad'is en si'a poŝ'o, kaj baldaŭ grat'ad'o kaj ek'flam'o or'ig'is la tut'a'n glat'a'n flank'o'n de la monument'o. Nigr'e en'ĉiz'it'a'j sur ĝi est'is la bon'e kon'at'a'j vort'o'j, kiu'j'n tiom mult'e da uson'an'o'j respekt'eg'e leg'is, ”Sankt'a al la Ĉiam'a Memor'o de General'o Sir Arthur St. Clare, Hero'o kaj Martir'o kiu Ĉiam Venk'o'bat'is Si'a'j'n Mal'amik'o'j'n kaj Ĉiam Indulg'is Ili'n kaj est'is Fin'e de Ili Perfid'em'e Mort'ig'it'a. La Etern'ul'o al Kiu li Fid'is kaj Rekompenc'u kaj Venĝ'u li'n.”
La alumet'o brul'vund'is la fingr'o'j'n de la alt'ul'o, nigr'iĝ'is, kaj de'fal'is. Li est'is ek'brul'ig'ont'a ali'a'n, sed li'a mal'alt'a kun'ul'o halt'ig'is li'n.
”Tio ne neces'as, Flambeau, amik'o mi'a, mi vid'is kio'n mi vol'is. Aŭ pli ĝust'e mi ne vid'is, kio'n mi ne vol'is vid'i. Kaj nun ni dev'as marŝ'i du kilo'metr'o'j'n laŭ la voj'o al la plej proksim'a gast'ej'o, kaj mi prov'os rakont'i al vi ĉio'n pri tio. Ĉar Di'o sci'as, ke oni bezon'as bier'o'n kaj fajr'o'n kiam oni kuraĝ'as rakont'i tia'n histori'o'n.”
Ili mal'supr'e'n'ir'is la krut'a'n voj'et'o'n, ili klink'is de'nov'e la rust'it'a'n krad'pord'o'n, kaj for'ir'is kun frap'ant'a'j sonor'a'j paŝ'o'j laŭ la glaci'a arb'ar'a voj'o. Ili jam ir'is kvar'cent metr'o'j'n antaŭ ol la pli mal'grand'a vir'o de'nov'e parol'is. Li dir'is, ”Jes; saĝ'ul'o kaŝ'as ŝton'et'o'n sur la mar'bord'o. Sed kio'n li far'as se mar'bord'o ne ekzist'as? Ĉu vi i'o'n sci'as pri la grand'a afer'o St. Clare?”
”Neni'o'n mi sci'as pri angl'a'j general'o'j, Pastr'o Brown,” respond'is la alt'ul'o rid'ant'e, ”tamen iom'et'e pri angl'a'j polic'an'o'j. Mi nur sci'as, ke vi ir'ig'is mi'n mult'a'j'n kilo'metr'o'j'n al ĉiu'j ties sankt'ej'o'j, kiu ajn li est'u. Oni kred'us, ke li est'as en'ter'ig'it'a en ses mal'sam'a'j lok'o'j. Mi vid'is memor'aĵ'o'n al General'o St. Clare en Westminster Abat'ej'o. Mi vid'is sur'ĉeval'a'n statu'o'n de General St. Clare sur la Tamizbordo. Mi vid'is medalion'o'n de General St. Clare en la strat'o kie li nask'iĝ'is, kaj ali'a'n en la strat'o kie li loĝ'is; kaj nun vi ir'ig'as mi'n nokt'e al li'a ĉerk'o en vilaĝ'a preĝ'ej'a kort'o. Li'a grandioz'a person'ec'o far'iĝ'as al mi iom'et'e ted'a, precip'e ĉar mi tut'e ne sci'as kiu li est'is. Kio'n vi el'serĉ'as en ĉi tiu'j kript'o'j kaj figur'aĵ'o'j?”
”Mi serĉ'as nur unu vort'o'n,” dir'is Pastr'o Brown. ”Vort'o'n, kiu ne est'as trov'ebl'a.”
”Nu,” demand'is Flambeau, ”ĉu vi intenc'as rakont'i i'o'n pri tio al mi?”
”Mi dev'as dis'ig'i ĝi'n en du part'o'j'n,” respond'is la pastr'o. ”Unu'e tio, kio'n ĉiu sci'as; kaj post'e tio, kio'n mi sci'as. Tio do, kio'n ĉiu sci'as est'as mal'long'a kaj sufiĉ'e klar'a. Ĝi est'as ankaŭ tut'e mal'prav'a.”
”Bon'e,” dir'is gaj'e la alt'ul'o nom'it'a Flambeau. ”Ni komenc'u kun la mal'ĝust'a part'o. Ni komenc'u ĉe tio, kio'n ĉiu sci'as, kio ne est'as ver'a.”
”Se tio ne est'as mensog'a ĝi est'as almenaŭ tre ne'sufiĉ'a,” daŭr'ig'is Brown; ”ĉar fakt'e la publik'o sci'as nur tio'n ĉi; la publik'o sci'as, ke Arthur St. Clare est'is eminent'a kaj sukces'a angl'a general'o. Ĝi sci'as, ke post glor'plen'a'j tamen zorg'a'j kampanj'o'j kaj en Hind'uj'o kaj en Afrik'o, li estr'is la kampanj'o'n kontraŭ Brazilo kiam la fam'a brazila patriot'o Olivier el'don'is si'a'n ultimat'o'n. Ĝi sci'as, ke tiu'okaz'e St.
Clare, kun tre mal'grand'a milit'ist'ar'o atak'as Olivieron, kiu hav'is mult'a'j'n vir'o'j'n, kaj post hero'a kontraŭ'star'o est'is kapt'it'a. Kaj ĝi ankaŭ sci'as, ke post ol li est'is kapt'it'a oni trov'is St. Clare pend'ant'a de la plej proksim'a arb'o, okaz'aĵ'o kiu ŝok'is la tut'a'n civiliz'it'a'n mond'o'n.
Li est'is trov'it'a tie pendol'ant'e kun si'a dis'romp'it'a glav'o ĉirkaŭ la kol'o, post la re'ir'o de la brazil'an'o'j.”
”Kaj tiu popol'a histori'a est'as mal'ver'a,” sugest'is Flambeau.
”Ne,” dir'is li'a amik'o kviet'e, ”kiom oni sci'as est'as tut'e ver'a; ĝi ne est'as tamen la tut'a ver'o.”
”Mi opini'as, ke tiom sufiĉ'as,” dir'is Flambeau; ”tamen se la popol'a rakont'o est'as ver'a, kie la mister'o?”
Ili est'is jam pas'int'a'j mult'a'j'n cent'o'j'n da griz'a'j kaj fantom'a'j arb'a'j antaŭ ol la mal'alt'a pastr'o respond'is. Tiam li mord'et'ad'is pri'pens'e la fingr'o'j'n kaj dir'is: ”La mister'o do est'as psikologi'a mister'o, aŭ pli ĝust'e ĝi est'as la mister'o de du psikologi'a'j. En tiu brazila afer'o du el la plej eminent'a'j vir'o'j el modern'a histori'o ag'is tut'e kontraŭ'e al si'a'j karakter'o'j. Ne forges'u, ke Olivier kaj St. Clare est'is hero'o'j— la mal'nov'a spec'o sen'dub'e; est'is kiel la batal'o inter Hektor'o kaj Aĥil'o. Kiel do vi opini'us pri afer'o en kiu Aĥil'o est'as tim'em'a kaj Hektor'o perfid'em'a?”
”Daŭr'ig'u,” dir'is la alt'ul'o sen'pacienc'e dum la ali'a ankoraŭ unu'foj'e mord'et'is la fingr'o'j'n.
Sir Arthur St. Clare est'is milit'ist'o de la mal'modern'a religi'a spec'o—la spec'o kiu sav'is ni'n dum la Hind'a Ribel'o,” daŭr'ig'is Brown.
”Li ĉiam taks'is dev'o'n pli alt'e ol parad'o'n; kaj malgraŭ si'a person'a kuraĝ'o li est'is tre zorg'em'a komand'ant'o kaj indign'is pro ajn'a ne'neces'a mal'ŝpar'o de soldat'o'j. Tamen dum tiu ĉi last'a batal'o li prov'is i'o'n, kio montr'iĝ'us absurd'a eĉ al infan'o. Ne neces'as est'i strategi'ist'o por konstat'i, ke tio est'us frenez'ec'o; tiel sam'e kiel por evit'i kolizi'o'n kun omnibus'o ne neces'as est'i strategi'ist'o. Jen do unu mister'o; kia far'iĝ'is la kap'o de angl'a general'o? La du'a enigm'o est'as, kia far'iĝ'is la kor'o de la brazila general'o? Prezid'ant'o'n Olivier oni pov'us nom'i aŭ vizi'em'ul'o aŭ ĝen'aĵ'o; tamen eĉ la mal'amik'o'j konfes'is, ke li est'as grand'anim'a eĉ ĝis mez'epok'a kavalir'ec'o. Preskaŭ du'on'o'n el la kapt'it'o'j kiu'j'n li iam kapt'is, li liber'ig'is aŭ eĉ ŝarĝ'is de bon'aĵ'o'j.
Hom'o'j kiu'j far'is kontraŭ li mal'bon'ag'o'j'n for'ir'is kor'tuŝ'it'e de li'a simpl'ec'o kaj bon'kor'ec'o. Je infer'o, kial li tiel diabl'e si'n venĝ'us nur unu foj'o'n dum si'a tut'a viv'o, kaj tiam pro la sol'a apart'a bat'o, kiu tut'e ne pov'us vund'i li'n? Nu, jen la enigm'o. Unu el la plej saĝ'a'j hom'o'j el la mond'o ag'is kiel idiot'o pro neni'u kial'o. Unu el la plej bon'a'j hom'o'j el la mond'o ag'is kiel diabl'o pro neni'u kial'o. Jen ĉio; vi mem el'pens'u tio'n, amik'o mi'a.”
”Ne, ne,” dir'is la ali'a kun spir'ek'blov'o. ”Vi daŭr'ig'u kaj vi nepr'e rakont'u ĉio'n al mi.”
”Nu,” daŭr'ig'is Pastr'o Brown, ”Dir'i, ke la popol'a ide'o est'as ĝust'e tia kia'n mi rakont'is, ne est'as honest'e sen la al'don'o de kelk'a'j afer'o'j kiu'j post'e okaz'is. Mi ne pov'as asert'i, ke ili iel ĵet'as nov'a'n lum'o'n sur la afer'o'n, ĉar neni'u pov'as kompren'i ili'n. Ili tamen ĵet'is nov'a'n spec'o'n de mal'lum'o; ili etend'as la mal'lum'o'n en ali'a'j direkt'o'j. Unu'e est'is ĉi tio. Far'iĝ'is kverel'o inter la famili'a kurac'ist'o de la St. Clare’oj kaj la famili'o, kaj li komenc'is el'don'i skandal'a'j'n artikol'o'j'n en kiu'j li asert'is, ke la ĵus mort'int'a general'o est'is religi'a frenez'ul'o; tamen de la rakont'o mem ŝajn'as, ke tio ne mult'e signif'as pli ol, ke li est'is religi'em'a vir'o. La oni'dir'o'j tamen for'mort'is. Kompren'ebl'e ĉiu sci'is, ke St. Clare montr'is kelk'a'j'n el la strang'aĵ'o'j de puritan'a pi'ec'o. La du'a okaz'int'aĵ'o est'is mult'e pli atent'ig'a. En la mal'bon'ŝanc'a kaj ne sub'ten'it'a regiment'o, kiu far'is tiu'n mal'prudent'a'n prov'o'n ĉe la Nigr'a River'o, est'is iu Kapitan'o Keith, kiu tiu'temp'e est'is fianĉ'o de la fil'in'o de St. Clare, kaj kiu post'e far'iĝ'is ŝi'a edz'o. Li est'is unu el la kapt'it'o'j de Olivier kaj ŝajn'as, ke li, tiel sam'e kiel la ali'a'j, ĉiu'j escept'e de la General'o, est'is bon'eg'e traktat'a kaj sen'prokrast'e liber'ig'at'a.
Ĉirkaŭ du'dek jar'o'j post'e, ĉi tiu vir'o, tiam Leŭtenant-Kolonel'o Keith, el'don'is mal'long'a'n aŭtobiografi'o'n sub la titol'o, ‘Brit'a Oficir'o en Birmo kaj Brazilo.’ Kie la leg'ant'o atent'e serĉ'as i'a'n pri'skrib'o'n pri la mister'o de la ruin'iĝ'o de St. Clare, trov'iĝ'as ĉi tiu'j vort'o'j. ‘Ĉie en ĉi tiu libr'o krom tie ĉi, mi pri'skrib'is afer'o'j'n ĝust'e kiel ili okaz'is, sub'ten'ant'e la mal'modern'a'n opini'o'n, ke la glor'o de Angl'uj'o est'as sufiĉ'e aĝ'a por defend'i si'n mem. Mi nur far'os escept'o'n de tiu regul'o rilat'e al la afer'o de la venk'o'bat'o apud la Nigr'a River'o; kaj mi'a'j kial'o'j kvankam privat'a'j tamen est'as honest'a'j kaj dev'ig'ant'a'j. Mi al'don'os tamen pro just'ec'o al la memor'o de du eminent'a'j vir'o'j tio'n ĉi. General'o'n St. Clare oni akuz'is de mal'kapabl'ec'o rilat'e al tiu afer'o; mi pov'as atest'i almenaŭ, ke ĉi tiu ag'o, se ĝi est'us ĝust'e kompren'at'a, montr'iĝ'us kiel unu el la plej lert'a'j kaj sagac'a'j el li'a karier'o. Prezid'ant'o Olivier est'as tiel sam'e akuz'it'a de sovaĝ'a mal'just'ec'o. Mi opini'as, ke mi ŝuld'as al la honor'o de mal'nov'a mal'amik'o asert'o'n, ke li ag'is tia'okaz'e kun eĉ pli ol kutim'a bon'kor'ec'o. Esprim'ant'e la afer'o'n popular'e, mi pov'as cert'ig'i al mi'a'j sam'land'an'o'j, ke St. Clare est'is tut'e ne tiel mal'saĝ'a kaj Olivier tut'e ne tiel kruel'eg'a kiel ŝajn'is. Mi dir'os neni'o'n plu; kaj neni'u sub'ĉiel'a rekompenc'o pov'as instig'i al mi al'don'i al tio eĉ unu vort'o'n’”
Larĝ'a frost'it'a lun'o kiel bril'ant'a neĝ'bul'o komenc'is si'n montr'i tra la antaŭ ili branĉ'et'a implik'aĵ'o kaj per'e de ĝi'a lum'o la rakont'ant'o pov'is re'memor'ig'i al si la detal'o'j'n el la tekst'o de Kapitan'o Keith de foli'et'o de pres'it'a paper'o. Dum li ĝi'n fald'is kaj re'met'is ĝi'n en si'a'n poŝ'o'n, Flambeau el'ĵet'is la man'o'n kun franc'a gest'o.
”Atend'u. Atend'u moment'e,” li kri'is ekscit'it'e. ”Mi kred'as, ke mi pov'as diven'i ĉio'n per la unu'a prov'o.”
Li paŝ'ad'is antaŭ'e'n fort'e spirant'e, la nigr'a kap'o kaj bov'a kol'o antaŭ'e'n'puŝ'it'a'j kiel vir'o gajn'ant'a marŝ'konkurs'o'n. La mal'alt'a pastr'o amuz'it'a kaj interes'it'a spert'is iom da ĝen'o kuret'ad'i flank'e de li.
Antaŭ kaj apud ili la voj'et'o tra la arb'o'j iom'et'e pli'larĝ'iĝ'is dekstr'e'n kaj mal'dekstr'e'n kaj mal'supr'e'n'ir'is trans hel'a'n lun'lum'a'n val'o'n ĝis kie ĝi de'nov'e mal'aper'is kiel kunikl'o en la mur'o'n de ali'a arb'ar'et'o.
La en'ir'ej'o en la pli mal'proksim'a'n arb'ar'et'o'n aspekt'is mal'grand'e kaj rond'e kiel la nigr'a tru'o de mal'proksim'a fer'voj'a tunel'o. Ĝi tamen est'is ne pli mal'proksim'e ol cent paŝ'o'j kaj osced'is kiel kavern'o antaŭ ol Flambeau de'nov'e ek'parol'is.
”Mi est'as diven'int'a,” li fin'e kri'is man'frap'ant'e si'a'n femur'o'n per grand'eg'a man'o, ”kvar'minut'a'n pens'ad'o'n kaj mi mem rakont'os al vi vi'a'n rakont'o'n en'tut'e.”
”Bon'e,” jes'is li'a amik'o, ”vi rakont'u ĝi'n do.”
Flambeau lev'is la kap'o'n sed mal'laŭt'ig'is la voĉ'o'n, ”General'o Arthur St. Clare,” li dir'is, ”nask'iĝ'is en famili'o'n en kiu frenez'ec'o est'is hered'a; kaj li'a cel'o est'is tio'n kaŝ'i al li'a fil'in'o kaj eĉ se ebl'e al li'a est'ont'a bo'fil'o. Prav'e mal'prav'e li opini'is, ke la fin'a frenez'iĝ'o est'as baldaŭ ven'ont'a, kaj decid'is si'n mort'ig'i. Ordinar'a si'n'mort'ig'o tamen nur dis'proklam'us kio'n li tim'eg'is.
”Dum la milit'o pli'proksim'iĝ'is, la nub'o'j en li'a cerb'o far'iĝ'is pli kaj pli mal'lum'a'j; kaj fin'e dum unu moment'o plen'e frenez'a, li ofer'is si'a'n publik'a'n dev'o'n al si'a privat'a dev'o. Li kur'eg'is sen'konsider'int'e en la batal'o'n, esperant'e, ke li est'os traf'at'a de la unu'a kugl'o. Kiam li konstat'is, ke li ating'is neni'o'n krom kapt'ad'o'n kaj mal'honor'o'n, eksplod'is en li'a cerb'o la sigel'it'a bomb'o kaj li romp'is si'a'n propr'a'n glav'o'n kaj si'n pend'ig'is.”
Li fiks'e rigard'is la antaŭ si griz'a'n arb'ar'a'n fasad'o'n kun ĝi'a sol'a nigr'a breĉ'o kiel nigr'a tomb'a buŝ'o en kiu'n la voj'et'o konduk'is ili'n.
Ebl'e io minac'ant'a pri la voj'o tiel subit'e en'glut'it'a, pli'fort'ig'is li'a'n klar'a'n vizi'o'n de la tragedi'o, ĉar li ek'trem'et'is.
”Terur'ig'a histori'o,” li dir'is.
”Terur'ig'a histori'o,” ripet'is la pastr'o la kap'o klin'it'a, ”tamen ne la ver'a histori'o.”
Tiam li mal'antaŭ'e'n ek'mov'is la kap'o'n pro iu sen'esper'iĝ'o kaj kri'is, ”Ho, se ĝi nur est'us tiel.”
La alt'a Flambeau si'n turn'is kaj rigard'is li'n.
”Vi'a est'as honest'a histori'o,” kri'is Pastr'o Brown profund'e emoci'it'a. ”Pur'a, dolĉ'a histori'o, tiel blank'a kiel tiu lun'o. Frenez'ec'o kaj mal'esper'o est'as sufiĉ'e sen'kulp'a'j. Ekzist'as afer'o'j pli mal'bon'a'j, Flambeau.”
Flambeau ek'rigard'is sen'esper'e al la lun'o ĵus al'vok'it'a; kaj de kie li star'is unu sol'a nigr'a branĉ'o kurb'it'a vid'iĝ'is trans ĝi, ĝust'e kiel diabl'a korn'o.
”Patr'o—patr'o,” kri'is Flambeau kun franc'a gest'o kaj eĉ pli rapid'e antaŭ'e'n paŝ'ant'e, ”ĉu vi vol'as dir'i, ke ĝi est'is pli mal'bon'a ol tio?”
”Pli mal'bon'a ol tio,” dir'is la pastr'o kiel mal'gaj'a eĥ'o, kaj ili ir'is de'nov'e en la nigr'a'j'n klostr'o'j'n de la arb'ej'o, kiu kur'is tiam preter ili, kvazaŭ mal'lum'a teks'aĵ'o el trunk'o'j en la mal'hel'a'j koridor'o'j de strang'a sonĝ'o.
Ili est'is baldaŭ en la plej kaŝ'it'a'j intest'o'j de la arb'ar'o kaj palp'ad'is apud'e kaj ĉirkaŭ si la kresk'aĵ'o'j'n, kiu'j'n ili ne pov'is vid'i. Tiam la pastr'o de'nov'e dir'is.
”Kie saĝ'ul'o kaŝ'as foli'o'n. En la arb'ar'o. Sed kio'n li far'as se arb'ar'o ne ekzist'as?”
”Do, do,” kri'is Flambeau agac'it'e, ”kio'n li far'as?”
”Li kresk'ig'as arb'ar'o'n por kaŝ'i ĝi'n,” dir'is la pastr'o kun voĉ'o rev'em'a. ”Terur'a pek'o.”
”Atend'u do,” kri'is li'a amik'o sen'pacienc'e, ĉar la mal'lum'a arb'ar'o kaj mal'lum'a'j dir'o'j iom'et'e agac'is li'n, ”ĉu vi rakont'os ĉi tio'n al mi aŭ ne? Kia'j'n ali'a'j'n post'sign'o'j'n vi hav'as por esplor'i?”
”Rest'as ankoraŭ tri atest'aĵ'o'j,” dir'is la ali'a, ”tio'n mi el'fos'is el kaŝ'it'a'j angul'o'j tie kaj tie ĉi; mi rakont'os laŭ la logik'a prefer'e ol laŭ la kronologi'a ord'o. Unu'e kompren'ebl'e ni'a sci'o pri la okaz'o kaj rezult'o de la batal'o de'ven'as el la depeŝ'o'j de Olivier mem, kiu'j est'as sufiĉ'e klar'a'j. Li est'is en'fos'it'a kun du aŭ tri regiment'o'j sur la supr'a part'o de la krut'aĵ'o'j kiu'j super'star'as la Nigr'a'n River'o'n, ĉe la ali'a bord'o de kiu trov'iĝ'as mal'pli alt'a kaj marĉ'a ter'o. Ankoraŭ pli mal'proksim'e est'as facil'a'j mont'et'o'j sur kiu'j est'is la unu'a angl'a antaŭ'posten'o, sub'ten'at'a de ali'a'j, kiu'j est'is tamen iom mal'antaŭ ĝi. En'tut'e la angl'a milit'ist'ar'o est'is la pli mult'nombr'a; tamen ĉi tiu regiment'o est'is sufiĉ'e mal'proksim'e de si'a baz'o por dev'ig'i al Olivier konsider'i la projekt'o'n trans'ir'i la river'o'n kaj dis'ig'i ĝi'n de la grand'a arme'o. Je sun'sub'ir'o tamen li est'is decid'int'a ten'ad'i si'a'n propr'a'n pozici'o'n, kiu est'is apart'e fort'a. Sekv'ant'a'n maten'o'n je la tag'iĝ'o li est'is frap'at'a de mir'o vid'ant'e, ke ĉi tiu vag'ant'a ar'et'o da angl'o'j, tut'e ne sub'ten'at'a de mal'antaŭ'e, est'as si'n ĵet'int'a trans la river'o'n, du'on'o per pont'o dekstr'e kaj la ali'a du'on'o per pli supr'a trans'vad'ej'o, kaj amas'iĝ'as sub li sur la marĉ'a bord'o.
”Ke tiom mal'mult'a'j prov'us atak'i kontraŭ tia pozici'o est'is sufiĉ'e ne'kred'ebl'e, sed Olivier rimark'is i'o'n eĉ pli ekster'ordinar'a'n. Ĉar anstataŭ prov'i ek'kapt'i pli firm'a'n ter'o'n, ĉi tiu frenez'a regiment'o, met'int'e mal'antaŭ'e'n per unu furioz'a kur'eg'o la river'o'n, far'is neni'o'n plu kaj est'is tie al'glu'it'a en la kot'o kiel muŝ'ar'o en melas'o... . Ne neces'as dir'i, ke la brazil'an'o'j dis'ŝir'is per paf'il'eg'o'j grand'a'j'n breĉ'o'j'n en ili'a'j vic'o'j, kaj ili pov'is respond'i nur per kur'ag'a, kvankam ĉiam mal'fort'iĝ'ant'a, fusil'a paf'ad'o. Malgraŭ tio ili neniam dis'iĝ'is, kaj la abrupt'a histori'o de Olivier fin'iĝ'as per tribut'o de grand'a admir'o al la mister'a kuraĝ'o de tiu'j frenez'ul'o'j. ‘Ni'a'j vic'o'j tiam fin'e antaŭ'e'n'ir'is,’ skrib'is Olivier, ‘kaj pel'is ili'n en la river'o'n; mi kapt'is General'o'n St.
Clare mem kaj plur'a'j'n ali'a'j'n oficir'o'j'n. Kaj la kolonel'o kaj la major'o fal'is dum la batal'o. Mi ne pov'as ne dir'i, ke en la tut'a histori'o pli kuraĝ'a spektakl'o ol la fin'a kontraŭ'star'o de tiu ĉi ekster'ordinar'a regiment'o mal'oft'e pov'as est'i vid'it'a; vund'it'a'j oficir'o'j pren'ant'a'j la fusil'o'j'n de mort'int'a'j soldat'o'j, kaj la general'o mem ni'n kontraŭ'star'ant'a sur'ĉeval'e, la kap'o mal'kovr'it'a kaj la glav'o romp'it'a.’ Rilat'e al kio post'e okaz'is Olivier est'as tiel silent'a kiel Kapitan'o Keith.”
”Do,” grumbl'is Flambeau, ”la sekv'ant'a'n atest'aĵ'o'n pri'trakt'u.”
”Iom da temp'o neces'is por el'trov'i la ven'ont'a'n atest'aĵ'o'n,” dir'is Pastr'o Brown, ”por rakont'i ĝi'n tamen neces'as ne long'a temp'o. Mi fin'e el'trov'is en almoz'ul'a dom'o for'kaŝ'it'a en la Lincoln’aj marĉ'land'o'j mal'jun'a'n soldat'o'n, kiu ne nur est'is vund'it'a ĉe la Nigr'a River'o, sed fakt'e sur'genu'iĝ'is flank'e de la regiment'a kolonel'o kiam li mort'is.
Ĉi tiu est'is iu Kolonel'o Clancy, grand'a bov'simil'a irland'an'o, kaj ŝajn'as, ke li mort'is tiom pro koler'eg'o kiom pro kugl'o'j. Li almenaŭ ne respond'ec'is por tiu absurd'a invad'o; ĝi dev'is est'i ordon'it'a al li de la general'o mem. Li'a'j last'a'j edif'a'j vort'o'j est'is ĉi tiu'j, ‘kaj jen ir'as la damn'it'a azen'aĉ'o kun la pint'o de si'a glav'o for'romp'it'a. Ke tia nur est'u li'a kap'o.’ Vi rimark'u, ke ŝajn'e ĉiu observ'is tiu'n ĉi detal'o'n pri la romp'it'a glav'o, plej mult'a'j tamen estim'as ĝi'n pli respekt'e ol la mort'int'a Kolonel'o Clancy. Kaj nun la tri'a atest'aĵ'o.”
Ili'a voj'et'o trans la arb'ar'o komenc'is supr'e'n'ir'i kaj la parol'ant'o iom'et'e paŭz'is por kapt'i spir'o'n antaŭ ol li daŭr'ig'is. Tiam li komenc'is de'nov'e kun tiu sam'a afer'em'a voĉ'o.
”Antaŭ nur unu du monat'o'j iu brazila oficir'o, kiu est'is kverel'int'a kun Olivier kaj for'las'int'a si'a'n land'o'n, mort'is en Angl'uj'o. Li est'is bon'e kon'at'a kaj tie ĉi kaj en Eŭrop'o, hispan'o nom'it'a Espado; mi mem kon'is li'n, flav'vizaĝ'a mal'jun'a dand'o kun hok'form'a naz'o. Pro divers'a'j privat'a'j kaŭz'o'j mi ricev'is permes'o'n tra'leg'i la dokument'o'j'n kiu'j'n li post'las'is; li est'is katolik'o kompren'ebl'e, kaj mi est'is kun li antaŭ ol li mort'is. Est'is neni'o li'a kio pli'lum'ig'as iu'n ajn angul'o'n de la mal'lum'a afer'o St. Clare, krom kelk'ses'o da ordinar'a'j kajer'o'j en'hav'ant'a'j la tag'libr'o'n de iu angl'a soldat'o. Mi pov'as nur diven'i, ke ĝi est'is trov'it'a de la brazil'an'o'j ĉe unu el la milit'mort'int'o'j. Almenaŭ ĝi ĉes'as abrupt'e je la antaŭ'batal'a nokt'o.
”Tamen la pri'skrib'o de la last'a tag'o el la viv'o de tiu kompat'ind'ul'o cert'e est'as leg'ind'a. Mi hav'as ĝi'n ĉi tie; tamen est'as tro mal'lum'e por leg'i ĝi'n kaj mi don'as al vi resum'o'n. La unu'a part'o est'as plen'a je ŝerc'o'j, evident'e rakont'it'a'j inter la soldat'o'j, pri iu nom'it'a La Vultur'o. Ne ŝajn'as, ke ĉi tiu person'o, kiu ajn li est'u, est'is unu el ili mem, eĉ ne ke li est'is angl'o; kaj oni ne pri'parol'as li'n ĝust'e kiel mal'amik'o'n. Pli ĝust'e ŝajn'as, ke li est'is ia lok'a per'ist'o kaj ne'batal'ant'o; ebl'e gvid'ist'o aŭ ĵurnal'ist'o. Kelk'foj'e li est'as kun mal'jun'a Kolonel'o Clancy, sed plej'oft'e li vid'iĝ'as parol'ant'e kun la major'o. Efektiv'e la major'o iom'et'e el'star'as en la histori'o de tiu ĉi soldat'o; mal'dik'a nigr'et'a vir'o ŝajn'e, nom'it'a Murray—nord'irland'an'o kaj puritan'o. Est'as sen'fin'a'j ŝerc'o'j pri la kontrast'o inter la sever'ec'o de la Ulster'an'o kaj la festen'em'o de Kolonel'o Clancy. Est'as ankaŭ iu ŝerc'o pri la divers'kolor'a'j vest'aĵ'o'j de La Vultur'o.
”Sed ĉiu'j ĉi tiu'j mal'serioz'aĵ'o'j est'as dis'romp'it'a'j per'e de io, kio'n oni bon'e pov'us nom'i klarion'a ek'son'o. Mal'antaŭ la angl'a tend'ar'o kaj preskaŭ paralel'a laŭ la river'o est'is unu el la mal'mult'a'j grand'a'j voj'o'j de la region'o. Okcident'e'n la voj'o kurb'iĝ'is al la river'o, kiu'n ĝi trans'ir'is per la jam pri'parol'it'a pont'o. Orient'e la voj'o rapid'is mal'antaŭ'e'n en la sovaĝ'ej'o'j'n kaj proksim'um'e tri kilo'metr'o'j'n de tie trov'iĝ'is la last'a angl'a antaŭ'posten'o. De tiu direkt'o al'proksim'iĝ'is iu'n vesper'o'n la bril'et'ad'o kaj tint'ad'o de milit'a ĉeval'ar'o, kiu'n vid'ant'e la simpl'a tag'libr'ist'o kun grand'a mir'o re'kon'is la general'o'n kaj li'a'n oficir'ar'o'n. Li rajd'is sur la grand'a blank'a ĉeval'o, kiu'n vi tiel oft'e vid'is kaj en ilustr'it'a'j gazet'o'j kaj en pentr'aĵ'o'j; kaj vi pov'as est'i cert'a, ke ili akcept'is li'n per salut'o'j ne nur'e ceremoni'a'j. Almenaŭ li ne mal'ŝpar'is iom da temp'o pro ceremoni'o'j, sed tuj de'ĉeval'iĝ'int'e miks'iĝ'is en la oficir'ar'o'n kaj komenc'is emfaz'a'n, tamen konfidenc'a'n, inter'parol'ad'o'n. Ni'a amik'o, la tag'libr'ist'o, precip'e rimark'is, ke li em'is diskut'i afer'o'j'n kun Major'o Murray; tia elekt'o tamen, kondiĉ'e ke ĝi ne est'u tro el'star'ant'a, est'us neniel ne'natur'a. La du vir'o'j est'is kvazaŭ nask'it'a'j por inter'konsent'o; ili est'is vir'o'j kiu'j leg'ad'is si'a'j'n Bibli'o'j'n; ili ambaŭ est'is oficir'o'j de la mal'modern'a evangeli'a tip'o. Kiel ajn tio est'u, est'as sen'dub'e, ke kiam la general'o de'nov'e en'sel'iĝ'is li est'is ankoraŭ atent'e parol'ant'a kun Murray, kaj ke dum li rajd'is mal'rapid'e laŭ la voj'o river'e'n, la alt'a Ulster'an'o ankoraŭ marŝ'is flank'e de la ĉeval'kap'o en inter'parol'ad'o absorb'it'e. La soldat'o'j rigard'is ili'n ĝis ili mal'aper'is mal'antaŭ arb'ar'et'o kie la voj'o kurb'iĝ'is al la river'o. La kolonel'o est'is re'ir'int'a al si'a tend'o kaj la soldat'o'j al si'a'j piked'o'j; la vir'o kun la tag'libr'o rest'is ankoraŭ kvar minut'o'j'n kaj vid'is mir'ig'a'n vid'aĵ'o'n.
”La grand'a blank'a ĉeval'o, kiu est'is mal'rapid'e for'pas'int'a laŭ la voj'o kiel ĝi est'is paŝ'int'a en tiom mult'e da procesi'o'j, re'e'n kur'eg'is galop'ant'e laŭ la voj'o al ili kvazaŭ avid'eg'a por gajn'i kur'konkurs'o'n.
Unu'e ili ek'kred'is, ke ĝi est'as for'kur'int'a kun si'a rajd'ant'o; sed ili baldaŭ ek'vid'is, ke la general'o mem, bon'eg'a rajd'ist'o, instig'as ĝi'n al plej'a rapid'ec'o. Ĉeval'o kaj rajd'ant'o ek'ven'is al ili kiel kirl'o'vent'o, kaj brid'ant'e la ŝancel'at'a'n ĉeval'o'n la general'o turn'is al ili vizaĝ'o'n kiel flam'o, kaj al'vok'is la kolonel'o'n kiel la klarion'o kiu vek'as la mort'int'o'j'n.
”Mi opini'as, ke la okaz'o'j de tiu katastrof'o amas'iĝ'is en la cerb'o'j'n de vir'o'j tia'j, kia ni'a amik'o kun la tag'libr'o. Kun la konfuz'it'a ekscit'iĝ'o de sonĝ'o ili si'n trov'is kur'eg'ant'e, unu puŝ'ant'e la ali'a'n, al si'a'j vic'o'j kaj sci'iĝ'is, ke oni tuj atak'os trans la river'o'n. Oni dir'is, ke la general'o kaj la major'o est'as el'trov'int'a'j i'o'n ĉe la pont'o kaj rest'as nur sufiĉ'e da temp'o por far'i si'n'sav'a'n bat'o'n. La major'o est'is tuj re'ir'int'a laŭ la mal'antaŭ'a voj'o por al'vok'i la rezerv'it'ar'o'n; est'is dub'e ĉu eĉ per tiu urĝ'a pet'o help'o al'ven'os sufiĉ'e fru'e. Sed ili dev'is trans'pas'i la river'o'n tiu'n nokt'o'n kaj ek'kapt'i la dekliv'o'j'n jam antaŭ tag'iĝ'o.
Est'as kun la agit'ad'o kaj puls'ad'o de tiu roman'ec'a nokt'a marŝ'o, ke subit'e la tag'libr'o fin'iĝ'as.”
Pastr'o Brown est'is supr'e'n'pas'int'a antaŭ'e'n, ĉar la arb'ar'a voj'et'o far'iĝ'is pli mal'larĝ'a, krut'a kaj tord'a ĝis ŝajn'is kvazaŭ ili supr'e'n'ir'as tord'a'n ŝtup'ar'o'n. La pastr'a voĉ'o ek'son'is de supr'e el la mal'lum'o.
”Est'is ali'a mal'grand'a kaj grav'eg'a io. Kiam la general'o instig'is ili'n al ili'a kavalir'ec'a atak'o li du'on'e el'tir'is si'a'n glav'o'n el la glav'ing'o; kaj tiam, kvazaŭ li hont'iĝ'as pro tia melodram'o, re'en'ŝov'is ĝi'n. La glav'o'n de'nov'e, vi rimark'u.”
Du'on'lum'o penetr'is tra la super'a branĉ'o teks'aĵ'o, ĵet'ant'e ĉirkaŭ ili'a'j pied'o'j la fantom'o'n de ret'o; ĉar ili de'nov'e grimp'is al la mal'fort'a lum'ec'o de la lun'o. Flambeau sent'is la ver'o'n ĉirkaŭ si'n kiel etos'o'n sed ne kiel ide'o'n. Li respond'is kun konfuz'it'a kap'o; ”Nu, kial est'as la glav'o en mal'bon'a ord'o? Oficir'o'j kutim'e port'as glav'o'j'n, ĉu ne?”
”Ili ne est'as oft'e menci'at'a'j en modern'a milit'ad'o,” dir'is la ali'a sen'pasi'e. ”En tiu ĉi afer'o tamen oni ĉie renkont'as la mal'ben'it'a'n glav'o'n.”
”Ho, ĉu tio mult'e signif'as?” grumbl'is Flambeaŭ. ”Ĝi est'is okaz'aĵ'o kia kapt'us popol'a'n interes'o'n; la kling'o de la mal'jun'ul'o romp'iĝ'as dum li'a last'a batal'o. Oni pov'us vet'i, ke la ĵurnal'o'j bon'e el'don'us tio'n, kiel ili efektiv'e far'is. Sur ĉiu'j ĉi tiu'j tomb'o'j k.t.p. ĝi est'as montr'it'a kun for'romp'it'a pint'o. Mi esper'as, ke vi ne kun'tir'is mi'n al tiu ĉi polus'a ekspedici'o nur pro tio, ke du hom'o'j, kiu'j sci'is el kio konsist'as bon'a bild'o, rimark'is la romp'it'a'n glav'o'n de St. Clare.”
”Ne,” kri'is Pastr'o Brown, per akr'a voĉ'o kiel pistol'a ek'paf'o; ”tamen kiu vid'is ties ne'romp'it'a'n glav'o'n?”
”Kio'n vi vol'as dir'i?” kri'is la ali'a, kaj ek'star'is sub la stel'o'j. Subit'e ili est'is el'ir'int'a'j el la griz'a'j krad'pord'o'j de la arb'ar'o.
”Mi re'dir'as, kiu vid'is ties ne'romp'it'a'n glav'o'n?” ripet'is obstin'e Pastr'o Brown. ”Ne la tag'libr'ist'o almenaŭ; la general'o re'ing'ig'is ĝi'n tro rapid'e.”
Flambeau rigard'is ĉirkaŭ si'n en la lun'lum'o, kiel vir'o frap'it'a de blind'ec'o al'rigard'us la sun'o'n; kaj li'a amik'o nun por la unu'a foj'o daŭr'ig'is avid'e.
”Flambeau,” li kri'is, ”mi ne pov'as ĝi'n pruv'i, eĉ post serĉ'ad'o inter la tomb'o'j. Sed mi est'as tut'e cert'a pri ĝi. Las'u mi'n al'don'i nur unu et'a'n fakt'o'n plu, kiu dis'fal'ig'as la tut'a'n afer'o'n. La kolonel'o pro strang'a sort'o est'is unu el la unu'a'j frap'it'a'j de kugl'o. Li est'is frap'it'a long'e antaŭ ol la batal'ant'o'j de la du arme'o'j apud'iĝ'is. Li tamen vid'is la glav'o'n de St. Clare romp'it'a. Kial ĝi est'is romp'it'a? Kiel ĝi far'iĝ'is romp'it'a? Amik'o mi'a, ĝi est'is romp'it'a antaŭ ol la batal'o okaz'is.”
”Ho,” dir'is li'a amik'o kun ia mal'esper'a ŝerc'ec'o; ”kaj bon'vol'e, kie trov'iĝ'as la ali'a pec'o?”
”Mi pov'as tio'n klar'ig'i al vi,” dir'is la pastr'o sen'hezit'e. ”En la nord-orient'a angul'o de la en'ter'ig'ej'o de la Protest'ant'a Katedral'o en Belfast.”
”Efektiv'e?” demand'is la ali'a. ”Ĉu vi do serĉ'is ĝi'n.”
”Mi ne pov'is,” respond'is Brown kun mal'kaŝ'a bedaŭr'o. ”Star'as super ĝi grand'a marmor'a monument'o, monument'o al la hero'a major'o Murray, kiu fal'is glor'e batal'ant'e ĉe la renom'a Batal'o de la Nigr'a River'o.”
Ŝajn'e Flambeau est'is galvan'iz'it'a subit'e al ekzist'ad'o. ”Vi vol'as dir'i,” li raŭk'e kri'is, ”ke General'o St. Clare mal'am'is Murray kaj murd'is li'n sur la batal'kamp'o ĉar——”
”Vi est'as plen'a de bon'a'j kaj pur'a'j pens'o'j,” dir'is la ali'a. ”Est'is mult'e pli mal'bon'a ol tio.”
”Nu,” dir'is la grand'a vir'o, ”kiom da mal'bon'a imag'o mi hav'as, est'as el'ĉerp'it'a.”
La pastr'o ŝajn'e est'is ver'e dub'o'plen'a pri kiel komenc'i, kaj fin'fin'e li dir'is de'nov'e: ”Kie saĝ'ul'o kaŝ'us foli'o'n? En la arb'ar'o.”
La ali'a ne respond'is.
”Se arb'ar'o ne ekzist'us, li far'us arb'ar'o'n. Kaj se li vol'is kaŝ'i sen'viv'a'n foli'o'n li far'us sen'viv'a'n arb'ar'o'n.”
Ankoraŭ ne est'is respond'o, kaj la pastr'o al'don'is eĉ pli mild'e kaj kviet'e: ”Kaj se iu hav'us sen'viv'a'n korp'o'n por kaŝ'i li far'us kamp'o'n da sen'viv'a'j korp'o'j en kiu ĝi'n kaŝ'i.”
Flambeau komenc'is bru'paŝ'i antaŭ'e'n kun ne'toler'o de prokrast'o aŭ temp'a aŭ spac'a; sed Pastr'o Brown ankoraŭ parol'is kvazaŭ li est'us daŭr'ig'ant'a la last'a'n fraz'o'n.
”Sir Arthur St. Clare, kiel mi jam dir'is, est'is vir'o kiu leg'is si'a'n Bibli'o'n. Tio est'is li'a mal'san'o. Kiam hom'o'j ek'kompren'os, ke est'as sen'util'e al iu leg'i si'a'n Bibli'o'n se li ne ankaŭ leg'as ĉies Bibli'o'n? Pres'ist'o leg'as Bibli'o'n serĉ'ant'e pres'erar'o'j'n. Mormon'o leg'as si'a'n Bibli'o'n kaj trov'as poligami'o'n; Krist'an'a Scienc'ist'o leg'as la si'a'n kaj el'trov'as, ke ni hav'as nek brak'o'j'n nek krur'o'j'n. St. Clare est'is mal'modern'a Angl'a-Hind'a protest'ant'a milit'ist'o. Pens'u do, kio'n tio pov'us signif'i, kaj ne hipokrit'iĝ'u. Ebl'e vir'o, korp'e tim'ind'a, loĝ'ant'a sub tropik'a sun'o en orient'a soci'o, kaj si'n satur'ant'e, sen'senc'e kaj sen gvid'ad'o, de orient'a libr'o. Kompren'ebl'e li leg'is la Mal'nov'a'n Testament'o'n pli'vol'e ol la Nov'a'n. Kompren'ebl'e li trov'is en la Mal'nov'a Testament'o i'o'n ajn kio'n li dezir'is—volupt'o'n, tiran'ec'o'n, perfid'o'n. Ho, ebl'e li est'is honest'a, kiel vi nom'as ĝi'n. Sed kiel util'as se hom'o est'as honest'a pri si'a ador'ad'o de mal'honest'ec'o?
”En ĉiu el la varm'eg'a'j kaj sekret'a'j land'o'j kie'n ir'is tiu vir'o li hav'is harem'o'n, li tortur'is atest'ant'o'j'n, li kolekt'is hont'ind'a'n or'o'n; sed cert'e li est'us dir'int'a kun sen'trem'a'j okul'o'j, ke li tio'n far'as al la glor'o de la Sinjor'o. Mi'a propr'a teologi'o est'as sufiĉ'e klar'a se mi demand'as, kiu Sinjor'o? Tamen est'as tio ĉi pri tia mal'bon'o, ke ĝi mal'ferm'as pord'o'n post pord'o en infer'o, kaj ĉiam al pli kaj pli mal'grand'a'j ĉambr'o'j. Tio ĉi est'as la ver'a argument'o kontraŭ krim'o, ke hom'o ne far'iĝ'as pli kaj pli liber'a sed nur pli kaj pli avar'a kaj mal'nobl'a. St.
Clare est'is baldaŭ sufok'it'a per mal'facil'aĵ'o'j de korupt'o kaj ĉantaĝ'o; kaj bezon'is pli kaj pli da mon'o. Kaj kiam okaz'is la batal'o de la Nigr'a River'o li est'is fal'int'a de mond'o al mond'o ĝis tiu lok'o kiu'n Dant'o pri'skrib'as kiel la plej profund'a etaĝ'o de la univers'o.”
”Kio'n vi vol'as dir'i?” demand'is li'a amik'o de'nov'e.
”Tio'n,” ripost'is la pastr'o, kaj subit'e indik'is pluv'lag'et'o'n sigel'it'a'n de glaci'o kiu bril'is en la lun'lum'o. ”Ĉu vi memor'as, kiu'n Dant'o met'is en la last'a'n etaĝ'o'n de glaci'o?”
”La perfid'int'o'j'n,” dir'is Flambeau kaj ek'trem'is. Dum li ĉirkaŭ'e'n rigard'is al la ne'hom'a pejzaĝ'o el arb'o'j, kun mok'ant'a'j kaj preskaŭ mal'ĉast'a'j kontur'o'j, li pov'is preskaŭ imag'i al si ke li est'as Dant'o, kaj la pastr'o kun la voĉ'o kiel river'et'o est'as ja iu Virgil'o li'n konduk'ant'a tra land'o de etern'a'j pek'o'j.
La voĉ'o daŭr'ig'is: ”Olivier, kiel vi sci'as, est'is kiĥota kaj ne permes'is spion'ad'o'n aŭ spion'o'j'n. Tio tamen est'is far'at'a, kiel ankaŭ mult'a'j ali'a'j afer'o'j, sen li'a sci'o. Prosper'is al mi'a mal'nov'a amik'o Espado tio'n far'i; li est'is la gaj'e vest'it'a dand'o, kies hok'form'a naz'o gajn'is por li la nom'o'n La Vultur'o. Poz'ant'e kiel iu filantrop'o ĉe la front'o, li palp'e'ir'is tra la angl'a milit'ist'ar'o, kaj fin'e li hav'is la fingr'o'j'n sur ĝi'a sol'a korupt'ul'o—plaĉ'as al Di'o—la estr'o. St. Clare fi'bezon'is mon'o'n kaj mon'o'n amas'e. La mal'kred'at'a famili'a kurac'ist'o est'is minac'ant'a, ke li el'don'os tiu'j'n ekster'ordinar'a'j'n mal'kovr'o'j'n, kiu'j post'e komenc'iĝ'is kaj ĉes'is; oni'dir'o'j pri monstr'a'j kaj pra'histori'a'j aĵ'o'j en Park Lan'e; ag'o'j de angl'a evangeli'ul'o kiu'j sugest'is hom'ofer'ad'o'n kaj sklav'ar'o'j'n. Mon'o est'is bezon'at'a ankaŭ por la dot'o de li'a fil'in'o; ĉar al li la renom'o pri riĉ'aĵ'o'j est'is tiel dolĉ'a kiel riĉ'aĵ'o'j mem. Li ek'romp'is la last'a'n faden'o'n, flustr'is la vort'o'n al Brazilo, kaj en'ŝut'iĝ'is mon'o de la mal'amik'o'j de Angl'uj'o. Krom'e tamen ali'a vir'o est'is parol'int'a al Espado, La Vultur'o. Iel la nigr'et'a, sever'a jun'a major'o el Ulster est'is diven'int'a la mal'bel'a'n ver'o'n; kaj kiam ili marŝ'is mal'rapid'e kun'e laŭ tiu voj'o al la pont'o, Murray est'is dir'ant'a al la general'o, ke li dev'as aŭ tuj eks'iĝ'i aŭ est'i milit'juĝ'ot'a kaj paf'mort'ig'ot'a. La general'o prokrast'um'ad'is je li ĝis kiam ili al'ven'is al la ar'et'o de tropik'a'j arb'o'j apud la pont'o; kaj tie ĉe la kant'ant'a river'o kaj la sun'lum'ig'at'a'j palm'o'j (mi pov'as vid'i ĝi'n imag'e) la general'o el'ing'ig'is la sabr'o'n, kaj tra'pik'is la korp'o'n de la major'o.”
La vintr'a voj'o kurb'iĝ'is super eĝ'o kun kruel'a'j nigr'a'j form'o'j arbust'a'j kaj dens'aĵ'o'j en fend'a frost'o; sed Flambeau imag'is, ke li vid'as preter tio mal'klar'e la rand'o'n de aŭreol'o, kiu est'as nek stel'a nek lun'a lum'o, sed tia fajr'o kia'n hom'o'j far'as. Li observ'ad'is ĝi'n dum la rakont'o fin'iĝ'is.
”St. Clare est'is diabl'a hund'o, li est'is tamen hund'o pur'sang'a. Neniam, mi ĵur'as, est'is li tiel klar'pens'a aŭ tiel fort'a kiel tiam, kiam kompat'ind'a Murray kuŝ'is mal'varm'a amas'o ĉe li'a'j pied'o'j. Neniam en iu ajn el li'a'j triumf'o'j, kiel ver'e dir'is Kapitan'o Keith, est'is la grand'a vir'o tiel grand'a kiel dum ĉi tiu last'a de la mond'o mal'estim'it'a mal'venk'o. Li rigard'is trankvil'e la il'o'n por for'viŝ'i la sang'o'n; li konstat'is, ke la pint'o, kiu'n li en'ig'is inter la ŝultr'o'j'n de si'a viktim'o, rest'as for'romp'it'a en la kadavr'o. Li vid'is tut'e trankvil'e, kvazaŭ tra klub'a fenestr'o, ĉio'n kio nepr'e sekv'os. Li vid'is, ke hom'o'j nepr'e trov'os la ne'klar'ig'ebl'a'n korp'o'n; nepr'e el'tir'os la ne'klar'ig'ebl'a'n glav'pint'o'n; nepr'e rimark'os la ne'klar'ig'ebl'a'n romp'it'a'n glav'o'n... aŭ for'est'o'n de glav'o. Li sen'viv'ig'is sed ne silent'ig'is. Sed li'a super'reg'ant'a intelekt'o si'n lev'is kontraŭ la mal'facil'aĵ'o. Rest'as ankoraŭ nun unu voj'o. Li pov'us ig'i la kadavr'o'n mal'pli ne'klar'ig'ebl'a. Li pov'us kre'i mont'et'o'n el kadavr'o'j por kovr'i tiu'n ĉi. Du'dek minut'o'j post'e ok cent angl'a'j milit'ist'o'j est'is marŝ'ant'a'j al si'a mort'o.”
La pli varm'a lum'o mal'antaŭ la nigr'a vintr'a arb'ar'o far'iĝ'is pli kaj pli ruĝ'a kaj fort'a, kaj Flambeau paŝ'is antaŭ'e'n por ating'i ĝi'n. Pastr'o Brown ankaŭ pli'rapid'is; sed li ŝajn'e est'is nur absorb'it'a en si'a rakont'o.
”Tia est'is la kuraĝ'o de tiu'j mil angl'o'j kaj tia la geni'o de ili'a estr'o, ke se ili est'us tuj atak'int'a'j la mont'et'o'n, eĉ ili'a frenez'a frap'o ebl'e iom'e sukces'us. La mal'bon'a intelekt'o tamen, kiu lud'is ili'n kiel ŝak'pec'o'j'n, hav'is ali'a'j'n cel'o'j'n kaj kial'o'j'n. Ili neces'e rest'u en la marĉ'o'j apud la pont'o almenaŭ ĝis brit'a'j kadavr'o'j est'os tie kutim'a vid'aĵ'o.
Tiam la last'a grand'a scen'o; la griz'har'a soldat-sankt'ul'o ced'us si'a'n frakas'it'a'n sabr'o'n por evit'i plu'a'n buĉ'ad'o'n. Ho, ĝi est'is bon'e aranĝ'it'a, kiel improviz'aĵ'o. Tamen mi kred'as (mi ne pov'as pruv'i), mi kred'as, ke okaz'is, dum ili est'is tie glu'at'a'j en la sang'a kot'o, ke iu ek'dub'is... kaj iu diven'is.”
Unu moment'o'n li est'is mut'a kaj tiam dir'is; ”Est'as voĉ'o de neni'e kiu dir'as al mi, ke la vir'o kiu diven'is est'is la am'ant'o... la edz'iĝ'ont'o de la fil'in'o de la mal'jun'ul'o.”
”Kio'n do pri Olivier kaj la ekzekut'o?” demand'is Flambeau.
”Olivier, part'e pro kavalir'ec'o, part'e pro politik'o, mal'oft'e mal'facil'ig'is si'a'j'n mov'o'j'n per kapt'it'o'j,” klar'ig'is la rakont'ant'o. ”Plej'oft'e li liber'ig'is ĉiu'n. Tiu'okaz'e li liber'ig'is ĉiu'n.”
”Ĉiu'n krom la general'o,” dir'is la alt'a vir'o.
”Ĉiu'n,” dir'is la pastr'o.
Flambeau sulk'ig'is si'a'j'n nigr'a'j'n brov'o'j'n. ”Ankoraŭ mi ne ĉio'n ek'kompren'as,” li dir'is.
”Est'as ali'a bild'o, Flambeau,” dir'is Brown per si'a pli mistik'a murmur'o. ”Tio'n mi ne pov'as pruv'i; sed mi pov'as far'i i'o'n plu... mi pov'as ĝi'n vid'i. Jen est'as milit'ist'a tend'ar'o dis'iĝ'ant'a tag'iĝ'e sur la nud'a'j tropik'a'j mont'et'o'j, kaj brazilaj uniform'o'j kun'iĝ'as en blok'o'j'n kaj kolon'o'j'n kaj pret'iĝ'as for'marŝ'i. Tie est'as la ruĝ'a ĉemiz'o kaj long'a nigr'a barb'o de Olivier, kiu'n la vent'o flirt'as dum li star'as, la larĝ'rand'a ĉapel'o en'man'e. Li est'as adiaŭ'ant'a la grand'a'n mal'amik'o'n, kiu'n li est'as liber'ig'int'a... la simpl'a, arĝent'har'a angl'a veteran'o, kiu dank'as li'n en la nom'o de si'a'j soldat'o'j; la angl'a rest'aĵ'o star'as mal'antaŭ li je la atent'o; ĉe ili'a flank'o est'as la proviz'o'j kaj vetur'il'o'j por la re'ir'o. La tambur'o'j rul'son'as; la brazil'an'o'j for'mov'as; la angl'o'j rest'as sen'mov'e kiel statu'o'j. Tiel ili rest'as ĝis la last'a zum'ad'o kaj ek'bril'o de la mal'amik'o'j est'as mal'aper'int'a sur la tropik'a horizont'o. Tiam ili'a mien'o tuj ŝanĝ'iĝ'as, kiel sen'viv'a'j vir'o'j viv'iĝ'ant'a'j de'nov'e; ili turn'as si'a'j'n kvin'dek vizaĝ'o'j'n al la general'o... vizaĝ'o'j neniam, forges'ebl'a'j.”
Flambeau fort'e ek'salt'is. ”Ha,” li kri'is. ”Vi ne vol'as dir'i...”
”Jes,” dir'is Pastr'o Brown per profund'a, emoci'it'a voĉ'o. ”Est'is angl'a man'o kiu met'is la ŝnur'eg'o'n ĉirkaŭ la kol'o de St. Clare; mi kred'as, ke est'is la sam'a man'o kiu met'is la ring'o'n sur la fingr'o'n de li'a fil'in'o. Est'is angl'a'j man'o'j kiu'j al'tir'is li'n al la arb'o de hont'o; la man'o'j de vir'o'j kiu'j li'n ador'is kaj li'n sekv'is ĝis mal'venk'o. Kaj est'is angl'a'j okul'o'j (Di'o pardon'u kaj toler'ad'u ni'n ĉiu'j'n) kiu'j rigard'is li'n sving'iĝ'ant'a'n de la verd'a palm'a pend'ig'il'o sub tiu ali'land'a sun'o kaj preĝ'is pro si'a mal'am'o, ke li de'fal'u en infer'o'n.”
Dum ili ambaŭ ating'is la supr'aĵ'o'n de la dekliv'o ek'hel'iĝ'is antaŭ ili la fort'a punc'a lum'o de ru ̧kurtenita angl'a gast'ej'o. Ĝi star'is flank'e laŭ la voj'o kiel flank'e star'ant'a mal'avar'a gast'ig'ant'o. Ĝi'a'j tri pord'o'j est'is invit'e mal'ferm'it'a'j; kaj eĉ kie ili star'is ili pov'is aŭd'i la babil'ad'o'n kaj rid'ad'o'n de hom'o'j feliĉ'a'j por unu nokt'o.
”Ne neces'as, ke mi dir'u al vi i'o'n plu,” dir'is Pastr'o Brown. ”Ili juĝ'is li'n en la dezert'ej'o kaj detru'is li'n; kaj tiam, pro la honor'o de Angl'uj'o kaj de li'a fil'in'o, ili ĵur'is por ĉiam sigel'i la sekret'o'n pri la perfid'ul'a mon'uj'o kaj la murd'int'a glav'kling'o. Ebl'e—Ĉiel'o help'u ili'n —ili prov'is tio'n forges'i. Ni prov'u do forges'i; jen ni'a gast'ej'o.”
”Tut'kor'e,” dir'is Flambeau kaj est'is pas'ant'a en la bril'a'n, bru'plen'a'n trink'ej'o'n kiam li mal'antaŭ'e'n ir'is kaj preskaŭ fal'is sur la voj'o'n.
”Jen, rigard'u, je diabl'a nom'o,” li kri'is, kaj rigid'e el'montr'is la kvadrat'a'n lign'a'n trink'ej'sign'o'n, kiu de'pend'is super la voj'o. Ĝi montr'is mal'klar'e krud'a'n desegn'o'n de sabr'a ten'il'o kaj mal'long'ig'it'a kling'o; ĝi port'is skrib'it'e per imit'it'a'j antikv'a'j liter'o'j la vort'o'j'n, ”La Sign'o de la Romp'it'a Glav'o.”
”Ĉu vi ne est'is pret'a?” demand'is Pastr'o Brown kviet'e. ”Li est'as la di'o de tiu ĉi land'o; du'on'o el la gast'ej'o'j kaj park'o'j kaj strat'o'j est'as nom'it'a'j pro li aŭ li'a histori'o.”
”Mi kred'is, ke ni jam pri'aŭd'is tiu'n lepr'ul'o'n por la last'a foj'o,”
kri'is Flambeau, kaj kraĉ'is sur la voj'o'n.
”Vi neniam pri'aŭd'os li'n por la last'a foj'o en Angl'uj'o,” dir'is la pastr'o mal'supr'e'n rigard'ant'e, ”tiel long'e kiel latun'o est'as fortik'a kaj ŝton'o daŭr'as. Ties marmor'a'j statu'o'j plen'ig'os je kuraĝ'o la anim'o'j'n de fier'a'j, naiv'a'j knab'o'j dum jar'cent'o'j; li'a vilaĝ'a tomb'o bon'odor'os de lojal'ec'o kiel de lili'o'j. Milion'o'j, kiu'j vid'is li'n neniam, am'os li'n kiel patr'o'n—tiu ĉi vir'o, kiu'n la kelk'last'a'j kiu'j li'n kon'is, trakt'is kiel sterk'o'n. Li est'u sankt'ul'o; kaj la ver'o pri li est'u neniam dir'at'a, ĉar fin'e mi est'as decid'int'a. Pri la mal'kaŝ'o de sekret'o'j est'as tiom da bon'o, tiom da mal'bon'o, ke mi far'os prov'o'n pri mi'a kondut'o. Ĉiu'j tiu'j ĉi ĵurnal'o'j mal'aper'os; la kontraŭ'brazil'a ŝtorm'o est'as jam pas'int'a; Olivier oni jam ĉie honor'as. Mi tamen dir'is al mi, ke, se ie, per nom'o en metal'o aŭ marmor'o kiu kiel la piramid'o'j daŭr'os, est'us kulp'ig'at'a mal'prav'e Kolonel'o Clancy, aŭ Kapitan'o Keith, aŭ Prezid'ant'o Olivier, aŭ iu sen'kulp'ul'o, tiam mi parol'os. Se nur okaz'us, ke St. Clare est'as mal'prav'e laŭd'at'a, mi silent'os. Kaj tio'n mi ja far'os.”
Ili en'puŝ'is si'n en la ruĝ'e kurten'it'a'n gast'ej'o'n, kiu est'is ne nur komfort'a, sed eĉ luks'a intern'e. Sur tabl'o star'is arĝent'a model'o de la tomb'o de St. Clare, la arĝent'a kap'o klin'it'a, la arĝent'a glav'o romp'it'a. Sur la mur'o'j est'is kolor'it'a'j fotograf'aĵ'o'j de la sam'a scen'o kaj reklam'o de la vetur'il'kompani'o kiu tie'n port'is turist'o'j'n por ĝi'n vid'i.
Ili sid'iĝ'is sur la komfort'a'j rembur'it'a'j benk'o'j.
”Ven'u, est'as mal'varm'e,” kri'is Pastr'o Brown; ”ni hav'u iom da vin'o aŭ bier'o.”
”Aŭ konjak'o'n,” dir'is Flambeau.
Kaj pro si'a profesi'a kaj pro konvink'iĝ'o Pastr'o Brown sci'is pli bon'e ol la plej'mult'o el ni, ke ĉiu hom'o est'as dign'o'plen'a kiam li est'as sen'viv'a. Sed eĉ li spert'is ek'sent'o'n de mis'agord'o, kiam oni vek'is li'n je tag'iĝ'o dir'ant'e, ke Sir Aaron Armstrong est'as murd'it'a.
Est'is io absurd'a kaj ne'dec'a pri sekret'a per'fort'o rilat'e al tia tut'a amuz'a kaj popular'a figur'o. Ĉar Sir Aaron Armstrong est'is amuz'a ĝis komik'ec'o; kaj popular'a tiel ke li far'iĝ'is preskaŭ legend'a. Est'is kvazaŭ aŭd'i, ke Feliĉ'a Jocĵo si'n pend'ig'is; aŭ ke sinjor'o Pickwick mort'is en la frenez'ul'ej'o en Hanwell. Ĉar kvankam Sir Aaron est'is filantrop'o kaj tial inter'rilat'as kun la pli mal'gaj'a flank'o de ni'a soci'o, li si'n flat'is, ke li rilat'as kun ĝi en manier'o kiel ebl'e plej gaj'a. Li'a'j politik'a'j kaj soci'a'j parol'ad'o'j, est'is kaskad'o'j da anekdot'o'j kaj ”laŭt'a rid'ad'o”; li'a korp'san'ec'o est'is de la eksplod'em'a spec'o; li'a etik'o est'is nur optimism'a; kaj li pri'trakt'is la drink'problem'o'n (li'a plej prefer'at'a tem'o) kun tiu sen'mort'a eĉ ted'a gaj'ec'o, kiu est'as tiel oft'e la sign'o de prosper'a abstin'ul'o.
La fam'a rakont'o pri li'a konvert'iĝ'o est'is kon'at'a sur la pli puritan'a'j podi'o'j kaj katedr'o'j; kiel li est'as, kiam ankoraŭ knab'o, for'log'it'a de Skot'a teologi'o al Skot'a viski'o, kie li est'as lev'iĝ'int'a super ambaŭ tiu'j kaj far'iĝ'int'a (kiel li tio'n modest'e esprim'is) kia li est'as. Sed li'a larĝ'a blank'a barb'o, kerub'a vizaĝ'o, kaj bril'ant'a'j okul'vitr'o'j en la ne'nombr'ebl'a'j kun'ven'o'j antaŭ kiu'j li aper'is, ig'is iel mal'facil'e kred'ebl'a la fakt'o'n, ke iam ajn li est'is hom'o tiel mens'e mal'san'a kiel viski'em'ul'o aŭ Kalvin'ist'o. Oni sent'is, ke li nepr'e, el ĉiu'j fil'o'j de hom'o, est'as la plej serioz'e feliĉ'a.
Li loĝ'is en la kamp'ar'a lim'o de Hampstead en bel'eg'a dom'o, alt'a sed ne larĝ'a, tur'o modern'a kaj proz'a. La plej mal'larĝ'a el ĝi'a'j mal'larĝ'a'j flank'o'j super'star'is la krut'a'n verd'a'n dekliv'o'n de fer'voj'o, kaj est'is trem'ig'at'a de preter'pas'ant'a'j vagon'ar'o'j. Sir Aaron Armstrong, kiel li mem tumult'voĉ'e klar'ig'is, hav'is neniu'j'n nerv'o'j'n. Sed se oft'e la vagon'ar'o konstern'is la dom'o'n, en tiu maten'o la afer'o est'is renvers'at'a, kaj est'is la dom'o kiu konstern'is la vagon'ar'o'n.
La lokomotiv'o mal'rapid'iĝ'is kaj halt'is ĝust'e preter tiu lok'o kie angul'o de la dom'o el'star'is sur la abrupt'a herb'kovr'it'a dekliv'o. La halt'o de la plej'mult'a'j meĥanik'a'j afer'o'j dev'as est'i mal'rapid'a; sed la viv'ant'a kaŭz'o de tiu ĉi, est'is tre rapid'a. Vir'o tut'e nigr'e vest'it'a, eĉ (oni memor'as) ĝis la terur'a detal'o de nigr'a'j gant'o'j, aper'is sur la eĝ'o super la lokomotiv'o, kaj sving'is la nigr'a'j'n man'o'j'n kiel ia nigr'a vent'muel'il'o. Tio ĉi per si mem apenaŭ halt'ig'us eĉ mal'rapid'em'a'n vagon'ar'o'n. Sed el'iĝ'is el li kri'o, kiu'n oni post'e pri'parol'is kiel i'o'n tut'e ne'natur'a'n kaj nov'a'n. Est'is unu el tia'j kri'o'j, kia'j est'as terur'ig'e klar'a'j eĉ kiam oni ne pov'as aŭd'i la apart'a'j'n vort'o'j'n. Ĉio'kaz'e la vort'o est'is, ”Murd'o!”
Sed ĵur'as la vetur'ig'ist'o, ke tiel sam'e li est'us halt'int'a eĉ se li aŭd'us nur la terur'a'n kaj definitiv'a'n akcent'o'n kaj ne la vort'o'n.
La vagon'ar'o tuj halt'is, kaj ek'rigard'o plej rapid'e pov'us sen'per'e kompren'i mult'a'j'n detal'o'j'n de la tragedi'o. La nigr'e'vest'it'a vir'o sur la verd'a dekliv'o est'is Magnus, la serv'ist'o de Sir Aaron Armstrong.
Ĉi tiu pro si'a optimism'o oft'e rid'is pri la nigr'a'j gant'o'j de si'a funebr'a lake'o; sed en ĉi moment'o neni'u em'us rid'i pri li.
Tuj kiam unu aŭ du sci'vol'em'ul'o'j trans'ir'is la fer'voj'o'n kaj la fum'nigr'ig'it'a'n heĝ'o'n, ili ek'vid'is, rul'iĝ'int'a preskaŭ ĝis la fund'o de la dekliv'o, la korp'o'n de mal'jun'ul'o en flav'a tualet'rob'o kun bril'eg'e skarlat'a sub'ŝtof'o. Mal'long'a pec'o da ŝnur'eg'o ŝajn'e est'is implik'iĝ'int'a kun la krur'o'j, kred'ebl'e dum barakt'ad'o. Vid'iĝ'is ankaŭ unu aŭ du sang'o'ŝmir'o'j, kvankam tre mal'grand'a'j; sed la korp'o est'is fleks'it'a aŭ romp'it'a al poz'o tut'e ne'ebl'a ĉe iu viv'ant'a. Ĝi est'is Sir Aaron Armstrong. Post unu aŭ du konfuz'a'j moment'o'j el'ven'is grand'a pal'har'a vir'o, kiu'n salut'i kiel la sekretari'o'n de la mort'int'o pov'is kelk'a'j vojaĝ'ant'o'j; tiu est'is Patrick Royce, iam bon'e kon'at'a en la bohem'a kaj art'ist'a mond'o. En manier'o pli mal'preciz'a sed eĉ pli konvink'it'a, li eĥ'is la angor'o'n de la serv'ist'o. Kiam la tri'a person'o de la dom'o, Alic'e Armstrong, fil'in'o de la mort'int'o, el'ven'is en la ĝarden'o'n ŝancel'iĝ'ant'e kaj trem'ant'e, la vetur'ig'ist'o jam ĉes'ig'is si'a'n halt'o'n. La fajf'il'o jam ek'fajf'is, kaj la vagon'ar'o spir'eg'is antaŭ'e'n por ven'ig'i help'o'n de la plej proksim'a staci'dom'o.
Tiel Pastr'o Brown est'is urĝ'e al'vok'it'a laŭ'pet'e de Patrick Royce, la grand'a eks'bohem'a sekretari'o. Royce est'is irland'an'o laŭ naci'o, kaj katolik'o de tiu sen'zorg'a spec'o, kiu neniam memor'as pri si'a religi'o ĝis li traf'as ver'e en tru'o'n de embaras'o. Ebl'as tamen, ke la pet'o de Royce est'us mal'pli sen'prokrast'e plen'um'it'a, se unu el la oficial'a'j detektiv'o'j ne est'us amik'o kaj admir'ant'o de la ne'oficial'a Flambeau; kaj ne'ebl'is est'i amik'o de Flambeau kaj ne aŭd'i ne'nombr'ebl'a'j'n rakont'o'j'n pri Pastr'o Brown. Tiel okaz'is, ke dum la jun'a detektiv'o (kies nom'o est'is Merton) konduk'is la mal'grand'a'n pastr'o'n trans la kamp'o'j'n al la fer'voj'o, ili'a inter'parol'ad'o est'is pli konfidenc'a ol oni atend'us inter du tut'e fremd'a'j person'o'j.
”Laŭ mi'a kompren'o,” mal'kaŝ'e dir'is sinjor'o Merton, ”trov'iĝ'as en tiu ĉi afer'o neni'a ajn senc'o. Ekzist'as neni'u suspekt'ind'a. Magnus est'as serioz'aĉ'a stult'ul'o; tro stult'a est'i murd'int'o. Royce est'as jam mult'a'j'n jar'o'j'n la plej bon'a amik'o de la kavalir'o; kaj ties fil'in'o sen'dub'e ador'is li'n. Krom'e, ĉio est'as tro absurd'a. Kiu vol'us mort'ig'i tia'n gaj'ul'o'n, kia mal'jun'a Armstrong? Kiu vol'us tremp'i la man'o'j'n en la sang'o de post'vesper'manĝ'a parol'ant'o? Est'us kiel mort'ig'i Kristnaskpaĉjon.”
”Jes, tiu est'is gaj'a dom'o,” jes'is Pastr'o Brown. ”Est'is gaj'a dom'o dum li ankoraŭ viv'is. Ĉu vi kred'as, ke ĝi est'os gaj'a nun kiam li est'as mort'int'a?”
Merton ek'halt'is kaj rigard'is si'a'n kun'ul'o'n per okul'o pli vigl'a.
”Nun kiam li est'as mort'int'a?” li ripet'is.
”Jes,” daŭr'ig'is la pastr'o solid'e, ”li est'is gaj'a. Sed ĉu li trans'don'is si'a'n gaj'ec'o'n al ali'a'j? Sincer'e nu, ĉu iu en la dom'o krom li est'is gaj'a?”
Fenestr'o en la mens'o de Merton las'is en'ir'i tiu'n strang'a'n surpriz'a'n lum'o'n, per kiu ni ek'vid'as por la unu'a foj'o afer'o'j'n kiu'j'n ni jam long'e sci'as. Li oft'e est'is en la Armstrong’a dom'o, pro mal'grav'a'j polic'a'j afer'o'j de la filantrop'o; kaj nun kiam ven'is al li pri'pens'o pri tio, la dom'o cert'e est'as mal'gaj'ig'a. La ĉambr'o'j est'as tre alt'a'j kaj tre mal'varm'a'j; la garn'aĵ'o'j avar'ul'a'j kaj provinc'a'j; la tra'blov'at'a'j koridor'o'j est'as lum'at'a'j de elektro-lum'o pli mal'varm'ig'a ol lun'lum'o. Kaj kvankam la skarlat'a vizaĝ'o kaj arĝent'a barb'o de la mal'jun'ul'o est'is flam'int'a kiel liber'fajr'o en ĉiu ĉambr'o kaj koridor'o laŭ'vic'e, ili post'las'is neni'a'n varm'o'n. Sen'dub'e tiu ĉi fantom'a ne'komfort'o de la lok'o est'is part'e kaŭz'it'a ĝust'e de la vigl'a kaj super'abund'ec'a karakter'o de ĝi'a posed'ant'o; li dir'us, ke hejt'il'o'j'n kaj lamp'o'j'n li tut'e ne bezon'as ĉar li port'as en si mem propr'a'n varm'o'n. Sed kiam Merton memor'is la ali'a'j'n loĝ'ant'o'j'n li dev'is konfes'i, ke ili ankaŭ est'as kiel ombr'o'j de si'a mastr'o. La melankoli'a serv'ist'o kun si'a'j monstr'a'j nigr'a'j gant'o'j est'is preskaŭ inkub'o; Royce, la sekretari'o, est'is sufiĉ'e solid'a, grand'a bov'simil'a vir'o en skot'a drap'o, kun mal'long'a barb'o; sed la pajl'o'kolor'a barb'o est'is stri'it'a griz'e kiel ankaŭ la drap'o, kaj la larĝ'a frunt'o stri'it'a de tro'fru'a'j sulk'o'j. Li ankaŭ est'is bon'anim'a, sed est'is mal'ĝoj'a spec'o de bon'anim'ec'o, ven'ant'e ŝajn'e el kor'o muel'it'a... li mien'is kvazaŭ li'a viv'o iel mal'sukces'is. Rilat'e al la fil'in'o de Armstrong, est'is preskaŭ ne'kred'ebl'e, ke ŝi est'as ties fil'in'o; ŝi'a kolor'o est'is tiel pal'a kaj la kontur'o tiel sent'em'a. Ŝi est'is graci'a sed trov'iĝ'is trem'et'ad'o en ŝi'a form'o, kiu est'is kiel la form'o de tremol'o. Merton iu'foj'e sci'vol'is ĉu ŝi kutim'iĝ'is ŝancel'iĝ'i pro tim'o al la tondr'ad'o de la preter'pas'ant'a'j vagon'ar'o'j.
”Vi vid'u do,” dir'is Pastr'o Brown modest'e palpebr'um'ant'e, ”Mi ne est'as tut'e cert'a, ke la Armstrong’a gaj'ec'o est'as ver'e tiel gaj'a...
por ali'a'j person'o'j. Vi dir'is, ke neni'u pov'as mort'ig'i tia'n feliĉ'a'n mal'jun'ul'o'n, sed mi ne est'as cert'a; ne n'os inducas in tentationem. Se iam mi murd'us iu'n,” li al'don'is tut'e simpl'e, ”kred'ebl'e tiu est'us optimist'o.”
”Kial?” kri'is Merton amuz'it'e. ”Ĉu vi opini'as, ke hom'o'j mal'ŝat'as gaj'ec'o'n?”
”Hom'o'j ŝat'as oft'a'n rid'ad'o'n,” respond'is Pastr'o Brown, ”sed mi ne kred'as, ke ili ŝat'as ĉiam'a'n rid'et'o'n. Gaj'ec'o sen humor'o est'as eg'e ĝen'a afer'o.”
Ili marŝ'is iom da distanc'o laŭ la kurb'a herb'a krut'ej'o apud la rel'o'j, kaj ĝust'e kiam ili al'ven'is sub la mal'proksim'e'n etend'iĝ'ant'a ombr'o de la alt'a Armstrong’a dom'o, Pastr'o Brown dir'is subit'e, pli kiel iu for'ĵet'ant'a ĝen'a'n pens'o'n ol kiel iu ĝi'n serioz'e el'met'ant'a: ”Kompren'ebl'e alkohol'o en si mem est'as nek bon'a nek mal'bon'a.
Sed mi ne pov'as ne sent'i, ke vir'o'j kia Armstrong bezon'as de temp'o al temp'o glas'o'n da vin'o, por mal'gaj'ig'i si'n.”
La oficial'a super'ul'o de Merton, griz'iĝ'ant'a kaj kapabl'a detektiv'o nom'it'a Gilder, star'is sur la verd'a rand'o atend'ant'e la mort'enket'ist'o'n, kaj parol'ant'e kun Patrick Royce, kies larĝ'a'j ŝultr'o'j kaj hirt'a barb'o kaj har'ar'o star'is super li kiel tur'o. Des pli rimark'ind'a est'is tio ĉi, ĉar Royce marŝ'is ĉiam kun ia fortik'a klin'iĝ'o kaj ŝajn'is plen'um'i si'a'j'n skrib'ist'a'j'n kaj dom'a'j'n dev'o'j'n en pez'a kaj humil'a manier'o, kiel bubal'o tren'ant'a infan'et'a'n ĉar'o'n.
Li lev'is la kap'o'n kun ne'ordinar'a plezur'o, vid'ant'e la pastr'o'n, kaj li'n konduk'is iom for'e'n. Dum'e Merton al'parol'is la pli aĝ'a'n detektiv'o'n cert'e respekt'em'e, sed ne sen iom da knab'ec'a mal'pacienc'o.
”Nu, sinjor'o Gilder, ĉu vi jam mult'e progres'is pri la mister'o?”
”Ekzist'as neni'u mister'o,” respond'is Gilder, rigard'ant'e el sub rev'em'a'j palpebr'o'j al la frugileg'o'j.
”Tamen ĝi ekzist'as por mi almenaŭ,” dir'is Merton rid'et'ant'e.
”Est'as sufiĉ'e simpl'e, jun'ul'o mi'a,” rimark'is la super'a esplor'ist'o, kares'ant'e si'a'n griz'a'n, pint'a'n barb'o'n. ”Tri minut'o'j'n post vi'a for'ir'o por ven'ig'i la pastr'o'n de sinjor'o Royce, mal'kaŝ'iĝ'is la tut'a afer'o. Vi kon'as tiu'n past-vizaĝ'a'n serv'ist'o'n en la nigr'a'j gant'o'j, kiu halt'ig'is la vagon'ar'o'n?”
”Mi re'kon'us li'n ie ajn. Iel li don'is al mi sent'o'n de ne'komfort'a mister'aĉ'o.”
”Nu,” tren'parol'is Gilder, ”kiam la vagon'ar'o est'is for'ir'int'a tiu vir'o ankaŭ est'is for. Spec'o de aŭdac'a krim'ul'o, ĉu vi ne kred'as; eskap'i ĝust'e per tiu trajn'o kiu ir'is por la polic'o?”
”Vi est'as jam cert'a, mi supoz'as,” rimark'is la jun'ul'o, ”ke li efektiv'e mort'ig'is si'a'n mastr'o'n?”
”Jes, fil'o mi'a, mi est'as cert'a,” respond'is Gilder sarkasm'e, ”pro la ne'grav'a kial'o, ke li est'as for'kur'int'a kun du'dek mil sterling'funt'o'j en bilet'o'j, kiu'j est'is en la skrib'o'tabl'o de li'a mastr'o. Ne, la sol'a afer'o ind'a je la nom'o de mal'facil'aĵ'o est'as, kiel li li'n mort'ig'is. La krani'o est'as ŝajn'e frakas'it'a kvazaŭ de iu grand'a il'o, sed trov'iĝ'as neni'u ajn il'o ĉirkaŭ'e kuŝ'ant'a, kaj ĝi'n for'port'i ĝen'us al la murd'int'o krom se la il'o est'us ne'rimark'ebl'e mal'grand'a.”
”Ebl'e la il'o est'is ne'rimark'ebl'e tro grand'a,” dir'is la pastr'o kun strang'a gorĝ'rid'et'o.
Gilder si'n turn'is pro tiu ĉi frenez'a rimark'o, kaj iom'et'e sever'e demand'is al Brown kio'n li vol'as dir'i.
”Stult'a manier'o prezent'i la afer'o'n, mi sci'as,” dir'is Pastr'o Brown kvazaŭ pardon'pet'e. ”Aŭd'iĝ'as kiel fe'rakont'o. Sed kompat'ind'a Armstrong est'as mort'ig'it'a per gigant'ul'a klab'o, grand'a verd'a klab'o, tro grand'a por est'i vid'ebl'a, kaj kiu'n ni nom'as la ter'o. Li frakas'iĝ'is kontraŭ tiu ĉi verd'a dekliv'o sur kiu ni star'as.
”Kiel vi vol'as dir'i?” tuj demand'is la detektiv'o.
Pastr'o Brown turn'is si'a'n lun'o'simil'a'n vizaĝ'o'n supr'e'n al la mal'larĝ'a fasad'o de la dom'o kaj palpebr'um'is sen'esper'e. Sekv'int'e li'a'j'n okul'o'j'n ili ek'vid'is, ke tie, ĉe la plej alt'a part'o de tiu krom'e sen'fenestr'a mal'antaŭ'aĵ'o, trov'iĝ'as mal'ferm'it'a mansard'o'fenestr'o.
”Ĉu vi ne vid'as,” li klar'ig'is, indik'ant'e iom'et'e embaras'it'e kiel infan'o, ”li ĵet'iĝ'is de tie?”
Gilder brov'sulk'e okul'ekzamen'is la fenestr'o'n kaj tiam dir'is: ”Nu do, est'as ebl'e. Sed mi ne kompren'as kial vi est'as tiel cert'a pri ĝi.”
Brown larĝ'e mal'ferm'is la griz'a'j'n okul'o'j'n. ”Do,” li dir'is, ”jen ŝnur'eg'o ĉirkaŭ krur'o de la mort'int'o. Ĉu vi ne vid'as tiu'n ali'a'n pec'o'n de ŝnur'eg'o tie supr'e ĉe la angul'o de la fenestr'o?”
Pro la alt'ec'o ĝi aspekt'is kiel er'o da polv'o aŭ har'o plej mal'klar'a, sed la sagac'a mal'jun'a esplor'ist'o est'is kontent'a. ”Vi plen'e prav'as, sinjor'o,” li dir'is al Pastr'o Brown; ”jen nepr'e unu poent'o al vi.”
Preskaŭ dum li parol'is ven'is ĉirkaŭ la kurb'aĵ'o mal'dekstr'e special'a trajn'o de unu vagon'o, kaj halt'int'e, el'ŝut'is plu'a'n taĉment'o'n da polic'an'o'j, en kies mez'o aper'is la mal'afabl'a hont'a vizaĝ'o de Magnus, la for'kur'int'a serv'ist'o.
”Je Jupiter'o! ili kapt'is li'n,” kri'is Gilder, kaj paŝ'is antaŭ'e'n kun vigl'ec'o tut'e nov'a.
”Ĉu vi hav'as la mon'o'n?” li kri'is al la unu'a polic'an'o.
La vir'o rigard'is al li'a vizaĝ'o kun iom'et'e strang'a esprim'o kaj dir'is ”Ne.” Tiam li al'don'is, ”Almenaŭ ne tie ĉi.”
”Kiu est'as la inspektor'o, mi pet'as?” demand'is la vir'o nom'it'a Magnus.
Kiam li ek'parol'is ĉiu tuj kompren'is kiel tiu voĉ'o halt'ig'is la trajn'o'n. Li est'is mal'bril'aspekt'a vir'o kun mal'hirt'a nigr'a har'ar'o, kaj sen'kolor'a vizaĝ'o, kaj la horizontal'a'j fend'et'o'j, okul'a'j kaj buŝ'a, sugesti'is iel mal'fort'e la orient'o'n. Li'a'j sang'o kaj nom'o efektiv'e rest'is dub'a'j, de kiam Sir Aaron li'n ”sav'is” el kelner'serv'ad'o en Londona restoraci'o kaj (kiel oni'dir'is) el afer'o'j eĉ pli hont'ind'a'j. Sed li'a voĉ'o est'is tiel vigl'a kiel li'a vizaĝ'o est'is sen'viv'a. Ĉu pro preciz'ec'o en fremd'a lingv'o, ĉu pro respekt'o al li'a mastr'o (kiu est'is iom'et'e surd'a), la ton'o'j de Magnus en'hav'is strang'e sonor'a'n kaj tra'penetr'em'a'n ec'o'n, kaj la tut'a ar'o salt'et'is kiam li parol'is.
”Mi ĉiam sci'is, ke tio ĉi okaz'os,” li dir'is kun aplomb'a mild'ec'o.
”Mi'a kompat'ind'a mastr'o ĉiam mok'is mi'n ĉar mi vest'as mi'n nigr'e, sed mi ĉiam dir'is, ke mi est'os pret'a funebr'i li'n.”
Kaj li far'is rapid'a'n gest'o'n per la man'o'j ambaŭ nigr'e gant'it'a'j.
”Serĝent'o,” dir'is Inspektor'o Gilder, rigard'ant'e kun ek'koler'o la nigr'a'j'n man'o'j'n, ”ĉu vi ne bracelet'os tiu'n ĉi; li ŝajn'as sufiĉ'e danĝer'a.”
”Nu, sinjor'o,” dir'is la serĝent'o kun la sam'a strang'e mir'ig'it'a mien'o, ”Mi ne est'as cert'a, ke ni pov'as.”
”Kio'n vi vol'as dir'i?” demand'is la ali'a akr'e. ”Ĉu vi ankoraŭ ne arest'is li'n?”
Larĝ'ig'is la fend'o'simil'a'n buŝ'o'n iom'a mal'estim'eg'o, kaj la ek'fajf'o de proksim'iĝ'ant'a trajn'o ŝajn'is strang'e eĥ'i la mok'ad'o'n.
”Ni arest'is li'n,” respond'is la serĝent'o serioz'e, ”ĝust'e kiam li est'is el'ir'ant'a el la polic'ej'o ĉe Highgate, kie li depon'is la tut'o'n de la mon'o de si'a mastr'o al la pri'zorg'o de Inspektor'o Robinson.”
Gilder al'rigard'is la serv'ist'o'n mir'ig'e. ”Kial, je ĉio sankt'a, vi tio'n far'is?” li demand'is al Magnus.
”Por sav'i ĝi'n kontraŭ la krim'ul'o, kompren'ebl'e,” respond'is tiu person'o seren'e.
”Ĉu,” dir'is Gilder, ”oni ne pov'us las'i nepr'e sekur'a la mon'o'n de Sir Aaron ĉe ties famili'an'o'j.”
La fin'o de li'a'j vort'o'j dron'iĝ'is en la bru'eg'o de la trajn'o dum ĝi preter'ir'is pendol'ant'e kaj klak'ant'e; sed super la tut'o de tiu bru'eg'a infer'o, kiu'n sufer'is de temp'o al temp'o tiu mal'feliĉ'a dom'o, ili pov'is aŭd'i la silab'o'j'n de la respond'o de Magnus, kun tut'a ili'a sonor'il'a klar'ec'o; ”Mi hav'as neniu'n kaŭz'o'n por fid'i al la famili'an'o'j de Sir Aaron Armstrong.”
Ĉiu'j tiu'j sen'mov'a'j hom'o'j spert'is la fantom'a'n sent'o'n, ke nov'a person'o ĉe'est'as; kaj Merton apenaŭ surpriz'iĝ'is kiam li supr'e'n'ek'rigard'is kaj vid'is la pal'a'n vizaĝ'o'n de la fil'in'o de Armstrong super la ŝultr'o de Pastr'o Brown. Ŝi est'is ankoraŭ jun'a kaj bel'a en arĝent'a manier'o, sed ŝi'a har'ar'o est'is tiel polv'e kaj sen'kolor'e brun'a, ke en iu'j lum'o'j ŝajn'is, ke ĝi est'as jam tut'e griz'a.
”Konsider'u kio'n vi dir'os,” dir'is Royce raŭk'e, ”aŭ vi tim'ig'os fraŭl'in'o'n Armstrong.”
”Mi esper'as, ke jes,” dir'is la vir'o kun la klar'a voĉ'o.
Dum la vir'in'o de'tir'iĝ'is kaj ĉiu mir'is, li daŭr'ig'is; ”Mi iom'et'e kutim'iĝ'is al la trem'ad'o de fraŭl'in'o Armstrong. Mi vid'ad'is jam dum jar'o'j ŝi'n trem'et'ad'i. Kaj iu'j dir'is, ke ŝi trem'as pro mal'varm'o, kaj iu'j ke ŝi trem'as pro tim'o, sed mi sci'as, ke ŝi trem'is pro mal'am'o kaj pek'a koler'o... demon'o'j, kiu'j ja festen'is ĉi maten'e. Jam ŝi est'us for kun si'a am'ant'o kaj la mon'o krom pro mi. Ja de kiam mi'a kompat'ind'a mastr'o mal'permes'is al ŝi edz'in'iĝ'i kun tiu ebri'aĉ'a fripon'o... .”
”Ĉes'u,” dir'is Gilder tre sever'e. ”Vi'a'j imag'o'j kaj suspekt'o'j ne est'as ni'a afer'o. Krom se vi hav'as real'a'n atest'aĵ'o'n, vi'a'j nur'a'j opini'o'j... .”
”Ho, mi don'os al vi real'a'n atest'aĵ'o'n,” en'trud'is Magnus kun si'a hak'ant'a akcent'o. ”Vi dev'os al'vok'i mi'n en juĝ'ej'o'n, sinjor'o Inspektor'o, kaj mi dev'os atest'i la ver'o'n. Kaj jen la ver'o; moment'o'n post la mal'jun'ul'o est'is ĵet'it'a sang'ant'e el la fenestr'o, mi kur'is en la mansard'o'n kaj ek'trov'is la fil'in'o'n sven'int'a sur la plank'o kun ruĝ'a ponard'o ankoraŭ en'man'e. Permes'u al mi tio'n ankaŭ trans'don'i al la koncern'a instanc'o.” Li pren'is el mal'antaŭ'a poŝ'o long'a'n tranĉ'il'o'n kun korn'aĵ'a ten'il'o kaj sur'e ruĝ'a ŝmir'o, kaj ĝentil'e trans'don'is ĝi'n al la serĝent'o. Tiam li re'tir'is si'n de'nov'e, kaj la fend'et'o'j de li'a'j okul'o'j preskaŭ mal'aper'is de sur li'a vizaĝ'o pro grand'a ĉin'a rikan'o.
Merton ek'sent'is pro li preskaŭ korp'a'n mal'san'ec'o'n kaj li murmur'is al Gilder, ”Nepr'e vi kred'us la vort'o'j'n de fraŭl'in'o Armstrong kontraŭ ties, ĉu ne?”
Pastr'o Brown subit'e lev'is vizaĝ'o'n tiel absurd'e freŝ'a'n, ke ŝajn'is iel, kvazaŭ li ĵus lav'is ĝi'n. ”Jes,” li dir'is, radi'ant'e sen'kulp'ec'o'n, ”sed ĉu la vort'o'j de fraŭl'in'o Armstrong star'as kontraŭ ties?”
La knab'in'o el'ig'is tim'ig'it'a'n, strang'a'n kri'et'o'n; ĉiu al'rigard'is ŝi'n.
Ŝi'a korp'o est'is rigid'a kvazaŭ paraliz'it'a; nur ŝi'a vizaĝ'o en ĝi'a kadr'o de brun'har'ar'o est'is vigl'a pro konstern'eg'o. Ŝi star'is kiel iu subit'e kapt'it'a per ĵet'ŝnur'o kaj sufok'at'a.
”Tiu ĉi vir'o,” dir'is sinjor'o Gilder serioz'e, ”asert'as, ke vi efektiv'e est'is trov'at'a ten'ant'e tranĉ'il'o'n, sen'konsci'e, post la krim'o.”
”Li asert'as ver'e,” respond'is Alic'e.
La tuj'post'a'n fakt'o'n kiu'n ili konstat'is est'is, ke Patrick Royce paŝ'is kun si'a'j vast'a'j klin'iĝ'a'j ŝultr'o'j en ili'a'n rond'o'n, kaj el'dir'is la jen'a'j'n strang'a'j'n vort'o'j'n; ”Nu, se mi dev'as ir'i, antaŭ'e mi ĉerp'os iom da plezur'o.”
Li'a grand'eg'a ŝultr'o lev'iĝ'is kaj li send'is fer'a'n pugn'o'n krak'ant'a en la vizaĝ'o'n mild'a'n kaj mongol'a'n de Magnus, stern'ant'e li'n sur la herb'o'n eben'e kiel asteri'o.
Tuj du tri polic'an'o'j man'kapt'is Royce’n; sed al la ali'a'j ŝajn'is, ke ĉia raci'ec'o dis'fal'as kaj la univers'o far'iĝ'as sen'senc'a arleken'aĵ'o.
”Neni'o'n tia'n, sinjor'o Royce,” Gilder kri'is sever'e. ”Mi arest'os vi'n pro kontraŭ'leĝ'a atak'o.”
”Ne, ne pro tio,” respond'is la sekretari'o per voĉ'o kia fer'a tamtam'o, ”vi arest'os mi'n pro murd'o.”
Gilder ĵet'is tim'o'plen'a'n ek'rigard'o'n al la frap'it'o; sed tial ke tiu atenc'it'a person'o jam sid'iĝ'is for'viŝ'ant'e iom da sang'o de vizaĝ'o preskaŭ ne'difekt'it'a, li nur dir'is mal'long'e, ”Kio'n vi vol'as dir'i?”
”Est'as tut'e ver'e, kiel dir'as tiu,” klar'ig'is Royce, ”ke fraŭl'in'o Armstrong sven'is kun tranĉ'il'o en'man'e. Sed ŝi ne ek'pren'is la tranĉ'il'o'n por atak'i si'a'n patr'o'n, sed por li'n defend'i.”
”Por li'n defend'i,” ripet'is Gilder serioz'e, ”Kontraŭ kiu?”
”Kontraŭ mi,” respond'is la sekretari'o.
Alic'e li'n rigard'is kun vizaĝ'o mal'simpl'a kaj enigm'a; tiam ŝi dir'is per voĉ'o mal'laŭt'a; ”Post ĉio, mi ankoraŭ ĝoj'as ke vi est'as kuraĝ'a.”
”Ven'u supr'e'n,” dir'is Patrick Royce pez'e, ”kaj mi montr'os al vi la tut'a'n mal'ben'it'a'n afer'o'n.”
La mansard'o, kiu est'is la privat'a ej'o de la sekretari'o (kaj karcer'o ebl'e apenaŭ sufiĉ'e ampleks'a por tia ermit'o) port'is efektiv'e ĉiu'j'n post'sign'o'j'n de dram'o per'fort'a. Apud la mez'o de la plank'o kuŝ'is grand'a revolver'o kvazaŭ for'ĵet'it'e; pli mal'dekstr'e est'is rul'iĝ'int'a viski'botel'o, mal'ŝtop'it'a sed ne tut'e mal'plen'a. La tuk'o de la mal'grand'a tabl'o kuŝ'is tren'it'a kaj pied'prem'it'a, kaj iom da ŝnur'o, simil'a al tiu sur la trov'it'a kadavr'o, est'is mal'ord'e ĵet'it'a trans la fenestr'o'sojl'o'n. Du vaz'o'j est'is dis'frakas'it'a'j sur la kamen'tabul'o, kaj unu sur la tapiŝ'o.
”Mi est'is ebri'a,” dir'is Royce; kaj tiu ĉi simpl'ec'o ĉe la vir'o tro fru'e sufer'int'a, en'hav'is iom de la patos'o de la unu'a pek'o de infan'et'o.
”Vi ĉiu'j sci'as pri mi,” li daŭr'ig'is raŭk'e; ”ĉiu sci'as kiel komenc'iĝ'is mi'a karier'o, kaj tiel ankaŭ ĝi pov'u bon'e fin'iĝ'i. Oni nom'is mi'n iam cerb'hav'ul'o, kaj ebl'e mi pov'us est'i feliĉ'ul'o; Armstrong sav'is la rest'aĵ'o'n de cerb'o kaj korp'o el la drink'ej'o'j, kaj ĉiam si'n montr'is afabl'a al mi laŭ si'a propr'a manier'o, kompat'ind'ul'o li. Sed li ne vol'is permes'i al mi edz'iĝ'i kun Alic'e; kaj est'os ĉiam dir'at'e ke li sufiĉ'e prav'is.
Nu do, vi pov'as far'i vi'a'j'n propr'a'j'n konklud'o'j'n kaj vi ne dezir'os ke mi pri'trakt'u detal'o'j'n. Jen en la angul'o mi'a viski'botel'o du'on'e mal'plen'ig'it'a; jen sur la tapiŝ'o mi'a revolver'o tut'e mal'plen'ig'it'a. Est'is ŝnur'o el mi'a kest'o kiu trov'iĝ'is sur la kadavr'o, kaj est'is el mi'a fenestr'o ke el'ĵet'iĝ'is la kadavr'o. Ne est'as neces'e, ke vi ig'u detektiv'o'j'n fos'aĉ'i en mi'a'n tragedi'o'n; ĝi tem'as pri herb'aĉ'o sufiĉ'e oft'a en tiu ĉi mond'o... . Mi mi'n don'as al la eŝafod'o; kaj je Di'o, tio sufiĉ'as!”
Pro sign'o sufiĉ'e takt'a la polic'an'o'j ar'iĝ'is ĉirkaŭ la grand'a vir'o por for'konduk'i li'n; sed ili'a ne'trud'em'ec'o est'is iom'et'e ŝancel'it'a de la rimark'ind'a mien'o de Pastr'o Brown, kiu est'is sur la man'o'j kaj genu'o'j en la pord'o, kvazaŭ plen'um'ant'e iu'j'n mal'dign'ig'a'j'n preĝ'o'j'n.
Est'ant'e person'o tut'e ne sent'em'a pri kia societ'a aspekt'o li prezent'as, li rest'is en tiu ĉi poz'o sed turn'is supr'e'n al la ĉe'est'ant'ar'o vizaĝ'o'n bril'a'n kaj rond'a'n, don'ant'e la impres'o'n de kvar'krur'ul'o kun tre komik'a hom'a kap'o.
”Sci'u,” li dir'is bon'humor'e, ”tio ĉi tut'e ne bon'as. En la komenc'o vi dir'is, ke ni trov'is neniu'n il'o'n. Sed nun ni trov'is mult'a'j'n; jen la tranĉ'il'o por pik'i, kaj la ŝnur'o por sufok'i, kaj la pistol'o por paf'i; kaj fin'e tamen li romp'is la kol'o'n fal'int'e el fenestr'o. Ne prav'as. Ne est'as ekonomi'a.” Kaj li sku'is la kap'o'n super la ter'o kiel far'as paŝt'ant'a ĉeval'o. Inspektor'o Gilder mal'ferm'is la buŝ'o'n kun serioz'a'j intenc'o'j sed antaŭ ol li pov'is parol'i, la grotesk'a figur'o sur la plank'o daŭr'ig'is tut'e flu'e.
”Kaj nun tri tut'e ne'ebl'a'j afer'o'j . Unu'e, la tru'o'j en la tapiŝ'o, kie en'ir'is ses kugl'o'j. Kial ajn do iu paf'u al la tapiŝ'o? Vir'o ebri'a ek'paf'as al la kap'o de si'a mal'amik'o, tio, kio rid'et'aĉ'as al li. Li ne serĉ'as kverel'o'n kun la pied'o'j, aŭ sieĝ'as la ŝu'o'j'n. Kaj jen krom'e la ŝnur'o”... kaj fin'iĝ'int'e pri la tapiŝ'o la parol'ant'o lev'is si'a'j'n man'o'j'n kaj en'met'is ili'n en la poŝ'o'j'n, sed daŭr'ig'is sen'afekt'e sur'genu'e... ”en kia imag'ebl'a ebri'ec'o prov'us iu met'i ŝnur'o'n ĉirkaŭ ies kol'o kaj fin'e met'us ĝi'n ĉirkaŭ la krur'o? Royce almenaŭ ne est'is tiom ebri'eg'a, ali'e li jam dorm'us ne'vek'ebl'e. Kaj el ĉio plej klar'a, la viski'botel'o. Vi asert'as, ke drink'mani'ul'o batal'is por la viski'botel'o, kaj venk'int'e, ĝi'n rul'is for en angul'o'n, el'verŝ'ant'e unu du'on'o'n kaj en'las'ant'e la ali'a'n. Tio ver'e est'us ag'o plej'e mal'probabl'a ĉe drink'mani'ul'o.”
Li rekt'iĝ'is mal'lert'e, kaj dir'is al la si'n akuz'int'a murd'int'o en ton'o'j de mild'a pent'em'o; ”Mi tre'eg'e bedaŭr'as, kar'a sinjor'o mi'a, sed tio kio'n vi dir'as est'as cert'e sen'senc'aĵ'o.”
”Sinjor'o,” dir'is Alic'e Armstrong per mal'laŭt'a voĉ'o al la pastr'o, ”ĉu est'as ebl'e, ke mi parol'u kun vi sol'a por unu moment'o?”
Tiu ĉi pet'o pel'is la parol'em'a'n pastr'o'n el la pas'ej'o, kaj antaŭ ol li pov'is ek'parol'i en la apud'a ĉambr'o, est'is parol'ant'a la fraŭl'in'o kun strang'e tranĉ'a manier'o.
”Vi est'as lert'ul'o,” ŝi dir'is, ”kaj vi prov'as sav'i Patrick, mi sci'as. Sed tio ne util'as. La kor'aĵ'o de tut'a tio ĉi est'as nigr'a, kaj ju pli da afer'o'j vi el'trov'os des pli mult'o montr'iĝ'os kontraŭ la mizer'a vir'o, kiu'n mi am'as.”
”Kial?” demand'is Brown, al'rigard'ant'e ŝi'n fiks'e.
”Ĉar,” ŝi respond'is egal'e ne'sku'ebl'e, ”mi mem vid'is li'n far'i la krim'o'n.”
”Ha,” dir'is Brown ne'mov'it'e, ”kaj kio'n li far'is?”
”Mi est'is en la ĉambr'o apud ili,” ŝi klar'ig'is; ”ambaŭ pord'o'j est'is ferm'it'a'j sed subit'e mi ek'aŭd'is voĉ'o'n, kia'n mi neniam aŭd'is antaŭ'e, muĝ'eg'ant'e, ‘Infer'o, infer'o, infer'o,’ de'nov'e kaj de'nov'e, kaj tiam ambaŭ pord'o'j'n ek'sku'is la unu'a eksplod'o de la revolver'o. Tri'foj'o'j'n de'nov'e ĝi krak'is antaŭ ol mi mal'ferm'is la pord'o'j'n kaj trov'is la ĉambr'o'n plen'a de fum'o; sed la pistol'o ankoraŭ fum'is en la man'o de mi'a kompat'ind'a, frenez'a Patrick; kaj mi vid'is li'n paf'i la fin'a'n mort'ig'a'n paf'o'n, per mi'a'j propr'a'j okul'o'j. Tiam li si'n ĵet'is al mi'a patr'o, kiu al'kroĉ'iĝ'is pro terur'o al la fenestr'o'sojl'o, kaj en lukt'o prov'is li'n sufok'i per la ŝnur'o, kiu'n li ĵet'is ĉirkaŭ li'a kap'o, sed ĝi glit'is ĉirkaŭ la barakt'ant'a'j ŝultr'o'j ĝis'pied'e. Tiam ĝi strikt'iĝ'is ĉirkaŭ unu krur'o kaj Patrick post'tren'is li'n kiel mani'ul'o. Mi ek'pren'is tranĉ'il'o'n de sur la tapiŝ'o, kaj kur'eg'int'e inter ili'n pov'is tra'tranĉ'i la ŝnur'o'n antaŭ ol mi sven'is.”
”Mi kompren'as,” dir'is Pastr'o Brown kun la sam'a lign'a ĝentil'ec'o. ”Dank'o'n.”
Dum la knab'in'o kolaps'is sub si'a'j memor'o'j, la pastr'o paŝ'is rigid'e en la apud'a'n ĉambr'o'n, kie li trov'is Gilder kaj Merton sol'a'j kun Patrick Royce, kiu sid'is en seĝ'o katen'it'e. Tie li dir'is ced'em'e al la Inspektor'o: ”Ĉu mi pov'as dir'i vort'o'n al la kapt'it'o en vi'a ĉe'est'o; kaj ĉu li liber'iĝ'u el tiu'j komik'a'j man'um'o'j dum unu minut'o?”
”Li est'as tre fort'a vir'o,” dir'is Merton sub'voĉ'e, ”Kial vi vol'as for'pren'i ili'n?”
”Nu do, mi kred'is,” respond'is humil'e la pastr'o, ”ke ebl'e mi hav'os la honor'o'n man'prem'i kun li.”
Ambaŭ detektiv'o'j rigard'eg'is, kaj Pastr'o Brown al'don'is; ”Kial vi ne pri'rakont'as al ili, sinjor'o?”
La vir'o en la seĝ'o ne'e sku'is la taŭz'it'a'n kap'o'n, kaj la pastr'o si'n turn'is sen'pacienc'e.
”Mi mem do tio'n far'os,” li dir'is. ”Privat'a'j viv'o'j est'as pli grav'a'j ol publik'a'j reputaci'o'j. Mi intenc'as sav'i la viv'ant'o'j'n kaj las'i la mort'int'o'j'n en'ter'ig'i si'a'j'n mort'int'o'j'n.”
Li ir'is al la fatal'a fenestr'o kaj palpebr'um'is el ĝi dum li daŭr'ig'is parol'ad'i.
”Mi dir'is al vi, ke en tiu ĉi afer'o est'as tro mult'a'j il'o'j kaj nur unu mort'o. Mi dir'as al vi, ke tiu'j ne est'is il'o'j, kaj ne est'as uz'it'a'j por kaŭz'i mort'o'n. Ĉiu'j tiu'j terur'a'j il'o'j, la lig'ŝnur'o, la sang'o'ŝmir'it'a tranĉ'il'o, la eksplod'ant'a pistol'o, est'is la il'o'j de kurioz'a kompat'o. Tiu'j est'is uz'at'a'j ne por mort'ig'i Sir Aaron Armstrong sed por sav'i li'n.”
”Por sav'i li'n!” dir'is Gilder. ”Kontraŭ kio?”
”Kontraŭ li mem,” dir'is Pastr'o Brown. ”Li est'is si'n'mort'ig'em'a mani'ul'o.”
”Kio?” kri'is Merton kun ne'kred'em'a ton'o. ”Kaj la Religi'o de Gaj'ec'o... .”
”Tio est'as religi'o kruel'a,” dir'is la pastr'o el'rigard'ant'e el la fenestr'o. ”Kial ili ne pov'is las'i li'n plor'i, kiel plor'is li'a'j pra'av'o'j antaŭ li?
Li'a'j plan'o'j rigid'iĝ'is, li'a'j opini'o'j far'iĝ'is mal'varm'a'j; mal'antaŭ tiu gaj'a mask'o trov'iĝ'is la mal'plen'a mens'o de ateist'o. Fin'e por ten'ad'i si'a'n rid'ad'a'n antaŭ'publik'a'n nivel'o'n, li re'ir'is al tiu viski'drink'ad'a kutim'o kiu'n jam antaŭ long'e li las'is. Sed ekzist'as ĝust'e tiu ĉi terur'aĵ'o pri alkohol'ism'o ĉe sincer'a abstin'ul'o, ke li imag'as kaj atend'as tiu'n psikologi'a'n infer'o'n kontraŭ kiu li est'as jam avert'int'a ali'a'j'n. Tro fru'e ĝi kapt'is kompat'ind'a'n Armstrong, kaj hodiaŭ maten'e li est'is jam en tia stat'o, ke li sid'is tie ĉi kaj plor'kri'is, ke li est'as en infer'o, per voĉ'o tiel frenez'a ke li'a fil'in'o ĝi'n ne re'kon'is. Li est'is frenez'a por mort'o, kaj laŭ la simi'ruz'o'j de frenez'ul'o'j li dis'ĵet'is ĉirkaŭ si mort'o'n sub mult'a'j form'o'j... lig'ŝnur'o'n, la revolver'o'n de si'a amik'o, kaj tranĉ'il'o'n.
Royce en'ir'is hazard'e kaj ag'is rapid'e kiel fulm'o. Li for'ĵet'is mal'antaŭ'e'n la tranĉ'il'o'n sur la tapiŝ'o'n, ek'pren'is la revolver'o'n, kaj trov'ant'e ne sufiĉ'e da temp'o por mal'ŝarg'i ĝi'n, paf'o'n post paf'o ĝi'n mal'plen'ig'is tut'e ĉirkaŭ'e al la plank'o. La si'n'mort'ig'ont'o ek'vid'is la mort'o'n sub kvar'a form'o, kaj ek'kur'eg'is al la fenestr'o. La sav'ant'o far'is la sol'a'n ebl'a'n ag'o'n... kur'is post li kun ŝnur'o kaj prov'is li'n lig'i man'e kaj pied'e. Tiam en'kur'is la mal'feliĉ'a knab'in'o, kaj mis'kompren'ant'e la lukt'ad'o'n prov'is liber'ig'i per ek'tranĉ'o si'a'n patr'o'n. Unu'e ŝi nur vund'is la fingr'artik'o'j'n de kompat'ind'a Royce, de kio est'as ven'int'a la tut'a mal'mult'a sang'o en tiu ĉi afer'o. Kompren'ebl'e do vi rimark'is, ke li post'las'is sang'o'n sed neniu'n vund'o'n sur la vizaĝ'o de tiu serv'ist'o? Sed antaŭ ol ŝi sven'is la kompat'ind'a vir'in'o liber'ig'e hak'is si'a'n patr'o'n tiel ke li fal'is frakas'e el tiu fenestr'o en etern'ec'o'n.”
Far'iĝ'is long'a silent'o, mal'rapid'e romp'it'a de la metal'a'j son'o'j de Gilder mal'ŝlos'ant'a la fer'man'um'o'j'n de Patrick Royce, al kiu li dir'is; ”Mi kred'as, ke vi dev'us est'i dir'int'a la ver'o'n, sinjor'o. Vi kaj la jun'ul'in'o valor'as pli mult'e ol la nekrolog'o'j pri Armstrong.”
”Mal'ben'it'a'j est'u la nekrolog'o'j pri Armstrong,” kri'is Royce krud'e. ”Ĉu vi ne kompren'as do, ke est'is por ke ŝi ne sci'u?”
”Ne sci'u kio'n?” demand'is Merton.
”Stult'ul'o vi; ke ŝi mort'ig'is si'a'n patr'o'n,” tondr'is la ali'a. ”Li ankoraŭ viv'us, krom pro ŝi. Ebl'e frenez'ig'us ŝi'n ek'sci'i tio'n.”
”Ne, mi kred'as, ke ne,” rimark'is Pastr'o Brown, dum li en'man'ig'is si'a'n ĉapel'o'n. ”Iom'e mi opini'as, ke mi inform'us al ŝi. Erar'o'j eĉ plej mort'ig'a'j ne venen'as la viv'o'n kiel pek'o'j; ceter'e mi opini'as, ke nun ebl'e vi ambaŭ est'os des pli feliĉ'a'j. Mi dev'as re'ir'i al la Surd'ul'a Lern'ej'o.”
Dum li el'ir'is sur la blov'ant'a'n herb'o'n li'n halt'ig'is kon'at'ul'o el Highgate kaj dir'is: ”La mort'enket'ist'o est'as al'ven'int'a. La enket'o tuj komenc'iĝ'os.”
”Mi dev'as re'ir'i al la Surd'ul'a Lern'ej'o,” dir'is Pastr'o Brown. ”Mi bedaŭr'as, ke mi ne pov'as rest'i por la enket'o.”
http://www.omnibus.se/ink'o ISBN 91-7303-013-9